Özet
Transkript
Özet
Tezin Adı : 11000 SHPlik bir Turboprop Motorun Ön Yataklama Yapısında Yorulma ve Çatlak Büyüme Analizleri ve Validasyonu Yazarı : Ayşegül YAMANER Danışman : Prof. Dr. Bora YILDIRIM Öz : Gaz türbinleri üzerinde bulunan bütün parçalar için, sorumlu kurumlar tarafından gereklilikler belirlenmiştir. Bütünlüğü sağlamak için motorun ana yük yolu üzerinde bulunan ön yataklama parçasının, düşük çevrimli yorgunluk koşullarını sağlaması istenmiştir. Parça üzerindeki gözle görülemeyecek kadar küçük hatalar, parçada yıkıcı sonuçlar oluşturabilir. Bu çalışmada, sonlu elemanlar methodunun yardımı ile, ilgili komponent üzerinde çatlak başlaması ve büyümesi incelenmiştir. Ömür analizleri öncesinde statik yapısal analizler tamamlanmıştır. Çatlak katastrofik sona ulaşana kadar gereken toplam çevrim sayısı hesaplanmıştır. İlgili büyüme hızını bulmak için, sonlu elemanlar modeline bir çatlak eklenmiştir. Değişik çatlak uzunlukları için, kırılma kriteri olarak kabul edilen J-integral ve gerilme şiddeti faktörleri bulunmuştur. Komponent üzerindeki çatlak büyümesi, düşük çevrimli yorgunluk testi ile doğrulanmıştır. Çalışma içerisinde, test düzeneği özellikleri ve test sonuçları da verilmiştir. Sonuçta, ANSYS ve ANSYS Workbench versiyon 16.0 kullanılarak gerçekleştirilen sonlu elemanlar çalışması ve test sonuçları karşılaştırılmıştır. Anahtar Kelimeler: sonlu elemanlar methodu, çatlak büyümesi, ANSYS, J-integral, gerilme şiddeti faktörü, çatlak büyümesi hızı, sabit genlikte çatlak büyümesi, çatlak büyümesi, ön yataklama yapısı, düşük çevrimli yorgunluk ABSTRACT : All the components on a gas turbine should meet the requirements defined by the responsible associations. The front bearing structure which is assigned to be on the main load path of the engine has LCF requirement to assure the integrity. Any invisible flaws or defects on the surface can cause cracks on the part. In this thesis, subjected component is investigated in the means of crack initiation and crack growth by the help of finite element method (FEM). Static structural FE analyses are completed prior to life calculations. Life number of cycles required to reach the failing limit is evaluated. A crack is introduced into FE model to find the crack growth rate. Jintegral which is accepted as a fracture criteria and stress intensity factors are evaluated with respect to various defined crack lengths. Crack growth on the component is validated via LCF test. Test rig setup specifications and test results are also given. The finite element study delivered with a commercial software ANSYS / ANSYS Workbench version 16.0 and test results are compared in the study. Keywords: finite element method, crack propagation, ANSYS, J-integral, stress intensity factors, crack growth rate, constant amplitude crack growth, crack modeling, front bearing structure, LCF