Full Text - Journal of the Turkish German Gynecological
Transkript
Full Text - Journal of the Turkish German Gynecological
CASE REPORT Cinsel Sald›r›larda Gebelik Sorunu O¤uzhan EK‹ZO⁄LU1, Haluk ‹NCE1, fiebnem KORUR F‹NCANCI1, Nabi KANTARCI1, Recep HAS2, Nefle D‹REK3 1Forensic Medicine Department, Faculty of Medicine, ‹stanbul University, ‹stanbul, Turkey and Gynecology Department, Faculty of Medicine, ‹stanbul University, ‹stanbul, Turkey 3Psychiatry Department, Faculty of Medicine, ‹stanbul University, ‹stanbul, Turkey 2Obstetrics Received 13 January 2008; received in revised form 14 February 2008; accepted 19 February 2008; published online 16 May 2008 Abstract Problem of Pregnancy in Sexual Assaults Sexual assault and rape have serious consequences regarding health and law with physical and psychological outcomes of the problem. Pregnancy after rape, potential delay of diagnosis, physical and psychological injuries that might ocur as a consequence necessitate a multidisciplinary work of the medicolegal and ethical aspects of the subject. A case of pregnancy after rape who was in the 20th week of gestation has been evaluated by the Departments of Forensic Medicine, Obstetrics and Gynecology and Physchiatry. Clinical aspects of this presented case with a diagnosis of “post traumatic stress disorder, major depression and epileptic psychosis” have been considered to support consistency of her pregnancy with alleged rape history. In the article, termination of pregnancy with respect to the amended Turkish Penal Code and other existing laws, principles of legal and medical approach by the specialists of the related branches of medicine to the cases of pregnancy after sexual assault and rape have been discussed. The well defined collaboration of clinicians with medicolegal experts in scope of clinical forensic medicine will guide any medical procedure for legitimization as well as to support judicial procedure by providing safeguards for collecting samples, and expected security of evidence needed. Keywords: sexual assault against woman, rape, pregnancy, legal abortion, legal procedure, clinical forensic medicine Özet Cinsel sald›r›lar, kad›nda oluflturdu¤u fiziksel ve ruhsal sorunlar nedeni ile önemli bir sa¤l›k ve hukuk problemidir. Cinsel sald›r›lar sonras› meydana gelen gebelik; tan› süreci, oluflturdu¤u fiziksel ve ruhsal etkiler, konunun yasal ve etik yönü aç›s›ndan multidisipliner bir çal›flmay› gerekli k›lmaktad›r. Sunulan olgu, tecavüz sonucu 20 haftaya ulaflan gebelik sonras› Adli T›p, Kad›n Hastal›klar› ve Do¤um ve Psikiyatri Anabilim Dallar› taraf›ndan de¤erlendirilmifltir. Travma sonras› stres bozuklu¤u, majör depresyon ve epilepsi psikozu saptanan hastada gebelik ile cinsel sald›r› öyküsü uyumlu bulunmufltur. Gebelik terminasyonu için kabul edilen yasal süre, yeni Türk Ceza Kanunu’nda ma¤duru oldu¤u suç sonucu ortaya ç›kan gebeli¤in 20 haftaya kadar sonland›r›labilmesi, olgunun özellikleri ›fl›¤›nda mevcut di¤er yasalar aç›s›ndan da tart›fl›lm›flt›r. ‹lgili dallardan uzmanlar›n cinsel sald›r› sonras› gebelik olgular›na yasal ve t›bbi yaklafl›mda izlemesi gereken ilkelerin düzenlenmesi hastan›n retravmatizasyonunu engelleyece¤i gibi, yarg› sürecinin de aksamadan ifllemesini sa¤layacakt›r. Yasal boyutu olan olgular›n de¤erlendirilmesinde, klinik bilimlerle adli t›bb›n iflbirli¤inde oluflturulacak kurullar, t›bbi ifllemin hukuka uygunlu¤u için gerekli dan›flmanl›k sonucu toplanmas› ve korunmas› gereken kan›tlar›n da güvenilirli¤ine katk›da bulunacakt›r. Anahtar sözcükler: kad›na yönelik cinsel fliddet, gebelik, yasal abortus, yasal uygulama, klinik adli t›p Girifl Kad›na yönelik cinsel fliddet, gerek kad›na getirdi¤i toplumsal önyarg›, gerek istenmeyen gebelik ve cinsel temasCorresponding Author: Dr. O¤uzhan Ekizo¤lu ‹stanbul Üniversitesi T›p Fakültesi, Adli T›p AD, Temel Bilimler Binas›, Çapa, ‹stanbul, Türkiye Phone : +90 212 414 21 75 GSM : +90 505 394 70 88 E-mail : drekizoglu@gmail.com] la bulaflan hastal›klar aç›s›ndan günümüzde büyük bir sorun olarak karfl›m›za ç›kmaktad›r. Dünya Sa¤l›k Örgütü (WHO: World Health Organization) 2005 y›l›nda yay›mlad›¤› bir raporda, her 4 kad›ndan birinin hayatlar›nda cinsel sald›r› veya cinsel sald›r› giriflimi kurban› olabilece¤ini bildirmektedir (1). Cinsel fliddetin istenmeyen sonuçlar›ndan birisi gebeliktir. Gebelik cinsel sald›r› sonras› önlenebilir bir sonuç olmas›na ra¤men, gerek cinsel sald›r›ya u¤rayanlar›n kapsaml› t›bbi destek alabilecekleri merkezlerin bulunmamas›, gerekse sald›r›ya u¤rayan›n e¤itim, Ekizo¤lu O, ‹nce H, Korur Fincanc› fi et al., Problem of Pregnancy in Sexual Assaults, J Turkish-German Gynecol Assoc, Vol. 9(2); 2008:105-109 105 Ekizo¤lu et al. mental durum gibi özellikleri, toplumsal bask›lar, savafllar gibi nedenlerle ilerlemifl gebelik haftalar› ile karfl›m›za ç›kabilmektedir (2,3). Ülkemizde, 1983 tarihli 2827 say›l› Nüfus Planlamas› Hakk›nda Kanun, gebelik terminasyonu ile ilgili olarak; 10 haftadan büyük gebeliklerin ancak t›bbi endikasyonlar ile terminasyonuna izin vermektedir. Di¤er yandan yeni TCK’n›n (Türk Ceza Kanunu) 99. maddesi ile bir suçun ma¤duriyeti sonucu oluflmufl gebeli¤in 20 haftaya kadar sonland›r›labilmesi mümkündür (4,5). TCK’da ilgili yasa maddesinin 6. f›kras›nda gebeli¤in 20 haftadan büyük olmamas›, kad›n›n r›zas› olmas› ve uzman hekimlerce hastane ortam›nda yap›lmas› flart› ile sona erdirilmesi halinde, ifllemi gerçeklefltirenin cezaland›r›lmayaca¤› belirtilmifltir. fiiddet ma¤duru kad›nlar›n, olay sonucunda gebe kalmalar› halinde karfl›laflabilecekleri sorunlar ve çözümlerine iliflkin yaklafl›m modeli oluflturmak gerekmektedir. Bu amaçla, ‹stanbul T›p Fakültesi Adli T›p Poliklini¤i’ne 2005 y›l› içerisinde baflvuran 20 haftal›k gebe bir olguda, önerilen modelin nas›l iflledi¤i sunulmufltur. Bu ba¤lamda yeni yasal düzenlemenin cinsel fliddet ma¤duru kad›nlar›n u¤rad›¤› zarar›n giderilmesindeki önemi ve yasan›n uygulanmas›nda seçilebilecek yöntemler tart›fl›lm›flt›r. J Turkish-German Gynecol Assoc, Vol. 9(2); 2008 r›lmas›na karar verildi. Psikiyatri ve Kad›n Hastal›klar› ve Do¤um Klinikleri’nin konsültasyonlar›nda; hastan›n psikiyatrik durumunun ve düzenlenen antiepileptik, antipsikotik ve antidepresan ilaç tedavisinin bebek için risk oluflturdu¤u belirtildi. Ayr›ca bebe¤in do¤mas›n›n hastan›n halihaz›rdaki klinik tablosunu kötülefltirece¤i ve suisid riskini art›raca¤› bildirildi. Bu de¤erlendirmeler ›fl›¤›nda, Adli T›p Poliklini¤i’nden, hastan›n TCK 99’uncu maddesinde belirtilen ma¤duru oldu¤u bir suç sonucu meydana gelen gebeli¤inin; hayat›n› tehdit edece¤i ve do¤acak çocuk ile onu takip edecek nesiller için a¤›r maluliyete neden olaca¤›n› belirten bir rapor haz›rland›. Terminasyon aç›s›ndan ilgili kliniklerce düzenlenmifl ortak raporla Cumhuriyet Savc›l›¤›’na gerekli bildirimler yap›ld›. Cumhuriyet Savc›s›’n›n bilgisi do¤rultusunda annenin de r›zas› al›narak, hastan›n Kad›n Do¤um Poliklini¤i’nde gebeli¤i sonland›r›ld›. Gebelik sonland›r›ld›ktan sonra gebelik ürününün ilgili Cumhuriyet Savc›s› arac›l›¤› ile DNA testleri yap›labilmesi için uygun koflullarda korunmas› ve ilgili birime teslimi sa¤land›. Hasta, Psikiyatri Klini¤i’nde bir ay süre ile takip ve tedavi alt›na al›narak ayakta kontrolleri için taburcu edildi. Olgu Tart›flma ‹stanbul T›p Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dal›’ndan konsültasyon istenmesi üzerine, 1978 do¤umlu kad›n hasta 2005 y›l› içerisinde Adli T›p Poliklini¤i’ne baflvurmufltur. Yaklafl›k 5 ay önce al›flverifle gitti¤i s›rada tan›mad›¤› 2 kifli taraf›ndan, bir inflaat sahas›na götürülerek tecavüze u¤rad›¤›n› ifade etmektedir. Önce bu olay› kimseye anlatmad›¤›n›, olay›n üzerinden geçen aylarda âdet gecikmesi ve s›k tekrarlayan kar›n a¤r›lar› üzerine hamile kald›¤›ndan flüphelendi¤ini ve devaml› olarak karn›n› s›k›ca sard›¤›n›, bir süre sonra annesinin kendisine sorular sormaya bafllad›¤›n› belirtmektedir. Bask›lara daha fazla dayanamay›p annesine olay› ve kendindeki de¤iflimleri anlatt›¤›n›, bunun üzerine annesi ile birlikte kad›n do¤um uzman›na gittiklerini, yap›lan muayene sonucunda 20 haftal›k gebe oldu¤unu ö¤rendi¤ini bildirmifltir. Yap›lan muayenede; hastan›n devaml› olarak a¤lad›¤›, huzursuz oldu¤u, s›kl›kla intihar etmek istedi¤ini söyledi¤i ve ara ara öfke patlamalar› yaflad›¤› gözlendi. Epilepsi hastas› oldu¤u tespit edildi. Fizik muayenesinde, genel durum iyi, bilinç aç›k TA: 110/70 mmHg, dinlemekle kalp ve solunum sesleri normal, bat›n serbest, uterus pelvis d›fl›nda ve derin palpasyonla hissediliyordu. Bat›nda strida gravidarium ile papilla mammarialarda koyulaflma görüldü. Jinekolojik muayenede; hijyen kötü, mukozalar hiperemik, hymen deflore görünümdeydi. Kad›n Hastal›klar› ve Do¤um Klini¤i konsültasyonunda, 20 haftal›k gebe oldu¤u do¤ruland›. Psikiyatri Klini¤i’nin yapt›¤› muayene sonucunda Travma Sonras› Stres Bozuklu¤u (TSSB), majör depresyon tan›lar› yan› s›ra epilepsi psikozu ve yüksek suisidal risk üzerine acil endikasyon ile Psikiyatri Klini¤i’ne yat›- Cinsel sald›r›lar, yol açt›¤› fiziksel ve ruhsal sorunlar ile önemli bir sa¤l›k ve hukuk problemidir. Cinsel sald›r› sonucu meydana gelen gebelikler; tan› süreci, fiziksel ve ruhsal etkileri, konunun yasal ve etik yönü aç›s›ndan multidisipliner bir çal›flmay› gerekli k›lmaktad›r. Sunulan olgu, tecavüz sonucu oldu¤u bildirilen ve 20 haftaya ulaflan gebelik sonras› Adli T›p, Kad›n Hastal›klar› ve Do¤um ile Psikiyatri Anabilim Dallar› taraf›ndan de¤erlendirilmifltir. Bu de¤erlendirmede, gebeli¤in oluflumunun cinsel sald›r›ya ba¤l› oldu¤u ve sonland›r›lmas›n›n hasta aç›s›ndan yararl› olaca¤› karar›, Türk Ceza Kanunu’nun 99. maddesi çerçevesinde üç birim taraf›ndan verilmifltir. ‹lgili dallardan uzmanlar›n cinsel sald›r› sonras› gebelik olgular›na yasal ve t›bbi yaklafl›m›nda izlenmesi gereken ilkelerin belirlenmesi ile cinsel sald›r› ma¤duru kad›nlarda ruhsal de¤erlendirmenin mediko-legal sürece katk›s› önem tafl›maktad›r. Kad›na yönelik fliddet ile ortaya ç›kan insan haklar› ihlalleri dünya çap›nda a¤›r ve yayg›n bir halk sa¤l›¤› sorunu olarak tan›mlanmaktad›r. Özellikle cinsel sald›r› bafll›¤› alt›nda ele al›nan ve cinsel tacizden tecavüze uzanan bir ölçekte gerçekleflen insan haklar› ihlallerinin 1993 y›l›ndan 2005 y›l›na kadar %60 art›fl göstermifl olmas› dikkat çekicidir (6). Amerika Birleflik Devletleri (ABD) Adalet Bakanl›¤›’n›n 2005 y›l› raporunda 20042005 y›llar› aras›nda ülke genelinde 200 780 cinsel sald›r› olgusundan 64 080’i tecavüz, 51 500’ü tecavüz giriflimi, 85 210’u ise cinsel tacizi de içine alan cinsel sald›r› olgular› olarak kay›tlara geçmifltir. Ayn› raporda, her 6 kad›ndan birinin cinsel sald›r›ya maruz kald›¤›n› ve her 2 dakikada bir cinsel sald›r› meydana geldi¤i, cinsel sald›r› ma¤- 106 J Turkish-German Gynecol Assoc, Vol. 9(2); 2008 durlar›n›n %91’inin kad›n oldu¤u belirtilmifltir (6,7). Cinsel fliddet s›kl›kla efl veya kiflinin tan›d›¤› bir kifli taraf›ndan uygulanmakla birlikte (%73), yabanc› kifli veya kiflilerin cinsel fliddet uygulamas› ile de karfl›lafl›labilmektedir (7). Ülkemizde genifl kapsaml› bir çal›flma bulunmamakla birlikte, Adalet Bakanl›¤›’n›n 2005 y›l› istatistiklerine göre cebren ›rza geçen, küçükleri bafltan ç›karan ve iffete taarruz edenler ile ilgili aç›lan dava say›s› 21 556 olup, bu davalardaki ma¤dur say›s› 23 463 olarak verilmifltir (8). Mevcut istatistiki durumun ortaya konmas› ve ülkemizde bu tür verilerin ayr›nt›land›r›lmas›; suç, ma¤dur, sald›rgan gibi parametrelerin net olarak ortaya konmas› için Adalet Bakanl›¤› bünyesinde bulunan Adli Sicil ve ‹statistik Genel Müdürlü¤ü ile ortak çal›flmalar yap›lmas›n›n gerekli oldu¤u görülmektedir. Birçok kad›n, u¤rad›¤› cinsel fliddeti bildirmemekte, bildirilmesini istememektedir. Kad›nlar utanmakta, kendilerine flüpheyle yaklafl›lmas›ndan, inan›lmamas›ndan veya daha fazla fliddete maruz kalmaktan korkmaktad›rlar. Bunlar›n yan› s›ra ülkemizde oldu¤u gibi cinsel sald›r› ma¤duru dahi olsa namus cinayeti ad› alt›nda öldürülen, istemedi¤i insanlarla evlendirilen, tecrit edilen kad›nlar›n; baflta yaflamsal olmak üzere toplumsal korkular› nedeniyle ilgili makamlara baflvuru yapmas› kolay olmamaktad›r. Gözalt›nda Cinsel Taciz ve Tecavüze Karfl› Hukuki Yard›m Projesi’nin Aral›k 2006’da aç›klad›¤› rapora göre, merkezlerine baflvuran toplam 222 taciz ve cinsel sald›r› ma¤durundan 69’u cinsel sald›r›ya, 153’ü de tacize u¤rad›¤›n› aç›klam›fl. Rapora göre, cinsel sald›r›ya u¤rayanlardan ikisi intihar etmifl, biri iflkencede öldürülmüfl, biri akrabalar› taraf›ndan “namus temizlemek” için öldürülmüfl. Biri de, iflkencenin uzun vadeli etkisi sonucu ölmüfltür. Cinsel sald›r› ma¤duru kad›nlardan 5’i sald›r› sonras› hamile kalm›flt›r. Cinsel sald›r› sonucu do¤an bebeklerden üçünün yaflad›¤›, birinin ald›r›ld›¤›, di¤erinin ise ölü do¤du¤u bildirilmifltir (9). Sunulan olgunun da konuyu ailesi ile paylaflmaktan korktu¤u, durumun annesinin gözlemleri sonucunda ortaya ç›kt›¤› anlafl›lm›flt›r. Dolay›s›yla, bildirimin yap›lmad›¤› ve gebeli¤in oldukça ilerledi¤i görülmüfltür. ABD Adalet Bakanl›¤›’n›n 2005 y›l› raporuna göre; 2000-2005 y›llar› aras›nda cinsel sald›r›lar›n sadece %59’u rapor edilmifltir (7). Ülkemizde ise geriye dönük bu tür bir bilgi bulunamam›flt›r. Baz› ülkelerde, bu sorunla ilgili hiçbir bilgi olmamas› ve baz› ülkelerde de kapsaml› bilgi bulunmamas›, bu sorunun ülkeye özel oldu¤u anlam›na gelmemektedir. Aksine, incelenmesi ve bafl edilmesi için daha fazla araflt›rma yap›lmas› gerekti¤inin bir iflaretidir. Cinsel sald›r› ma¤duru kad›nlarda fiziksel ve psikolojik sorunlar ortaya ç›kmaktad›r (10,11). Ortaya ç›kan fiziksel ve psikolojik sorunlar›n içinde her iki grubu da ilgilendiren cinsel sald›r› sonras› gebelik durumu t›bbi ve hukuki problemleri beraberinde getirmektedir. ABD Adalet Bakanl›¤› 2005 y›l› raporuna göre, 64 000 cinsel sald›r› ma¤- duru kad›nda gebelik oran› %5 (7), Jon ve Tiffany Gottschall’›n 405 cinsel sald›r› ma¤duru kad›nda yapt›klar› çal›flmada %6.5 (12), Holmes ve arkadafllar›n›n yapt›klar› çal›flmada 4008 cinsel sald›r› ma¤durunda bu oran %5 olarak verilmifltir (13). Olgumuzda da cinsel sald›r› sonras› gebelik meydana gelmifl olup, gebeli¤in ilerleyerek 20. haftaya ulaflt›¤› anlafl›lm›flt›r. Cinsel sald›r› sonras› ma¤durun e¤itim ve mental düzeyi, toplumsal ve sosyoekonomik flartlar nedeniyle gebelik tayini geç dönemlere kalabilmekte, terminasyon gecikebilmekte, hatta savafl ortamlar›nda cinsel sald›r› ma¤duru kad›nlar bu çocuklar› do¤urmak durumunda kalabilmektedirler (14). Holmes ve arkadafllar›, cinsel sald›r› sonras› gebe kalan olgularda gebelik tayininin %62 birinci trimester, %32 oran›nda ikinci trimesterde yap›labildi¤ini, %6 olguda ise spontan abortus meydana geldi¤ini bildirmifllerdir (13). Sunulan olguda gebelik 2. trimesterde tespit edilmifltir. Cinsel sald›r› sonras› gebeli¤in getirdi¤i önemli sorunlardan biri de, hukuki olarak ma¤durun bu gebeli¤i ve çocu¤u istememesi sonucu ortaya ç›kan gebeli¤in sonland›r›lmas› kavram›d›r. Ülkemizde yeni TCK ile kad›n›n ma¤duru oldu¤u bir suç sonucu gebe kalmas› halinde, süresinin yirmi haftadan fazla olmamas›, kad›n›n r›zas› olmas› ve uzman hekimler taraf›ndan hastane ortam›nda sona erdirilmesi kofluluyla gebeli¤in sonland›r›labilece¤i belirtilmifltir. Gebeli¤in yasal olarak hangi haftaya kadar sonland›r›labilece¤i medikal ve etik aç›dan uzun süredir tart›flmal› bir konu olmufltur. Farkl› ülkeler ve kültürlerde gebelik sonland›r›lmas› birbirinden farkl› haftalarla s›n›rland›r›lm›fl olup, cinsel sald›r› ma¤durlar›nda bu süre ‹ran’da 16 hafta; Güney Afrika ve Hindistan’da 20 hafta; Japonya, ‹ngiltere ve Yunanistan’da 24 hafta; Çin, Letonya ve Rusya’da 28 hafta olarak belirlenmifltir. ‹zne ba¤l› olmayan abortus s›n›rlar› 10-12 hafta aras›nda de¤iflmekte olup, dini nedenlerle baz› Güney Amerika ve Avrupa ülkelerinde tamamen yasakt›r. “Save the life of the woman” tan›mlamas› ile baz› Bat› Avrupa ülkelerinde kad›n›n sa¤l›¤›n›n kal›c› bozuklu¤u göz önüne al›narak süre k›s›tlamas› olmaks›z›n gebelik terminasyonu yap›labilmektedir (15). Bu anlamda yeni TCK’da yap›lm›fl olan 20 haftal›k süre düzenlemesi dünya ortalamas›na uygun görünmektedir. Ancak, 20 haftal›k süreden sonra ortaya ç›kan ve kad›n›n fiziksel ve ruhsal sa¤l›¤›n›n bozulabilece¤i durumlar tan›mlanmam›flt›r. Uzmanlar, 1983 tarihli 2827 say›l› Nüfus Planlamas› Hakk›ndaki Kanun’da belirtilen gebeli¤in annenin hayat›n› tehdit etti¤i veya edece¤i ya da do¤acak çocuk ile onu takip edecek nesiller için a¤›r maluliyete neden olaca¤› halleri tan›mlayan düzenlemeyi takip etmek zorundad›rlar. Bu maddede, bir kad›n do¤um uzman› ile ilgili daldan bir uzman›n ortak görüflü istenmektedir. Yaflam içinde kiflilerin u¤rad›klar› istismar, bireyde k›sa veya uzun dönemli olumsuzluklara neden olabilir. Orga107 Ekizo¤lu et al. nik birtak›m bozukluklar ortaya ç›kabilece¤i gibi, psikiyatrik bozukluklar da görülebilmekte veya var olan rahats›zl›klar›n fliddeti artmaktad›r (16). Kiflilerin u¤rad›klar› fliddet sonucunda meydana gelen fiziksel hasar de¤erlendirilirken, travman›n ruhsal sonuçlar› klasik travma tedavilerinde göz ard› edilmektedir. Ruhsal bozukluklar›n tedavisinde, hastan›n durumunu kötülefltirecek ve tedavisini aksatacak organik sorunlar›n da ayr›ca ele al›nmas› gerekmektedir (17). Nüfus Planlamas› Hakk›ndaki 2827 say›l› Kanun’da belirtilen flartlar›n da, bu anlamda de¤erlendirilmesi ve göz ard› edilmemesi gerekmektedir. Yap›lan araflt›rmalarda cinsel sald›r› ma¤durlar›nda yüksek oranlarda TSSB geliflti¤i bildirilmektedir (18,19). Sunulan olgu da TSSB ve majör depresyon tan›s›, ayr›ca gebeli¤in tetikledi¤i epilepsi psikozu tan›s› alm›flt›r. Bu hastal›klar›n tedavisi için gerekli olan ilaçlar› kullanabilmesi ve TSSB’nin fliddetini art›rd›¤› düflünülen gebeli¤in sonland›r›lmas› istenmifltir. Olgu, olaydan çok sonra sa¤l›k birimine müracaat etmifl ve fiziki bulgular kaybolsa dahi gebelik ile birlikte psikolojik bulgular›n tespiti ekip çal›flmas› ile ortaya konmufltur. Bu arada, gebelik terminasyonu sonucunda al›nan gebelik ürününden DNA tiplendirmesinin yap›lmas› için Cumhuriyet Savc›l›¤›, Kad›n Hastal›klar› ve Do¤um Anabilim Dal› ve Adli T›p Anabilim Dal› ekip çal›flmas›n›n bir örne¤i ortaya konarak adli sürecin sa¤l›kl› ifllemesine olanak tan›nm›flt›r. Cinsel sald›r›ya u¤rayanlarda sald›r›dan hemen sonra muayene yap›lamad›¤›nda, ruhsal travman›n yol açt›¤› y›k›m›n tan›nmas› ve tan›mlanmas› bazen tek delil olarak karfl›m›za ç›kabilmekte, sunulan olguda görüldü¤ü gibi gebelik ilerledikten sonra baflvuru gerçekleflebilmektedir. Cinsel sald›r› ma¤durlar›, gebeli¤in sonland›r›lmas› talebinde bulunabilecekleri gibi, gebeli¤in t›bbi nedenlerle sonland›r›lmas› da gerekebilmektedir. Bu durumlarda, gebeli¤in sonland›r›lmas› sonras›nda gebelik ürünleri de, failin belirlenmesinde önemli bir delil olmaktad›r. Cinsel sald›r› ma¤duru kad›nlar›n gebelik ile ilgili toplumsal ve e¤itim nedenli çekinceleri bulundu¤unda, kad›na yard›mc› olacak kurumsal ve sosyal mekanizmalar harekete geçirilmelidir. Sunulan olguda, baflvuruda gecikme olmas›na karfl›n, yeni yasal düzenlemelerden de yararlan›larak, tüm olumsuzluk ve zorluklara ra¤men cinsel sald›r› olgusunda ekip çal›flmas›n›n örne¤i verilmifltir. H›zl› ve etkin konsültasyon zinciri yaratarak, etkin çal›flma sisteminin ve bu olgularda uygulanacak kontrol listelerinin ayr›nt›l› biçimde haz›rlanarak uygulanmas›na çal›fl›lmal›d›r. Sonuç Cinsel sald›r› olgular›n›n muayenesi aflamas›nda çok etkili önlemler al›nmal›d›r. Olgunun retravmatizasyonuna 108 J Turkish-German Gynecol Assoc, Vol. 9(2); 2008 karfl› gerekli önlemleri alarak sorunun çözümüne yard›mc› olmak, sa¤l›k çal›flan›n›n en önemli görevi olmal›d›r. Erken dönemde muayenenin yap›labilmesi, gebeli¤i önleyici tedavinin uygulanmas› ile gebelik oluflmadan sorunun erken dönemde çözülmesi sa¤lanmal›d›r. Ruhsal travma ile ilgili psikiyatrik de¤erlendirmeler ihmal edilmemeli, cinsel sald›r› ma¤durunda oluflmas› muhtemel psikiyatrik rahats›zl›¤›n gebelik terminasyonu karar›nda en az fiziksel rahats›zl›klar kadar önemli oldu¤u ak›lda tutulmal›d›r. Terminasyon sonucu elde edilen materyalin saklanmas› ve savc›l›¤a teslimi konular›nda dikkatli olunmal› ve olay süreci ve izlenen yollarla ilgili bafltan itibaren Cumhuriyet Savc›lar› ile bilgi paylafl›m yap›lmal›d›r. Kad›n Hastal›klar› ve Do¤um Uzmanlar›’n›n yasal boyutu olan olgularda Adli T›p Uzmanlar› ile ortak çal›flmalar›, yarg›lama süreci için gerekli kan›tlar›n zaman›nda toplanmas› ve ifllemlerin hukuka uygun olmas›na katk›da bulunaca¤›ndan, adli t›p ve di¤er klinik bilimlerin iflbirli¤ini sa¤layacak kurullar oluflturulmal›d›r. Mevcut yasal düzenlemeler ve de¤ifliklikler ile ilgili kurum içi e¤itim toplant›lar› düzenlenmelidir. Kaynaklar 1. WHO (World Health Organization), World Report on Violence and Health; 2005. 2. Holmes MM, Resnick HS, Kilpatrick DG, Best CL. Rape-related pregnancy: estimates and descriptive characteristics from a national sample of women. Am J Obstet Gynecol 1996;175(2):320-4. 3. Roberts GL, Lawrence JM, Williams GM, Raphael B. The impact of domestic violence on women’s mental health, Aust N Z J Public Health 1998;22(7):796-801. 4. Nüfus Planlamas› Hakk›nda Kanun, http://www.istabip.org.tr/YASA/nufusk.html, Eriflim Tarihi: 06.01.2008. 5. Türk Ceza Kanunu, http://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/kanunlar_sd.durumu?kanun_no=5237, Eriflim Tarihi: 06.01.2008. 6. RAINN (Rape, Abuse, Incest National Network) Statistics Fact About Rape. http://www.rainn.org/statistics/index.html, Eriflim Tarihi: 13.01.2008. 7. Shannan MC. National crime victimization survey, criminal victimization 2005. Bureau Justice Statistics Bulletin; September 2006. 8. Ceza mahkemelerine TCK'n›n maddeleri ile ilgili aç›lan davalar›n suç türüne ve san›klar›n yafl grubuna göre da¤›l›m› (01.01.200531.12.2005). http://www.adli-sicil.gov.tr/istatistikler/1996/ceza5.htm, Eriflim Tarihi: 02.01.2008. 9. Gözalt›nda Cinsel Taciz ve Tecavüze Karfl› Hukuki Yard›m Projesi, Dosyalar›n Durumu Hakk›nda Rapor (Mart 2006). http://www.erenkeskinedestek.org/gtburo.php#uc, Eriflim Tarihi: 08.01.2007. 10. Hoge CW, Terhakopian A, Castro CA et al. Association of posttraumatic stress disorder with somatic symptoms, health care visits, and absenteeism among Iraq war veterans. Am J Psychiatry 2007;164(1):150-3. 11. Anderson S, McClain N, Riviello RJ. Genital findings of women after consensual and nonconsensual intercourse. J Forensic Nurs 2006;2(2):59-65. 12. Gottschall J, Gottschall T. Are per-incident rape-pregnancy rates higher than per-incident consensual pregnancy rates? Human Nature 2003;14(1):1-20. J Turkish-German Gynecol Assoc, Vol. 9(2); 2008 13. Holmes MN, Resnick HS, Kilpatrick DG, Best CL. Rape-related pregnancy: Estimates and descriptive characteristics from a national sample of women. American Journal of Obstetrics and Gynecology 1996;175(2):320-5. 14. Loncar HM, Medved V, Jovanovic N, Hotujac L. Psychological consequences of rape on women in 1991-1995 war in Croatia and Bosnia and Herzegovina. Croat Med J 2006;47(1):67-75. 15. The PEW Forum on Religion and Public Life. Abortion laws around the world: A PEW forum fact sheet; 2006. 16. Special Report of the World's Women 2005: Progress in Statistics*Focusing on sex-disaggregated statistics on population, births and deaths, Demographic and Social Statistics Branch, United Nations Statistics Division Department of Economic and Social Affairs. 17. Isabel Ruiz-Pérez, Juncal Plazaola-Castaño, María Álvarez-Kindelán et al. Sociodemographic Associations of Physical, Emotional, and Sexual Intimate Partner Violence in Spanish Women, Annals of Epidemiology 2006 May;16(5):357-63. 18. Ullman SE, Filipas HH, Townsend SM, Starzynski LL. Psychosocial correlates of PTSD symptom severity in sexual assault survivors. J Trauma Stress 2007;20(5):821-31. 19. Lang AJ, Rodgers CS, Laffaye C et al. Sexual trauma, posttraumatic stress disorder, and health behavior. Behav Med 2003;28(4):150-8. 109