2012-2013 TÜBİTAK BİLİM FUARI PROJELERİ TRABZON İL MİLLİ
Transkript
2012-2013 TÜBİTAK BİLİM FUARI PROJELERİ TRABZON İL MİLLİ
TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 2012-2013 TÜBİTAK BİLİM FUARI PROJELERİ Bilgi aydınlatır. kalıcıdır. doyurucudur. değerlidir. 4006 BİLİM FUARLARI TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 2012-2013 TÜBİTAK BİLİM FUARI PROJELERİ 4006 BİLİM FUARLARI Trabzon Valisi DR. Recep KIZILCIK Akademik alanda elde ettiğiniz bu başarılarınızı gelecekte birer bilim adamı ve birer iyi insan olarak meslek hayatınızda sürdüreceksiniz. Hem toplumsal barışın hem de bilimin önderliğinde kalkınmanın, gelişmemin sağlanmasında ve ana hedefimiz olan insanı mutlu etmede büyük başarılara imza atacaksınız. Bugün bir araya gelmemize vesile olan bilim fuarının tüm okullarda yaygınlaştırılması aynı zamanda sizlere verilen bir değerin göstergesidir Bilginin çok hızlı değiştiği bir çağın içersinde yaşadığımıza işaret eden Kızılcık, “21.yüzyılda bilgiyi üreten bir toplum olarak öteki toplumlara göre daha önde olmalıyız. Küresel düzeyde parlayan yıldız olan Türkiye’nin en büyük zenginliği yetişmiş gençlerimizdir. Türkiye olarak yeraltında yeterli zengin madenlere sahip olamayabiliriz ama elimizde yakut gibi, güneş gibi parlayan gençlerimiz var. Sizler bilimi, bilgiyi öncelediğiniz, ona değer verdiğiniz ve onu rehber edindiğiniz takdirde ülkemiz muasır medeniyetler seviyesine çıkma hedefini de daha çabuk gerçekleştirmiş olacaktır Global dünyada devletlerin, toplumların ve şirketlerin bilgi ve teknoloji alanında yarıştığını söyleyen Vali, bu yarışta en önde olmayı sağlayan temel unsurun bilgiyi üretip onu teknolojiye çevirebilmek olduğunu vurguladı. Bilimin dışında dünyayı bu kadar etkileyecek ikinci bir alanın olmadığını da belirten Kızılcık, “Son dönemlerde bilimsel ve teknolojik alandaki başarıları üretime yansıtarak toplumlarının zenginleşmesine ve insanlığın hayatını kolaylaştırmasına imkan veren insanlar var. Bunların arasında niçin Yomra Fen Lisesi’nden çıkan gençler olmasın. Kendine güvenen, analitik düşünebilen ve düşündüğünü proje fişine döken sizlerin yarının en önemli bilim insanı olacağına ve dünya barışına en fazla katkı sağlayacağına inancım tamdır. Bu fuarın çoktan amacına ulaştığını söyleyebilirim. Bilim fuarlarının tüm okullarımıza yayılması halinde muasır medeniyetler seviyesine çıkan bir Türkiye’nin çok yakın olması kaçınılmazdır. İl Milli Eğitim Müdürü Tamer KIRBAÇ 4006 Bilim Fuarı, 2004-2005 yıllarında başlayan pilot uygulamaların ardından tüm okullarda yaygınlaşan bir çalışmadır. Eğitimde bir felsefe değişikliğinin de göstergesi olan bu uygulamalar öğrencilerimizin proje bazında eğitim görmelerinin de yolunu açmıştır. Ülke genelinde 1.000 okulda, ilimizde ise 16 farklı okulda Milli Eğitim Genel Müdürlüğü koordinatörlüğünde uygulanan, Tübitak işbirliği ile gerçekleştirilen bu projelerin tüm okullarımızda da uygulanması için çalışıyoruz. Bu projelerle birlikte okullarımıza ve öğrencilerimize yeni heyecanlar geldi. Bu çalışmalarımızın ardından Erzurum’da yapılan bölge finallerine daha fazla proje ile katılmaya ve başarılı olmaya başladık. Bu başarılar Ankara’da yapılan Türkiye finallerinde de ilk 50’ye giren2 projemiz ile kendini göstermiştir. Trabzon’da Tübitak işbirliği ile gerçekleştirilen proje çalışmalarımıza katılan 16 okulumuza ayrıca 5.000 TL’lık katkı sunulmuştur. Bunun yanında AB de içimizdeki potansiyeli yakından takip ederek yetişmiş işgücü ve bilim insanlarının ortaya çıkmasını desteklemektedir 4006 Tübitak Bilim Fuarları Yürütme Kurulu Gülsüm MEMİŞKAPTANOĞLU İl Milli Eğitim Şube Müdürü Mehmet YEREKAPAN İl Milli Eğitim Şube Müdürü Mehmet Arslan İl Milli Eğitim Şube Müdürü Veri Toplama Rahmi BEKTAŞ Şef Berzan GÜNDÜZ Veri Hazırlama Kontrol İşletmeni Ömer Faruk SOFUOĞLU Bilgisayar İşletmeni Esra SATILMIŞ Memur Şeyma YÜKSEL Memur Dizgi Tasarım Ercan Durak Öğretmen Erol ŞAHİN Öğretmen İ Ī ĖĘĶÎ Í ĞĜÍ I Ĭ ĜĬ TRABZON FEN LİSESİ Asit Yağmurlarının Bitkiler Üzerine Etkisi ……………………………………………………………………………………………………………… Benzer Özellikler Gösteren Besinlerin Saklanma Koşulları Da Benzer Midir …………………………………………………………. Besinlerin Saklanma Koşullarının Sıcaklıkla İlişkisinin Muz Üzerinde Araştırılması ………………………………………………. Camellia Sinensis (l.) Kuntze ‘ in Antibakteriyal Etkisi …………………………………………………………………………………………. Çay Bitkisi “camelliasinensis (l.) Kuntze” inde İki Buçuk Yaprağın Sırrı ……………………………………………………………….. Çelik Ve Kurşun Katmanlı Hafif Zırhlama …………………………………………………………………………………………………………….. Damacana Sularının Mikrobiyolojik Niteliği Üzerine Pompa Temizliğinin Etkisi ………………………………………………….. Dev Ladin Kabuk Böceğinin Laboratuvar Koşullarında Gelişimi ……………………………………………………………………………. İnsan Sağlığını Olumsuz Etkileyen Ağır Metallerin Su Yosunlarının Analiziyle Biyomonitör Olarak İncelenmesi …. Kafeinin Bilgisayarda Yazma Hızına Etkisi ……………………………………………………………………………………………………………. Karadeniz Kumunun Organik Kirleticilerin Fotokatalitik Arıtımında Kullanılabilirliğinin Araştırılması …………………. Kırmızı Biber (Capsicum Annuum) Bitkisindeki Gelişime Pseudomonas Putida Bakterisinin Etkisi …………………….. Kızılağaç Kabuğundan (Alnus Mill) Boyarmadde Eldesi Ve Boyarmaddenin Güneş Panellerinde Kullanımının İncelenmesi …………………………………………………………………………………………………………………………………… Meyve Köklerini Kullanarak Yeni Meyve Fidanlarının Üretilmesi ………………………………………………………………………... Mısır (Zea Mays) Tohumunun Çimlenmesinde L-Sisteinin Tuzluluk Stresine Etkisi ………………………………………………. Morınga Oleıfera Tohumlarından Antimikrobiyal Etkili Sabun Yapılması …………………………………………………………….. Sentetik Ve Organik Deterjanların Bitki Büyümesi Üzerine Etkisi ………………………………………………………………………… Sihirli Bitki Sarı Kantaron (Hypericum Perfonatum) …………………………………………………………………………………………….. Soba Zehirlenmesini Engelleyici Düzenek Dizaynı ……………………………………………………………………………………………….. Tarım Alanlarının Danaburnundan Bakterilerle Temizlenmesi ……………………………………………………………………………. Trabzon İli Akçaabat Yöresi Eğrelti Otları Üzerinde Taksonomik Araştırma ………………………………………………………… Trabzon’da Bir Serada Doğal Gazın Isıtma Amacıyla Kullanılabilirliği ………………………………………………………………….. TRABZON KANUNİ ANADOLU LİSESİ 2 2 3 3 4 4 5 5 6 6 7 7 8 8 9 9 10 10 11 11 12 12 TRABZON KANUNİ ANADOLU LİSESİ Altın Oran’ın Mucizesi ……………………………………………………………………………………………………………………………………….. Ben Bilmem Beyin Bilir ……………………………………………………………………………………………………………………………………… Besinlerdeki Kalsiyum Oranları ………………………………………………………………………………………………………………………….. C-Vit ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. Değişen Dağarcığımız …………………………………………………………………………………………………………………………………………. Doğanın Kimyasallara Tepkisi ……………………………………………………………………………………………………………………………… Enerji Tasarruflu Manyetik Asansör ……………………………………………………………………………………………………………………. Felsefe Gereklidir Çünkü ……………………………………………………………………………………………………………………………………. Her Gün Yok Edilen Ağaçbaşı Turbalığının Tanıtılması Ve Korunması …………………………………………………………………. Kalkan Kristaller …………………………………………………………………………………………………………………………………………………. Karbonmonoksit Zehirlenmelerini Önleyecek Sensör …………………………………………………………………………………………. Kimyasal Reaksiyonla Çalışan Denizaltı ………………………………………………………………………………………………………………. Makyaj Aldatır! …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… Manyetik Yer Uçağı …………………………………………………………………………………………………………………………………………….. Nankör Kedilerin Sırrı …………………………………………………………………………………………………………………………………………. Portakalın Macerası ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. Radi Kal - Orda Kal ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… Sera Etkisi …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… Ses Bayrağım ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. Şir-İ Trabzon Yavuz Sultan Selim …………………………………………………………………………………………………………………………... Tapumatik …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 14 14 15 15 16 16 17 17 18 18 19 19 20 20 21 21 22 22 23 23 24 Trabzon’da Kullanılan Eski Türkçe Sözcükler ………………………………………………………………………………………………………… 25 Türkçenin Matematikselliği ………………………………………………………………………………………………………………………………….. 25 Yağın Lazerle İmtihanı …………………………………………………………………………………………………………………………………………… 26 TEVFİK SERDAR ANADOLU LİSESİ TEVFİK SERDAR ANADOLU LİSESİ Almanca Çiftlik ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 28 Artı Sağlık ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 28 Ayna Ayna Söyle Bana …………………………………………………………………………………………………………………………………………….29 Bedesten ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 29 Ben Kimim …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 30 Benim Adım Ladin ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 30 Bileşkeyi Göster …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 31 Boncuk Boncuk Üstüne , Tabanımın Adı Ne ……………………………………………………………………………………………………….. 31 Class Sweet Class …………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 32 Doğal Güneş Kremi ………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 32 Fetvane ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 33 Figürlerle Zevkli Spor ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. 33 Geleneksel Türk Motifleriyle Görsel Hafıza Oluşturma …………………………………………………………………………………………. 34 Gölgem Nerede ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 34 Hangi Çizgifilmi Seyredelim …………………………………………………………………………………………………………………………………. 35 İngilizce Kelime Öğrenme Oyunu ………………………………………………………………………………………………………………………… 35 Klavyeni Dinle …………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 36 Mezar Kitabe ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 36 Mutfaktaki Matematik ………………………………………………………………………………………………………………………………………… 37 Pratik Duş ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 37 Sağlam Olanı Seç …………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 38 Sıcaklıkla Renk Değiştiren Cam ……………………………………………………………………………………………………………………………. 38 Silüetlerle Eğitim …………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 39 Sıra Kimde …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 39 Sultan Murat Yaylası ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. 40 Trabzon Tevfik Serdar Anadolu Lisesi Öğrencilerinde Dışa Dönüklük Düzeyinin Benlik Saygısı Düzeyiyle İlişkisi ... 40 Türkçe İle Yaşamak …………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 41 Zilsiz Hayat …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 41 YOMRA FEN LİSESİ YOMRA FEN LİSESİ 21 Aralıkla İlgili Söylentilerin Çocuklar Üzerindeki Etkisi ……………………………………………………………………………………… Ayva (Cydonia Oblonga) Çekirdeğinden Organik Bulaşık Makinesİ ……………………………………………………………………… Bal Polen Ve Propolis Özütlerinin ………………………………………………………………………………………………………………………. Balık Çiftliklerinin Çevreye Verdiği Zararlar Konusunda Lite ………………………………………………………………………………. Birinci Dereceden Çok Bilinmeyenli Denklemlerin Excel Üzerin …………………………………………………………………………. Cep Telefonunun Eğitime Ve Öğretmen Öğrenci Arasındaki İlişk ………………………………………………………………………… Elektrik Akımın Sonucunda Oluşan Manyetik Alanın Bitki Geliş ………………………………………………………………………….. Farklı Bakteri Türlerinde Mfc Yöntemiyle Elektrik Üretiminin …………………………………………………………………………….. Hidrojen Jeneratörü Hazırlanması ……………………………………………………………………………………………………………………….. Karma Sınav Sistemi ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. Küreye Giden Yolda Çokgenlerin Dansı ……………………………………………………………………………………………………………….. Macahel’de Türk-Gürcü Kültür Sentezi ………………………………………………………………………………………………………………… Manyetik Akı Değişiminin Oncorhyachus Mykıss Balığının Emriy …………………………………………………………………………. 43 43 44 44 45 45 46 46 47 47 48 48 49 Mıknatıslardan Etkilenen Dere Taşlarında Ferromagnetik Madde ………………………………………………………………………. 49 Fransanın Pont-Mahe Bölgesi İle Trabzon- Yomra İlçesindeki Radyoaktivitenin Karşılaştırması………………………………. 50 Nd-Fe-B Süper Mıknatısları İle Magnetıc Levıtatıon Sistemi V ……………………………………………………………………………… 50 Sürtünme Kuvveti Prensibine Bağlı Kalınarak Kış Aylarında Ol ………………………………………………………………………………. 51 Trabzondaki Bazı Bölgelerin Radyoaktivite DüzeylErinin Belirl ………………………………………………………………………………. 51 Trafik İşaretlerinin(Yön Ve Ünlem)Otomobil Lambalarında Uygu ………………………………………………………………………….. 52 Ybco Süperiletkeninin İzobarik Oksijen Ortamında Elde Edilme …………………………………………………………………………….. 52 ERDOĞDU ANADOLU LİSESİ ERDOĞDU ANADOLU LİSESİ Rüzgar Ve Akarsudan Enerji Elde Etme ………………………………………………………………………………………………………………… 54 Silecekli Gözlük …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 54 Kim-Yasal Patlama Görmek İster …………………………………………………………………………………………………………………………. 55 Parabol ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 55 Trigonometri ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 56 Kalpten Kaleme …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 56 Bana 5dakikanı Ayır, Sana Bir Kitap Anlatayım …………………………………………………………………………………………………… 57 Aşık Veysel ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 57 Ebru Sanatı ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 58 Anadolu Piramitleri Tümülüsler ………………………………………………………………………………………………………………………….. 58 Trabzon’un Tarihi Mekanları ………………………………………………………………………………………………………………………………. 59 Optik Yanılsamalar ………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 59 Panama Kanalı …………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 60 Sigarasız Hayat …………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 60 Uçak Kokpiti …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 61 Play And Learn ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 61 Die Uhren Die Zahlen Die Schulsachen …………………………………………………………………………………………………………………. 62 Yamaç Paraşütü …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 62 Çizimlerle Hadisler ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 63 Karadenizin İncisi Mersin Balığı ……………………………………………………………………………………………………………………………… 63 Açılarla Süsleme Filografi …………………………………………………………………………………………………………………………………… 64 Trabzonun Endemik Bitkileri ……………………………………………………………………………………………………………………………… 64 Trekking ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 65 SOSYAL BİLİMLER LİSESİ SOSYAL BİLİMLER LİSESİ Trabzon Halkının Tiyatroya Bakışının Ve Tiyatroya İlgi Bağlamında Çeşitli Sosyolojik Değişkenler……………………….. Görmek İçin Gözlerimi Kapatırım Sübliminal Mesajların İnsanlara Etkisi Ve Reklamcılıktaki Yeri ………………………… Eyof(Trabzon Gençlik Olimpiyatları) İçin Yapılan Tesislerin Trabzon Sosyal Hayatı Ve Spor Anlayışına Etkileri …… XIX. Yüzyıl Taşra Burjuvazisi Trabzon Örneği Nemlizadeler …………………………………………………………………………………. Milli Mücadele Döneminde Trabzon Muhafaza-İ Hukuk-I Milliye Cemiyeti …………………………………………………………. Trabzonspor Taraftarının Fanatizmle İlgisi ………………………………………………………………………………………………………….. XIX. Yüzyıl Taşrasında Ayanlık Trabzon Örneği ……………………………………………………………………………………………………. Trabzonspor Taraftar Grupları Neden Birleşemiyor ……………………………………………………………………………………………… Engellilerde Evlilik Algısı ……………………………………………………………………………………………………………………………………….. Tarihin Tozlu Raflarından Bir Alay 87. Alay …………………………………………………………………………………………………………… Nüfus Mübadelesi Ve Trabzon …………………………………………………………………………………………………………………………….. Ortaöğretim Kurumlarında Kalan Öğrencilerin Oryantasyon Sorunları ………………………………………………………………… Osmanlı Karikatürlerinde Abdülhamid Algısı ………………………………………………………………………………………………………… 67 67 68 68 69 69 70 70 71 71 72 72 73 Okullarda Şiddetin Önlenmesi …………………………………………………………………………………………………………………………….. 74 Okullardaki Şiddeti Önlemek İçin Okullar Ne Gibi Önleyici Faaliyetlerde Bulunabilir …………………………………………… 74 Gençlere Estetik Zevk Aşılamak İçin Divan Edebiyatı Ve Klasik Musıki’den Yararlanma ………………………………………… 75 Aile - İçi Şiddetin Önlenmesinde, Kamuoyu Duyarlılığı Nasıl Sağlanabilir ………………………………………………………………. 75 Aile - İçi Şiddetin Önlenmesinde, Kamuoyu Duyarlılığını Arttırmak İçin Ne Gibi Çalışmalar Yapılabilir ………………….. 76 Aşırı Kentleşmenin Ortaya Çıkardığı Sorunların Çözümünde Merkezi Ve Yerel Yönetimlere Düşen Görevlerin Açıklanması………………………………………………………………………………… 76 Bir Yudum Tarih Ahmet Kani Sadıklar'ın Anıları ……………………………………………………………………………………………….…. 77 Mürekkebe Bulanmış Bir Tarih …………………………………………………………………………………………………………………………….. 77 Evim Evim Geleneksel Evim …………………………………………………………………………………………………………………………………… 78 AKÇAABAT İMKB ANADOLU LİSESİ AKÇAABAT İMKB ANADOLU LİSESİ Neden çift isim? …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 80 Dil Bilgisi Oyunu ………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 80 Sen Okumaya Devam Et Kitabı Ben Tıutarım ……………………………………………………………………………………………………….. 81 Hafıza Teknikleri İle Edebiyat Öğretimi ………………………………………………………………………………………………………………… 81 Milli Senfoni Çay ………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 82 Şarkılarda Söz Sanatları ……………………………………………………………………………………………………………………………………….. 82 Müzik İle Gelen Mutluluk ……………………………………………………………………………………………………………………………………. 83 Trabzon’ Un Yıldızı Parlıyor …………………………………………………………………………………………………………………………………. 83 Tehlikenin farkında mısınız? ………………………………………………………………………………………………………………………………… 84 Doğru bağlama ile %50 tasarrufa var mısınız? …………………………………………………………………………………………………….. 84 2061 Wel Come To Trabzon ………………………………………………………………………………………………………………………………… 85 Do Hav Re Hav Mi Hav …………………………………………………………………………………………………………………………………………. 85 Uzay Yolculuğu …………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 86 Damlaya Damlaya Göl Olur …………………………………………………………………………………………………………………………………… 86 Mum Işığı ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 87 Fonksiyonların Dili ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 87 Prizmalar ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 88 Canlanan Fiiller …………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 88 Bilinçli Yatırım ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 89 Matematik Problemi ……………………………………………………………………………………………………………………………………………... 89 Hedef Onbinde Birden Binde Bire ………………………………………………………………………………………………………………………… 90 İlginç Musluklar …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 90 Sence Kaç Tur? …………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 91 Türkçemiz Eğilip Bükülmesin ………………………………………………………………………………………………………………………………. 91 BEŞİKDÜZÜ İMKB ANADOLU ÖĞRETMEN LİSESİ BEŞİKDÜZÜ İMKB ANADOLU ÖĞRETMEN LİSESİ 1 Saatte 73 Yıl ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. Akıllı Tahtanın Eğitim-Öğretimde Olumlu Ve Olumsuz Yönleri ……………………………………………………………………………. Aktif Öğrenci ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. Başarısızlık Nedenleri Nelerdir ……………………………………………………………………………………………………………………………. Beşikdüzü İmkb Anadolu Öğretmen Lisesi Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine Karşı Tutumları ……………………. Çam Ağacından İlham Alan Mimari ……………………………………………………………………………………………………………………. Dersimiz İnternette …………………………………………………………………………………………………………………………………………….. Dünyaya İlk Yardım …………………………………………………………………………………………………………………………………………….. Fantastik Roman Neden Okunuyor ………………………………………………………………………………………………………………………. Farım da Açık Yolum da ………………………………………………………………………………………………………………………………………… Geometriden Sanata ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. 93 93 94 94 95 95 96 96 97 97 98 İsraf ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 98 Kanımdaki Benliğim ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 99 Kaynaştırmalı Eğitimin Sosyolojik Açıdan Önemi ve Amacı …………………………………………………………………………………… 99 Kendimi Aşıyorum ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 100 Kullanılmayan Hazine …………………………………………………………………………………………………………………………………………… 100 Müzikle Terapi ve Öğretim …………………………………………………………………………………………………………………………………… 101 Sosyal Bilinçlenmenin Küresel Isınmayı Engellemedeki Rolü ………………………………………………………………………………… 101 Sosyal Ve Kültürel Etkinliklerin Öğrencinin Ders Başarısına Etkisi …………………………………………………………………………. 102 Soyadı Aile Adı Kadın Erkek Eşitliği Batılılaşma Avrupa …………………………………………………………………………………………. 102 Trabzon İli Beşikdüzü, Şalpazarı Ve Tonya İlçelerinin Yüksek Kesimlerinde Yetişen Doğal Çalı Çileğinin Kırsal Kesime Etkisi …………………………………………………………………………………………………… 103 Trigonometreye Atılan Olta …………………………………………………………………………………………………………………………………. 103 Tüp'ü Tak Hiç Çıkarma …………………………………………………………………………………………………………………………………………. 104 Ülkemizde İngilizce Öğretimi Neden Kalıcı Olmuyor ……………………………………………………………………………………………… 104 Yerel Tarih Araştırmalarında Sözlü Tarih Yaklaşımı; Örnek Kişi Musa Çavuş ………………………………………………………….. 105 Ygs Ve Lys `Deki Soru-Kazanım İlişkisinin Belirlenmesi …………………………………………………………………………………………… 105 Yumurtada Civciv Var …………………………………………………………………………………………………………………………………………… 106 TRABZON ANADOLU İMAM HATİP LİSESİ TRABZON ANADOLU İMAM HATİP LİSESİ Pabucu Dama Atılanlar ………………………………………………………………………………………………………………………………………… 108 Akçaabat Tarihi …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 108 Altın Oran …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 109 Camilerde Tezyinat Ve Süsleme …………………………………………………………………………………………………………………………… 109 Hicri Asırlara Göre İslam Alimleri …………………………………………………………………………………………………………………………. 110 İmam Hatip Renk Gen Haritası ……………………………………………………………………………………………………………………………… 110 İpek Yolu ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 111 Kliplere Alt Yazı Girilmesi ………………………………………………………………………………………………………………………………………. 111 Kur’anda İlmi Gerçekler ………………………………………………………………………………………………………………………………………… 112 Mina ürk ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 112 Neden Cemaat ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 113 Periyodik Cetvelin Işıklandırılması ………………………………………………………………………………………………………………………… 113 Pi Sayısı …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 114 Sayıların Dili ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 114 Selamlaşma …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 115 Trigonometrik Fonksiyonlar …………………………………………………………………………………………………………………………………… 115 TS Kuruluşu ve Gelişimi …………………………………………………………………………………………………………………………………………. 116 TS’nin Türk Futbolundaki Yeri ………………………………………………………………………………………………………………………………… 116 Trabzon’un Turistik Yerlerinin İngilizce Tanıtımı …………………………………………………………………………………………………… 117 Yöremizdeki Sözlü Ve Edebi Ürünler ……………………………………………………………………………………………………………………… 117 Yurtta Sulh Cihanda Sulh ……………………………………………………………………………………………………………………………………… 118 Zeka Oyunları ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 118 AKÇAABAT ÇOK PRORAMLI LİSE, TEKNİK LİSE VE ANADOLU TEKNİK LİSEÇOK PRORAMLI LİSE, TEKNİK LİSE VE ATL AKÇAABAT Akıllı Fıskıye ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… Cimri Köprü ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. Müsait Bir Yerde ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… Nem’e Lazım ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. Alo Hayat …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 120 120 121 121 122 Havanız Bozulmasın ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 122 Kainatın Matematiği Altın Oran …………………………………………………………………………………………………………………………… 123 Neden matematik sevilmez ? ……………………………………………………………………………………………………………………………… 123 Doğa Dostu Tatlı Deniz ……………………………………………………………………………………………………………………………………………124 Hücre Modeli Maketi …………………………………………………………………………………………………………………………………………… 124 Sfinkterby-Pass ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 125 Şifanağme …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 125 Minik Kurbağalar Kavram Avında …………………………………………………………………………………………………………………………… 126 Tavşan Kaç Sayı Kaç ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 126 Engelim Oyunuma Engel Değil ……………………………………………………………………………………………………………………………… 127 Elma Kurdu Sayıyı Yuttu ………………………………………………………………………………………………………………………………………… 127 Renkli Adımlarla Işıltılı Yol ……………………………………………………………………………………………………………………………………… 128 Çevir Öğren …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 128 Pamuk Şekeri ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 129 Matkap Bileme ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 129 Amiral Battı …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 130 Çepni Kültürü ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 130 Yöremizden İnciler ………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 131 Galanima Deresi …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 131 Arama Kolunda Plaj Çanta ……………………………………………………………………………………………………………………………………… 132 Yöresel Motifler …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 132 Dijital Kitap …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 133 Yazarçizer Robot …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 133 Dijital Pano ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 134 80. YIL TEKNİL VE ENDÜSTRİ MESLEK LİSESİ 80. YIL TEKNİL VE ENDÜSTRİ MESLEK LİSESİ Ayakkabıda Karadeniz Rüzgarı ……………………………………………………………………………………………………………………………. 136 Sporun Ataları ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 136 Akıllı Elektrik Yönetim Sistemi ……………………………………………………………………………………………………………………………… 137 Toz yutmaz ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 137 Mucize Meloküller ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 138 Elektronik Steteskop ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 138 Işıklı Türkiye Fiziki Haritası ………………………………………………………………………………………………………………………………………139 Geleceğin Demokrat Ailesi ………………………………………………………………………………………………………………………………….. 139 Sonsuz Gül Bahçesi ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 140 Kelime Öğrenmenin Eğlenceli Yolları ……………………………………………………………………………………………………………………… 140 Dijital Periyodik Cetvel …………………………………………………………………………………………………………………………………………… 141 Kül Suyu Şampuanı ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 141 Şanzıman Taşıyıcı ve Kaldırıcı Aparatı ………………………………………………………………………………………………………………… 142 Zararlı Alışkanlıklarla Mücadele ………………………………………………………………………………………………………………………………142 Matapoli ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 143 Fraktal Geometri Mucizesi …………………………………………………………………………………………………………………………………… 143 Güneş Evi …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 144 Şiir; Müziğe ve Yaşama Nefes Veren Büyülü Sözcüklerin Dünyasıdır ……………………………………………………………………… 144 Müziğin Öğrenmeye Etkisi ………………………………………………………………………………………………………………………………………145 Yolumuz Aydınlık …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 145 BEŞİRLİ İMKB ORTAOKULU BEŞİRLİ İMKB ORTAOKULU Besinlerde Saklı Enerji …………………………………………………………………………………………………………………………………………… 147 Canavar Sıvılar ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 147 Çiçeğimin Canı Ne İster? ……………………………………………………………………………………………………………………………………… 148 Çiçeklerimizi Kolay Sulayalım ………………………………………………………………………………………………………………………………… 148 Çiçeklerin Uzama Süreleri ………………………………………………………………………………………………………………………………… 149 Deterjanla mı Besleniyorum? ………………………………………………………………………………………………………………………………… 149 Dünya'nın Beyaz Devlerinin Denizlere Ve Denizlerde Yaşayan Canlılara Etkisi ……………………………………………………… 150 Ekolojik Dost Defne Yaprağı ………………………………………………………………………………………………………………………………… 150 Etlerin Pişirilme Süreleri ………………………………………………………………………………………………………………………………………… 151 Gazlarda Basınç ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 151 Gözümüzdeki Renkler …………………………………………………………………………………………………………………………………………… 152 İnatçı Mürekkep ile Kahraman Domates ………………………………………………………………………………………………………………… 152 Kesilmiş Bitkileri Nasıl uzatabiliriz? ………………………………………………………………………………………………………………………… 153 Kim Korkar Maytlardan ……………………………………………………………………………………………………………………………………… 153 Küflü Ekmekler …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 154 Külün Mucizesi …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 154 Makarnadan Deterjana Yolculuk …………………………………………………………………………………………………………………………… 155 Matematik Bizden Korksun Geometrik Cisimler …………………………………………………………………………………………………… 155 Ne Kadar Müzik O Kadar Gelişim …………………………………………………………………………………………………………………………… 156 Rengimi Soldurma ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 156 Silgim Benim İçin Önemli ……………………………………………………………………………………………………………………………………… 157 Sıvılarda Kaldırma Kuvveti ……………………………………………………………………………………………………………………………………… 157 Tahta Kalemi ile Tebeşirin Düellosu ……………………………………………………………………………………………………………………… 158 Tuttum Bırakmam ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 158 İBRAHİM ALEMDAĞ ORTAOKULU İBRAHİM ALEMDAĞ ORTAOKULU Altın Oranla Tasarımlar ………………………………………………………………………………………………………………………………………. 160 Bakım Yapmadan Bitki Yetiştirme ………………………………………………………………………………………………………………………… 160 Bölgemizdeki İklim Değişikliği ……………………………………………………………………………………………………………………………… 161 Buğu Giderici ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 161 Çocuk Oyunları Geri Dönüyor ………………………………………………………………………………………………………………………………… 162 Çok Amaçlı Masa …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 162 Değerlerimiz Değersizleşti ……………………………………………………………………………………………………………………………………… 163 Devamsızlığın Sonuçları ………………………………………………………………………………………………………………………………………… 163 Doğal Mide İlacı …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 164 Doğal parfüm ve Yumuşatıcı ………………………………………………………………………………………………………………………………… 164 Doğal Saç ve El Bakım Kremi ……………………………………………………………………………………………………………………………… 165 Ekmeksiz Hayat ………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 165 Fraktallarla Hayat ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 166 Games About Vocabulary …………………………………………………………………………………………………………………………………… 166 Geinius Dictionary ………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 167 How To Use A Dictionary? …………………………………………………………………………………………………………………………………… 167 Kullanılmış Yağların Geri Dönüşümü ……………………………………………………………………………………………………………………… 168 Nasıl Yardım Almalıyız? …………………………………………………………………………………………………………………………………………. 168 Sebze Yıkama ve Kurtarma Makinası ……………………………………………………………………………………………………………………… 169 Taşımalı mı Taşımasız mı? ……………………………………………………………………………………………………………………………………… 169 Türkçemiz Kirlenmesin …………………………………………………………………………………………………………………………………………… 170 TRABZON MERKEZ PELİTLİ 75. YIL CUMHURİYET ORTAOKULU PELİTLİ 75. YIL CUMHURİYET ORTAOKULU Alfabem Benim …………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 172 Ayakları Katlanabilir Tabure ……………………………………………………………………………………………………………………………… 172 Ayı Gözlemliyorum ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. 173 Bengü Taşlar ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 173 Benim Sabunum …………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 174 Bölgelerimiz ve Üretim ……………………………………………………………………………………………………………………………………… 174 Coğrafi Keşifler ………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 175 Çarkı Yapım …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 175 Deprem Alarm Sistemi ……………………………………………………………………………………………………………………………………….. 176 Deyimler ve Atasözleri ……………………………………………………………………………………………………………………………………….. 176 Domates İle Saati Nasıl Çalıştırırız ………………………………………………………………………………………………………………………… 177 Endoskopi Yapalım ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 177 Güzel Yaşam ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 178 Hac İbadeti ve Kutsal Mekanlar ……………………………………………………………………………………………………………………………… 178 İlkeler ve İnkılaplar Çarkıfeleği ……………………………………………………………………………………………………………………………… 179 Is Enerji – Hareket Enerjisi Dönüşümü …………………………………………………………………………………………………………………… 179 İstanbul’un Fethi ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 180 Işık Saçan Sayılar ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 180 Işıklı Baston ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 181 Kinetik Araba ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 181 Kitap Okuma Tablası ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. 182 Kolay Tak-Çıkar Korniş …………………………………………………………………………………………………………………………………………. 182 Kurt Sineğinin Yaşan Döngüsü ……………………………………………………………………………………………………………………………… 183 Kütle Yardımıyla Yüzey Alanı ve Hacim mi Hesaplanır? ………………………………………………………………………………………… 183 Mekanik Eberji Dönüşümleri ………………………………………………………………………………………………………………………………… 184 Minyatür Yağmur Ormanı …………………………………………………………………………………………………………………………………… 184 Modorigami ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 185 Nedir? Ne Değildir? ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 185 Origami ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 186 Pratik Diş Fırçası ve Macunu ………………………………………………………………………………………………………………………………… 186 Prizmatik ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 187 Rendeli Doğrama Tahtası …………………………………………………………………………………………………………………………………… 187 Sayıları Okuyorum ………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 188 Spor Alanları …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 188 Suda Yüzen Renkler ………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 189 Süsleme Yapıyorum ………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 189 Tabureli Sandalye ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 190 Takvimli Tablo ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 190 Tekerlekli Çamaşır Sepeti ……………………………………………………………………………………………………………………………………… 191 The Corrector Pen ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 191 The Translator Mike ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 192 Türkçe Konuşuyorum ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. 192 Yamur da Yakar …………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 193 AKÇAABAT MEHMET ARSLANTÜRK ORTAOKULU AKÇAABAT MEHMET ARSLANTÜRK ORTAOKULU 8 İLE Bölünebilmede Yeni Kural …………………………………………………………………………………………………………………………… 195 Ay’ın Evreleri ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 195 Ben Hangi Elementim ………………………………………………………………………………………………………………………………………… 196 Ben Hangi Renklerden Oluşurum ……………………………………………………………………………………………………………………… 196 Damlatan Boya Kutusu ……………………………………………………………………………………………………………………………………. 197 Çonkgensel Sayıların Düzenlenmesi …………………………………………………………………………………………………………………… 197 Değerlerimiz ve Biz ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. 198 Elektrikli Değerlendirme Panosu …………………………………………………………………………………………………………………………… 198 Farksal Ebob ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 199 Fonksiyonel Yatak ………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 199 Geri Dönüşüme Yolluyorum Doğayı Koruyorum …………………………………………………………………………………………………… 200 Hesaplı Alışvariş …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 200 Kapım mı Çaldı? ………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 201 Karaeniz Doğasının Sanatçıalra Katkısı …………………………………………………………………………………………………………………… 201 Koordinat Sisteminde Aynalı Simetri ……………………………………………………………………………………………………………………… 202 Mektup Arkadaşım ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 202 Momery Generator ………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 203 Oluştur Cisimleri Gör Hacimleri ……………………………………………………………………………………………………………………………… 203 Parkmatik ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 204 Perilcet ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 204 Promaç ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 205 Sıcaklık Ölçen Mama Kaşığı …………………………………………………………………………………………………………………………………… 205 Sihirli Karaler ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 206 Sevgi Halkası Sihirli Kurdeledeler ……………………………………………………………………………………………………………………… 206 Seyri Nebi Şeridi ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 207 Sörgaraj ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 207 Türkçesi Varken …………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 208 Yüksek Sese Dikkat ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 208 ARAKLI ERENLER ORTAOKULU ARAKLI ERENLER ORTAOKULU Işıklı Terlik ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 210 Çok Amaçlı Sıra …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 210 Silgili Tahta …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 211 Karıştıraç ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 211 Her Öğrenciye Lazım …………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 212 Sayı Ağacı …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 212 Yamaç Ayakkabısı ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 213 Dönen Pano …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 213 Çekmeceli Harita …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 214 Kağıt Kesme Kalıbı ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 214 Basınçlı Sürahi ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 215 Servis Yönetim Paneli …………………………………………………………………………………………………………………………………………… 215 Vitaminler ve Biz …………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 216 Öğrenci Kartı ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 216 Süt taşmasın ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 217 Çek Çıkar …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. Matematik Sözlüğü ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. Şive Sözlüğü ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… Işıklı Harita ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 218 218 219 219 TRABZON FEN LİSESİ 2012-2013 TÜBİTAK BİLİM FUARI PROJELERİ TRABZON FEN LİSESİ 01 ASİT YAĞMURLARININ BİTKİLER ÜZERİNE ETKİSİ KOORDİNATÖR CAVİDAN SEMERCİOĞLU HAZIRLAYANLAR AÇIKLAMA Çalışmamızda; asit yağmurlarının bitkiler üzerindeki etkilerini araştırmayı ve olumsuz etkileri nasıl azaltabileceğimizi belirlemeyi amaçladık. Proje çalışmamızda öncelikle asit yağmurlarıyla ilgili geniş çaplı araştırma yaptık.Ardından asit yağmurlarının bitkiler üzerindeki etkisini tespit etmek için kendi tasarladığımız deneyimizi yapmaya başladık. Deneyimize 2 adet menekşe bitkisini güneş aşığı alan, ortam koşulları aynı olan yerlere yerleştirdik.Her gün bitkilere sırasıyla yarım su bardağı sirke ve su eklemeye başladık. Her gün bu işlemler sonrasında bitkilerin durumunu takip ettik ve fotoğrafladık.Su ile beslenen bitkinin bu süreç boyunca gayet normal bir gelişim seyrettiğini,herhangi bir olumsuzluk göstermediğini fark ettik.Fakat her gün yarım su bardağı sirke ile beslenen bitkinin ise 1.gün yapraklarının hafifçe eğildiğini, 2.gün yaprakların,çiçeklerin iyice eğildiğini ve çiçeklerin renginin solmaya başladığını, 3.gün ise çiçeklerin tamamen sarardığını ve yaprakların da renginin değiştiğini gözlemledik.(Deneyde kullanılan araç-gereçler, materyaller:2 adet menekşe bitkisi, sirke ve su.) TÜBİTAK BİLİM FUARLARI İrem DEMİRBAŞ Pınar AKSOY TRABZON FEN LİSESİ 02 BENZER ÖZELLİKLER GÖSTEREN BESİNLERİN SAKLANMA KOŞULLARI DA BENZER MİDİR? KOORDİNATÖR CAVİDAN SEMERCİOĞLU HAZIRLAYANLAR Elif Bulem YÜRÜTEN Seda AYDIN Zeynep Sena ATAMAN AÇIKLAMA TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Bu proje ile besinlerini hangi koşullar altında daha uzun saklanılabileceği, kullanılan ürünlerin raf ömrünün nasıl uzatılacağı ve aynı özellik gösteren besinlerin saklanma koşullarının da benzer olup olmadığı gözlemlenildi. Deneylerde önce patates kullanılarak patates için en uygun saklanma koşulları gözlemlenildi. Daha sonra yer elması üzerinde yapılan deneylerle, patates deneyinden elde edilen sonuçlarla benzer sonuçlar çıkıp çıkmayacağı gözlemlenmek istendi.Ayrıca ilgili konuyla aynı konuda yapılmış olan termoelektrik modüllü saklama kabı projesi incelendi ve iki projenin hangi yönlerden farklılıklar gösterdiği belirtildi. Araştırma yapılırken öncelikle patates bitkisinin saklanmasına etki eden faktörler araştırıldı. Kontrollü deneyler sonucu patatesin saklanabileceği en uygun durumlar kaydedildi. Daha sonra aynı faktörleri değişken tutarak yer elması üzerinde de kontrollü deneyler gerçekleştirildi. 2 TRABZON FEN LİSESİ 03 BESİNLERİN SAKLANMA KOŞULLARININ SICAKLIKLA KOORDİNATÖR İLİŞKİSİNİN MUZ ÜZERİNDE ARAŞTIRILMASI HAZIRLAYANLAR Sümeyye UZUN Ezgi ÇAKMAK Zeynep Didem UÇAR AÇIKLAMA Muz kararması kolay olan sarı kabuklu meyvelerdendir. Bu yüzden muzun kararmasının hangi koşullarda daha çabuk olduğunu gözlemleyebilmek için bu deneyi yaptık. Çalışılan konunun tam olarak ifadesi besinlerin saklanma koşullarının sıcaklıkla ilişkisinin muz üzerinde araştırılmasıdır. Araştırma, internet siteleri üzerinden muz ile ilgili ansiklopedik bilgi ile başladı. Muz yaygın olarak Güneydoğu Asya kısmında yetişir. Ülkemizde daha çok Alanya ve Anamur çevresinde yetişir. Muz meyvesi % 70 oranında su, önemli miktarda karbonhidratlar ve az miktarda protein ve yağ içerir.Japonya'da yapılan bir araştırma sonucu, sarı kabuklu meyveler, özellikle muz kararmaya başladığında, TNF adı verilen ve açılımı, TumorNecrosisFactor olarak bilinen bir madde üretmeye başladığı tespit edilmiş. TNF adı verilen bu maddenin de anormal hücreleri yok ettiği anlaşılmış. Muzun kararması ne kadar fazla ise, TFN maddesinin bağışıklık sistemini kuvvetlendirme oranı da o kadar fazla olmaktadır. Bunları gözlemleyebilmek için 6 muz kullandık ve bunları ikişerli olarak kaloriferin üstünde(30 derece),oda sıcaklığında(25 derece),buzdolabında(4 derece) beklettik. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI CAVİDAN SEMERCİOĞLU TRABZON FEN LİSESİ 04 CAMELLİA SİNENSİS (L.) KUNTZE ' İN ANTİBAKTERİYAL ETKİSİ KOORDİNATÖR CAVİDAN SEMERCİOĞLU HAZIRLAYANLAR Neslişah MAMATİ AÇIKLAMA Çaygiller (Theaceae) familyasından içecek maddesi üretmekte kullanılan bir tarım bitkisi olan çayın , (Camellia sinensis (L.) Kuntze) üzerinde oluşan küften arındırılmasından sonra antibakteriyal etkisini ,bileşimiyle bağışıklık sistemi üzerindeki etkilerini araştırmak ve çay bitkisinin kullanım yelpazesini genişletip, tıbbi yönden sağladığı yararları açıklamaktır. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Öncelikle 100 gr siyah çay , kullanılarak çay demlendi .50 ml'lik küçük tüplere bölüştürüldü ve tüplerin ağzı kapandı.Yaklaşık 1 ay sonra tüpte çayın üzerinde oluşan mantar kolonileri incelenip , sınıflandırıldı. Daha sonra tüplerin üstünden mantarlar temizlendi ve alt tarafta kalan mantar atıkları bulunan kısmın antibakteriyal ve antifungal aktivitesi incelendi. Sonuç olarak, mantar üreyen ve üremeyen çay örneklerinde belirtilen bakteri ve mantar suşları ve ekstrakt dozajı varlığında antibakteriyel ve antifungal etki görülmedi. 3 TRABZON FEN LİSESİ 05 ÇAY BİTKİSİ “CAMELLİASİNENSİS (L.) KUNTZE” İNDE İKİ BUÇUK YAPRAĞIN SIRRI KOORDİNATÖR CAVİDAN SEMERCİOĞLU AÇIKLAMA Türkiye için egzotik bir bitki olan ve memleketimizin Doğu Karadeniz Bölgesi'nde yetiştirilen Çay bitkisi yapraklarında en genç olanlarla,yaşlı olanların aralarındaki anatomik farklılıkların belirlenmesine çalışılmıştır. Bunun için sözü edilengenç yapraklarla yaşlı yaprakların anatomik özellikleri(Yaprak kalınlıkları,kutikulakalınlıkları,üstepidermis ve altepidermis kalınlıkları ,mezofil kalınlıkları) nın belirlenmesine ve aralarındaki farklılıkların ortaya konulmasına çalışılmıştır. Çay bitkisi ''Camelliasinensis(L.)Kuntze” yaprağındaki anatomik araştırmalar için gerekli yaprak örnekleri Rize ili İyidere ilçesinden sağlanmıştır. Yapraklar genç iken açık yeşil renkte ve alt yüzeyleri tüylü,yaşlılarda parlak koyu yeşil renktedir. Yaşlı yapraklarda tüy bulunmaz,Yapraklar oldukça kalın bir kutikula tabakası ile çevrilidir. Stomalar yaprakların alt epidermisinde bulunurlar,çok ender olarak üst epidermiste de stomalara rastlanmıştır. Bütün bu saptanan anatomik özellikler Çay bitkisi(Camelliasinensis(L.)Kuntze ) nin'' İki Buçuk Yaprak'' diye anılan sürgünlerde en son oluşmuş yani en genç üç yaprağından elde edilen çayın,kalite yönünden en üstün düzeyde olduğunu ortaya koymaktadır. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI HAZIRLAYANLAR Elif TOPSAKAL TRABZON FEN LİSESİ 06 ÇELİK VE KURŞUN KATMANLI HAFİF ZIRHLAMA KOORDİNATÖR OĞUZ TÜRKYILMAZ HAZIRLAYANLAR Nurseli SAYLAM Dilara SAYLAM Günümüzde röntgen, tomografi, sintigrafi vb. tıbbi uygulamalarda hastaların ve çalışanların zarar görmelerini engellemek için kurşun yapımı yelek kullanılmaktadır. Fakat bu yelekler oldukça ağır, hareket kabiliyetini kısıtlayan ve pahalı malzemeden yapılmaktadır Bu projede amaç kurşun zırhın dez avantajlarını yok ederek yeni bir zırhlama malzemesi oluşturmaktır. Zırhlama için soğurma özelliği iyi olan AISI-430 ferritik çeliği ile ince plaka halinde kurşun (Pb) katmanlanarak modellendi. Ölçümler için 6 adet numune oluşturuldu ve bu numunelerin kütle soğurma katsayıları UltraLEGe (Xışını) ve HPGe (gama ışını) dedektörleri kullanılarak farklı enerjilerde ölçüldü. Malzemelerin kütle soğurma katsayılarının ölçüleceği enerjiler 241Am, 137Cs ve 60Co radyoaktif kaynakları kullanılarak elde edildi. Numunelerin kütle, kalınlık ve ebatları analitik terazi, mikrometre ve verniyeli kumpas kullanılarak belirlendi. Numunelerin farklı enerjilerde denklemde yerine yazılarak kütle soğurma katsayıları belirlendi. Amaç insanlara zarar verecek doza karşı koruma olduğu için ölçümlere yüksek enerji üzerinden devam edildi. Ardından katmanlar halindeki modelleme üzerinde ölçümler yapıldı. Sonuç olarak ağırlığı azaltıcı modellememizin soğurma görevini de yerine getirdiği görüldü TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 4 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA TRABZON FEN LİSESİ 07 DAMACANA SULARININ MİKROBİYOLOJİK NİTELİĞİ ÜZERİNE POMPA TEMİZLİĞİNİN ETKİSİ KOORDİNATÖR CAVİDAN SEMERCİOĞLU HAZIRLAYANLAR Mehmet Eren NALÇACI Buğra SİVRİKAYA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA Bu araştırmada damacana sulardaki TMAB sayısı ve toplam koliform bakteri sayısı tespit edilerek damacanalarda kullanılan pompalardan kaynaklanan kontaminasyon risklerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırma materyali olarak Trabzon ilinde satılan 4 farklı markanın damacana içme suyu örnekleri kullanılmıştır.Örnekler 19 litrelik damacanalardan alınmıştır. Örneklerin alındığı markalar A, B, C ve D harfleriyle ifade edilmiştir.Su örnekleri damacananın ambalajı açıldıktan hemen sonra pompa takılmadan alınan ilk örnek (1) ve damacana suyun pompa takılarak büyük bir kısmı tüketildikten sonra alınan ikinci örnek (2) olmak üzere iki farklı zamanda 1000 ml'lik koyu renk steril şişelere alınmıştır. Aynı gün laboratuara getirilmiş ve mikrobiyolojik analizleri yapılmıştır.Pompa takılı halde bekledikten sonra alınan örneklerdeki TMAB sayısında farklı oranlarda artış görülmüştür.Bakteri artışlarının farklı oranlarda olması suyun bekletilme süresi, damacana ve pompa kullanım koşullarından kaynaklanabilir. Analiz sonucunda elde edilen bu bilgiler, suların pompayla temasından sonra standart limitlerin üstünde TMAB sayılarına ulaştığını göstermektedir. TRABZON FEN LİSESİ 08 DEV LADİN KABUK BÖCEĞİNİN LABORATUVAR KOŞULLARINDA GELİŞİMİ KOORDİNATÖR CAVİDAN SEMERCİOĞLU HAZIRLAYANLAR Beyza KÖSEOĞLU Ebru EROĞLU AÇIKLAMA TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Bu çalışmada, Türkçe adı Dev ladin kabukböceği ve bilimsel adı Dendroctonus micans (Kugelann) olan bir böceğin laboratuarda sürekli karanlığa ayarlanmış iklimlendirme dolabında nem ve sıcaklık değişkenlerine göre gelişiminin gözlemlenmesi amaçlandı. Farklı yetiştirme ortamları ve yolları kullanılarak, Dev ladin kabuk böceğinin sürekli karanlığa ayarlanmış iklimlendirme dolabında 22 °C sabit sıcaklık ve %75 orantılı nem koşullarındaki süreleri belirlendi. Bu koşullarda, yumurtalarda embriyo gelişiminin en erken 5 günde tamamlandığı ve birinci, ikinci, üçüncü, dördüncü ve beşinci larva dönemlerinin sırasıyla 21, 20, 21, 20 ve 25 günde tamamlandığı belirlendi. Sıcaklık ve nem koşullarının değişimine göre gelişim sürelerinin değişimini gözlemlemek amacıyla ilk önce Dev Ladin kabuk böceğinin %55 orantılı (en uygun) nem koşullarında 20ºC ve 24ºC sıcaklıklarda gelişimi sırasıyla izlendi. Daha sonra Dev Ladin kabuk böceğinin %95 orantılı (uygun olmayan) nem koşullarında aynı sıcaklıklarda (20ºC ve 24ºC'de) gelişimi gözlemlendi. 5 TRABZON FEN LİSESİ 09 İNSAN SAĞLIĞINI OLUMSUZ ETKİLEYEN AĞIR METALLERİN SU YOSUNLARININ ANALİZİYLE BİYOMONİTÖR OLARAK İNCELENMESİ KOORDİNATÖR ŞENEL TÜRK YILMAZ HAZIRLAYANLAR Tolga BAYRAK Yağız NAS “Ağır Metaller” kavramınını günümüzde çok sık duymaktayız. Özellikle deniz ürünlerinin çoğundaki varlıkları hepimizi korkutur olmuştur. Aslında bu metaller, yaşamsal alanda bolca kullanılır olsa da, direkt olarak beslenme zincirine geçişleri ciddi sonuçlar doğurabilmektedir. Yoğunluğu 5 g/cm3 ten fazla olan element metallere, genel olarak “ağır metaller” adı verilmektedir. Suyun yoğunluğunun 1 g/cm3 olduğunu düşünürsek bu metallerin sudan 5 kat daha ağır olduğu gerçeğiyle yüzleşebiliriz. Bazı su yosunları kirli bölgelerde yaşamsal faaliyetlerini sürdürebillirken bazıları ise sadece temiz yerlerde yaşayabilmektedirler. Bu özelliklerinden dolayı çalışmamızda ağır metalleri analiz etmek için su yosunları tercih edilmiştrir. Balık çiftliklerinde yetiştirilen balıkların insanlar tarafından çok kullanılması üzerine bu tip alanların temiz olup olmadığı her zaman insanlar tarafından sorgulanmıştır. Bunun üzerine su yosunlarında yapacağımız biyomonitoring bir çalışmaya temel oluşturması bakımından Trabzon'un çeşitli balık çiftliklerinden ve temiz limanlardan (kontrol grubu amacıyla) toplanan bazı su yosunu numuneleri kullanılarak element analizleri yapılmıştır. Analiz edilen su yosunlarından P, S, Mn, K, Ca, Fe, Cu, Ti gibi eser elementler tespit edilmiştir. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA TRABZON FEN LİSESİ 10 KAFEİNİN BİLGİSAYARDA YAZMA HIZINA ETKİSİ KOORDİNATÖR CAVİDAN SEMERCİOĞLU HAZIRLAYANLAR AÇIKLAMA Önceki çalışmalara ve araştırmalara bakılacak olursa kafeinin sinir sistemine etki ederek beyne giden komutları hızlandırdığı, dinç tuttuğu ve düşünsel beceriyi arttırdığı öğrenildi.Bu bilgilerden yola çıkarak kafeinin bilgisayarda yazma hızını etkileyip etkilemediği yapılan deneyler sonucu incelendi. Deneyi yaparken ' Kafein beyinde ve diğer iç sistemimizde bir hızlandırıcı olarak görev yapıyorsa acaba biz bu hızlanmayı somut olarak ve gözlemleyerek ortaya çıkarabilir miyiz?' sorusuna cevap arandı. İlk olarak; en az 12 saat önce kafeinli bir içecek veya yiyecek tüketmemiş biri bilgisayarda- microsoft word'de tam 1 dakika boyunca bir cümleyi durmaksızın hızlı bir şekilde yazar sonra kahve içip 30 dk boyunca bekledikten sonra aynı cümleyi yine 1 dakika boyunca durmaksızın hızlı bir biçimde yazar. Ertesi gün yine aynı kişi aynı cümleyi yazar.(Burada amaç kafeinin etkisinin hala sürüp sürmediğini gözlemlemek.) Bu deney 20 kişide tekrar gerçekleştirilir. Sonuçlar kaydedilir. Elde edilen bilgiler tablo ve grafik üzerine yerleştirilir. Deneyi 20 kişi üzerinde uygulanıldı. Bu kişiler üzerinde aynı çalışma aynı saatte gerçekleştirildi. Deney sonunda elde edilen bilgileri tablo ve grafik haline getirildi.Verilere göre hipotezin doğruluğunu test edildi. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 6 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Güneş KOCAMAN Ezgi KIRAN TRABZON FEN LİSESİ 11 KARADENİZ KUMUNUN ORGANİK KİRLETİCİLERİN FOTOKATALİTİK ARITIMINDA KULLANILABİLİRLİĞİNİN ARAŞTIRILMASI KOORDİNATÖR ŞENEL TÜRK YILMAZ HAZIRLAYANLAR Berin GÜNAY Tuğçe ŞİRİN Projemizin ana hedefi Karadeniz Bölgesi sahillerinde bol miktarda bulunan deniz kumunun fotokatalizör olarak kullanılabilirliğinin araştırılmasıdır. Bazı kaynaklar kumun içeriğinde önemli derecede rutil bulunduğunu belirtmektedir. Özellikle Doğu Karadeniz Bölgesi sahillerinde parlak kristal yapılı siyah kum ve sarı-toprak rengi kum bulunmaktadır. Bu kumların fotokatalizör olarak kullanılıp kullanılmayacağı bir model kirletici olan 4-klorofenolün parçalanmasıyla test edilmiştir.Siyah kum karanlıkta 4-klorofenolün önemli bir kısmını sudan uzaklaştırmaktadır. Aynı şartlarda sarı kumun en küçük boyutlu fraksiyonundan elde edilen kum tozu karanlıkta çok düşük absorbsiyon yapmasına rağmen 254nm ışın varlığında siyah kumda elde edilen giderim oranlarına benzer veriler elde edilmiştir. Bu sonuçlar organik kirletici türün kum tozu tarafından absorblanma yoluyla uzaklaştırılabileceğini göstermektedir.Bu çalışma verileri göstermektedir ki Karadeniz sahillerinde bulunan siyah veya sarı kum sudaki organik kirleticilerin arıtımında doğal bir fotokatalizör olarak kullanılabilir. Bu katalizörün üstün yanları; düşük maliyetli, yenilenebilir kaynaklı ve kısa sürede sonuç alınabilir olmasıdır. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA TRABZON FEN LİSESİ 12 KIRMIZI BİBER (Capsicum annuum) BİTKİSİNDEKİ GELİŞİME PSEUDOMONAS PUTİDA BAKTERİSİNİN ETKİSİ KOORDİNATÖR CAVİDAN SEMERCİOĞLU HAZIRLAYANLAR AÇIKLAMA Toprakta bitkiler ile etkileşimde bulunan çeşitli mikrobiyal topluluklar üzerinde uzun yıllardır çalışmalar yürütülmektedir. Toprakta doğal olarak bulunan ve bitki gelişimini uyaran, bitki patojenlerine karşı antagonist özelliği olan birçok mikroorganizma grubu bilinmektedir. Çalışmada Pseudomonas putida bakterisi kullanılmıştır. Bakteriler sulama suyla biber (Capsicum annuum) fidelerine verilerek, fidelerin büyümesi ile bazı parametreler ölçülmüştür. Biyoteknolojinin araçlarından yararlanılarak, enerji kaynaklarının korunması ve geliştirilebilmesi, sürdürülebilir tarım tekniklerinin desteklenmesi, biyolojik gübre ve özellikle kimyasal gübre kullanımına çevresel olarak kabul edilebilir biyolojik alternatiflerin geliştirilmesi amacıyla planlanmıştır. Belirli periyotlarla saksılara su verilerek bitkilerin büyümesi gözlemlenmiş ve kontrol grubu ve bakteri grubu olmak üzere ikiye ayrılarak gövde boyları ve kök ağırlıkları ölçülmüştür. Daha sonra yapraklar bitki gövdesinden ayrılarak aseton çözeltisi hazırlanmış ve 0.05 gr yaprak tartılarak 5ml'lik çözeltiyle tüplere koyulmuştur. Bu koşullarda 1 gün bekletildikten sonra spektrofotometrede dalga boyları ölçülmüştür TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 7 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Mücahit Kerem BİRİNCİ Kevser Ezgi ARSLAN TRABZON FEN LİSESİ 13 KIZILAĞAÇ KABUĞUNDAN (Alnus Mill) KOORDİNATÖR BOYARMADDE ELDESİ VE BOYARMADDENİN GÜNEŞ PANELLERİNDE KULLANIMININ İNCELENMESİ ŞENEL TÜRK YILMAZ HAZIRLAYANLAR Selin EKİM Asiye Aslı KUTLU Bölgemizde yaygın bulunan kızılağaç bitkisinin kabuklarından elde edilen boya ile tekstil elyaflarının boyanması ve organik boyanın ince film güneş pilinde kullanılması amaçlanmıştır. Geçmişte tekstilde kullanılan tabi boyaların önemini kaybetmesi ve boya ithalatının artması bizi bitkisel boya üretimine yönlendirmiştir. Yenilenemez enerji kaynaklarının giderek tükenmesi ve çevremize olumsuz etkileri dolayısıyla Güneş enerjisinin önemi her geçen yıl biraz daha artmaktadır. Güneş panelleri güneş enerjisinin kullanılmasını sağlayan araçlar olduğu için kızılağaç kabuklarının güneş panellerinde kullanılmasıyla elde edilen verim projenin ikinci aşamasında incelendi. Kurutulmuş kabuklar ve çözücüyle boya çözeltisi elde edildi ve çeşitli metal tuzlarıyla mordanlandı ve farklı haslık testleri yapıldı. Oluşan farklı renklerin tekstil boyamacılığında kullanılabileceği görüldü. İkinci aşamada kalay oksit kaplanmış ve teflonla bir tarafı sarılmış camlar güneş pili yapısına uygun hale getirildi. Cam plakalar boya çözeltisine daldırıldı verim ölçümleri yapıldı. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA TRABZON FEN LİSESİ 14 MEYVE KÖKLERİNİ KULLANARAK YENİ MEYVE FİDANLARININ ÜRETİLMESİ KOORDİNATÖR CAVİDAN SEMERCİOĞLU HAZIRLAYANLAR AÇIKLAMA Bu çalışmayı seçmemizdeki en büyük etken etrafımızdaki ağaçları incelediğimizde yaşlı ağaçların toprak yüzeyine yakın köklerinden yeni fidanların büyüdüğünü görmemizdir. Bir armut ağacından 1 cm çapında yaklaşık 20 cm uzunluğunda dallanmış kökler aldık. Meyve fidanı yetiştiriciliğinde oldukça sık bir kullanım alanı olan yarma aşı yöntemini kullanarak bu köklere bir yıllık 3-4 yaprak gözü içeren, yaklaşık 0.5cm çapında genç sürgünlerden aşılama yaptık. Elde ettiğimiz yeni oluşumu (kök+genç sürgün aşı), kış mevsimi olması nedeniyle kısıtlı imkanlarımıza rağmen bitkinin büyüyebilmesi için olabilecek en uygun şartlarda (25 °C de ) beklettik. 10 gün sonra yeni fidanımız kış olmasına rağmen sürgün verdi. Hızlı bir şekilde büyüdü ve bir fidan haline geldi. Bu çalışmadaki en önemli avantajı normal yollarla yapılan meyve fidanı yetiştiriciliğine göre oldukça ucuz ve kısa zamanda yeni fidanlar elde edilmesi olarak söyleyebiliriz. Çalışmamızda kullandığımız armut ağacı köklerini yarı yarıya dalları kurumuş, yaşlı bir armut ağacından aldık. Zaten hedefimizde bu tür ağaçların ucuz ve hızlı bir şekilde tekrar geri nasıl kazanabiliriz düşüncesiydi. Sonuç olarak doğal afetlerle veya başka nedenlerde (yaşlılık, yangın v.s.) toprak üstü yaprak ve gövde kısımları zarar görmüş meyve ağaçlarının, zaman ve maliyeti çok aza indirerek tekrar geri kazanmaktı. Yaptığımız çalışmalarda meyve ağaçlarından aldığımız köklere yarma aşı yöntemiyle yeni sürgünler aşılayarak yeni fidanlar elde ettik. Çalışmamız sonuç olarak başarılı olmuştur ve bu teknikle doğaya daha çok ağaç kazandıracaktır. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 8 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Nergis ÖZTÜRK Damla HOŞ TRABZON FEN LİSESİ 15 MISIR (Zea mays) TOHUMUNUN ÇİMLENMESİNDE L-SİSTEİNİN TUZLULUK STRESİNE ETKİSİ KOORDİNATÖR CAVİDAN SEMERCİOĞLU HAZIRLAYANLAR Dilek COŞKUNER Ömer Faruk ÖZCEYLAN Tarımsal üretim alanlarında tuzluluk ve su noksanlığı, toprakların verimliliğini olumsuz yönde etkileyen bitkisel verimi sınırlandıran önemli problemlerdir. Türkiye topraklarında da önemli birer sorun olan tuzluluk son yıllarda artan drenaj yetersizliğinden dolayı giderek ciddi boyutlara varmaktadır. Tuzluluk bitkilerde toksiteye ve mineral beslenme bozukluklarına yol açmakta ve sonuçta metabolizmayı tahrip etmektedir. Bu bağlamda, tuzluluk bir yandan üründe kalite düşüklüğüne, diğer yandan bitki gelişmesi ve büyümesinin sınırlandırılması sonucu bitkisel verimin önemli derecede azalmasına neden olmaktadır. Hazırlık aşamasında birbirine yakın boyutlarda olan mısır tohumu seçildi. 0mm, 25mm,50mm,100mm,200mm tuz çözeltileri hazırlandı. Ayrıca tuzluluk stresine karşı etkisini gözlemlemek amacıyla aynı derişimlerde hazırlanan çözeltilere l- sistein eklendi. Her petri kabına mısırlar yerleştirildi. Hazırlanan çözeltiler eşit miktarlarda olmak şartıyla petri kaplarına aktarıldı. Her petri kabı içerdiği çözelti derişimine ve l-sistein bulundurmasına göre isimlendirildi. Projenin kontrol aşamasında her gün düzenli olarak petri kapları açılarak çimlenen tohum sayısı not edildi. Petri kabındaki mısırlarda çimlenen bölümler kök ve gövde olmasına dikkat edilerek kesildi. Tüm gövde ve köklerin ağırlıkları hassas terazide ölçüldü. Bunun yanında kök ve gövde boyları da ölçülüp not edildi. Elde edilen veriler tablo ve grafik haline getirildi. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA TRABZON FEN LİSESİ 16 MORINGA OLEIFERA TOHUMLARINDAN ANTİMİKROBİYAL ETKİLİ SABUN YAPILMASI KOORDİNATÖR ŞENEL TÜRK YILMAZ HAZIRLAYANLAR AÇIKLAMA Toprakta bitkiler ile etkileşimde bulunan çeşitli mikrobiyal topluluklar üzerinde uzun yıllardır çalışmalar yürütülmektedir. Toprakta doğal olarak bulunan ve bitki gelişimini uyaran, bitki patojenlerine karşı antagonist özelliği olan birçok mikroorganizma grubu bilinmektedir. Çalışmada Pseudomonas putida bakterisi kullanılmıştır. Bakteriler sulama suyla biber (Capsicum annuum) fidelerine verilerek, fidelerin büyümesi ile bazı parametreler ölçülmüştür. Biyoteknolojinin araçlarından yararlanılarak, enerji kaynaklarının korunması ve geliştirilebilmesi, sürdürülebilir tarım tekniklerinin desteklenmesi, biyolojik gübre ve özellikle kimyasal gübre kullanımına çevresel olarak kabul edilebilir biyolojik alternatiflerin geliştirilmesi amacıyla planlanmıştır. Belirli periyotlarla saksılara su verilerek bitkilerin büyümesi gözlemlenmiş ve kontrol grubu ve bakteri grubu olmak üzere ikiye ayrılarak gövde boyları ve kök ağırlıkları ölçülmüştür. Daha sonra yapraklar bitki gövdesinden ayrılarak aseton çözeltisi hazırlanmış ve 0.05 gr yaprak tartılarak 5ml'lik çözeltiyle tüplere koyulmuştur. Bu koşullarda 1 gün bekletildikten sonra spektrofotometrede dalga boyları ölçülmüştür TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 9 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Muhammet DURAL Anılcan KILIÇ TRABZON FEN LİSESİ 17 SENTETİK VE ORGANİK DETERJANLARIN BİTKİ BÜYÜMESİ ÜZERİNE ETKİSİ KOORDİNATÖR CAVİDAN SEMERCİOĞLU HAZIRLAYANLAR Melikenur KALFAOĞLU Özge ÜNAL Arıtıcı olarak da bilinen suda çözündüğünde katı yüzeylerdeki kirleri ya da yabancı maddeleri sökerek asıltı halinde tutabilen yüzey-etkin temizlik maddelerin ortak adı deterjandır. Bugün Türkiye'yle birlikte dünyanın birçok ülkesinde geçmiştekinden farklı olarak biyolojik etkenlerle kolayca ayrışabilen düz zincirli alkil gruplarıyla üretilmiş deterjanların üretimine geçilmiştir.Buna rağmen günlük hayatta sıkça kullanılan deterjanların ,artıklarının kanalizasyonla göllere ve nehirlere karışması sonucu çevreye çok önemli zararlar vermektedir. Bu nedenle bitkisel deterjan ve diğer deterjanların çevreye etkisini gözlemlemek amacıyla bu projeye başlamaya karar verildi. 2 tanesi organik , 3 tanesi sentetik deterjan olmak üzere 5 farklı deterjan %10,%15,%20 derişimli olacak şekilde ölçeklendirildi.Bir tane de kontrol grubu olmak üzere 16 saksı 9 gün boyunca sulandı ve her bitkinin boyu ölçüldü. Marka ve derişim fark etmeksizin deterjanların bitkiler üzerinde öldürücü veya büyümelerini yavaşlatıcı bir etki yaptığı sonucuna ulaşıldı. Bitkilerde fiziksel değişimler yaşanmıştır. Deterjanla sulanan bitkilerin bir süre sonra büyümelerinin durduğu ,büzüştüklerinden dolayı boylarınının kısaldığı ve öldükleri gözlenmiştir. Ayrıca gövde kalınlaşması,gövde renginin mora dönmesi,yapraklarda beneklenme ve sararma gözlenmiştir. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA TRABZON FEN LİSESİ 18 SİHİRLİ BİTKİ: SARI KANTARON (Hypericum Perfonatum) KOORDİNATÖR CAVİDAN SEMERCİOĞLU HAZIRLAYANLAR AÇIKLAMA Sarı kantaron(Hypericum perforatum), çok yıllık, üzerinde pek çok sarı çiçeği olan bir çalı türü olup, Asya'dan Amerika'ya kadar dünyanın pek çok ülkesinde doğal olarak yetişen ve Ortaçağdan beri güvenle kullanılan bir bitkidir. Ayrıca Türkiye'de de birçok endemik türü vardır.(Hypericum kazdaghensis, Hypericum salsugineum vs.) Geleneksel tıpta da önemli bir yeri olan sarı kantaron, insan hayatında önemli bir yer tutmaktadır. Projeye ilk olarak sarı kantaronun mitoz bölünmeye olan etkisini kanıtlayarak başladık. Hücre kültürü bulunan iki kaptan birine sarı kantaron ekstrasyonu koyuldu. Bir hafta boyunca hücre kültürleri laboratuarda bekletildi. Bir haftalık süreçte iki kez hücreler üzerinde incelemeler yapıldı. İncelemeler sonunda sarı kantaron koyulan kültür hücrelerinin daha fazla mitoz geçirdiği saptanmıştır. Projedeki amacımız, sarı kantaronu daha pratik olarak insanların hizmetine sunmaktır. Bizim düşüncemiz yara bandına sarı kantaronu özütleyerek yaralarımızın daha çabuk iyileşmesini gerçekleştirmektir. Mikrobiyoloji laboratuarlarında kantaronun antibakteriyel olduğunu kanıtlamamız bizim bu bitkiyi ıslak mendillerde kullanma fikrimizi de destekleyecektir. Bu gözlemler bakımından projemiz özgünlüğünü korumaktadır. Deneyler sonucunda sarı kantaron bitkisinin ve mitoz bölünmeyi tetiklediği gözlenmiştir. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 0 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Ege NUHOĞLU Yağız NAS TRABZON FEN LİSESİ KOORDİNATÖR ŞENEL TÜRK YILMAZ 19 SOBA ZEHIRLENMESINI ENGELLEYICI DÜZENEK DIZAYNı HAZIRLAYANLAR Sedef Mevlüde KARABÖCEK Mehmet Emre USTA Özellikle kış mevsimlerinde soba zehirlenmeleri (karbon monoksit zehirlenmesi) sonucu büyük aile facialarının yaşandığını yazılı ve görsel basından duyarız veya görürüz. Ayrıca istenmeyen kokulara maruz kaldığımız zamanlar olur. Halk arasında soba zehirlenmesi olarak bilinen zehirlenmenin aslı karbon monoksit zehirlenmesidir. Solunum yolu ile kana karışan karbon monoksit, damarlarımızda dolaşan kana geçerek hayati şartların yerine getirilmesini sağlayan ve oksijen taşıyıcısı olan hemoglobinin merkezinde bulunan demir iyonunu ile demir karbon momoksit bileşiği oluşturmaktadır. Böylece oksi hemoglobin(O2-Hb) yerine karboksihemoglobin(COHb) oluşur ve bu durumda hem yapısı oksijen taşıma görevini yerine getirememektedir ve ölümlere sebep olmaktadır. Soba zehirlenmesi olarak bilinen karbonmonoksit zehirlenmesini engellemek amacı bir düzenek planlandı. Evlerde kurulan sobaya bağlanacak bu düzenek iki kısımdan ibarettir. Birinci kısımda suda çözünmüş FeCl3 çözeltisi mevcuttur. İkinci kısımda ise FeCl3 klorür çözeltisi emdirildikten sonra kurutulan cam pamuğunun aralarına aktif kömür doldurmak sureti ile hazırlanan bir bölümden ibarettir. Sobanın bağlandığı bacadan geri gelen gazların bu düzenekten geçmesi halinde ortamda bulunacak karbonmonoksitin Fe+3 iyonları ile büyük oranda karbonmonoksit bileşiği oluşturacaktır. Ayrıca FeCl3 çözeltisinden geçen gazların tekrar ikinci bölümde bulunan FeCl3 klorür çözeltisi emdirildikten sonra kurutulan cam pamuğunun aralarına yerleştirilmiş aktif karbon ortamından geçirilmek sureti ile iki kademeli bir CO gazı tutma düzeneği oluşturulmuştur. Böylece iki kademeli bir gaz tutuma düzeneği sayesinde büyük oranda soba zehirlenmesinin önüne geçilecektir. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA TRABZON FEN LİSESİ KOORDİNATÖR 20 TARIM ALANLARININ DANABURNUNDAN BAKTERİLERLE TEMİZLENMESİ CAVİDAN SEMERCİOĞLU HAZIRLAYANLAR AÇIKLAMA Ekonomisi tarıma dayalı olan Türkiye son yıllarda sanayi toplumu olma yolunda hızla ilerlemektedir. Bu amacına ulaşırken en büyük problem, toplumun ihtiyaç duyduğu tarımsal ürünlerin karşılayamamaktır. Geçmiş yıllarda tarım alanında kendi ihtiyaçlarını karşılayan ülkemiz şu anda önemli bir tarım ithalatçısı olmuştur. Bunun temel sebeplerinden biri sanayi toplumunun geçişte azalan tarım alanlarında birim alana düşen tarım miktarını arttıramamaktır. Birim alandaki ürün miktarını artırma şartlarının başında bitkilerin zararlı böceklerden korunması gelmektedir. Tarım alanlarında büyük zarara neden olan böceklerden bir tanesi de Avrupa danaburnudur. Bu zararlı toprak altında geçen biyolojisi sayesinde bir çok meyve sebzenin toprak altı organlarına çok büyük zararlar vermektedir. Gryllotalpa gryllotalpa ülkemiz tarım alanlarında çok ciddi zararlara yol açmaktadır. Bu böceğin kontrolü için kimyasal ve mekanik mücadele uygulanmasına rağmen zararlı ile mücadelede kesin bir sonuç elde edilememiştir. Bizim amacımız ise Avrupa danaburnundan izole edilen bakteriyal izolatlardan Bacillus ve Serratia cinsine ait dört bakterinin bu zararlı üzerinde insektisidal etkisini belirlemek ve etkin şekilde bir mikrobiyal kontrol ajanı olarak kullanılabilirliğini araştırmaktır. Bu çalışma sonucunda bu zararlıya yönelik bir biyolojik kontrol ajanının tespiti, halen uygulanmakta olan çok zahmetli ve masraflı diğer biyolojik ve kimyasal mücadele çalışmalarına alternatif oluşturabilecek ve Türkiye'de tarım veriminin artmasını sağlayaağından ülkemize ekonomik açıdan önemli katkılar sağlayacaktır. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 1 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Aleyna CALAP Kamil Berkay AKDERE TRABZON FEN LİSESİ 21 TRABZON İLİ AKÇAABAT YÖRESİ EĞRELTİ OTLARI ÜZERİNDE TAKSONOMİK ARAŞTIRMA KOORDİNATÖR CAVİDAN SEMERCİOĞLU HAZIRLAYANLAR Ayşe Eda BABUL Nurhayat TOPAL Türkiye'de eğreltilerle ilgili çalışmalar az ve yetersiz olduğu anlaşılmaktadır. Çeşitli bölgelerde yapılan floristik çalışmalar Türkiye florasında yer alan taksonların yayılış alanlarının daha kesin olarak belirlenmesinde önemli rol oynamaktadır. Bu çalışmanın amacı Trabzon-Akçaabat yöresinin eğrelti türlerini tespit etmek, Türkiye Eğrelti Florası ve sistematiğine katkıda bulunmaktır Örnekler çalışma alanlarını belli aralıklarla geziler düzenlemek suretiyle toplanmıştır. Alınan materyallerin toprağı ve çamuru iyice temizledikten sonra, türlere birer koleksiyon numarası verilerek, toplama tarihi, toplandığı yerin adı, denizden yüksekliği, toplama sahasındaki vejetasyon, bitkinin boyu ve diğer ekolojik özellikler kaydedilmiştir. Bu bilgilerin yazılı olduğu etiket ile birlikte materyal polietilen torbalara konulmuştur.Toplanan materyaller 1-8 gün arasında oda şartlarında, kâğıtlar arasında preslenerek kurumaya bırakılmıştır. Bozulma ve çürümeleri önlemek için sık sık kağıtları değiştirilmiştir. Teşhis yapımında kolaylık sağlanması amacıyla, seçilen istasyonlara belli aralıklarla geziler düzenlenerek bitkilerin gelişimleri (boyları, sorusların gelişimi), kontrol edilmiştir. Bu çalışmada araştırma alanı olarak seçilen Akçaabat yöresinden toplanan örnekler değerlendirerek familyaya ait ve bu cinslere bağlı 4 tür saptanmıştır. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA TRABZON FEN LİSESİ TRABZON'DA BİR SERADA DOĞAL GAZIN ISITMA AMACIYLA KULLANILABİLİRLİĞİ HAZIRLAYANLAR Demet ÇAKMAK Onur AKDENİZ AÇIKLAMA Doğal gaz seralarda ısıtma, ikincil ışık sağlanması ve CO2 ile yaprak gübrelemeyi sağlayan en ekonomik yakıt olarak tanımlamaktadır. Bu araştırmanın amacı; Trabzon'da kurulacak bir seranın doğalgaz ısıtılması durumunda, yetiştirilecek ürünlere göre ısı gereksinimini hesaplamaktır. Seraya verilecek ısının miktarı şu etmenlere bağlıdır. 1. Sera dışındaki hava sıcaklığına, 2. Sera içinde istenilen sıcaklık derecesine, 3. Seranın dış yüzeylerinin toplam alanına, 4. Sera örtü malzemesinin tipine ve katsayısına , 5. Seranın yapı kalitesine bağlı olarak değişir. Bu araştırmada DIN 4701 yöntemi kullanılarak seranın ısı gereksinimi hesaplanmıştır. Bu yöntemde, maksimum veya minumum ısı yükü esas alınmaktadır. Araştırmada ısı gereksinimi hesabı minumum ısı yüküne göre yapılmıştır. Tasarlanan seranın taban alanı 517 m2, cam yüzeyi 780 m2, genişliği 11.2 m, uzunluğu 46.2 m, yan duvar yüksekliği 1.85 m ve mahya yüksekliği 3.77 m'dir. Hesaplamalarda domates ve biber için uygun sıcaklık 15 oC, hıyar ve patlıcan için 20 oC alınmıştır. Hesaplamalar borulu ve sıcak havalı ısıtma sistemi için ayrı ayrı olarak, domates, hıyar ve patlıcan için yapılmıştır. Seranın ısı gereksiniminin en çok yetiştirilen ürünler için hesaplanması sonucunda, özellikle kış aylarında ısı gereksiniminin yoğunlaşmakta olduğu saptanmıştır. Bu durum Trabzon ilinin ortalama sıcaklıkları incelendiğinde de ortaya çıkmaktadır. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 2 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI 22 KOORDİNATÖR CAVİDAN SEMERCİOĞLU TRABZON KANUNİ ANADOLU LİSESİ 2012-2013 TÜBİTAK BİLİM FUARI PROJELERİ TRABZON KANUNİ ANADOLU LİSESİ 23 ALTIN ORAN IN MUCİZESİ KOORDİNATÖR HÜSEYİN AKGÜL HAZIRLAYANLAR EMEK ŞAYAN Altın oranın insanların sahip oldukları mimari projelerde dahiyane eserlerde matematikte, geometride kullanımlarının hedeflenmesi. 1. altın oranın oluşumu 2.Beş kenarlı simetri ve kepler üçgeni 3.altın üçgen ve altın oran ilişkisi 4.keops piramidi ve altın oran ilişkisi 5.fibonacci dizisi ve altın oran 6.mona lisa ve altın oran 7.altın oranın kullanıldığı mimari eserler ve tarihi mekanlar. Sonsuza giden irrasyonel sayıları kullanarak elde edilen bir yaklaşık sonucun ortaya çıkardığı mükemmel çalışmalar Bilim dünyasında altın oranın yer alması, insanlık değerlerine (tarihi mekanlar , bilim dünyasına, dekorasyon, mimari yapıya müthiş katkı yapması... vs.) katkı yapması ve karşımıza bir gerçek olarak çıkması. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA TRABZON KANUNİ ANADOLU LİSESİ 24 BEN BİLMEM BEYİN BİLİR KOORDİNATÖR EBRU ELİF SAĞIR AÇIKLAMA İnsan beynini geliştirmek amacıyla yapılabilecek aktiviteler nelerdir? Mutsuzken öğrenileni mutluyken hatırlamak daha mı zor? Kadın beyni ile erkek beyni arasında fark var mıdır, kadın beyni ve erkek beyni hangi konularda birbirinden daha üstündür? Fazla uyku beyne zararlı mıdır? Beyin dostu besinler nelerdir , hangi besinler beyne zarar verir? Belleğimize en fazla veri hangi duyu organımızdan gelir? Öğrendiğimiz bir bilgiyi veya yaşadığımız bir olayı belleğimizde uzun süre saklamak için ne yapabiliriz ? Uyku halinde beyin nasıl çalışır? REM ve NREM uyku nedir? Hipnozun beyne etkisi nedir? Beynimizin kimyasal dengesini değiştiren maddeler nelerdir? Hayvan beyni ile insan beyni arasındaki fark nedir? Zeka beynin büyüklüğü ile doğru orantılı mıdır? Frenoloji nedir? İnsan beynini güçlü kılan nedir? Belleğimiz beynimizin neresindedir? Psikolojinin beyin üstündeki etkisi nedir? TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 4 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI HAZIRLAYANLAR AYŞEN AKBAL TUĞBA SAĞLAM NESLİHAN NAMLI TRABZON KANUNİ ANADOLU LİSESİ 25 BESİNLERDEKİ KALSİYUM ORANLARI KOORDİNATÖR EBRU ELİF SAĞIR HAZIRLAYANLAR HAVVAGÜL ÇITLAK DİLEK AYDIN GÖKÇE YAZICI Kalsiyum, toprak alkalileri grubundan metalik bir elementtir. Sembolü “Ca”dır. İsmi Latincede “kireç” anlamına gelen “calx” sözcüğünden gelmektedir. İlk defa 1808'de Lumrhru Davy tarafından kalsiyum hidroksitten elektroliz yoluyla elde edilmiştir. Yaşayan canlıların fizyolojik kimyasında kalsiyum önemli rol oynar. Özellikle insanlarda kemik oluşumu ve diş sağlığı bakımından almış olduğu görevler oldukça önemlidir. İnsan vücudundaki kalsiyumun %99'u kemiklerde ve dişte bulunur. Kalsiyumun yeteri kadar alınmaması çocuklarda raşitizm, yetişkinlerde osteomalazi aynı zamanda saç ve tırnaklarda kırılma, eklem ağrıları, kas krampları, egzama, kalp çarpıntısı, yüksek tansiyon, sinirlilik, uykusuzluk ve depresyona sebep olabilir. Çok fazla alınması ise kas güçsüzlüğü, kireçlenme gibi belirtiler gösterebilir. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA TRABZON KANUNİ ANADOLU LİSESİ 26 C-VİT KOORDİNATÖR EBRU ELİF SAĞIR MERVE ÖKSÜZ KENAN ÖZDEMİR AÇIKLAMA C vitaminin vücuttaki yararları ve hangi meyvelerde bulunduğu araştırıldı. Dokuları bir arada tutan bir protein çeşidi olan kollojenin sentezinde görev yaptığı, kan damarlarının kuvvetli olmasında önemli rol oynadığı, en önemli görevlerinden birisinin vücudu enfeksiyonlara karşı koruduğu, kolesterol düzeyinin dengelenmesi için gerekli olduğu araştırıldı. C vitaminin ekşi bir tadı olduğu ve asidik özellikte olduğu bulundu. C vitamininin eksikliğinde diş eti kanamaları, enfeksiyonlara karşı dayanıksızlık, zor iyileşme, burun kanamaları, büyümenin yavaşlaması gibi sonuçlar doğurduğu araştırıldı. Vücudumuz için bu kadar önemli olan c vitaminin hangi gıdalarda daha çok olduğunu öğrenmek için deney yapıldı. İyot nişasta ile tepkimeye girerek koyu mavi renkli bir kompleks oluşturdu. Buna clatzat kompleksi denir. -Ortama c vitamini eklenince iyot c vitaminini yükseltgemek için harcandı ve ortamda nişasta ile tepkimeye giren iyot miktarı azaldı. -Bu nedenle c vitamini miktarı daha fazla olan meyve suyu mavi rengin daha fazla açılmasını sağladı. Deney tüplerinin renk sırasına göre sıralanması: 1.Papaya, 2.Kivi, 3. Portakal, 4. Greyfurt, 5. Limon, 6. Ananas Deney tüpündeki papayanın rengi daha açık olduğu için diğerlerine göre daha fazla c vitamini olduğu anlaşıldı. En koyu olan ananas ise en az c vitaminini bulunduran meyvedir. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 5 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI HAZIRLAYANLAR TRABZON KANUNİ ANADOLU LİSESİ 27 DEĞİŞEN DAĞARCIĞIMIZ KOORDİNATÖR FATİH ÇEP HAZIRLAYANLAR CEREN ÖZTÜRKMEN AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Tanzimat'tan günümüze kelime dağarcığının değişimini incelemek için Türk edebiyatının Tanzimat, Servet-i Fünûn, Milli Edebiyat, Cumhuriyet ve Son Dönem Türk Edebiyatından dönemin zihniyetini ve kelimelerini en iyi şekilde yansıtacağını düşündüğüm beş farklı kitabı okuyarak kitaplardaki bilmediğim ve günümüzde geçerliliğini yitirmiş kelimeleri saptadım. Daha sonra belirlediğim bu kelimelerin anlamlarını bularak ilgi çekici, anlaşılabilir ve öğretici olmasına dikkat ederek projemi oluşturdum. TRABZON KANUNİ ANADOLU LİSESİ 28 DOĞANIN KİMYASALLARA TEPKİSİ KOORDİNATÖR Ahmet DEMİRKIRAN HAZIRLAYANLAR AÇIKLAMA Son 20 yıl içinde saflık derecesi az, kirliliği daha yüksek ucuz ilaçların piyasaya girmesiyle fiyatlar düşmüş bu da ilaç kullanımını adeta teşvik etmiştir. Bu tür ilaçlar rastgele kullanıldığında insan sağlığı ve çevre açısından ciddi bir tehdit oluşturmaktadır. Kimyasal ilaçların önerilen dozdan fazla kullanılması, gereğinden çok sayıda ilaçlama yapılması, hiç gerekmediği halde birden fazla ilacın karıştırılarak kullanılması, ilacın ruhsatında belirlenen ürünlerin dışındakilere kullanılması, son ilaçlama ile hasat dönemi arasında kalması gereken süreye dikkat edilmemesi insanlar ve çevredeki diğer canlılarda zehirlenmeler yapmaktadır. Ayrıca bitki örtüsünü de olumsuz yönde etkilemektedir. Su ile sulanan mısırların ilaçla sulananlara göre daha çok gelişim gösterdiği ve ölmediği gözlemlenmiştir. %1 derişimli çözelti ile sulanan bitkilerin gelişimlerinin normal olduğu ve %3 derişimli çözelti ile sulanan bitkiye göre daha çok uzadıkları tespit edilmiştir. %3 derişimli çözelti ile sulanan bitkilerin %7 derişimli çözelti ile sulanan bitkilere göre daha uzun boylu ve sağlıklı olduğu gözlemlenmiştir. %7 derişimli çözelti ile sulanan bitkilerin ise diğer bitkilere göre daha kısa ve sağlıksız olduğu ayrıca bu bitkilerin bir süreden sonra gelişimini durdurduğu ve belli bir süre sonra bitkinin öldüğü gözlemlenmiştir. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 6 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI BERNA ÇEBİ SALİHA ERGENÇ ZEYNEP YÜKSEL TRABZON KANUNİ ANADOLU LİSESİ 29 ENERJİ TASARRUFLU MANYETİK ASANSÖR KOORDİNATÖR HİKMET ÖKSÜZOĞLU HAZIRLAYANLAR NİSA ÖZTÜRK HİLAL ÖZGE KÖSE Süper iletken ve geleneksel mıknatıs kullanarak, manyetik raylar arasında temassız olarak hareket edebilen sürtünmesiz ve elektrik enerjisi kullanmayan manyetik asansör tasarlamak. Günümüzde enerji, bir ülkenin teknolojik büyümesinde ve refah seviyesinin arttırılmasında çok önemli bir faktördür. Bu nedenle ekonomik gücünü ve refah seviyesini arttırmak isteyen ülkeler enerjiye çok büyük paralar harcamak durumundadır. Dünyanın pek çok ülkesinde olduğu gibi ülkemizde de ulaşım araçlarının enerji ihtiyaçları, trenlerde veya otomobillerde olduğu gibi ya elektrik enerjisi ile ya da benzin veya mazot gibi fosil yakıtlarla karşılanmaktadır. Tren ve otomobil gibi karayolu ulaşım araçlarının yanı sıra, günlük hayatta kullandığımız araçların tamamına yakını çeşitli enerjilerle çalışmaktadır. Bu araçlardan biri de asansördür. İnşaat sektörünün hızla büyümesi ile sürekli daha büyük binalar yapılmakta ve bu binalarda asansörler kullanılmaktadır. Asansörlerin harcadığı enerjiyi minimuma indirerek ülke ekonomisine katkıda bulunmak için elektrik ve fosil yakıtı kullanmayan 'Enerji Tasarruflu Manyetik Asansör' modeli tasarlanmıştır. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA TRABZON KANUNİ ANADOLU LİSESİ 30 FELSEFE GEREKLİDİR ÇÜNKÜ KOORDİNATÖR Alİ RIZA DEMİRBAŞ HAZIRLAYANLAR AÇIKLAMA Felsefenin her insan için gerekli olduğunu görsel ve düşüncelerle anlatmak. İnsanlara yaşamlarında felsefenin bir yeri olduğunu fark ettirmek. Felsefenin aslında sıkıcı bir öğreti değil bir ihtiyaç olduğunu göstermek. Okulumuzdaki öğrencilerin felsefeye bakış açısını olumlu yönde değiştirmek. Öğrenmenin temelinde cevapların değil soruların yattığını benimsetmek. İnsanlarda merak duygusunu uyandırıp insanları düşünmeye sevk etmek. İnsanın monoton bir şekilde devam eden hayatının ortasındaki felsefenin insanın düşünme yetisi ve merakıyla tekrar işlevini kazanması gerektiği ve felsefenin düşünen ve merak eden insanlar için gerekliliği. Böylelikle insanların felsefeye karşı bakış açılarını olumlu yönde değiştirmek ve insana felsefenin kendi yaşamındaki değerini fark ettirmek. Yaptığımız araştırmalar ve bulduğumuz verilere dayanarak felsefenin özünde merakın yattığı ve her insanın diğer canlılardan farklı olarak bir akla sahip olduğunu, düşünme yetisinden doğan merakı tetikleyici sorular ürettiğini tespit ettik. Bu araştırmalarımız sonucunda insanların elsefeye karşı önyargı olmasında düşünme ve merak etme yetilerini fark etmediklerinin yattığını belirledik. Araştırma sonucu yaptığımız çalışmayla felsefeye gerçek değerini vermeyi amaçladık. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 7 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI SÜHEYLA ABANOZ BÜŞRA SAĞLAM TRABZON KANUNİ ANADOLU LİSESİ 31 HER GÜN YOK EDİLEN AĞAÇBAŞI TURBALIĞININ TANITILMASI VE KORUNMASI KOORDİNATÖR FATMA MALKOÇ HAZIRLAYANLAR SÜHEYLA ABANOZ Ağaçbaşı Turbalığı Trabzon ilinin köprübaşı ilçesindeki Ağaçbaşı yaylasında yer almaktadır. Bu turbalık alan Türkiye?deki önemli 5 turbalıktan en büyüğüdür. Ağaçbaşı Turbalığı Flora, fauna ve endemik bitki çeşitliliği oldukça zengindir. Ekosistemde her türün diğerinin yaşamını etkilediğine göre bu durum sadece endemik bitkilerin tükenmesine değil devam eden besin zincirinin bozulmasına ve çevre felaketlerine sebeptir. Turbalık alanlar ekosistemin kırılganlığını simgelerler. Bu turbalık alanın tarihi önemi de büyüktür. Bataklık antik ipek, kervan yolunun Karadeniz?e yol üzerindedir. Evliya Çelebi?nin seyahatnamesinde bataklıktan geçen kervan yolundan bahsedilmektedir. (MS 1630 )Masallarında anlatılan, Oğuz Beyinin oğlu BamsıBeyrek?in Trabzon Tekfurunun kızını almak için geçtiği bataklık Ağaçbaşı Turba Bataklığı?dır. Geçmiş dönemlerde şimdikinden daha geniş bir sulak alana sahip olan turbalık insanların bilinçsizce kullanımı bu nadir alanı yok etmektedirler. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA TRABZON KANUNİ ANADOLU LİSESİ 32 KALKAN KRİSTALLER KOORDİNATÖR NURHAN COŞKUN HAZIRLAYANLAR AÇIKLAMA Radyasyon veya ışınım, elektromanyetik dalgalar veya parçacıklar biçimindeki enerji yayımı ya da aktarımıdır. Elektromanyetik ışınımları, hücrenin genetik materyali olan DNA'yı parçalayabilecek kadar enerji taşımaktadır. DNA'nın zarar görmesi ise hücreleri öldürmektedir. Bunun sonucunda doku zarar görür. DNA'da çok az bir zedelenme, kansere yol açabilecek kalıcı değişikliklere sebep olur. Günümüzde teknoloji son hızla gelişmektedir. Bu gelişmeye bağlı olarak da kullanılan teknolojik aletlerin sayısı artmaktadır. Böylece maruz kaldığımız radyasyon miktarı gün geçtikçe çoğalmaktadır. Ancak elbette ki en büyük tehlike gün geçtikçe bağlandığımız ve genellikle yanımızda bulundurduğumuz vazgeçilmez cihazların başında gelen cep telefonlarıdır. Yapılan araştırmalarda sürekli kullandığımız bu telefonların yaydığı elektromanyetik radyasyonun yoğun olduğu çevredeki insanlarda sinirlilik, baş ağrısı, kronik yorgunluk, huzursuzluk, depresyon ve uyku bozuklukları gözlenmiştir TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 8 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI ELİF BERNA BAYRAKTAR TRABZON KANUNİ ANADOLU LİSESİ 33 KARBONMONOKSİT ZEHİRLENMELERİNİ ÖNLEYECEK SENSÖR KOORDİNATÖR EBRU ELİF SAĞIR HAZIRLAYANLAR ELİF YAREN DİLEK SEVDA SAYAN ZEHRANUR KOCABAŞ Karbonmonoksit gazının nasıl oluştuğunu, nerelerde daha çok görüldüğünü, karbonmonoksit zehirlenmesini önlemek için daha önce ne tür çalışmalar yapıldığını araştırmakla başladık. Sensör, otomatik kontrol sistemlerinin duyu organlarına verilen adıdır. Diğer bir deyişle, yeryüzünde gerçekleşen fiziksel değişimleri algılayıp elektriksel sinyallere dönüştüren elektronik devre elemanıdır. Bu zamana kadar yapılan sensörlerin hepsi karbonmonoksit gazını algılayıp ışıkla ya da sesle uyarı yapıyorlar. Bu durumda insanlar sadece uyarılmış oluyorlar. Bu sensörleri yaparken oksijen kullanırsak daha önleyici olur diye düşündük. Ortamdaki karbonmonoksit gazını algıladığında, bu gazı dengeleyebilecek kadar ortama oksijen verebilen bir sensörün nasıl yapılabileceğini araştırdık. Otomatik olarak çalışan oda parfümlerinde kullanılan devreye benzer bir devreyle karbonmonoksit zehirlenmelerini önleyecek bir sensör yapabiliriz. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA TRABZON KANUNİ ANADOLU LİSESİ 34 KİMYASAL REAKSİYONLA ÇALIŞAN DENİZALTI KOORDİNATÖR Ahmet DEMİRKIRAN HAZIRLAYANLAR OLCAY UTKU KAYAGİL AÇIKLAMA Araştırma amacıyla tehlikeli yerlere gönderilen sualtı araçlarının daha sessiz , daha uzun süreli ve insansız bir şekilde geliştirilmesi TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Araştırma amacıyla tehlikeli yerlere gönderilen sualtı araçlarının daha sessiz , daha uzun süreli ve insansız bir şekilde geliştirilmesi için kanıtlayıcı deneyler yapılmıştır. Oluşan karbondioksit miktarı ile şişe içerisindeki gaz düzeneği istenilen koşullarla su yüzeyine çıkarabiliyor. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 9 TRABZON KANUNİ ANADOLU LİSESİ 35 MAKYAJ ALDATIR ! KOORDİNATÖR Ahmet DEMİRKIRAN HAZIRLAYANLAR BURCU BÜLBÜL İREM BALCI NURŞAH KAVİ AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Proje konumuzu belirledikten sonra, Kanuni Anadolu Lisesi öğrencileri arasında anket yaptık ve okulumuzdaki kızların en çok kullandığı makyaj malzemelerini belirledik. Bu malzemeler hakkında araştırma yaptık. Araştırmalarımız sonucunda içerdikleri kimyasal madde sayıları, en tehlikelileri, olası yan etkileri gibi bilgileri edindik. Cilde yararlı bitkileri araştırdık. Son olarak yaptığımız çalışmaları göz önüne alarak kendi önerilerimizi oluşturduk, projemizi tamamladık. TRABZON KANUNİ ANADOLU LİSESİ 36 MANYETİK YER UÇAĞI KOORDİNATÖR EBRU ELİF SAĞIR HAZIRLAYANLAR NİSA ÖZTÜRK HİLAL ÖZGE KÖSE Projenin amacı, ulaşım aracının (tren veya karayolu aracı) geleneksel mıknatıslardan oluşan manyetik ray üzerinde havada hareket etme yeteneğinin olmasıdır. Ulaşım aracının manyetik ray üzerinde havada dengede kalabilmesi, araç içerisinde bulunan ve sıvı azot kabındaki süperiletken numune ile sağlanır. Kullandığımız süperiletken numuneler -196°C (77 K) sıcaklıkta, üzerlerinden süper-akımlar geçirerek süperiletken mıknatıs özelliği kazanırlar. Süper iletken ve geleneksel mıknatıs kullanarak, manyetik rayın üzerinde havada hareket edebilen sürtünmesiz ve elektrik enerjisi kullanmayan manyetik tren veya ulaşım aracı tasarımı. Manyetik Yer Uçağı modelinde, sadece ulaşım aracının ilk hızlanmasında uçaklarda olduğu gibi itici bir araç kullanılır ve Manyetik Yer Uçağının bundan sonraki hızlanması tamamen manyetik ray ve araçta bulunan geleneksel mıknatıslarla sağlanır. Manyetik Yer Uçağının yavaşlaması ise hızlanmada kullanılan mıknatıs kutup dizilimine zıt yöndeki mıknatıs dizilimini, belli durak dediğimiz bölgelerde oluşturarak sağlanır (Şekil 3). Ayrıca Manyetik Yer Uçağının yavaşlaması, belli durak bölgelerinde aracın içerisindeki süperiletken numunenin kısa bir süreliğine devre dışı bırakılıp rayların üzerine inmesi (hava uçaklarının lastiklerini çıkarıp piste inmesi gibi) ve normal trenlerdeki gibi fren sistemini kullanması ile de sağlanabilir. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 2 0 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA TRABZON KANUNİ ANADOLU LİSESİ 37 NANKÖR KEDİLERİN SIRRI KOORDİNATÖR NURHAN COŞKUN AÇIKLAMA Yüzyıllar boyu kediler gerek sahiplerine gerek insanlık yararına çaba göstermeyi uygun bulmuşlardır. Çoğunlukla bunu kendilerine özgü yollarla, sırrına erişilmez nedenlerle yaptılar. Kimileri farkında bile olmadan tarih kitaplarında başlı başına yer edindiler. ``Kartopu?? adlı Kanada kedisi, bir tutam tüyünün bir katilin yakalanmasın sağlamakla kalmayıp adli tıp alanında devrime yol açtığından haberdar değildi. Tekerlekli sandalyeye mahkûm sahibi çaresiz kaldığında telefonla polise haber veren ``Tommy??i de, kriz anında cesaret ve kararlılık gibi insani özellikler sergileyen kahraman kediler arasında söz etmesek olmaz.Daha isimlerini sayamayacağımız saygın bir yeri olan pek çok kedicik, öyle ya da böyle tarihe geçtiler, insanların yanında yer aldılar. Bunu umursamamaları, hatta yaptıklarının farkında bile olmamaları, çok daha alçak gönüllü bir işi becerdiklerinde yaygara koparan kendini beğenmiş insanlara örnek oluşturmalıdır. İnsanlar nankör olarak değerlendirir kediyi ama aslında kedi nankör değil karakterli bir hayvandır. Kendi düşüncesi vardır. Karakterli bir hayvan olduğu için insan gibi düşünmek lazım kediyi. İnsan ne kadar nankörse kedi de o kadar nankördür. Yakın bir arkadaşınıza da çok değer verirsiniz ama o da bir gün size sırtını dönüp gidebilir. Ve nankörlükleri de karakterleri göz önüne alınarak değerlendirilmelidir belki böylece onlara karşı daha anlayışlı olup toplumumuzda yaygın olan nankör kedi algısını değiştirebiliriz. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI HAZIRLAYANLAR BURCUNUR GÜLER GÜLSENA ALTINBAŞ TRABZON KANUNİ ANADOLU LİSESİ 38 PORTAKALIN MACERASI KOORDİNATÖR MURAT TAŞĞIN HAZIRLAYANLAR TUĞBA ARSLAN ÖYKÜ DEMİRBAY Bu projede iki amacımız vardı. Birinci amacımız lifli bir meyveyi incelemekti. Biz de en kolay bulunan meyvelerden olan portakalı seçtik ve incelemeye başladık. Amacımız aynı portakal içindeki dilimlerin ve farklı portakal dilimlerinin içindeki liflerin sayısının aynı olup olmadığını öğrenmekti. İkinci amacımız ise portakalın içinde de karbon vardı, kömürde de. Fakat biz portakalı yediğimiz halde kömürü yiyememekteyiz. Bunun sebebini araştırıp öğrenmekti. Biz bu projemizde portakalı inceledik. Öncelikle portakal büyüklüğünü, dilimlerini ve dilimlerin içindeki lifleri inceledik, karşılaştırdık. Sonra portakalla kömür arasındaki ilişkiyi araştırdık ve ortaya portakalla ilgili bir proje çıkarttık. İlk deneyimizde orta büyüklükte bir portakalı inceledik. İçinden rasgele 2 dilimini seçtik ve dilimlerin içindeki lif miktarlarını kıyasladık. Bu deneyden çıkardığımız sonuç; bir portakalın her diliminde eşit sayıda lifler yoktur. İkinci deneyimizde aynı büyüklükte iki farklı portakalı inceledik. Ve bu deneyde iki farklı portakalın liflerinin sayısının eşit olmadığını gördük. Üçüncü deneyimizde ise boyutları farklı olan iki portakalı inceledik. Bu deneyde lif sayısının dilimin büyüklüğüyle doğru orantılı olduğunu tespit ettik. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 2 1 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA TRABZON KANUNİ ANADOLU LİSESİ 39 RADİ KAL - ORDA KAL KOORDİNATÖR Ahmet DEMİRKIRAN AÇIKLAMA Serbest radikallerle baş etmede en önemli etken antioksidanlardır. Anti-oksidanlar serbest radikallerin oluşumunu durdururlar. Anti-oksidanlar, vücudumuz tarafından üretildiği gibi gıda yoluyla da alınabilir. Serbest radikaller, metabolik faaliyetler esnasında oksijen kullanılırken oluşan atık maddelerdir. Temas ettikleri moleküllerin yapısını bozarlar.Serbest radikallerle baş edebilmek için beslenmeye dikkat etmek gerekir. Beslenmede güçlü birer anti-oksidan özellileri olan A, C ve E vitaminleriyle selenyum minerali içeren besinleri almak gerekir. Çünkü bunlar serbest radikallerin oluşturabileceği kanser vakalarını da önleyen çok önemli besin gruplarıdır. Bunu da vücudun bağışıklık sitemini koruyup, güçlendirerek yaparlar. Vücudumuzun oluşturduğu bu zararlı maddelerden antioksidanlar yardımı ile kurtulunabilir. Bunun başında da sağlıklı ve dengeli beslenmek gelir. Sigara, alkol vb. zararlı alışkanlıklar da serbest radikal oluşumuna yol açar. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI HAZIRLAYANLAR ENES ÇELİK SELİN KASAPOĞLU KENAN SAĞIR TRABZON KANUNİ ANADOLU LİSESİ 40 SERA ETKİSİ KOORDİNATÖR MURAT TAŞĞIN HAZIRLAYANLAR MEHMET OĞUZ KESKİN MERVE SANDIKÇI AÇIKLAMA Sera gazları sera etkisini destekleyen, atmosferde bulunan bazı gazlardır. Bu gazların yaptığı etkileri göz önünde bulundurursak bu gazları engelleyici faaliyetler yapabiliriz. Böylece daha temiz bir çevre elde edebiliriz. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 2 2 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Karbondioksit, kovalent bağlı bir karbon ve iki oksijen atomundan oluşan moleküle sahip, normal koşullarda gaz halinde bulunan bileşiğin adıdır. Renk ve kokusu yoktur. Formülü CO2 şeklinde olup molekül ağırlığı 44,009 g/mol'dür. Karbon içeren besin maddelerin metabolize edilmesi sonucu meydana gelen bir son üründür. TRABZON KANUNİ ANADOLU LİSESİ 41 SES BAYRAĞIM KOORDİNATÖR DİNÇER DÜZENLİ AÇIKLAMA Projemizi hazırlarken öncelikle araştırma ve gözlemlerimiz için sokağa çıkarak belirlediğimiz proje konusu hakkında halkın görüşlerini öğrenmeye çalıştık. Daha sonra bu gözlemlerimizi bir araya getirerek proje başlığımız önderliğinde, projemize başladık. İkinci olarak şehrimizdeki yabancı isimli mağazaları belirledik ve sahipleriyle kısa görüşmeler yaparak sorularımıza cevaplar aradık. Daha sonra ulaştığımız bu cevapların ışığında projemizin sonuçlarını çıkartmaya çalıştık. Elde ettiğimiz sonuçlara kendi yorumlarımızı da katarak projemizi sonlandırdık. Projemizin amacı kentimizdeki yabancı mağazaların isimlerinin neden yabancı tercih edildiğinin sebeplerini araştırmak ve bu konu hakkında kent halkının düşüncelerini öğrenmek. Kendimizi sorguladığımızda gün geçtikçe yozlaştığımızı, özümüzden uzaklaştığımızı rahatlıkla fark edebiliriz. Bu yozlaşma günlük hal ve hareketlerimize fazlasıyla yansımaktadır. Oysaki toplumumuz kültürünü diliyle sarp bir kale gibi korumalıdır. Sonuç olarak; elde ettiğimiz proje verileri de halkımızın bu durumdan memnun olmadığını gösteriyor. Hatta yabancı isim tercih eden mağaza sahipleri bile bu duruma dikkat çekmek amacıyla geldiklerini düşünüyorlar. Bizler de diyoruz ki; TÜRKÇE YAŞAMALI, TÜRKÇE HAYKIRMALIYIZ! TÜBİTAK BİLİM FUARLARI HAZIRLAYANLAR TUĞDE DEMİR TUĞBA ARSLAN TRABZON KANUNİ ANADOLU LİSESİ 42 ŞİR-İ TRABZON: YAVUZ SULTAN SELİM KOORDİNATÖR MELİKE TELATAR HAZIRLAYANLAR GÜLSENA ALTINBAŞ ŞEYDANUR BAL ELİF BERNA BAYRAKTAR AÇIKLAMA Osmanlı Devleti'nde şehzadelerin eğitimi her daim önemliydi. Belli bir yaşa gelen şehzadeler devlet idareciğini öğrenmek için önemli sancaklara vali olarak atanırlardı. II. Bayezid Han da oğullarından Şehzade Selim'i Trabzon'a Sancakbeyi olarak atamıştı. Şehzade Selim de çok önemli hocalardan ders görerek ilim ve irfanını geliştirmiştir. Trabzon'da 22 yıl valilik yapan Yavuz Sultan Selim Han'ın Trabzon kültürüne katkısını araştırdık ve size sunacağız. Konuyla ilgili daha önce yapılmış araştırmalar kaynak tarama yöntemiyle bulduk. Çalışmamıza yönelik eserler ve bilgiler kütüphaneden ve internet aracılığıyla elde edilip incelenerek araştırmaya ekledik. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 2 3 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Amacımız Yavuz Sultan Selim'in Trabzon'daki şehzadeliği hakkında bilgi vermek ve Trabzon kültürüne sağladığı katkıyı araştırmaktı. TRABZON KANUNİ ANADOLU LİSESİ 43 TAPUMATİK KOORDİNATÖR HİKMET ÖKSÜZOĞLU AÇIKLAMA Tapu sicil müdürlüklerinde yığılmayı önlemek hızlı seri işlem yaparak zamandan kazanmak. Satın alınan gayrimenkul?ün (Arsa, daire, dükkan) Türkiye?nin her yerinden tapu sicil müdürlüklerinde uğramadan tapu işlemlerinin yapılması Devletin gelir vergisi kaybının önlenmesi(Satılan gayrimenkul hangi fiyata satılmışsa o değerde gösterilmesi) Sahte evrak işleminin önüne geçilmesi, Rüşveti önleme Devletin daha az sayıda personelle daha iyi hizmet vermesi amaçlanmaktadır. Daire, arsa, dükkân satışlarını tapu sicil müdürlüklerine gitmeden yapan pratik makinedir. Çalışma sistemi bankamatiklere benzer. Gerekçeleri: -Bankalardan hesabı olan vatandaşlar kendi hesaplarından başka hesaplara internet ve bankamatik aracılığı ile parayı transfer edebiliyorsa niçin arsa, daire, dükkân(Gayrimenkul) satışı için bu sistem kullanılmasın? TÜBİTAK BİLİM FUARLARI HAZIRLAYANLAR ŞEYMANUR BALİ ELİF EDA BULUT TRABZON KANUNİ ANADOLU LİSESİ 44 TİTREŞİMDEN AKIMA KOORDİNATÖR HİKMET ÖKSÜZOĞLU HAZIRLAYANLAR NAZIM ALPER ÇELİK OĞUZHAN YILDIRIM Projemizin amacı başlığımızda da yazdığımız gibi boşa harcanan enerjiden alternatif akım üreterek hayatımızda çeşitli yerlerde kullanmaktır. Bu çalışmayı çeşitli amaçlar için kullanabiliriz örneğin; -Araba motorlarının üzerine yerleştirerek arabanın farlarının, sinyallerinin, sileceklerinin vs. Elektrik ihtiyacını karşılayabiliriz. -Köprü ayaklarına yerleştirilebilecek olan bu sistemle köprüde oluşan her titreşimi elektriğe çevirerek köprü üzerindeki aydınlatmayı sağlayabiliriz -Fay hatlarında yerin altına kuracağımız bu düzenek ile de elektrik üretilebilir. Bunlar gibi kullanım alanlarında gerekenden fazla elektrik üretilirse bu elektrikler akümülatörlerle depolanarak farklı amaçlar için de kullanılabilir. Bizim projemiz temel olarak boşa harcana titreşimin insanlığa faydalı bir hale gelmesini sağlıyor. Bunun için biz bir bobin yardımı ile düşük frekanslı hareketleri (titreşimleri) enerjiye (elektrik) dönüştürüyoruz. İşte bu bobin sayesinde alternatif akımımızı üreteceğiz. Titreşim enerji kaybı olarak çok küçük bir kayıp gibi görünüyor olsa da kesinlikle kaybolan, değerlendiremediğimiz, göz ardı ettiğimiz titreşimler bir araya geldiğinde açığa çıkabilecek olan enerji hatırı sayılır bir enerjidir. Yaptığımız bu çalışmada karşılaştığımız sonuçlar bizlere gösteriyor ki gerçekten boşa harcanan titreşim enerjisini dönüştürerek (elektrik) hayatımızda çeşitli amaçlarda kullanılabilir. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 2 4 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA TRABZON KANUNİ ANADOLU LİSESİ 45 TRABZON'DA KULLANILAN ESKİ TÜRKÇE SÖZCÜKLER KOORDİNATÖR FATİH ÇEP AÇIKLAMA Trabzon?un batısında kullanılan Eski Türkçe sözcükler, yaygın bir biçimde hâlâ geçerliliğini korurken doğuya doğru gidildikçe bu sözcüklerin kullanımı ve bilinme oranı doğru orantılı olarak azalmaktadır. Bunun en önemli sebebi, Orta Asya?dan gelen Çepni Türklerinin yoğun olarak Trabzon?un batısına yerleşmiş olmalarıdır. Doğuya doğru gidildikçe kullanılan veya bilinen sözcükler çoğunlukla tarım ve hayvancılıkla ilgilidir. Bu sonuca ulaşmak için, kullanılan Eski Türkçe sözcükleri saptadım ve Trabzon?un farklı bölgelerindeki insanlara bu sözcükleri anket ve röportaj yoluyla sorarak bu sözcüklerin hangi yörelerde daha yaygın olduğunu belirledim. Sözcüklerin kullanımı Çepni Türklerinin yerleştiği bölgelere ve halkın geçim kaynaklarına göre değişmekle beraber yoğun olarak Trabzon?un batısında Eski Türkçe sözcükler daha çok bilinmektedir ve kullanılmaktadır. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI HAZIRLAYANLAR SULTAN FATMA KESİCİ TRABZON KANUNİ ANADOLU LİSESİ TÜRKÇENİN MATEMATİKSELLİĞİ HİKMET MELEK İREM CİVİL ELİF BERNA BAYRAKTAR AÇIKLAMA Dilde matematiksel yapı nedir? Türkçe matematiksel bir dil midir? Türkçenin sahip olduğu bu özellik dile hangi katkılarda bulunur? Bilim ve tekniğin dilin matematiksel boyutu ile ilgisi var mıdır? Bunlar gibi pek çok soruya cevap bulmak için bu projeyi hazırladık. Konuyla ilgili çeşitli araştırmalar yaparak daha önce edinilmiş bilgileri gözden geçirdik. Örütbağdan, kitaplardan ve daha önce bu konuyla ilgili tezler yayımlayan evrenkent uzmanlarının makalelerinden yararlandık. Bu veriler ışığında projemize son şeklini vererek sizlerle buluşturduk. Matematik ile olan alışveriş yalnızca verilen örneklerle sınırlı değildir. Türkçe'nin ne tarafı ele alınsa bu ilişki ile yüz yüze gelinir. Türkçe'nin bu özelliğini ?insanlar kendilerine ulaşan mesajları nasıl anlarlar? Bunun kullanılan dil ile bir ilgisi var mıdır? Bir Fransız, bir İngiliz, bir Türk aynı mesajı kendi ana dillerinde alsalar, birbirleri ile aynı şekilde mi, yoksa farklı mı algılarlar? Eğer dilin algılamayla ilgisi varsa, işin içine bir dil karışmadığı yani sözgelimi bir pantomim gösterisi izlenir veya üzerinde hiç yazı olmayan bir afişe bakılırken, dil ile ilgili bu alışkanlıklar nasıl etki ederler” türünden sorulara yanıt ararken fark ettim. Bu özellik konuya ilgi ve sabırla yaklaşıp bakmayı bilen herkesin görebileceği kadar açık. O nedenle, bu güne kadar kesinlikle başkaları tarafından da görülmüş olmalı. 'Türkçe çok lastikli, nereye çeksen oraya gidiyor' diyenler de aslında, hayal meyal bu özelliği fark eder gibi olup, ne olduğunu tam adlandıramayanlardır. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 2 5 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI 46 KOORDİNATÖR AYLA SEYMEN HAZIRLAYANLAR TRABZON KANUNİ ANADOLU LİSESİ 47 YAĞIN LAZERLE İMTİHANI KOORDİNATÖR Ahmet DEMİRKIRAN TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA Trabzon?un batısında kullanılan Eski Türkçe sözcükler, yaygın bir biçimde hâlâ geçerliliğini korurken doğuya doğru gidildikçe bu sözcüklerin kullanımı ve bilinme oranı doğru orantılı olarak azalmaktadır. Bunun en önemli sebebi, Orta Asya?dan gelen Çepni Türklerinin yoğun olarak Trabzon?un batısına yerleşmiş olmalarıdır. Doğuya doğru gidildikçe kullanılan veya bilinen sözcükler çoğunlukla tarım ve hayvancılıkla ilgilidir. Bu sonuca ulaşmak için, kullanılan Eski Türkçe sözcükleri saptadım ve Trabzon?un farklı bölgelerindeki insanlara bu sözcükleri anket ve röportaj yoluyla sorarak bu sözcüklerin hangi yörelerde daha yaygın olduğunu belirledim. Sözcüklerin kullanımı Çepni Türklerinin yerleştiği bölgelere ve halkın geçim kaynaklarına göre değişmekle beraber yoğun olarak Trabzon?un batısında Eski Türkçe sözcükler daha çok bilinmektedir ve kullanılmaktadır. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI HAZIRLAYANLAR ATAKAN SOFU MERTCAN ÖZTÜRK TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 2 6 TEVFİK SERDAR ANADOLU LİSESİ 2012-2013 TÜBİTAK BİLİM FUARI PROJELERİ TEVFİK SERDAR ANADOLU LİSESİ 48 ALMANCA ÇİFTLİK KOORDİNATÖR LEYLA KELEŞ HAZIRLAYANLAR Burak ŞAHİNLER Süveyda YALÇINKAYA Büşra AYDIN TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA Müfredatta verilmek istenen bilgi ve beceri tespiti yapılarak konular maket şeklinde görsel ifade edilecek. TEVFİK SERDAR ANADOLU LİSESİ 49 ARTI SAĞLIK KOORDİNATÖR HÜLYA ÇOLAK HAZIRLAYANLAR AÇIKLAMA Doğru duruş kişiyi iki yönde etkilemektedir: Biri sağlık diğeri iletişim. Birincisinde, doğru oturuş boynumuzun sağlıklı gelişimini sağlar. Gençlerde boynun öne doğru uzaması ve sırtta kambur çıkıntısının bulunması durumuna çok rastlanılır. Son yıllarda gençlerde bu tür rahatsızlıkların daha sık görüldüğü tespit edilmiştir. Öne doğru uzamış bir boyun ve sırtta bir kambur görüntüsüne daha sıklıkla rastlamaktayız TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 2 8 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI DAMLA KALON SELCAN BAYRAK CEREN GÖZÜBÜYÜK TEVFİK SERDAR ANADOLU LİSESİ 50 AYNA AYNA SÖYLE BANA KOORDİNATÖR GAYE YANAR HAZIRLAYANLAR SİNAN AKPUNAR FURKAN MUMCU TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA Karadeniz Bölgesinde yetişen karalâhana bitkisinde altın oranın varlığını araştırdık. Yapraklarının sıralanışına, yaprak- sap oranına, yaprak içindeki orana bakarak altın oran incelemesi yaptık. Altın orana sahip olmadığını tespit ettik. TEVFİK SERDAR ANADOLU LİSESİ 51 BEDESTEN KOORDİNATÖR CELAL BULUT HAZIRLAYANLAR AÇIKLAMA Trabzon geleneksel çarşısının en eski ve en önemli yapısı olan bedesten, Trabzon'u ziyaret eden gezginler tarafından farklı dönemlerde birçok kez anlatılmış, yakın dönemlerde ise araştırmacılara konu olmuştur. Yapıldığı dönemin yaygın biçimlenmesinin aksine duvarlarının ikinci bir kata imkân verecek kadar yüksek tutulmuş olması ve eşine başka yerde rastlanmayan bir üst örtüyle biçimlenmesi araştırmacıların özellikle ilgisini çekmiş, bu konuda farklı görüşlerin ortaya atılmasına neden olmuştur. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 2 9 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI SEVGİ BAYIR MELİKE EROĞLU TEVFİK SERDAR ANADOLU LİSESİ 52 BEN KİMİM? KOORDİNATÖR FEYZA BUKET PEHLEVAN HAZIRLAYANLAR MEHMET SEZGİN KADİR SARI YUSUF İSLAM EREN Alparslan 1071 yılında Anadolu topraklarını sonuna kadar aralamış, Türkler Orta Asya’dan Anadolu topraklarına yerleşmiştir. Göktürk inancını Orta Asya’da bırakan Türkler İslamiyet’i kabul ettikten sonra bir cihan imparatorluğu kurmuş, medeni ve ilmi sahada yaptıkları çalışmalarla tarihe yön vermişlerdir. Bizler yaptığımız bu projede unutulmaya yüz tutmuş, tarihin karanlık sayfalarında kaybolmuş bu kahramanları gün ışığına çıkarmayı hedefledik. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA Türkler medeniyet sahasına çıktıkları günden itibaren pek çok alanda başarı göstermişler, gerek bilimde gerek edebiyatta çağlarının ötesine imza atmışlardır. TEVFİK SERDAR ANADOLU LİSESİ 53 BENİM ADIM LADİN KOORDİNATÖR HÜLYA KARA HAZIRLAYANLAR SEVDE DİNÇER ŞEYMA GÜLAY Bu anlamda öncelikler bitki türleriyle ilgili sistematik ve morfolojik gözlem ve araştırmalar yapıp elde ettiğimiz verileri kullanarak sonuca gitmek. Ve şunu görmek ki bu bitki türlerinin aynı aileden geliyor olması fakat cinslerinin ve de türlerinin de farklı olduğunu örneklemelerle ortaya koyabilme. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 3 0 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA İlimizde doğal yetişme alanı olan ladin türlerinden Picea orientalisin diğer iğne yapraklı türlerden olan özellikle çam türleri ile karıştırılması üzerine bir farkındalık çalışması yapabilmeyi amaçlıyoruz. Çalışmanın sonunda ilimizde artık Ladin ağacını ladin olarak ifade edebilmeyi amaçlıyoruz( artık Ladin adına kavuşsun istiyoruz) TEVFİK SERDAR ANADOLU LİSESİ 54 BİLEŞKEYİ GÖSTER KOORDİNATÖR OSMAN BAYRAK HAZIRLAYANLAR FEYZA ERGÜN NAZLICAN USTALİOĞLU CEREN GÖZAÇAN Araştırma sonuçlarına bakıldığında, öğrencilerin en çok, konuların soyut kavramlar içermesinden ve öğrenmeden ezberleme yoluna gittiklerinden şikâyet ettikleri görülmektedir. Fizik konularındaki anlama zorluklarını gidermek için öğrencilerinin soyut kavramları somutlaştırabilmesi gerekmektedir. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA Öğrencilerin en çok korktukları ve başarısız oldukları derslerden birisi fizik dersidir. Öğrencilerin büyük bir çoğunluğu bu derse karşı önyargılıdır. Fizik konularının çok zor olduğunu, bu nedenle başarılı olamayacaklarını düşünürler. TEVFİK SERDAR ANADOLU LİSESİ 55 BONCUK BONCUK ÜSTÜNE , TABANIMIN ADI NE? KOORDİNATÖR FATMA RUHSAR AZAKLI HAZIRLAYANLAR EDANUR KELEŞ MUSTAFA YILMAZ Tahta çubuklar sayı basamaklarını, boncuklar ise o basamaktaki sayıları göstermektedir. Daha sonra bunu geliştirerek 5 ' lik sayı tabanı için tasarladık. Daha uzun çubuklarla daha büyük tabanlar içinde kullanabileceğimizi gördük. Böylece üç farklı alet yaptık. Öğrencilere test uygulayarak bu aletlerin konunun anlaşılmasında etkili olduğunu tespit ettik. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 3 1 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA Tahta boncuklar ve tahtadan bir alet tasarladık. Yan yana çubuklardan oluşan alette her çubuk o tabandaki basamağı, boncuklar ise o basamaktaki sayıyı göstermektedir. Önce 3luk tabanda bir alet tasarladık. TEVFİK SERDAR ANADOLU LİSESİ 56 CLASS SWEET CLASS KOORDİNATÖR FATMA ŞİMŞEK KONAK AÇIKLAMA Proje kapsamında öncelikle pilot bir sınıf özellikle öğrencilerin isteklilikleri doğrultusunda seçilir. Nasıl bir sınıf düzeni istedikleri, hangi renkler ve sınıfta nelerin olmasını istedikleri sorulur. Proje için seçilen öğrenciler sınıflarında bulunan arkadaşlarına sordukları sorularda duvarın rengini açık mavi istediklerini belirtmişlerdir. Resim öğretmenimizden faydalanılarak turuncu rengininde canlılık ve sıcaklık katması için kolonlarda ve kesim yerlerinde kullanılmasına karar verilmiştir ve sınıf öğrencilerle birlikte boyanmıştır. Öğrencilerin dağınık duran ders materyalleri kitapları, melodikaları ve resim dosyaları temin edilen dolabın içine konularak daha düzenli bir ortam yaratılmıştır. Öğrenciler duvara sevdikleri bir posteri asarak daha sıcak bir atmosfer elde etmişlerdir. Yapılan bu düzenlemenin etkileri bir hafta boyunca gözlemlenmiş; öğrencilere memnuniyet anketi düzenlenmiştir. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI HAZIRLAYANLAR CEREN AYDIN EBRAR HASDEMİR EDANUR EFEOĞLU TEVFİK SERDAR ANADOLU LİSESİ 57 DOĞAL GÜNEŞ KREMİ KOORDİNATÖR ÜMİT MUTLU HAZIRLAYANLAR AÇIKLAMA Bütün canlılar güneşten gelen UV ışığa maruz kalır ve bu ışınların yeryüzüne ulaşma miktarı arttıkça insan sağlığı , hayvan ve bitki yaşamı ve deniz hayatı olumsuz yönde etkilenir. Güneşin bu zararlı ışınlarından korunmak için sürülen güneş kremi ve koruyucuları ultraviyole ışınları absorbe edilerek cilde olan zararını önleyen maddelerin miktarı ile orantılı olan faktör güçleri ile ifade edilmektedir. Bu çalışmada geleneksel olarak üretilen doğal bir bilişimin ultraviyole bölgedeki ışınları ne derecede soğurduğu ölçülerek 30 faktörlük koruma düzeyine sahip bir güneş kremi ile karşılaştırıp koruyuculuk düzeyi araştırılmıştır. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 3 2 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Aybüke SARAÇ Özge UZUN Zeynep OTKUN TEVFİK SERDAR ANADOLU LİSESİ 58 FETVAHANE KÜTÜPHANESİ KOORDİNATÖR Salih ÖZTÜRK AÇIKLAMA Orta Hisâr'daki Fetvahâne Kütüphânesi, halkın dini müşküllerini gidermek için başvurdukları bir merkezdi. Sorulan suallere göre, kütüphânede bir arada bulunan kaynak kitaplardan faydalanarak fetvâlar verilirdi. Bu yüzden burası "Fetvâhâne Kütüphânesi" olarak tanınmış ve şöhret bulmuştur. Burada halka kitap verme veya gelip okuma şeklinde hizmet verilmezdi. Kendine has bir hizmet şekli vardı. Bu ve buna benzer bilinmeyen yönlerini ortaya çıkarmak için bu projeye ihtiyaç duyulmuştur. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI HAZIRLAYANLAR Kutay BÖLÜK Sinem PULATOĞLU TEVFİK SERDAR ANADOLU LİSESİ 59 FİGÜRLERLE ZEVKLİ SPOR KOORDİNATÖR EVREN KARA HAZIRLAYANLAR AHMET YESEVİ SİVRİKAYA ÖYKÜ YAĞMUR KUBALİÇ TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA 23.666 öğrenci üzerinde yapılan bir anketin sonuçlarına göre öğretmenlerin %48,4 ile en ağırlıklı rol model olduğu, ebeveynlerin %36,5 oranı ile onları takip ettiği görülmüştür. Aynı araştırmada sporcuların rol model olma oranın %9.70 ve sanatçıların rol model olma oranının %9,5 olduğunu göstermiştir. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 3 3 TEVFİK SERDAR ANADOLU LİSESİ 60 GELENEKSEL TÜRK MOTİFLERİYLE GÖRSEL HAFIZA OLUŞTURMA KOORDİNATÖR YASEMİN KALYONCU HAZIRLAYANLAR SEDA YILDIZ BERRA ÜÇÜNCÜ SENA ŞEN TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA Öğrencilerin Geleneksel Türk Motiflerine İlişkin görsel algılarını geliştirerek farkındalık yaratmak. TEVFİK SERDAR ANADOLU LİSESİ 61 GÖLGEM NEREDE ? KOORDİNATÖR CEMİL MOR HAZIRLAYANLAR AÇIKLAMA Soyut bir alanda bulunan kazanımın daha eğlenceli ve anlaşılabilir kılınması için böyle bir sistem kullanılabilir. Hedefe ulaşmada klasik yöntemin dışına çıkılacak bu sistem coğrafya eğitimine olumlu yönde destek olacaktır.Zemine yerleştirilen bir dünya haritası üzerine güneşi temsilen hareketli bir ışık sistem kurulmuştur. Yıl boyunca güneş ışınlarının dünyayı dik açıyla geçtiği yerler tarihlerle verilmek suretiyle hangi coğrafi sahaların daha çok aydınlandığı ve ısındığı görsel hale getirilmiştir. Aynı anda harita üzerine yerleştirilen cisimlerin gölge yönlerinin yıl içinde nasıl değiştiği fark edilmiştir. Yine, gölge boylarının yıl içinde güneş ışığının geliş açısı bağlamında farklılaşması takip edilmiştir. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 3 4 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Osman Batuhan BAHÇEKAPILI Nur İrem BOZ Çağrı PEHLEVAN TEVFİK SERDAR ANADOLU LİSESİ 62 HANGİ ÇİZGİ FİLMİ SEYREDELİM KOORDİNATÖR SAKİNE OTABAŞI ARI HAZIRLAYANLAR Dilara ŞENGÜL Samet YEŞİLYURT Özge SEZER TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA Bu proje ile çocukların dil gelicimi için ne tür çizgi filmler izlemesinin yararlı olacağını tespit etmeye çalıştık. Keloğlan çizgi filmi ile yabancı bir çizgi filmin metinlerini kaydettik. Kelimelerini saydık ve inceledik. TEVFİK SERDAR ANADOLU LİSESİ 63 İNGİLİZCE KELİME ÖĞRENME OYUNU KOORDİNATÖR GÜLER BULUT HAZIRLAYANLAR KÜBRA ABANOZ FURKAN MATARACI EDANUR ÖZER TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA İngilizce kelimelerin anlamını öğrenip akılda tutmak zor ve sıkıcı bir iştir. Kelime anlamı öğrenmeyi kolaylaştırmak ve bu işi eğlenceli hale getirmek için resimli kartlar kullanılabilir. Bunu yaparken de kelimelerin İngilizce açıklamasını da pekiştirmek, öğrencilerin İngilizce eğitimine destek olacaktır. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 3 5 TEVFİK SERDAR ANADOLU LİSESİ 64 KLAVYENİ DİNLE KOORDİNATÖR YEŞİM SARI MEHMET HAZIRLAYANLAR FURKAN BATUHAN YATI YEŞİM TAN İSKENDER BAHAR YEŞİM SÜNNETÇİ TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA Yaptığımız bu proje ile öğrencilerin ensturman öğrenme üzerine kaygılarının, olumsuz tutumlarının bilgisayar klavyesi ile minumum düzeye indirgenerek müziğin yararlarından faydalanmalarına olanak sağlamaktır. TEVFİK SERDAR ANADOLU LİSESİ 65 MEZAR KİTABELERİ KOORDİNATÖR CELAL BULUT HAZIRLAYANLAR AÇIKLAMA Öncelikle "Trabzon ", "Osmanlı" ve "Müslüman" kelimeleri üzerinde kısaca durmak istiyorum: "Trabzon", çünkü bu kent şehzadeler kentidir ; dolayısıyla burada ölüm kültürü ve yan ürünleri olan -sanatından tutun mimarisine kadarçeşitli unsurlar bir model oluşturmuş ve bu model 15. yüzyılın sonlarından itibaren bölgeye de damgasını vurmuştur. Trabzon , şehzadeler kenti olduğu için değil, mezarlık kültüründe bir model oluşturduğu için de çok önemli bir şehirdir.. "Osmanlı da mezar taşları ve mezarlıklar her ne kadar İslâmiyse de Osmanlı öncesinde, özellikle de fetih öncesi mezar taşlarından birçok noktada ayrılır ve kendine has bir Osmanlı mezar kültürünün doğuşunu beraberinde getirir. Bu açıdan Osmanlı mezar taşları gerçekten de "Osmanlı"dır ve bu mezar taşı kültürünün merkezi İstanbul'dur TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 3 6 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Üsame KARDEŞ Pınar KUTLU TEVFİK SERDAR ANADOLU LİSESİ 66 MUTFAKTAKİ MATEMATİK KOORDİNATÖR NURAN DEMİR AÇIKLAMA Matematiğin doğadaki uyumda bile var olduğunu kanıtlamak için Altın Oran teriminden yola çıkılarak mutfaktaki ürünlerde bu mükemmeliyeti somutlaştırmak için yola çıkılan bir araştırma planlanmıştır. Birkaç ürün seçilerek alınan kesitlerde ölçümler, araştırmalar yapılarak Altın Oran terimine uygun olup olmadıkları incelenmiştir. Sonuç olarak incelenen bamya bitki türünün düzgün beşgen oluşturmadığı, bal peteğinin düzgün altıgeni sağladığı, soğanın ise aritmetik dizi oluşturduğu sonuçlarına varılmıştır. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI HAZIRLAYANLAR FURKAN NAFIZ YERLİKAYA AHMET OĞUZ DEMİRBAŞ TEVFİK SERDAR ANADOLU LİSESİ 67 PRATİK DUŞ KOORDİNATÖR CEVDET YILMAZ HAZIRLAYANLAR AÇIKLAMA İki adaptörde bulunan kablo yerlerinin kesilip içi boş olan hortumların adaptörün etrafına sarılması ile oluşturulan mekanizma içerisin de hortum geçişini sağlayacak boşlukların bulunduğu metal kabın içerisine silikon aracılığı ile yapıştırılmasıyla bir mekanizma elde ettik. Pratik duşta bulunan banyo musluğunun bulanan tablet girebilecek bir mekanizma ekleyerek bu bölmeye konulan tablet şeklindeki şampuanın su ile birleşmesi sonucu sıvılaşarak duş başlığından çıkmasını sağladık . TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 3 7 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI EZGİ SEVİLMİŞ ÖZLEM AKBULUT TEVFİK SERDAR ANADOLU LİSESİ 68 SAĞLAM OLANI SEÇ KOORDİNATÖR CEVDET YILDIZ HAZIRLAYANLAR Ahmet Yavuz GÖKDEMİR Can ÖZDÜNDAR TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA Fabrikalarda salça üretilirken sağlam ve olmamış domatesleri birbirinden ayırmak çok büyük bir zaman kaybı oluşturmaktadır. Bu proje sayesinde salça üreten firmaların katkısız domates salçası üretmesi daha kolay hale gelecektir. TEVFİK SERDAR ANADOLU LİSESİ 69 SICAKLIKLA RENK DEĞİŞTİREN CAM KOORDİNATÖR YAVUZ SELİM YILMAZ HAZIRLAYANLAR MERVE İREM ŞEN Gizem AYVAZ Emine BAYRAK TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA Kimyasal dengedeki Le Chatelier prensibinden yararlanılarak, NO2 gazının sıcaklıkla renk değiştirme özelliğini cam üzerinde göstererek kullanılabilirliği test edilmiştir. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 3 8 TEVFİK SERDAR ANADOLU LİSESİ 70 SİLÜETLERLE EĞİTİM KOORDİNATÖR AYŞE DEMİR AÇIKLAMA İnsan eğlenerek öğrendiğini unutmaz. Zorunlulukla öğretilen konular insan hafızasında daha az kalıcı olmaktadır. Bu doğrultuda sıkıldıkları ve çabuk unuttukları bilimsel olarak kanıtlanmıştır. Hafızaya görseli yerleştirmek daha kalıcıdır. Bu doğrultuda okulun laboratuvarlarının bulunduğu koridorda duvarlara konular ile ilgili temel förmüller, silüetler çizilip boyanmıştır. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI HAZIRLAYANLAR LÜTFİYE ER AYBİKE SARAÇ METEHAN ÖZMEN TEVFİK SERDAR ANADOLU LİSESİ 71 SIRA KİMDE KOORDİNATÖR OSMAN BAYRAK HAZIRLAYANLAR HALİL BERKAN KÖSE Ali Yavuz ÇAVUŞ M. Furkan KARTAL TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA Ders çalışırken olsun, ders dinlerken olsun bazen dalar gideriz. Bu durumun nedeni, konsantrasyon bozulmasıdır. Bütün dikkatimizi yaptığımız işe vermemizin adı da konsantrasyondur. Yani, konsantrasyon, insanın bütün alıcılarını tek bir işe odaklaması, bütün enerjisini o işe yoğunlaştırmasıdır. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 3 9 TEVFİK SERDAR ANADOLU LİSESİ 72 SULTAN MURAT YAYLASI KOORDİNATÖR CELAL BULUT AÇIKLAMA Tarih bilgilerine göre ONBİNLERİN (M.Ö 427-335) kaçış yolu olarak kayıtlara geçer. Batılı yazar, Xenephon Anabasis eserinde ONBİNLER ordusundan kalan 8.600 kişi bu yol güzergahını takip ederek Matur Dağı'ndan Trabzon'a gelmişler. Osmanlı Padişahlarından IV. Murat İran a bir sefer düzenleyerek oradaki karışıklıklara son vermeye karar verir. Gerekli hazırlıklar yapıldıktan sonra 1635 de Safevilere karşı Revan Seferine çıkar. Erzurum Kars güzergahından İran'a yaptığı ikinci seferini tamamlayıp Tebriz'den dönüşünde yorucu bir yolculuktan sonra geldiği Limonsuyu Yaylasında konaklar.Bu esnada yorgunluktan su içme ihtiyacı duyar. Kendisine verilen yayla suyunu içtikten sonra “oh ne güzel su limosuyu kadar güzel ve iyi su” demiş. O günden sonra bu alanın adı LİMONSUYU YAYLASI olarak anılır oldu. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI HAZIRLAYANLAR Yuşa Aksu Utkan SİVRİKAYA TEVFİK SERDAR ANADOLU LİSESİ 73 TRABZON TEVFİK SERDAR ANADOLU LİSESİ ÖĞRENCİLERİNDE DIŞA DÖNÜKLÜK DÜZEYİNİN BENLİK SAYGISI DÜZEYİYLE İLİŞKİSİ KOORDİNATÖR MUSTAFA KÜÇÜK HAZIRLAYANLAR ONUR ASLAN CANSU NURAL SENA KASTAN TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA İlişkisel betimleme yöntemi kullanılan bu araştırmada; benlik saygısı derecesi ve dışa dönüklük düzeyi arasındaki ilişkiyi belirleyebilmek amacıyla, her iki değişken hakkında örneklemi oluşturan katılımcılardan envanterler aracılığıyla veriler toplandı, toplanan bu veriler tablolaştırıldı, aritmetik ortalamaları alındı, korelasyon katsayıları hesaplandı ve sonuçlar grafiklerle ifade edildi. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 4 0 TEVFİK SERDAR ANADOLU LİSESİ 74 TÜRKÇE İLE YAŞAMAK KOORDİNATÖR SEBAHATTİN KÖROĞLU AÇIKLAMA Her alanda kullanılan sözcükler araştırıldı, örnek fotoğraflar çekildi, okulumuzdaki bütün öğrencilerin adlarının kökenleri Türkçe veya yabancı dillerden olup olmadıkları tespit edildi. Türkçe kişi adları listeleri kız ve erkek kişilere ait olmak üzere araştırıldı. Tüketim ürünleri ve iş yeri adları fotoğraflandırıldı. Konuyu anlatan özlü sözler, tarihsel uyarıcı bildirgeler bulundu. Bütün bu verimler proje kartonuna proje planına uygun olarak yerleştirildi. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI HAZIRLAYANLAR EBRU ÖZSALİH ERTUĞRUL ÖZTÜRK AYŞEGÜL YILMAZ TEVFİK SERDAR ANADOLU LİSESİ 75 ZİLSİZ HAYAT KOORDİNATÖR OSMAN BAYRAK HAZIRLAYANLAR TUĞÇE SEYMEN Tuğçe TÜRK Gizem SARIYILMAZ TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA Bu yaptığımız çalışmayla dersin zil sesiyle sınırlı olmadığı noktasında bir bilinç oluşturmayı ve farkındalık yaratmayı hedefledik. Öğrencilerin sınıflarına isteyerek girmeleri, zamanı verimli kullanmaları, zile koşullanarak değil, kendi bilinçleriyle derse giriş çıkış yapmaları projemizin ilk hedefidir. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 4 1 YOMRA FEN LİSESİ 2012-2013 TÜBİTAK BİLİM FUARI PROJELERİ YOMRA FEN LİSESİ AYVA (Cydonia oblonga) ÇEKİRDEĞİNDEN ORGANİK BULAŞIK MAKİNESİ PARLATICISI ELDE EDİLMESİ HAZIRLAYANLAR Nurbanu COŞKUNÇELEBİ - Nazlı DURMAZ AÇIKLAMA Günümüzde bulaşık makinelerinin kullanımı hızla yaygınlaşmaktadır. Bulaşık makinelerinde deterjanla birlikte çeşitli parlatıcılar da kullanılmaktadır veya bu parlatıcılar deterjanın içerisinde bulunmaktadır. Parlatıcılar çoğunlukla kimyasal maddelerden oluşmaktadır ve bu kimyasallar kullandığımız bardak, tabak, çatal, vb. mutfak gereçleriyle vücudumuza ulaşmakta ve çeşitli sağlık sorunlarına neden olmaktadır. Ayrıca bu parlatıcıların içindeki kimyasallar atık sularla doğaya karışmakta ve doğaya zarar vermektedir. Bizim bu çalışmadaki amacımız insan sağlığına ve doğaya hiçbir zarar vermeyecek tamamen organik parlatıcılı deterjan üretmektir. Bulaşık makinelerinde kullanılan deterjanların insan ve çevre sağlığına olan zararları göz önünde bulundurarak, bunlara alternatif olarak tamamen organik bir parlatıcı yapmaya karar verdik. Çeşitli meyve ve sebzelerin biyolojik özelliklerini araştırdık. Ayvanın özünde bulunan müsilaj maddesinin parlaklık sağlayan bir madde olduğunu öğrendik. Ve bunu çalışmalarımızda kullanabileceğimize karar verdik. İlk olarak bu özü nasıl kullanabileceğimizle ilgili denemeler yaptık. Ve bu denemelerin sonunda doğru yöntemi bulduk. Bu yöntemle oluşturduğumuz karışımları birkaç farklı makinede denedik. Kimyasal parlatıcılarla yıkanan mutfak gereçleriyle, bizim organik parlatıcımızla yıkanan arasında bir fark olmadığını gözlemledik. Sonuç olarak; ürettiğimiz organik parlatıcılı deterjanın diğer deterjanlara göre hem daha ekonomik ve daha çevreci olduğunu ortaya koyduk. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI 76 KOORDİNATÖR Ahmet Hamdi ALKAN YOMRA FEN LİSESİ KOORDİNATÖR İBRAHİM AKBUĞA 21 ARALIKTA MEYDANA ÇIKAN HABERLERİN ÇOCUKLAR ÜZERİNE ETKİSİ HAZIRLAYANLAR Ezgi KÜÇÜK - Feride PİR AÇIKLAMA Projemizde 21 Aralık 2012 tarihinde maya takvimi esas alınarak yapılan araştırmalara göre kıyametin kopacağı iddia edildi. Bu iddialarla ilgili çıkan haberler genç, yaşlı fark etmeksizin toplumun bazı kesimlerini etkiledi. Biz projemizde çocukların bu haberlerden ne derece etkilendiğini ve ailelerin bu konuda ne yaptıklarını araştırdık. Yaptığımız anketlerden de yola çıkarak bazı sonuçlar elde ettik. Yetişkin halk arasında bu söylentilere inanan yoktu. Fakat sorduğumuz sorulardan çocukların %54'lük bir kısmının bunun gerçek olabileceğini düşündüğünü çıkardık. Bu grubun içinde direkt olarak bunu dile getirmeye çekinenler vardı.Bu yüzden aileler çocuklarının ne düşündüklerini bilmemekte ve çocuklar yanlış düşünceler içine girmektedir. Çocukların ölümden ve sevdiklerini kaybetmekten korktuklarını yaptığımız anket sonucu anladık. 21 Aralık'ta çıkan bu söylentiler de bazı çocuklara ailelerini, sevdiklerini ve arkadaşlarını kaybettireceğini düşündürmüştür. Çocuk zihni gerçekle yalanı ayırt edemez ve sosyal medyadan duyduğu şeyleri gerçek olarak alır. Yansıtmasa bile iç dünyasında bunun telaşını yaşar. Fakat çocuklarda şunu da gözlemledik ki korkularını ve düşüncelerini genellikle aileleriyle paylaşmıyorlar. Yetişkinlere yaptığımız anketten çıkardığımız sonuçlara göre yetişkinler buna inanmamaktadır. İnanmamalarına bu durumun dini inancımıza ters olmasını sebep olarak göstermeleridir. Ayrıca bunun çok saçma olduğunu ve sadece ilgi çekmek ve çıkar sağlamak için bu tip haberlerin yapıldığını söyleyenler de oldu. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 4 3 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI 77 YOMRA FEN LİSESİ 78 BALIK ÇİFTLİKLERİNİN DOĞAYA ZARARLARININ ARAŞTIRILMASI KOORDİNATÖR Birol SEZGİN HAZIRLAYANLAR Mustafa SATIR Batuhan KALAY Y.Emir KUMKUMOĞLU Birleşmiş Millteler Gıda ve Tarım Örgütü (Food and Agriculture Organisation, FAO) verilerine göre, su ürünleri yetiştiriciliği Dünya'da son on yılda en hızlı büyüyen gıda üretim sektörüdür. Günümüzde toplam su ürünleri üretiminin %41'i yetiştiricilik yoluyla elde edilmektedir. FAO'nun tahminlerine göre 2030 yılına kadar avcılık ve yetiştiriciliğin eşitleneceği öngörülmektedir. Zengin iç su kaynaklarına ve uzun bir sahil şeridine sahip olan ülkemizde doğal avcılığın yanı sıra kültür balıkçılığı da giderek artan bir eğilim göstermektedir. Kıyısal sularda hızlı gelişen yetiştiricilik; kaynak tahsisi, çatışma ve çevresel etkiler gibi çeşitli sorunları da beraberinde getirmiştir. Bizim bu çalışmadaki amacımız balık çiftliklerinin doğaya zararları üzerinde yapılmış bilimsel çalışmaları derleyerek, bu konuda toplumsal farkındalık oluşturmaktır. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA YOMRA FEN LİSESİ 79 BAL POLEN VE PROPOLIS ÖZÜTLERININ YAŞLANMA VE KANSERE KARŞI ETKILERININ ARAŞTIRILMASI KOORDİNATÖR Ahmet Hamdi ALKAN HAZIRLAYANLAR Esra SEDEF Sümeyye ÜÇÜNCÜ Onur KUZU Elde edilen sonuçlar standart antioksidan maddeler olan, BHT, sentetik antioksidan, askorbik asit ve polîfenolik yapıya sahip doğal antioksidan olan kateşin ile karşılaştınldı. Her iki antioksidan yönden bal, polen ve propolisin etanolîk özütlerinin antioksidan özelliğe sahip birer potansiyel ürün olduğu ancak propolisin çok daha yüksek etkide olduğu tespit edildi. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 4 4 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA Doğal ürün olarak tüketilen bal, propoUs ve polenin biyolojik olarak gıda değerinden başka özellikle yaşlanmayı geciktirici ve kanseri önleyici özelliğinin olup olmadığının araştırılması. YOMRA FEN LİSESİ CEP TELEFONUNUN EĞİTİME VE ÖĞRETMEN ÖĞRENCİ ARASINDAKİ İLİŞKİYE ETKİSİNİN İNCELENMESİ HAZIRLAYANLAR Ayça ÖZTÜRK AÇIKLAMA Günümüzde gelişen teknolojinin hayatımıza en çok etkiyen ürünlerinden biri olan cep telefonunun hem öğrenci hem de öğretmenin bakış açısı üzerinden ele alınarak; eğitimdeki yerini ve öğrenci öğretmen etkileşimindeki durumunu saptayabilmektir. Uygulanan anketler sonucunda öğretmenlerin bir kısmı derse cep telefonu getirmelerinin ve/veya derste cep telefonu kullanmalarının olumsuz bir durum olmadığını düşünürken öğrenciler bu durumdan etkilenmektedir. Ayrıca öğrencilerin bir kısmı derste cep telefonu kullanılması gerektiğini savunsa bile bu durumun sonuçları öğrenci öğretmen ilişkileri üstünde birçok olumsuz etkisi ola- bilmektedir.Bu durum öğrencinin derse karşı ilgisinin azalması ve/veya öğretmenin ilgili öğrenciye karşı tepkili yaklaşması kadar büyük boyutlara taşınabilmektedir. Bu durum öğrencilerin gözünde olumsuz olduğu kadar öğretmenlerin gözünde de olumsuzdur. Anketler sonucunda öğrenci ve öğretmenlerin ortak görüşleri paylaştığı konular da olmuştur.Örneğin öğretmenin derste cep telefonuyla konuşması veya öğrencinin derste cep telefonuyla ilgilenmesi başarıyla doğrudan ilgili olmadığı gözlenmiştir.Ayrıca, ihtiyaç olduğu zamanlarda öğrencinin ve öğretmenin dersi sabote etmemek kaydıyla sınıfa cep telefonlarıyla girmelerini her iki taraf da hoşgörülü karşılamışlardır.Öğretmen ve öğrencilere yapılan ankette her iki anket sonucunda derse cep telefonuyla girmenin kesinkes kurallarla yasaklanmasının da öğrenciyi derse cep telefonuyla girmeye ve ders esnasında cep telefonunu abartılı bir şekilde kullanmaya teşvik ettiğini düşündükleri görülmüştür. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI 80 KOORDİNATÖR İbrahim AKBUĞA YOMRA FEN LİSESİ 81 BİRİNCİ DERECEDEN ÇOK BİLİNMEYENLİ DENKLEMLERİN EXCEL ÜZERİNDE ÇÖZÜMÜ KOORDİNATÖR Osman ÖZKURT HAZIRLAYANLAR Murat Can ALTINKYANAK - Muhammet KERTMEN Öğretmenlerden gerekli bilgiler alındı. Matrislerin çözümü öğrenildi. Matematikte matris veya dizey, dikdörtgen bir sayılar tablosu veya daha genel bir açıklamayla, toplanabilir veya çarpılabilir soyut miktarlar tablosudur. Dizeyler daha çok doğrusal denklemleri tanımlamak, doğrusal dönüşümlerde çarpanların takibi ve iki parametreye bağlı verilerin kaydedilmesi amacıyla kullanılırlar. Dizeylerin toplanabilir, çıkartılabilir, çarpılabilir, bölünebilir ve ayrıştırılabilir olmaları, doğrusal cebir ve dizey kuramının temel karamı olmalarını sağlamıştır. Excel programında 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 ve 10 bilinmeyenli denklemlerin dizileri oluşturuldu. Bu dizilerin "DİZEY_TERS" formülü ile ters matrisleri alındı. Bilinmeyen değerler, "DİZEY_TERS" formülünden çıkan sonuçların "DÇARP" formülü ile denklem sonuçlarıyla çarpılmasıyla ortaya çıktı. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 4 5 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA Excel programını kullanarak, elektronik ortamda birinci dereceden çok bilinmeyenli denklemlerin çözülebileceği bir program hazırlamak, yetişen yeni nesli bilgisayar alanında ilgi çekici şeylere yönlendirmek. YOMRA FEN LİSESİ 82 ELEKTRİK AKIMI SONUCU OLUŞAN MANYETİK ALANIN BİTKİ GELİŞİMİ ÜZERİNE ETKİLERİ KOORDİNATÖR Volkan KAZANCI AÇIKLAMA Projedeki amacımız manyetik alanın bitkilerin gelişimi üzerine etkilerini incelemektir. Manyetik alanın ve sıcaklığın etkisi ile nohutun geliştiği, manyetik alanda olmayan nohutun gelişmediği, manyetik alandaki soğanın manyetik alanda olmayan soğana göre daha az geliştiği, manyetik alansız ortamdaki fasulye tohumu gelişirken manyetik alanda olan fasulye tohumunda herhangi bir gelişme olmadığı gözlemlenmiştir. Manyetik alanın bazı bitkilere olumlu bazı bitkilere olumsuz etki yaptığı görüldü. Bazı paramanyetik ve ferromanyetik manyetik yapıya sahip minerallerin manyetik alan tarafından çekilip, bazı diyamanyetik yapıya sahip mineral maddelerin manyetik alan tarafından itilmesinden dolayı bitkiye gerekli minerallerin bitki tarafından alınıp alınmamasında olumlu ve olumsuz etki yapabileceği, bunun için bitkiye gerekli minerallerin öğrenilip, toprak analizlerinin önceden yapılıp, manyetik alanın yönünün de ona göre belirlenmesi gerektiği sonucuna varılmıştır. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI HAZIRLAYANLAR Eren BOZ Yağız KUMBAROĞLU H. Özgür ALBAYRAK YOMRA FEN LİSESİ 83 FARKLI BAKTERİ TÜRLERİNDE MFC (MİCROBİAL FUEL CELL) YÖNTEMİYLE ELEKTRİK ÜRETİMİNİN İNCELENMESİ KOORDİNATÖR Sibel BATAR HAZIRLAYANLAR AÇIKLAMA Günümüzde artan enerji ihtiyacını karşılamak için yenilenebilir enerji kaynaklarına olan ihtiyaç sürekli artmaktadır. Kullanılan yenilenebilir enerji kaynaklarına alternatif daha çevreci bir yöntem en büyük gereksinimlerimizden biri haline gelmiştir. Bu çalışmada yenilenebilir, çevreci ve zararsız bir enerji kaynağı elde etmek için insan yaşamının her evresinde rol alan farklı mikroorganizmalar kullanarak elektrik üretiminin sağlanması istenmektedir. Ülkemizde yeterince ilgi göremeyen bu alternatif enerji kaynağına dikkat çekmek amaçlanmaktadır. Dört farklı bakteri türüyle yapılan çalışmada her türün belirli miktarlarda elektrik ürettiği gözlemlenmiştir. Çalışmada 500ml'lik bakteri solüsyonu kullanılmıştır. Bunun yerine daha büyük bir sistem kullanılarak verim arttırılabilir. Düzenekte kullanılan tuz köprüsü yerine fabrikasyon proton seçici membran kullanılabilir. Bakterilerden elektrik üretimi doğaya zarar vermeden, yenilenebilir alternatif bir enerji kaynağıdır. Yapılabilecek çalışmalarla verim artırılabilir. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 4 6 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Ezgi UNLU Emre ATEŞ Büşra ATAŞ YOMRA FEN LİSESİ 84 HİDROJEN JENERATÖRÜ VE ZEPLİN KOORDİNATÖR Özcan ÖZDEMİR AÇIKLAMA Yenilenebilir enerjiler bol olmaları ve çevre kirliliğine neden olmamalarından dolayı fosil yakıtlardan üstündürler. Ancak, kesikli olmaları ve ulaşımda kullanılamamaları, bunlardan elde edilen enerjinin başka bir formda depolanmasını gerektirir. Yenilenebilir enerji kaynaklarından elde edilen enerjiyi hidrojenle depolamak mümkündür. Bu amaçla hidrojen yenilenebilir enerji kaynaklarından üretilebilir ve böylece bu kaynaklardan elde edilen enerji hidrojene geçmiş olur. Elektrikten farklı olarak hidrojen, gerektiğinde kullanılmak üzere kolaylıkla depolanabilir ve ihtiyaç olan yerlere taşınabilir. Hidrojen jeneratörleri kimyasal reaksiyon yoluyla hidrojen üreten sistemdir. Hidrojen jeneratörü için gerekli olan krom ve plastik borular, vanalar, manometreler ve teflon temin edilerek yapılan işlemler sonucunda düzenek oluşturuldu. Saf su ile sülfürik asit çözeltisi hazırlandı. Balon vanaya bağlanarak güç kaynağı ve kablolar ile devre tamamlandı. Düzenekte uygun koşullar sağlanıp elektroliz başlatıldığında borular içerisinde reaksiyonlar gözlemlenmiştir. Bu reaksiyonlar sonucunda ortaya çıkan hidrojen gazı uygun basınca geldikten sonra vana yardımıyla balona aktarılmıştır. Bir süre beklendikten sonra balon hidrojen gazı ile şişmiştir. Deneyler sonucunda devreden geçen akım arttırıldığında balonun daha çabuk şiştiği gözlemlenmiştir. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI HAZIRLAYANLAR Emre ATEŞ Onur KUZU Batuhan AKKAYA YOMRA FEN LİSESİ 85 KARMA SINAV SİSTEMİ (KSS) KOORDİNATÖR M.Faruk GÜNDOĞDU AÇIKLAMA İl ve ilçelerde sınavların, aynı anda, 9, 10, 11 ve 12. Sınıfların karıştırılarak yapılmasıyla kopyanın engellenmesi, birlik ve beraberlik; aynı zamanda OBP'nin daha etkin olması ve üniversiteye girişte uzun vadede referans alınması amaçlanmıştır. KSS sınav sistemi sayesinde kopya, grafikte de görüldüğü gibi engellenmiş, standart sapma değerleri genel olarak artmış ve aritmetik ortalama değerleri azalmıştır. Yukarıdaki grafik ve verilerden yararlanarak standart sapma ve aritmetik ortalama, dolayısıyla Ğ puanının düştüğü ve kopyanın engellendiği görüldü. SİSTEMİN FAYDALARI 1) Bu sistemle öğrencinin kopya çekmesi engellenecek ve öğrenci hak ettiği notu alacaktır. 2) Okul içinde birlik ve beraberlik duyguları pekiştirilecektir. 3) Daha iyi bir ölçme ve değerlendirme yapılacaktır. 4) Ölçme ve değerlendirme orta öğretimde tam anlamıyla yapılacağından üniversite sınavına gerek kalmadan öğrencinin notuna göre yerleştirme yapılabilir. Yapılan mülakatlar sonucunda öğrencilerin ilk zamanlarda farklı yerde sınava girmeyi yadırgadıkları, bu sisteme karşı oldukları tespit edildi.İlerleyen zamanlarda yinelenen mülakatlarda ise tam tersine öğrencilerin sisteme alıştıkları, yabancı sınav ortamlarına daha rahat ayak uydurdukları tespit edildi. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 4 7 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI HAZIRLAYANLAR H.Feyza YEREBAKAN Mustafa GÖRMÜŞ H.İbrahim ERDOĞAN YOMRA FEN LİSESİ 86 KÜREYE GİDEN YOLDA ÇOKGENLERİN DANSI KOORDİNATÖR Hüsnü EMİRZEOĞLU HAZIRLAYANLAR Emine TURHAN Fatma ULUDUZ İrem ISKEFİYELİ Projedeki amacımız küreye benzer bir şekil elde etmek için düzgün çokgenleri birleştirerek oluşturulan üç boyutlu cisimlerin kenar sayısı, yüz sayısı, köşe sayısı gibi özellikleri arasındaki ilişkiyi keşfetmektir. Değerlendirilen bulgular incelenerek iki tane bağıntı elde edildi. Bu bağıntılar şunlardır; 1.m tane a kenarlı düzgün çokgen ile n tane b kenarlı düzgün çokgen kullanılarak oluşturulan üç boyutlu geometrik cisim için; Kenar sayısı = (nuı)+(n.b) 2. m tane a kenarlı düzgün çokgen ile n tane b kenarlı düzgün çokgen kullanılarak oluşturulan ve k tane açısının birleştirilmesiyle bir köşesi meydana gelen üç boyutlu geometrik cisim için; Köşe sayısı = (m.a)+(n.b) / k Yapılan tüm çalışmalar sonucunda küreye en yakın olan cismin 12 düzgün beşgen, 30 kare ve 20 eşkenar üçgenden oluşan çokyüzlü olduğuna karar verildi. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA YOMRA FEN LİSESİ MACAHEL'DE TÜRK-GÜRCÜ KÜLTÜR SENTEZİ HAZIRLAYANLAR Zeynep Yüsra TUNÇ -Ş.Simge KAS AÇIKLAMA Macahel Köyü halkına yönelik sosyolojik bir çalışma yaparak farklı etnik grupların birbiriyle uyum içinde yaşadığını ve yaşayabileceğini ve nasıl bir kültür sentezi oluşturduğunu göstermek amaçlanmıştır. Aynı coğrafyada yaşayan farklı iki milletin, birbirlerinin kültürlerini ne kadar derinden etkileyebileceğini göstermek amacıyla çeşitli sorular hazırlandı ve bu sorular bir ankette toplandı. Anket, Gürcülerin yoğun olarak bulunduğu Macahel Bölgesindeki Gürcülere ve Türklere ,daha doğru bilgilere ulaşmak amacıyla her yaş, kültür ,eğitim grubundan kişilere uygulandı. Alınan cevaplarla katılımcıyı tanımlayıcı bilgilere, bölgedeki insanlar arasındaki ilişki düzeyine, toplum refahı hakkında bilgiye, etkileşme oranına ulaşmak amaçlandı. Anketteki cevaplar incelenerek farklı iki etnik grubun aynı ülkeyi vatan olarak benimseyip benimseyemey- ecekleri, uyum içinde yaşayıp yaşayamayacakları gözlemlenmeye çalışıldı. Uyguladığımız anketten aldığımız cevaplarla, çeşitli dernekler tarafından çıkarılan kültür dergileri ve internet üzerinden yaptığımız çeşitli araştırmalardan elde ettiğimiz sonuçlara göre Gürcüler Anadolu coğrafyasına uyum sağlamışlardır. Bu yörelerde etnik farklılık gözetmeksizin dil, giyim, yemek, mimari vb. konularda Türklerle uzlaşmışlardır. Bazı geleneklerini yaşatmayı da sürdürmüşlerdir. Türkler de atalarından gelen hoşgörü anlayışıyla Gürcülere her türlü destekte bulunmuşlardır. Gürcü kültürü de, Türklerin dikkatini çekmiş ve yöre halkını etkilemiştir. Her iki toplumun da birlikte yaşamaktan memnun olduğu gözlemlenmiştir. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 4 8 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI 87 KOORDİNATÖR OSMAN BAYRAK YOMRA FEN LİSESİ MIKNATISLARDAN ETKİLENEN DERE TAŞLARINDA FERROMAGNETİK MADDE ANALİZİ KOORDİNATÖR Volkan KAZANCI HAZIRLAYANLAR M.Feryüz ÖKSÖZ- Y.Gökberk YAVUZ - M.Kaan KARABİNA AÇIKLAMA Dere yataklarında bulunan bazı taşlar doğal yollarla oluşmuş Fe2O4( demir oksit) bileşiği içerir. Bu ferromagnetik maddeyi bulunduran taşlar mıknatıstan ve manyetik alandan etkilenir. Bu durum da doğal olarak akla 'Doğada bulunan ferromagnetik madde içeren taşlardan doğal kalıcı mıknatıslar elde edilebilir mi?' sorusunu getirir. Biz, bu araştırmada, dere yatağından elde edilmiş taşları bir mıknatısla oluşturduğumuz manyetik alanda etkiledik ve sonrasında taşların içeriğindeki ferromagnetik maddelerin analizini Karadeniz Teknik Üniversitesi Fizik Bölümü laboratuvarında XRF cihazında 21 Şubat 2013 tarihinde gerçekleştirdik. Analizler sonucunda elimizdeki taşların içeriğinde çok miktarda elemente rastladık. Ancak bizim için önemli olan nokta, taşların içeriğinde Fe(demir) elementinin oranıydı. Analiz raporunda da görüldüğü üzere, taşlarda %4,61 oranında Fe elementi bulundu. Bu, dere yatağında bulunan ve mıknatıslardan etkilenen elimdeki taşın zayıf bir doğal ferromagnetik madde olduğunu gösterdi. Bu taşlardan ferromagnetik özellik gösterenlerini mıknatıs yardımıyla ayırdık.Bu maddeleri demir bir kalıp ile presledik.Ardından elektromanyetik alanda şokladık. Malzememiz az da olsa ferromagnetik özellik gösterdi ama mıknatıs olması için yeterli değildi.Daha sonra malzememizi ısıl işleme tabii tuttuk.Madde mıknatıslık özelliği göstermedi.Ama bu diğer ferromagnetik taşların da olmayacağı anlamına gelmez.Diğer metallerde de mıknatıslık özelliği gözlenebilir. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI 88 YOMRA FEN LİSESİ 89 MANYETİK AKI DEĞİŞİMİNİN ONCORHYACHUS MYKISS (GÖKKUŞAĞI ALABALIĞININ EMBRİYONAL GELİŞİMİ ÜZERİNE ETKİSİ KOORDİNATÖR Sibel BATAR AÇIKLAMA Ülkemizde 1967'den beri soğuk su balıkları yetiştiriciliğinde baskın tür olarak gökkuşağı alabalığı yetiştirilmektedir. Yapılan uygulamalar ile balık çiftliklerinde ve su araştırma ve enstitülerinde alabalıklarda verimli döl oluşmasını sağlamak ve embriyonun gelişim süresini kısaltmak pazara erken ürün sürmek açısından önemlidir. Daha önce yapılan deneylerde 50-100 Hz frekanslı manyetik alanların sinek,tavuk,deniz yıldızı ve fare gibi hayvanlarda embriyonel aşamada değişikliklere yol açtığı saptanmıştır. Oncharhyachus mykiss (gökkuşağı alabalığı) türünün yumurtadan çıkış süresi 24 ile 60 gün arasındadır. Bu çalışmayla yumurtadan çıkış süresi magnetik akı değişimi yardımıyla kısaltılarak kısa zamanda yeni bireyler oluşturmak amaçlanmıştır. Balık yumurtalarının üzerinde oluşturulan manyetik alanın yumurtadan çıkış süresi üzerine uyarıcı etki yaptığı ve canlının büyümesini olumlu yönde etkilediği gözlenmiştir. Bu durum manyetik alanın embriyo gelişimini hızlandırdığı ve hücre bölünmesini arttırdığı şeklinde açıklanabilir. Sonuçlara göre 50 Hz frekanslı elektrik akımının balık yumurtalarının embriyolojik döneminde mitotik farklılıklar meydana getirdiğini söylenebilir. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 4 9 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI HAZIRLAYANLAR R. Kader DAMLA Seval ÇOBANOĞLU B. Gözde ÖNER YOMRA FEN LİSESİ FRANSANIN PONT-MAHE BÖLGESİ İLE TRABZON- YOMRA İLÇESİNDEKİ RADYOAKTİVİTENİN KARŞILAŞTIRMASI KOORDİNATÖR Özcan ÖZDEMİR HAZIRLAYANLAR Hasan TOKGOZ O.Berkay ŞAHİN Şeymagül SAR AÇIKLAMA Projedeki amacımız ; 1.Ülkemize kurulacak olan yeni nükleer santralin yaratacağı radyoaktif kirlenmenin ne kadar ciddi sonuçlar doğurabileceğini saptamak. 2. Geçmiş yıllarda yaşanan Çernobil patlamasının ülkemizin Karadeniz kıyılarına etkilerini saptamak. 3. Gelgitin radyoaktif kirliliğin dağılımı üzerindeki etkilerini saptamak. Yapılan deneylerde ülkemizin kuzey kıyısında bulunan ve geçmişte Çernobil gibi büyük bir nükleer felaketin zararlarından etkilenmiş olan Trabzon kıyılarında Sezyum (Cs-137) atomu Fransa kıyılarına göre oldukça yüksek miktarda bulunmaktadır. Böyle bir kirlenmenin günümüze kadar etkisini sürdürdüğü düşünülürse durumun ne kadar kötü olduğu ortaya çıkmaktadır. Fransa kıyılarından elde edilen verilere baktığımızda kıyıdan uzaklaştıkça bu nüklitlerin radyoakivitesinin sürekli olarak arttığı görülmektedir.. Bu da gelgitin suda ve kuma çökelmiş halde bulunan maddeleri düzenli dağıtan bir etkiye sahip olmadığını, aksine bu maddeleri denizin iç kısımlarına doğru yönlendirdiği görülmektedir. Yani düzenli deniz harketleri maddeleri kıyıdan uzaklaştırma görevi üstlenmektedir. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI 90 YOMRA FEN LİSESİ 91 Nd-Fe-B SUPER MIKNATISLARI İLE MAGNETIC LEVITATION SİSTEMİ VE HIZLI TREN MODELLEMESİ KOORDİNATÖR Özcan ÖZDEMİR AÇIKLAMA Bu çalışmada, magnetik alan şiddeti, magnetik kuvveti ve diğer fiziksel özellikleri ölçülen Nd-Fe-B mıknatıslarının magnetik levitationa uygun olup olmadığı araştırıldı. Bu mıknatısların çok güçlü kutup şiddetlerinin olduğu ve levitation uygulamalarda kullanılabilecekleri tespit edildi. Hızlı tren modellemesi yapıldı. Yapılan çalışmalardan sonra Nd-Fe-B mıknatıslarının çok güçlü kutup şiddetlerinin olduğu ve bu mıknatısların levitation uygulamalarda kullanılabileceği görüldü. Ayrıca bu çalışmada tasarlanan hızlı tren modeli eğitim amaçlı uygulamalarda kullanılabilir. Hızla artan enerji ihtiyacının yanında tükenen bilinen enerji kaynakları yerine alternatif enerji kaynakları üretmek ve var olan enerjiyi çevreyi kirletmeden ve amacına tam uygun şekilde tasarruflu kullanmak, ısı kayıplarını önlemek teknolojinin üreteceği bu ve benzeri sistemler sayesinde olacaktır. Oda sıcaklığı gibi yüksek sıcaklıklarda süperiletkenlik gösteren bir malzeme üretildiğinde hayat çok daha hızlı olacaktır. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 5 0 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI HAZIRLAYANLAR Ş.Furkan OZTURK S.Ozleyiş ATAKOL YOMRA FEN LİSESİ 92 SÜRTÜNME KUVVETİ PRENSİBİNE BAĞLI KALINARAK KIŞ AYLARINDA OLUŞAN BUZLANMAYA KARŞI AYAKKABI TABANLARINA ALTERNATİF TABAN ÇEŞİTLERİ ÜRETİLMESİ KOORDİNATÖR Özcan ÖZDEMİR HAZIRLAYANLAR Ayça ÖZTÜRK F. Anıl TAŞPINAR Ayşegül KARAKAYA Projemizde sürtünme kuvveti prensibine bağlı kalınarak kış aylarında oluşan buzlanmaya karşı ayakkabı tabanlarına alternatif taban çeşitleri üretilmesini amaçladık. Ülkemizin bulunduğu matematik konumdan dolayı ülkemizde 4 mevsim yaşanmaktadır. Kış ayları ülkemizin bazı bölgelerinde kısa veya uzun süreli olmak üzere buzlanmaya yol açıp yayaların çeşitli kazalar geçirmelerine neden olmaktadır. Bu sakatlanmalar bilek burkulmasından başlayıp kişinin öğrenim veya iş hayatını aksatabilecek derecede büyük kırıklara kadar devam etmektedir. Ayakkabı tabanlarında kullanılan maddeye bağlı olarak oluşan sürtünme kuvveti katsayısı bu zedelenmelerde oldukça önemli bir ölçüttür. Otomobil tekerleklerinden yola çıkarak kurduğumuz hipotezi açıklamak gerekirse, eğer tekerlek aşırı düzse sürtünme katsayısı düşüktür ve bu yüzden buz üzerinde yol alamadan kaymakla yetinir. Fakat yüzeyi ne kadar düz değilse bu oranda istenilen yolu kaymadan alır. Otomobil tekerlekleri ve ayakkabı tabanları kauçuktan yapılır. Yani sürtünme katsayıları kauçuğun türüne bağlı olarak neredeyse aynıdır. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA YOMRA FEN LİSESİ 93 TRABZONDAKI BAZI BÖLGELERİN RADYOAKTİVİTE DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ KOORDİNATÖR OSMAN BAYRAK HAZIRLAYANLAR AÇIKLAMA Trabzondaki kanser vakalarının topraktaki radyasyon oranlarıyla bir ilişkisi olup olmadığının araştırılması, sonuçların değerlendirilmesi kontrol bölgesi ile aradaki farkların karşılaştırılmasıdır. Trabzon'daki birkaç yerden (Merkez,Yomra,Düzköy,Maçka,Sahil) toprak örneği alındı. Bu örnekler eleme yöntemiyle taşlardan ve yabancı maddelerden arındırılarak toz haline getirildi. Kaplara konuldu. Radyoaktif denge oluşması için kaplar 40 gün boyunca kapalı olarak bekletildi. Daha sonra KTÜ Fen Fakltesi Fizik Bölümü Atom ve Çekirdek Fiziği Laboratuvarında Gama Spektroskobik yöntemle doğal 238U, 232Th, 40K ve yapay 137Cs elementlerinin radyonüklit aktiviteleri hesaplandı. 238U, 232Th ve 40K aktivite konsantrasyonu için dünya ortalama değerleri sırasıyla 35, 30 ve 400 Bq/kg olarak verilmektedir (UNSCEAR, 2000).Yapılan analizler sonucunda örnekleme yapılan bölgelerde radyoaktivite konsantrasyonu; Düzköy ve Yomra bölgesinde 238Uradyoaktivite konsantrasyonu dünya ortalama değerinin biraz üzerinde40,41±3,75Bq/kg ve 44,95±3,87Bq/ kg değerinde hesaplanmıştır. 232Th radyoaktivite konsantrasyonu Yomra bölgesinde35,03±4,03Bq/kg değerinde dünya ortalama değerinin üzerinde hesaplanmıştır. 40K radyoaktivite konsantrasyonu Sahil bölgesinden alınan örnek de 698,54±40,34Bq/kg değerinde dünya ortalama değerinin üzerinde hesaplanmıştır. Yapılan ölçümlerde yapay radyoaktiviteyi oluşturan 137Cs radyoaktivite konsantrasyonu da hesaplanmıştır. Maçka bölgesi dışında örnek alınan diğer bölgelerde Sezyum elementi bulunduğu gözlenmiştir. Bu bilgiler ışığında Trabzon'daki Maçka, Düzköy, Merkez, Sahil ve Yomra'nın radyoaktivite düzeylerinin dünya standartlarından aşırı yüksek olmadığı gözlemlendi. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 5 1 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI TUĞÇE SEYMEN - Tuğçe TÜRK - Gizem SARIYILMAZ YOMRA FEN LİSESİ 94 TRAFİK İŞARETLERİNİN(YÖN VE ÜNLEM)OTOMOBİL LAMBALARINDA UYGULANABİLİRLİĞ KOORDİNATÖR Volkan KAZANCI AÇIKLAMA Projemizde insan hayatının önemli olduğu ve trafik kazalarının önüne hangi yöntemlerle geçilebileceği ele alınmıştır. Trafik işaretleri ve otomobil sinyal,uyarı sistemleri kaynaştırılmış ve yeni bir sisteme ulaşılmıştır. 2 işaretin kullanımı proje için uygun görülmüştür. Ünlem ve sinyal işaretleri proje için uygun görülmüştür. Ünlem işareti fren lambasının yerine kullanılmıştır. Uzak mesafelerden bile kolayca anlaşılabilecek LED ampullerle donatılmıştır.Ani frenlemelerde salisede 3 kez yanıp sönme,normal frenlemelerde yalnızca yüksek şiddette yanma esas alınmıştır.Ünlem işaretinin arkadan çarpmaya dayalı kazaları engellenebileceği öngörülmektedir. Sinyal lambasının yerine ise ok işaretleri görünümünde LED ampullerle donatılmış bir uyarı sistemi tasarlanmıştır. Sinyal verdiğiniz andan itibaren devreye girecek olan sistem aynı sinyal lambası zamanlamasıyla çalışacak ve sağa ve sola dönüşlerde çevredekileri uyaracaktır. Yayaların şehir içinde daha güvenli olması öngörülmektedir. Nedeni ise yayaların dönerli kavşaklarda, köşe başlarında ve karşıdan karşıya geçişlerinde sinyal ve uyarı sistemlerini algılamakta zorlanmasıdır. Sürücüler arasında kargaşayı önleyecek trafikteki anlaşmazlıkların önüne geçecektir. Ayrıca sinyal verirken eğer farınız uzun moda ise kısa moda geçecek ve güvenli,fark edilebilir şekilde dönüş yapmanızı sağlayacaktır. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI HAZIRLAYANLAR Alper SOYLU YOMRA FEN LİSESİ 95 YBCO SÜPER İLETKENİNİN İZOBARİK OKSİJEN ORTAMINDA ELDE EDİLMESİ VE MAGNETİK ALANDAKİ DAVRANIŞLARININ İNCELENMESİ KOORDİNATÖR Özcan ÖZDEMİR HAZIRLAYANLAR AÇIKLAMA Bu çalışmada, polikristal YBCO süperiletkeni izobarik oksijen ortamında elde edilerek bu süperiletkenin magnetik alandaki davranışları incelendi. Magnetik alanda süperiletkenliğe geçiş ve magnetik alan olmaksızın süperiletkenliğe geçiş sonrasında numunenin gösterdiği özelliklerin aynı olmadığı görüldü. Süperiletkenin magnetik alana karşı duyarlılığının malzemenin yapısına, sıcaklığa ve magnetik alanın uygulanma sürecine bağlı olduğu tespit edildi. YBCO süperiletkeninin farklı yöntemlerle elde edilebileceği gösterildi. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 5 2 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Furkan ŞENTURK Berrin KAPUSUZ ERDOĞDU ANADOLU LİSESİ 2012-2013 TÜBİTAK BİLİM FUARI PROJELERİ ERDOĞDU ANADOLU LİSESİ 96 RÜZGAR VE AKARSUDAN ENERJİ ELDE ETME KOORDİNATÖR HAKKI KANDAZ AÇIKLAMA Önce rüzgar panelleriyle elektrik enerjisi elde ettik. Rüzgar gibi güçlü hava akımı oluşturmak için fan kullandık. Fakat elektrik elde edilmesinde fazla randıman alamadık. Akarsudan elektrik elde etmek için iki ayrı çark hazırladık. Pilli oyuncak arabalardaki mekanizmanın tersi mantıkla elektrik ürettik. 2,5volt led ampül bağladık. Suyun hızındaki değişime göre ampul ışığındaki artış ve azalışı gözlemledik. Bu proje ile hidro elektrik santralleri çalışma prensibi daha iyi anlaşılmış. Özellikle yöremizin sahip olduğu akarsulardan elektrik üretiminde faydalanma konusuna dikkat çekilmiştir TÜBİTAK BİLİM FUARLARI HAZIRLAYANLAR MUHİTCAN TANRIVERDİ SERDAR MERT ÖMER ARDA KILIÇ ERDOĞDU ANADOLU LİSESİ 97 SİLECEKLİ GÖZLÜK KOORDİNATÖR NİZAMETTİN ÖZAL HAZIRLAYANLAR AÇIKLAMA Gözlük saplarına; içine ince yaylar yerleştirilen iki küçük enjektör monte edilerek pistonlar oluşturulsu. Ayrıca içinden ince tel geçen pipet de sapa monte edildi. Gözlüğün üst yüzeyine yerleştirilen; ince delikler açılmış serum hortumu ile enjektördeki su camlara basıldı . Gerilen yaylar eski konumuna gelirken pipetteki tel , gözlüğün ortasından iki tarafa sileceğin lastiklerini hareket ettirdi. Sileceğin hareket kabiliyeti düşük fakat mekanik olarak silecek görevini yerine getirdi. Elektrik ya da pil kullanılmadan kuvvet uygulanması ve yay gerilimi ile gözlükteki silecek aktif hale getirildi. Tam olarak randıman alınamasa da geliştirilmeye açık bir projedir. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 5 4 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI GÜLLER GÜMRÜKÇÜ ERDOĞDU ANADOLU LİSESİ 98 KİM-YASAL PATLAMA GÖRMEK İSTER? KOORDİNATÖR RÜŞTÜ TAÇ AÇIKLAMA Metallerin asit-baz karşısındaki ayırt edici özelliklerini ortaya koyan çalışmalar yapıldı. Önce özellikler bilgi bazında incelendi. Daha sonra laboratuar ortamında deneyler yapıldı. Fuarımız okul bahçesinde halka açık yapılacağından gerekli tedbirler standımızda alındı. Özellikle volkan ve sodyum patlaması deneyleri öğrenciler tarafından çok ilgi gördü. Metallerin ayır edici özellikleri kavratıldı. Kibrit kullanmadan kimyasal reaksiyonlarla ateş yakılabileceği gözlendi. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI HAZIRLAYANLAR MUHAMMET RAŞİT TAFLAN ERDOĞDU ANADOLU LİSESİ 99 PARABOL KOORDİNATÖR SİBEL BALTA HAZIRLAYANLAR AÇIKLAMA Negatif baş katsayılı parabollerin, en çok taş köprü olarak mimaride karşımıza çıkmasından yola çıkarak önce taş köprü modeli inşa ettik. Köprü ayakları arası mesafe ile tepe noktası arasındaki bağıntıyı ortaya koyduk. Pozitif baş katsayılı parabol denklemini ise hamak modeli ile izledik. Hamak ayaklarını hazırladığımız şerit üzerinde birbirine yaklaştırıp uzaklaştırarak hangi parabolün grafiğini izlediğimizi hareketli düzenekle gözterdik. Özellikle baş katsayı ve köklerin değişikliğini günlük hayatta gördüğümüz yapılarla destekleyerek parabolü eğlenceli bir şekilde öğrendik ve arkadaşlarımıza öğrettik. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 5 5 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI ESEN YULUĞ YASEMİN ALKAN ERDOĞDU ANADOLU LİSESİ 100 TRİGONOMETRİ KOORDİNATÖR TUĞBA BİLGEÇ AÇIKLAMA [0,180] aralığında açıların kosinüslerini gözlemlemek için oluklu yarım çember hazırladık. bağımsız değişken olarak çember üzerindeki noktaları alarak çember üzerindeki noktadan sarkan sarkaç ile yer çekimi kullanarak x ekseni üzerine denk gelen kosinüs değerini bulduk. sinüs içinse oluşturduğumuz ikinci düzlemde, y eksenini oluklu tasarladık. sinüs sayısını bağımsız değişken alarak , karşılık gelen açıları yatay çubukta izledik. yatak çubuğun uc noktalarına denk gelen noktaların x ekseniyle pozitif yönde yaptıkları açıların sinüs değerleri birbirine eşittir. ayrıca 1. bölgeden ikinci bölgeye çember yayı üzerinde yol alırken sarkacın iz düşümünden ; "açıyı 0 dereceden 180 dereceye arttırdıkça kosinüs değeri 1den -1e azalır" sonuçlarına varırız. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI HAZIRLAYANLAR Alİ OSMAN USTA ARİF AVCI BARAN ERÇEK ERDOĞDU ANADOLU LİSESİ 101 KALPTEN KALEME KOORDİNATÖR EMİNE BEKTAŞ HAZIRLAYANLAR AÇIKLAMA Negatif baş katsayılı parabollerin, en çok taş köprü olarak mimaride karşımıza çıkmasından yola çıkarak önce taş köprü modeli inşa ettik. Köprü ayakları arası mesafe ile tepe noktası arasındaki bağıntıyı ortaya koyduk. Pozitif baş katsayılı parabol denklemini ise hamak modeli ile izledik. Hamak ayaklarını hazırladığımız şerit üzerinde birbirine yaklaştırıp uzaklaştırarak hangi parabolün grafiğini izlediğimizi hareketli düzenekle gözterdik. Özellikle baş katsayı ve köklerin değişikliğini günlük hayatta gördüğümüz yapılarla destekleyerek parabolü eğlenceli bir şekilde öğrendik ve arkadaşlarımıza öğrettik. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 5 6 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI HAKAN İLHAN HAKKI ALİ MİSİR AYLANUR KARABULUT ERDOĞDU ANADOLU LİSESİ 102 BANA 5 DAKİKANI AYIR, SANA BİR KİTAP ANLATAYIM KOORDİNATÖR FİLİZ AYDIN ÖZÇİLİNGİR AÇIKLAMA Edebiyat eserlerinin kısa tanıtımları ile öğrencileri kitap okumaya teşvik etme amaçlı bir projedir. Kitap okumanın kişilik gelişimine katkıları , üniversite seçme sınavında kitap okuyan öğrencilerin okuduğunu anlama, yorumlama, süreyi daha iyi kullanmadaki becerileri üzerine araştırma yaptık. Okumaya teşvik etmek için de edebiyat eserlerinden seçtiğimiz 4 adet kitabı 4 farklı öğrenci görevlendirerek o eseri arkadaşlarına kısaca tanıtmalarını, dikkat çekmelerini, arkadaşlarında merak uyandırarak öğrencileri eserin tamamını okumaya yönlendirmelerini sağladık.hem öğrenci hem de velilerimizin kitap okuma alışkanlıklarını gözden geçirmeleri sağlanmış; özetlerin hiçbir zaman eserin tamamını yansıtmadığına dikkat çekilmiştir. Usta görüntü yönetmeni aytekin çakmakçı'yı okulumuza davet ederek özellikle kendisinin kitap okuma alışkanlığını nasıl edindiği ve köşe yazarlığına adımlarını da içeren anılarından oluşan bir söyleşiyle canlı ve renkli bir şöyleşiyle projemiz amacına ulaşmıştır. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI HAZIRLAYANLAR HATİCE RÜMEYSA ER EMRECAN ALTUNTAŞ AYTEN AKSOY ERDOĞDU ANADOLU LİSESİ 103 AŞIK VEYSEL KOORDİNATÖR EMİNE BEKTAŞ HAZIRLAYANLAR ÜMİT TOK GİZEM SEREL TURGUT TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA Halk ozanımız aşık veyselin hayatı ve eserlerini tanıtma amaçlı projedir. Okulumuz türk halk müziği korosu öğrencileri birlikte yürütülen projede aşık veyselin hayatı ve eserleri tanıtıldı. Fuar alanında saz ekibi oluşturularak aşık veysel türküleri tanıtılmış, yeni kuşakların değerli halk ozanımızı ve eserlerini unutmaması sağlanmıştır. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 5 7 ERDOĞDU ANADOLU LİSESİ 104 EBRU SANATI KOORDİNATÖR ELİF ŞAFAK AÇIKLAMA Ebru sanatının tarihçesi, malzemeleri , teknikleri ve nasıl uygulandığı araştırıldı. Kitre hazırlanırken ya da kağıt seçiminde zaman zaman zorluklarla karşılaşıldı fakat uygulamalar arttıkça bu sorun aşıldı. Oluşturulan ekiplerle okul öğrencileri guruplar halinde laboraturada ebru uygulaması yapma şansı buldu. Ayrıca hazırlanan masalarda fuar alanında da konuklar ebru yapma fırsatı yakalamış oldu. Ebru sanatı tanıtılmış, bu sanata ilgi uyandırılmıştır. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI HAZIRLAYANLAR ZEYNEP CİZMECİOĞLU SELİN TUĞÇE SAYAR ERDOĞDU ANADOLU LİSESİ 105 ANADOLU PİRAMİTLERİ TÜMÜLÜSLER KOORDİNATÖR GÜLSEN KAYA HAZIRLAYANLAR AÇIKLAMA Tümülüslerle ilgili bilgi ve görseller toplandı. Bölgemizde çok rastlanmayan bir mezar türü olduğu için konunun anlatımını pekiştirici bir model yapmayı uygun gördük. Dikdörtgen prizma mezar odası, iskeletler , takı sandıkları ile led aydınlatmalı bir oda tasarladık. Toprak yığını tepe oluşturmak için tümülüs şekli verilmiş karton kalıpların yüzeyini su geçirmez malzeme ve yosunla kapladık. Samsun amisos tümülüsünden esinlenerek oluşturduğumuz tümülüs fuar alanında oldukça dikkat çekti. İlkçağ uygarlıklarında mezar kültürü ayrıntılarına dikkat çekildi. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 5 8 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI SAMET YUR ERHAN KÜÇÜKBEKAR BETÜ KAYA ERDOĞDU ANADOLU LİSESİ 106 TRABZON’UN TARİHİ MEKANLARI KOORDİNATÖR KADİR UZUNALİ AÇIKLAMA Trabzon kalesi, memiş ağa konağı, atatürk köşkü, trabzon ayasofya müzesi, cephanelik, sümela manastırı, zağnospaşa köprüsü, ortahisar evleri,gülbahar hatun camii, kızlar manastırı tarihi mekanlarını araştırdık. Dönemsel mimari benzerlikleri farklı yöre ve ülkelerle karşılaştırdık. Ayrıca karadenize ait bir yapı olan serender modelleme ile canlandırılmıştır. Atapark ve ayasofyadaki serenderler model alınmıştır. Serenderlerin bölge iklimine uygun; su, nem ve kemirgenlere karşı hangi özellikleri taşıdıkları tespit edilmiştir. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI HAZIRLAYANLAR TUĞBA NUR YILMAZ OĞUZ BURAK ASLAN OSMAN YİĞİT ERDOĞDU ANADOLU LİSESİ 107 OPTİK YANILSAMALAR KOORDİNATÖR ERKAN KURNAZ HAZIRLAYANLAR AÇIKLAMA Optik yanılsamalar konusunda araştırmalar yapıldı. Işık, derinlik farklılığı, renkler, beynin sağ-sol yön çatışması gibi etkenleri ortaya koyan 17 ürün sunuldu. Eğlenceli bir stand hazırladık, oyunlar sırasında hem yanılıp eğlendik hem de öğrendik. Önceden öğrenilmiş bilginin algıyı yönlendirdiğini gördük.(özellikle renkli yazı ve yazılı ifadenin çatışması örneğinde) çizgilerle 2 boyuttan 3 boyuta görüntü elde edilebildiğini ispatladık. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 5 9 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI MUHAMMET YILMAZ TUĞÇE BÜYÜKHELLAÇ PINAR ABANOZOĞLU ERDOĞDU ANADOLU LİSESİ 108 PANAMA KANALI KOORDİNATÖR NURİ USTA AÇIKLAMA Orta amerikada atlas okyanusu ile büyük okyanus arasındaki su seviye farklılığı ve mesafeyi aşmayı sağlayan önemli bir mühendislik yapısı panama kanalı'nı tanıtmak için 3 bölmeli cam düzenek oluşturduk. 3 farklı seviyedeki havuzlarda sırayla kapakları açıp kapatarak model gemimizi yukarı yüzdürdük. Panama kanalı: yeryüzü şekillerinin ulaşımda oluşturdukları problemlerin mühendislik projeleriyle çözümlenebileceğini göz önüne seren en iyi örneklerden biridir. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI HAZIRLAYANLAR AYBÜKE ASENA YILMAZ ZEYNEP ÖZDEMİR ERDOĞDU ANADOLU LİSESİ 109 SİGARASIZ HAYAT KOORDİNATÖR Alİ KARAARSLAN HAZIRLAYANLAR AÇIKLAMA Sigaranın zararlarına dikkat çekmek, nikotin bağımlılığı ile mücadelede izlenecek yolları araştırmak amaçlı projedir. Yeşilay il temsilcisiyle bağlantı kuruldu. Sigaranın zararlarını kısaca özet geçerek asıl nikotin bağımlılığı üzerinde durduk. "neden birey sigarayı bırakamaz? Vücud neden tekrar sigara içmek ister? " sorularına cevap aradık. Sigaranın verdiği rahatlama hissi ve mutluluk hormonlarını tetikleyen alternatif çözümler aradık. Bu konuda lnp uzmanı ve yaşam koçu levent ekinci ile görüşerek okulumuzda verdiği seminer ile "sigarayla ilaçsız mücadelede izlenecek yollar, sağlıklı birey olma adımları" konularında öğrenci ve velileri bilgilendirdik. Sigaranın da diğer bağımlılık maddeleri kadar tehlikeli olduğunun farkedilmesini sağladık. Profesyonel destekle birlikte , ilaçsız olarak nikotin bağımlılığı ile mücadelede kan dolaşımı hızı, serotonin salgılanmasını tetikleyici alternatif yolların kullanılabileceğini bildirdik. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 6 0 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI ZEHRA ALTINKAYA ERDOĞDU ANADOLU LİSESİ 110 UÇAK KOKPİTİ KOORDİNATÖR Alİ ÖNDER CENGİZHAN AÇIKLAMA Mevcut uçak kokpitlerini inceleyerek yeni uçak kokpiti tasarımı. Uçuş kabini , yönetim odası kokpit hakkında araştırmalar yapıldı. Kontrol panellerinin işlevselliği araştırılarak yeni bir tasarım oluşturuldu. Yapılan modelle ziyaretçilerin kendilerini kokpitte sanmalarını skokpit düzeneklerinin en karmaşık işlemleri yerine getirebilecek dizaynı nasıl olabilir ? Sorusundan yola çıkarak oluşturduğumuz tasarımı fuarda sergiledik. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI HAZIRLAYANLAR MERİÇ USTAÖMEROĞLU ERDOĞDU ANADOLU LİSESİ 111 PLAY AND LEARN KOORDİNATÖR EMİNE ÇELİK HAZIRLAYANLAR AÇIKLAMA Projemizle oyun kartları çeşitli etkinlikler ile eğlenceli bir dille öğrencilerin ingilizce sözcükleri öğrenmelerini arttırmayı hedefledik. Bu yıl anadolu lisesi olmamız sebebiyle ingilizce ve almanca derslerinde öğrenmeyi arttırıcı ne tür materyaller hazırlayabiliriz? Sorusundan yola çıkarak hazırladığımız projemizde 9. Sınıf öğrencileri ile kelime eşleştirme, bulmaca hazırladık. Ev ve oyun parkı modellemelerimiz üzerinde öğrenciler ingilizce karşılıklarını eşyalar üzerine iğneleyerek nesnelere yerleştirdi. İngilizce kelimelerin öğrenilmesinde oyun ile öğrenmenin daha hızlı ve kalıcı olduğunu gözlemledik. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 6 1 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI BEYZA BAKİ HANDE SARIALİOĞLU ERDOĞDU ANADOLU LİSESİ 112 DİE UHREN DİE ZAHLEN DİE SCHULSACHEN KOORDİNATÖR BERRİN ÇALIK ACUNER AÇIKLAMA Zaman dilimlerinin, saatlerin , sayıların, eşyaların almanca okunuşlarını yazılışlarını kavratıcı etkinlikler hazırlamak amaçlı projedir. Okulumuzun bu öğretim yılı anadolu lisesine dönüşmesiyle ilk kez verilmeye başlanan almanca dersini hem 9.sınıfların daha kolay anlaması hem de okulda bulunan , almanca bilmeyen ve merak eden 10-1112.sınıflara öğretebilmek için çeşitli oyunlar ve görsel materyaller tasarladık. Tabandan tepeye, azalan hacimli her bir dikdörtgen prizma üzerine; her katında farklı saatleri gösteren bir saat kulesi tasarladık. Sayıların yer aldığı rüzgar çanı , sözcük ağacı oyunlarıyla fuarımızda standımızı ziyaret eden konuklarımızla eğlenerek öğrendik. Almanca sözcükleri günlük hayatta kullandığımız materyaller ve oyunla bağdaştırdığımızda öğrencilerin öğrenmesi hem daha kolaylaştı , hem ders daha ilgi çekici hale geldi. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI HAZIRLAYANLAR ÖZGENUR AYZICI ERDOĞDU ANADOLU LİSESİ 113 YAMAÇ PARAŞÜTÜ KOORDİNATÖR TURGUT KÜÇÜKİBRAHİMOĞLU HAZIRLAYANLAR AÇIKLAMA Paraşüt bezi, uygun kalıp ve kesimle yamaç paraşütü imal etme. Ayrıca ilimizde bu sporun yapıldığına dikkat çekme amaçlı projedir. Mevcut paraşüt çeşitleri incelendi. Hava akımı ve paraşütün şeklinin uçmayı nasıl sağladığı, hangi kesimde yükseklik ayarının daha kolay yapıldığı incelendi. Kanopi için uygun polyester ve güvenli iplerle oluşturulan paraşüt velimizin de katılımı ile denendi. Trabzonda en fazla uzungöl, haçka, tonya'da yamaç paraşütü, beşirli sahil yolunda paramotor yapıldığına dikkat çekildi. Armut- balon tipi paraşütler aşağı yukarı hareket kabiliyeti açısından iyi fakat yamaç paraşütü tarzı sporlarda tercih edilemez. Gerekli malzeme seçimi ve güvenlik tedbirleri ile yamaç paraşütü ilimizin hızla talep gören sporları arasında yerini almaktadır. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 6 2 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI MEHMET DİLEK ONUR DADANDI ERDOĞDU ANADOLU LİSESİ 114 ÇİZİMLERLE HADİSLER KOORDİNATÖR ZEHRA ÇAMURCU AÇIKLAMA İncelediğimiz hadislerden 30 tanesini seçerek , hadisi anlatan çizimler yaptık. "kartı çek, hadisi gör" başlığıyla panoya yerleştirdiğimiz çizimleri önce konuklarımızın inceleyip hadisi tahmin etmesini istedik. Sonra çizimin arkasındaki cepte bulunan zarfta yazılı cevabı çekerek tahmini ve cevabı karşılaştırmasını sağladık. Tahmin oyunu ile hadislerimizi öğrettik, hatırlattık. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI HAZIRLAYANLAR CEYDA USTA BÜŞRA YILDIRIM FATOŞ GÜNEŞ ERDOĞDU ANADOLU LİSESİ 115 KARADENİZİN İNCİSİ "MERSİN BALIĞI" KOORDİNATÖR NURHAN KARANLIK HAZIRLAYANLAR AÇIKLAMA Karadenizdeki balık çeşitliliğini araştırırken mersin balığına yoğunlaşan bir projedir. Mersin balığının değerli havyarından bölge halkının geçim elde edebileceğini anlatmaya çalıştık ve dinazorlar devrinden zamanımıza kadar soyunu sürdürebilmiş bu canlıların karadenizde neslinin tükenmek üzere olduğuna dikkat çektik. Çalışmalarımız sırasında trabzon su ürünleri merkez araştırma enstitüsünü ziyaret ettik, bilim adamları ile görüştük. Enstitü fuar alanımıza su tankı ve çeşitli yaş gruplarında mersin balıkları gönderdi. Böylece projemizi canlı olarak sunum yaptık. Uzun ömrü, dayanıklı yapısı ve değerli havyarı ile mersin balığı karadeniz bölgesinde ekonomiye büyük katkı sağlayabilecek bir canlıdır. Avlanması yasak olan ve etiketlenmiş olan bu canlıların üretimi ve takibi arttırılmalıdır. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 6 3 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI SEMİNA AKTAŞ EBRU ÇOLAK ERDOĞDU ANADOLU LİSESİ 116 AÇILARLA SÜSLEME "FİLOGRAFİ" KOORDİNATÖR ÖNER BAYTAR AÇIKLAMA 9. sınıf geometrisinde açılar örüntüler konusu öğrencilerimizde bu proje fikrini oluşturdu. farklı aralıklarda çakılmış çivilerle aralarına gerilen ipler, teller ile açılar oluşturuldu. iki renkli çalışmalar iplerin geçiş yönünün önemini ortaya koyma yönünden iyi fakat uygulamada motifin ortaya çıkmasında zorluk oluşturabiliyor. Açı kolları arasında tellerle yerleştirilen doğdu parçaları düzlem kaplama, paralellik oluşturdu. boşluklarda ise parabol oluştu. filografi sanatının geometriyle ilişkisi sergilendi. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI HAZIRLAYANLAR SAMET YILMAZ MUSTAFA MİRAÇ ÖZTÜRK DİLARA BEKAR ERDOĞDU ANADOLU LİSESİ 117 TRABZON’UN ENDEMİK BİTKİLERİ KOORDİNATÖR HÜSNÜ USTA HAZIRLAYANLAR AÇIKLAMA Yok olmaya yüz tutmuş, özellikle sadece bölgemize has bitki türlerini araştırmadan yola çıkarak şekillenen bir projedir. Mimoza mühendislik çalışmalarımızda bize bilgi ve poster bazında destek sağlamıştır. Fuarımızı ziyaret eden konuklarımız bu türlerin sadece bir kaçını tanıyordu, daha fazla türü tanıtma fırsatı yakalamış olduk. Endemik bitkilerin çoğu yumrulu bitki olduğundan toprağın azot zenginliğini arttırır. İlimiz yaylalarında rastlayabileceğimiz bu bitkileri korumalıyız. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 6 4 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI MUSTAFA YAVRU EMİRHAN ÇORUHLU ERDOĞDU ANADOLU LİSESİ 118 TREKKİNG KOORDİNATÖR ADEM CEBECİ TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA Şehir hayatı ve yoğun iş temposu göz önüne alındığında en kolay yapılabilecek alternatif spor türü olan trekking alanında ilimiz ve karadeniz bölgesinin ne kadar şanslı olduğunu vurguladık. Trekking parkurlarının yerleri, yükseklik ve km bilgileri, hangi malzemeler gerektirdiğini araştırıp sunduk. İlimizde faaliyet gösteren "tradost- trabzon doğa sporları ihtisas kulübü"nü ziyaret ederek görüş alışverişinde bulunduk. Fuar alanında çadır kurarak malzemeleri ve parkurları tanıttık. Trabzon trekking yönünden potansiyele sahip fakat yeterince değerlendirilemiyor. Alternatif turizme katkısı ön plana çıkarılmalıdır. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI HAZIRLAYANLAR EMİRCAN EROĞLU TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 6 5 SOSYAL BİLİMLER LİSESİ 2012-2013 TÜBİTAK BİLİM FUARI PROJELERİ SOSYAL BİLİMLER LİSESİ TRABZON HALKININ TİYATROYA BAKIŞININ VE TİYATROYA İLGİ BAĞLAMINDA ÇEŞİTLİ SOSYOLOJİK DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ HAZIRLAYANLAR Mehmet Nuri TEKE - Bilgenur UYGUR AÇIKLAMA Bu projenin amacı Trabzon halkının tiyatroya bakışının ve tiyatroya olan ilgi düzeyinin ölçülmesidir.Karadeniz'in güzel şehri Trabzon,sanatsal faaliyetleriyle de ön plana çıkıyor.Bu faaliyetlerin en göze çarpanı şüphesiz tiyatro.Atapark Haluk Ongan Sahnesi tiyatronun varlığını en çok hissettiren mekan.Haftanın dört günü hizmet Trabzon Devlet Tiyatro?su şehrin en büyük tiyatro organizasyonu.Trabzon?un sanata olan ilgisini test etmek için tiyatro en büyük bilgi kaynağı olarak göze çarpıyor.Yukarıdaki bilgiler ışığında düşünüldüğünde bu projenin konusu `Trabzon ve Tiyatro? dur. Trabzon insanının tiyatroya olan bakışını, ilgi düzeyini incelemektir. 1-)İnsanlar tiyatroya ilgi gösterirse,Trabzon halkının kültür seviyesi artar. 2-)Trabzon halkı tiyatroya yeterli ilgiyi göstermemektedir. 3-)İnsanlar Trabzon?da yeterli düzeyde tiyatro kuruluşunun olmadığını düşünmektedirler. 4-)İnsanlar Trabzon?da tiyatro faaliyetlerinin yeterli düzeyde gerçekleştirilmediğini düşünmektedirler. 5-)Trabzon?da insanlar sinemayı tiyatroya tercih etmektedirler. 6-)Trabzon?da tiyatro biletleri makul fiyattadır. 7-)Trabzon?da Devlet Tiyatrosu insanların en fazla tercih ettiği tiyatro kuruluşudur. 8-)Ankete katılan insanların büyük bir bölümü tiyatroya duyulan ilginin eğitim seviyesi ile alakalı olmadığını düşünmektedirler. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI 119 KOORDİNATÖR Mustafa ÖZTÜRK SOSYAL BİLİMLER LİSESİ 120 GÖRMEK İÇİN GÖZLERİMİ KAPATIRIM: SÜBLİMİNAL(BİLİNÇALTI) MESAJLARIN İNSANLARA ETKİSİ VE REKLAMCILIKTAKİ YERİ KOORDİNATÖR Mesut TOPAL HAZIRLAYANLAR AÇIKLAMA Bir insana zorla bir şey yaptırılabilir. Bir insana zorla ve aynı zamanda kendi isteğiyle de bir şey yaptırılabilir. İnsanın en savunmasız yeri bilinçaltıdır. Bilinçaltı etkilenerek kişinin kararları ve davranışları değiştirilebilir. Bilinçaltının davranışa dönüşmesi için uzun bir zaman gerekmez. Bu çalışma sübliminal mesaj içeren yayınların bireylerin bilinçaltına etkisini ve toplum tarafından sıkça izlenen yayınlarda sübliminal mesajların sıklığını göstermek, hangi amaçlar için yapıldığının ve sübliminal mesaj içeren müziklerin dünya ve Türkiye'de izlenme düzeylerinin incelenmesi amacıyla yapılmıştır. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 6 7 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Süha TOÇU Kaan TURAN SOSYAL BİLİMLER LİSESİ 121 EYOF(TRABZON GENÇLİK OLİMPİYATLARI) İÇİN YAPILAN TESİSLERİN TRABZON SOSYAL HAYATI VE SPOR ANLAYIŞINA ETKİLERİ KOORDİNATÖR Eyüphan ÇELİK AÇIKLAMA Trabzon'da 2011yılı Temmuz ayında gerçekleşen EYOF(European South Olympic Festival), için yapılan tesislerin Trabzon'da ki sosyal hayata etkilerini, tesislerin ne sıklıkla kullanıldığını öğrenmek, EYOF'dan sonra tesisler sayesinde lisanslı sporcu sayısının artıp artmadığı, sportif alanların genişleyip genişlemediğini öğrenmek amaçlanmıştır. 2011 yılında yapılan,23-30 Temmuz tarihleri arasında gerçekleşen Avrupa Gençlik Olimpiyatları'nın amacı çocukları bir araya toplayabilmek , kültür alışverişi yapabilmek , sporu sevdirebilmek ve paylaşımlarda bulunmak. Bu oyunlar için harcanan toplam bütçe 290 Milyardır. Bunun 70 milyarı tesisler için , 14 milyarı açılışkapanış için harcanmıştır. Yapılan tesisler hala kullanılmaktadır. Gerek maçlarda gerekse kurs olarak gençlerin eğitiminde kullanım devam etmektedir. Oyunların tanıtımı için yaklaşık 16 ay içerisinde 100.000 t-shirt bastırıldı. Panolar , afişler ve levhalar yaptırıldı. Bunların hepsi Trabzon'daki esnaflara yaptırıldı. Olimpiyat çalışmaları sırasında havaalanındaki , üstgeçitteki , terminaldeki ve Boztepe'deki levhalar Trabzon'lu iş adamları tarafından satın alındı. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI HAZIRLAYANLAR Nihal SEZEROĞLU Safa KOÇER SOSYAL BİLİMLER LİSESİ 122 XIX. YÜZYIL TAŞRA BURJUVAZİSİ TRABZON ÖRNEĞİ: NEMLİZADELER KOORDİNATÖR Mustafa ÖZTÜRK HAZIRLAYANLAR AÇIKLAMA II. Meşrutiyetten önce Osmanlının içindeki azınlıklar burjuva sınıfında büyük yer kaplarken Türkler ise bu alanda fazla yer bulamıyordu. II. Meşrutiyetten sonra ise milli ekonomiyi destekleme politikası izlendi. İşte bu noktada Karadeniz Bölgesinde ki fırsatları değerlendirenlerden biri de Nemlizadelerdi. Bizde önce Nemlizadelerin içinde bulunduğu taşra burjuvazisinin gelişimi üzerinde durmayı daha sonra ise bir taşra burjuvazisi olan Nemlizadelerin şehrine, milli mücadeleye, sanata, diğer unsurlara ve ülke ekonomisine katkılarını incelemeyi amaç edindik. Devletin sermaye birikimindeki işlevi Türkiye gibi ülkelerde daha doğrudan ve açıktır. Türkiye'de Osmanlı İmparatorluğu’ndan itibaren bu anlamda bir sosyal sınıf oluşamamış; imparatorluğun kendine has sistemi, toplumsal yapısı, TürkMüslüman kesim arasında böyle bir sınıfın oluşmasına imkân vermediği için, sanayi, ticaret gibi alanlar yabancıların kontrolünde işlemiş ve kullanımları oldukça sınırlı kalmıştır. 1908 yılında ilan edilen, siyasi alanda olduğu kadar iktisadi alanda da liberal düzenlemeler getiren II. Meşrutiyet?ten itibaren İT yönetimiyle beraber belli alanlarda azınlıkların mevcut tekeli kırılmaya ve onların yerine devlet eliyle bir Türk-Müslüman burjuvazi yaratılmaya çalışılmıştır. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 6 8 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Atacan ATALAN Yavuz USTA SOSYAL BİLİMLER LİSESİ 123 MİLLİ MÜCADELE DÖNEMİNDE TRABZON MUHAFAZA-İ HUKUK-I MİLLİYE CEMİYETİ KOORDİNATÖR Mustafa ÖZTÜRK AÇIKLAMA Trabzon ve yöresinin Türk vatanının ayrılmaz bir parçası olduğunu gerek uluslar arası alanda gerekse ulusal alanda duyurmaya çalışan Trabzon Muhafaza-i Hukuk-ı Milliye Cemiyeti'nin yalnızca siyasi faaliyetler yürütmediğini, Trabzon'un I.Dünya Savaşı öncesi konumuna ulaşabilmesi için raporlar yayınladığını, sosyal ve kültürel faaliyetler düzenleyerek şehrin kültürel anlamda ilerlemesine yardımcı olmaya çalıştığını, Milli Mücadele'nin psikolojik hazırlık safhalarından olan Erzurum Kongresine etkilerini ortaya koymaya çalıştık. Trabzon Muhafaza-i Hukuk-ı Milliye Cemiyeti, Trabzon ve yöresinin ulusal haklarını korumak amacıyla uluslar arası alanda yapılan görüşmelere katılmak ve dünya kamuoyunu aydınlatmak için çalışmalar yürütmüştür. Trabzon Muhafaza-i Hukuk-ı Milliye Cemiyeti, Milli Mücadele'nin en önemli psikolojik safhalarından biri olan Erzurum Kongresi'nin düzenlenmesinde etkin olmuştur. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI HAZIRLAYANLAR Muhammed DİLAVEROĞLU SOSYAL BİLİMLER LİSESİ 124 TRABZONSPOR TARAFTARININ FANATİZMLE İLGİSİ KOORDİNATÖR Kemal ERGENÇ HAZIRLAYANLAR AÇIKLAMA Trabzon insanı coğrafi özelliklerinin bir yansıması olarak spora yatkındır. Trabzon bir spor şehridir. Ve özellikle futbol çok sevilmektedir. Trabzonlu yine aynı coğrafyanın etkisi ile hırçındır. Önünü arkasını hesap etmeden davranışlar sergilediği sosyolojik bir realite olmuştur. Bunun içindir ki fanatiklik denince akla ilk önce Trabzonspor taraftarı geliyor. Ama acaba Trabzonspor taraftarı yukarıda tanımını yaptığımız gibi bir fanatizm hastalığı ile muzdarip mi? Bunu öğrenmek istedik. Bu projemizde Trabzonspor taraftarının fanatizmle ilgisini belirleyebilmek için bir çok kaynaktan Trabzonspor'un kuruluşu, Futbol'da Kimlik Kavramı ve Taraftar Kimliği, Futbolda Taraftar, Taraftar Tipleri ve Fanatizm hakkında bilgi toplayarak projemize naklettik. Yapılan araştırmalar, görüşmeler ve anket çalışmalarından elde edilen bilgiler doğrultusunda şu sonuçlar elde edilmiştir. Trabzonspor taraftarı takımına aşırı bağlıdır. Fakat bu aşırılık bağnazlık/fanatiklik derecesinde değildir. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 6 9 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Davut YAZICI Hasan UYSAL Yunus Emre İSKENDER SOSYAL BİLİMLER LİSESİ 125 XIX. YÜZYIL TAŞRASINDA AYANLIK: TRABZON ÖRNEĞİ KOORDİNATÖR Mustafa ÖZTÜRK AÇIKLAMA XIX. Yüzyılın başında Osmanlı merkezi otoritesini güçlendirme çabaları ayanlar tarafından engellenmeye başlandı. Bir padişahı tahtan indirip sadrazam olabilmeyi bile başarmış olan bir ayan örneği gösterdik. 200 senelik uzun ve çalkantılı bir geçmiş olan ayanlık müessesesini araştırdık ve Trabzon Sancağındaki örnekler üzerinden açıklamaya çalıştık. Başta halk ile devlet arasındaki iletişimi sağlayan, devlet otoritesinin temsilcisiydiler. Zamanla merkezi otoritenin zayıflaması ve nizamın azalmasıyla ayanların tutumları değişti. Ayanlar, devletin sıkıntılarının olduğu zamanlarda taşra yönetimini ele geçirmeye çalışmışlardır. Anadolu'nun hemen hemen her yerinde ortaya çıkan ayanlık XVIII. yüzyılın başlarında Trabzon Sancağı'nda da görüldü. Rize'de ayanlık yapan Tuzcuoğulları'ndan kapıcıbaşılık rütbesi alınıp kendisini ortadan kaldırma teşebbüsüne girişilince o da devlete karşı gelmiş ve isyan çıkarmıştır. Bunların isyanı halinde diğer ayanlar da kendilerine yardım etmiştir. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI HAZIRLAYANLAR Fatma Sena ÖRNEKOL Kardelen LERMİ SOSYAL BİLİMLER LİSESİ 126 TRABZONSPOR TARAFTAR GRUPLARI NEDEN BİRLEŞEMİYOR? KOORDİNATÖR Kemal ERGENÇ HAZIRLAYANLAR AÇIKLAMA Trabzonspor taraftar gruplarının birleşememe nedenlerini tespit etmek için başladığımız projede öncelikle Trabzonspor tarihi hakkında kısa bir bilgi verelim. Sonrasında Taraftarlarla ilgili bazı terimlerin açıklamalarını vereceğiz ve en sonunda Trabzonspor taraftarları hakkında biraz bilgi vereceğiz ve taraftar başkanlarıyla yapacağımız görüşmeleri sonunda kaydettiğimiz verileri sizinle paylaşacağız. Trabzonspor Yönetimleri hiçbir zaman güçlü bir taraftar oluşumu istemedi. Güçlü taraftar istediği zaman başkanı koltuktan indirebilir. İkinci olarak, yönetimin sunduğu sistem, çıkar elde etmeye çok müsait. Bu çıkardan grup liderleri yararlandığı için, herkes lider olma sevdasıyla bir grup kuruyor. Karakter olarak liderlik vasfı olan insanlar, bir şeyi kendisi başarmak istediği için de bu çekişmeler var. Bu rekabetten, kulübe katkı yapma konusunda olumlu yönde faydalanılabilirdi, ancak tezahürattan öteye gidemeyen bir yapı var. Bu sorun gerçekten çözülmek isteniyorsa, bunu yapabilecek olan yönetimdir. Ve taraftarların, bireysel farklılıklardan problem üretmek yerine, faydalanabilmesi gerekir. Farklı görüşlere bir çeşitlilik olarak bakabildiği-mizde, ne kadar uç bir görüş olsa bile farklı olana saygı duymayı becerebildiğimiz gün, bir arada olmayı başarabiliriz. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 7 0 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Yunus Emre İskender Davut YAZICI Hasan UYSAL SOSYAL BİLİMLER LİSESİ KOORDİNATÖR Mesut TOPAL ENGELLİLERDE EVLİLİK ALGISI HAZIRLAYANLAR Deniz KARANLIK Nigar ERDEMİROĞLU AÇIKLAMA Bu çalışma Sosyal politika açısından öncelikli gruplar içerisinde yer alan engellilerin evlilik olgusuna bakış açılarını tespit etmek amacıyla yapılmıştır. Engelliler toplumsal yaşamın vazgeçilmez unsuru olarak birçok araştırmaya konu oldu.Ancak yine toplumsal yaşamın ana kaynaklarından olan aile ve evlilik olgularıyla engellilik arasındaki ilişkiyi betimleyen, açıklayan bir araştırmanın eksikliği bizi güdüleyen en önemli etken olmuştur.Bu çalışma Sosyal politika açısından öncelikli gruplar içerisinde yer alan engellilerin evlilik olgusuna bakış açılarını tespit etmek amacıyla yapılmıştır. *Araştırmaya katılan bekar engellilerin yaklaşık % 80i evliliği düşünmektedir.Çok az bir engelli evliliğe olumsuz bakmaktadır. *Bekar Engellilerin büyük bölümü evlenememe sebebi olarak engelli olmalarını ve toplumsal bakış açısını göstermişlerdir. *Araştırmaya katılan engellilerin büyük bölümünün (özellikle de erkek engelliler) evlenebilecekleri kişilerin engelli olmasını istemedikleri tespit edilmiştir.. *Engellilerin büyük bölümü evlilik kurumunu yürütebileceğine inanıyor * Engellilerin yaklaşık %70 i Meslek sahibi olan ve gelir düzeyi yüksek engellilerin daha rahat evlenebileceklerini düşünmektedir Engelli derneklerinin özellikle şehir merkezlerinde engellilerin sosyalleşmesine ve tanışmasına önemli katkıları olduğu tespit edilmiştir. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI 127 SOSYAL BİLİMLER LİSESİ 128 TARİHİN TOZLU RAFLARINDAN BİR ALAY: 87. ALAY KOORDİNATÖR Salih DEĞİRMENCİ HAZIRLAYANLAR Feyza Nur ARSLAN Saliha TOMBAŞ 1912'de Balkan Savaşının patlak vermesi Osmanlı Devleti'nin Müslüman Türk halkı tarafından büyük bir tepkiyle karşılandı. Maddi ve manevi olarak her türlü fedakârlığı yaptılar. Bu fedakârlığı yapan illerin başında da Trabzon ve Trabzonlular geliyordu. Tarih boyunca önemli bir konumda bulunan Trabzon, bu sorumluluğu en derinden hissederek devletinin zor durumda kaldığını düşündüğü her olayda görev almayı ödev bilmiştir. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 7 1 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA Projemizin ana teması 87. Alay diye oluşturulan gönüllü birliklerin seferberlikle beraber nasıl hazırlandığını ve yöre halkının ne büyük fedakârlıklarda bulunduklarını anlatmaya çalışmaktır. Her ne kadar bu gönüllü alayın büyük çoğunluğunun Balkan Savaşlarında şehit olması, dönen kişilerin parmakla gösterilecek kadar az olması işimizi zorlaştırsa da bulabildiğimiz kaynak ve malzemelerle bu kahramanlık destanına bir nebze olsun katkıda bulunmaya çalıştık. SOSYAL BİLİMLER LİSESİ 129 NÜFUS MÜBADELESİ VE TRABZON KOORDİNATÖR Salih DEĞİRMENCİ AÇIKLAMA Bu çalışma, Nüfus Mübadelesi'nin tarihsel zemininin nasıl oluştuğunu, pratik sebeplerinin neler olduğunu, uygulama aşamasında ortaya çıkan istisnalarını ve Yunan yayılmacılığının önemli hedeflerinden birisi olan Pontus'çuluğun sonunu nasıl getirdiğini bu alanda yapılmış bilimsel yayınlar ve Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi'nden elde edilen belgelerin ışığı altında yorumlamayı hedeflemektedir. Kurtuluş Savaşı yıllarında yaşanan ve Rumların sebep olduğu ibret verici olaylara bağlı olarak toplumlar arasında oluşan zıtlık ve bozulan güven ortamı savaş sonunda Nüfus Mübadelesi?ni zorunlu hale getirmiştir. Sonuç olarak 1914 sonrası meydana gelen gelişmeler, Anadolu'nun ve Yunan Yarımadası'nın sosyal dokusunu değiştirmiş ve Türkiye ile Yunanistan'ın ulus-devlet olarak şekillenmesine ve etnik olarak homojenleşmesine zemin hazırlamıştır. Küreselleşmenin ve onun beraberinde taşıdığı yerelleşme ve ayrışmanın yeni çekim merkezleri oluşturduğu bu günlerde, geçen asrın başlarında reel politik çerçevesinde ortaya çıkartılan çözümlere çoğulcu anlayış ve eleştirel gözle bakmak sübjektiflik içermektedir. Ege'nin İki Yakası Söylemlerini sürekli dillendirmek de bu toprakları vatan haline getirenlere ve vatan topraklarının kurtarıcısına yönelik toplumsal bellekte, kolektif şuurda var olan duygu ve değer yargılarına fantastik müdahaleden başka bir şey ifade etmemektedir. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI HAZIRLAYANLAR Doğukan AKYÜZLÜ Mehmet Can GÜLEK SOSYAL BİLİMLER LİSESİ 130 ORTAÖĞRETİM KURUMLARINDA KALAN ÖĞRENCİLERİN ORYANTASYON SORUNLARI KOORDİNATÖR Kemal ERGENÇ HAZIRLAYANLAR AÇIKLAMA Liseye yeni başlayan öğrencilerin okumak için gittikleri bölgelerde çeşitli sorunlarla karşılaşırlar. Bunlardan birisi de konaklamadır. Öğrenciler bu durumda ev tutma, yurtta veya pansiyonda kalma gibi çözümlere giderler. Bu projede pansiyonda kalan öğrencilerin sorun ve beklentilerine yönelik yerinde tespitler yaparak, daha sağlıklı ve yaşanabilir bir ortamın hazırlanmasında öngörülerde bulunmak amaçlanmıştır. Araştırma Trabzon ilinde bulunan Trabzon Sosyal Bilimler Lisesi, Trabzon Affan Kitapçıoğlu Lisesi ve Akçaabat Fen Lisesi pansiyonlarında bulunan öğrencilere uygulanmıştır. Araştırmaya 78 öğrenci katılmıştır. Verileri toplamak üzere 31 sorudan oluşan bir anket düzenlenmiştir. 1-) Pansiyonda kalan öğrencilerin ailelerini özleme oranı oldukça yüksektir. Pansiyondaki öğrenciler bu özlemi gidermek için fırsat buldukça izin kullanmaktadırlar. Maddi durumu iyi olmayanlar ve uzaktan gelenlerin ailelerini görme sıklığı çok azdır. Bu da bazı öğrencilerin başarısını olumsuz yönde etkilemektedir. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 7 2 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Mikail KORKMAZ Metehan EMİRAL SOSYAL BİLİMLER LİSESİ 131 OSMANLI KARİKATÜRLERİNDE ABDÜLHAMİD ALGISI HAZIRLAYANLAR Hasan ÖKSÜZ İlhan ÖZKURT AÇIKLAMA Türk karikatürüne giren ilk Osmanlı padişahı olan II. Abdülhamit, karikatür ve mizahtan hiç hoşlanmazdı. Otuz üç yıl (1876-1909) gibi uzun bir süre tahtta kalan Abdülhamit, Tanzimat döneminin son iki yılında (1876-1878) basını ve özellikle de mizah basınını büyük bir baskı altında tuttu. Osmanlı-Rus Savaşı'nı gerekçe göstererek başlattığı istibdat döneminde (1878-1908) mizah ve karikatür yayıncılığına izin vermedi. Ancak, buna rağmen mizahçılar susmadı ve yurtdışında faaliyet gösteren Jön Türk basını içinden seslerini yükseltmeye devam ettiler. 1878'den 1908'e değin yayımlanan Jön Türk mizah dergilerinde Abdülhamit parçalanırcasına eleştirildi. Uzun burnu ile hicvedilen Abdülhamit, bunun karşısında kendisini uzun burunlu gösteren karikatürlerle birlikte, "uzun" ve "burun" sözcüklerini ima eden sözcükleri bile yasaklama yoluna gitmiştir. II. Abdülhamid dönemi ortaya çıkan ve Hamid'e çoğunlukla karşı olan dergi ve gazetelerin yaptığı karikatürleri inceledik. Eserlerin büyük bir çoğunluğunda Sultanı yeren onu yerin dibine batırmaya çalışan, insafsız eleştiriler vardır. Bu sebepten o devrin şartlarını çok iyi tahlil etmek gerekmektedir. İncelediğimiz karikatürlerde Abdülhamid Han'a karşı çok örneğe ulaştık bu da o dönemki medya üzerindeki yabancıların etkisini göstermektedir. Dönemin karikatürlerinde abartılı bir üslupla padişah'ı eleştirildiğine ulaştık. Ki bu yüzden Abdülhamid Han medyaya bazı sansürler getirmiştir. Medyanın halkın üzerindeki etkisini bilen Abdülamid Han bazı medya organlarına desek vermekle birlikte bazı hususlarda sansür de uygulamak durumunda kalmıştır.Medya; dönemin dergi ve gazeteleri II. Abdülhamid'i özellikle karikatürlerle sürekli ağır bir şekilde eleştirmiştir. Padişah'ı sürekli kötü göstererek halkı yönlendirmeye çalışmıştır. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI KOORDİNATÖR Salih DEĞİRMENCİ SOSYAL BİLİMLER LİSESİ 132 KİLİSEDEN CAMİYE, CAMİDEN KİLİSEYE BİR DÖNÜŞÜM SÜRECİ KOORDİNATÖR Mustafa ÖZTÜRK HAZIRLAYANLAR AÇIKLAMA Bugünkü adıyla Trabzon Ayasofya Müzesi çekirdeğini dini yapıların oluşturduğu şehrimiz Trabzon'da, öncesinde kilise sonrasında cami ve günümüzde müze olarak kullanılan bir binadır. Ayrıca cami mi olsun müze mi kalsın tartışmalarıyla Trabzon gündemini sık sık işgal eden bir tarihi mirastır. -Ayasofya'nın kiliseden camiye dönüşüm sürecinde belirsizlik olduğu ve net bir bilginin bulunmadığını gördük. -Ayasofya'nın kiliseden camiye dönüşümü aşamasında iki görüşün hakim olduğunu gördük. -Ayasofya'nın vakıf malı olup olmadığı hakkında net bir bilginin bulunmadığını gördük. -Trabzon nüfusunun beşte biri gibi büyük bir bölümünün Ayasofya Müzesine maalesef hiç gitmediğini ve ilgisiz kaldıklarını gördük. -Ayasofya Mahallesinde halkın oldukça büyük bir bölümünün Ayasofya'nın ibadete kapatılmasında dış baskıların etkili olduğunu savunduklarını ancak Trabzon genelinde halkın bu görüşü benimsemediklerini gözlemledik. -Trabzon halkının Ayasofya'nın cami ya da müze olması hakkında kararsız olduğunu ancak Ayasofya Mahallesi halkının Ayasofya'yı müze olarak görmek istediğini gördük. -Ayasofya'nın ibadete açılması fikrinde Trabzon halkının kararsız olduğu ancak Ayasofya halkının Ayasofya'nın tekrar ibatede açılmasını istemediğini gördük. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 7 3 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Mustafa Bahadır TOMAÇ Ali Yücel TURAN SOSYAL BİLİMLER LİSESİ 133 OKULLARDA ŞİDDETİN ÖNLENMESİ KOORDİNATÖR Eyüphan ÇELİK HAZIRLAYANLAR Gamze YAVUZBanu AYÇİÇEK Bu araştırmada amaç; okullarda saldırganlık ve şiddet içeren davranışları çıkaran öğrencilerin belirlenmesinde ve okulda şiddet ve saldırıların önlenmesinde okul ve öğretmenlerin rollerini incelemek ve bu bağlamda bazı önerilerde bulunmaktır Ülkenin herhangi bir yerindeki okulda ya da civarında şiddet olaylarının yaşanmadığı birgün geçmemektedir. Ülke genelinde, gençlerin işlediği suç ve şiddet olayları öğrencilerin öğrenim ortamının güvenliğini tehdit etmektedir. Gazeteler ve televizyonlarda sık sık okullarda yaşanan şiddet olayları bildirilmektedir. Bu tür haberlerde, öğrenciler, öğretmenler ve diğer okul çalışanlarının hayatlarında şiddetin yıkıcı etkileri görülmektedir. Gittikçe büyüyen bu şiddet sorunu, yetenekli eğitmenleri meslekten uzaklaştırmakta ve öğrenciler için öğrenim fırsatlarını azaltmaktadır. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA SOSYAL BİLİMLER LİSESİ KOORDİNATÖR Nimet TURGUT OKULLARDAKİ ŞİDDETİ ÖNLEMEK İÇİN OKULLAR NE GİBİ ÖNLEYİCİ FAALİYETLERDE BULUNABİLİR? HAZIRLAYANLAR Cansu Selin ATALAY Zeynep KURT AÇIKLAMA Okullarda yaşanan şiddet olaylarını ortadan kaldırmak için sorunları tespit etmek ve bu sorunları ortadan kaldırabilmek amacıyla yapılabilecek çalışmaları belirlemektir. Araştırma Trabzon Sosyal Bilimler Lisesi'nde gerçekleştirilmiştir. Rastgele örnekleme yöntemi ile seçilen kişiler üzerinden yürütülmüştür. Araştırmaya 143 öğrenci ve 10 öğretmen gönüllü olarak katılmıştır. Suç, bireyin toplumun içinde yürürlükte olan kurallara aykırı düşmesidir. Suç ve suçluluğu biyolojik, psikolojik ya da çevresel ve toplumsal etmenler ile açıklayan kuramlar bulunmaktadır. Genel eğilim suçlu davranışın ,diğer insanlarla olan iletişim ve ilişki içerisinde öğrenildiği yönündedir. Okulda şiddeti önleme iletişimle başlar. Okulaile iletişiminin geliştirilmesi ve sürdürülmesi, okulda ders dışı faaliyetlere yer verilmesi, öğrenci- öğretmen- okul idaresi iletişimi gibi etmenler şiddeti önlemede gerekli davranışlardır. Okulda Şiddeti Önlemede herkes geçmişten günümüze bir çığ gibi büyüyerek gelen şiddet ve şiddetin olumsuz etkileri salgın bir hastalık gibi aramızda dolaşmaktadır. Adeta eski çağlardan günümüze miras kalan şiddet, günlük yasamamızın bir parçası haline gelmiştir. Şiddetin olumsuz etkileri en çok gelecek nesillerimizi oluşturacak çocuklarımızı etkilemektedir.?Çocuğun kültürel norm ve standartlara uymayı öğrenmesi birçok davranışın temelini oluşturur. Gerçekte toplumsallaşma çocuğun toplumun bir üyesi haline gelme süreci olduğuna göre çocuk basamak basamak kendine has düşünce ve muhakeme yapısı oluşturmaktadır. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 7 4 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI 134 SOSYAL BİLİMLER LİSESİ 135 GENÇLERE ESTETİK ZEVK AŞILAMAK İÇİN DİVAN EDEBİYATI VE KLASİK MUSIKİ'DEN YARARLANMA KOORDİNATÖR Mesut TOPAL HAZIRLAYANLAR Ebru TOSUN Klasik edebiyatımızı ve musikimizi tanıtarak genç nesillere bu yolla estetik zevk kazandırmak için çalışmalar yapılmasına ve farkındalık yaratılmasına katkıda bulunmaktır. Klasik edebiyata ve musikiye duyulan ilginin yetersizliğinden dolayı günümüz gençlerinin bu konuya olan ilgilerini ve bilgilerini arttırmak yolunda yapılacak olan çalışmalara zemin hazırlamak. Gençlerin klasik edebiyatımızdan ve musikimizden etkilenerek dış estetik anlayışını yıkıp asıl gerçeğin içte olduğunu benimsetmektir. Tarih ve geçmiş değerler bilinerek kültürel açık giderilmeli. Bu konu ile ilgili olarak aileler bilinçlendirilmeli. Okullarda divan edebiyatı eğitimine önem gösterilmeli. Gençlere divan edebiyatı anlatılırken somut materyaller mümkün olduğunca gösterilmeli. (O dönemde yetiştirilen çiçekler vs.)Musiki kulak terbiyesidir. Bu bakımdan genç nesli klasik musikiye çekecek çalışmalar yapılmalı. Divan edebiyatıyla ilgili yazılmış olan eserler okutulmalı. Genç okuyucu kitlesinin en çok sevdiği, benimsediği yazarlar, şairler saptanmalı ve bir proje dâhilinde konferanslar verilmeli. Osmanlı Türkçesinin yurt genelinde kurslar aracılığıyla öğretilmesi yaygınlaştırılmalı. Ezberci eğitimden kaçınılmalı, düşünen, düşündüklerini ifade edebilen nesiller yetiştirmeye özen gösterilmelidir. Çağdaş edebiyatçılarımızın klasik kültürden yakaladığı estetiği yansıttığı eserler gençlere okutulmalı. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA SOSYAL BİLİMLER LİSESİ 136 KOORDİNATÖR Eyüphan ÇELİK AİLE - İÇİ ŞİDDETİN ÖNLENMESİNDE, KAMUOYU DUYARLILIĞI NASIL SAĞLANABİLİR? HAZIRLAYANLAR İlknur AYAL Tuğba EROL Ülkenin herhangi bir yerindeki okulda ya da civarında şiddet olaylarının yaşanmadığı birgün geçmemektedir. Ülke genelinde, gençlerin işlediği suç ve şiddet olayları öğrencilerin öğrenim ortamının güvenliğini tehdit etmektedir. Gazeteler ve televizyonlarda sık sık okullarda yaşanan şiddet olayları bildirilmektedir. Bu tür haberlerde, öğrenciler, öğretmenler ve diğer okul çalışanlarının hayatlarında şiddetin yıkıcı etkileri görülmek-tedir. Gittikçe büyüyen bu şiddet sorunu, yetenekli eğitmenleri meslekten uzaklaştırmakta ve öğrenciler için öğrenim fırsatlarını azaltmaktadır. 1-Kadınların statüsünü güçlendirmek için faaliyetlerde bulunulmalı 2-Küçük yaşlarda başlamak üzere bireyler aile içi şiddet konusunda bilgilendirilmeli 3-En önemli risk olarak ortaya çıkan ve alkol tüketimi konusu ele alınmalı 4-Mahkemelerin gerektiğinde saldırıda bulunan kişiyi eğitimlere katılmasını zorlamalı ve şiddetin tekrar uygulanması dâhilinde daha ağır cezalar vermeli 5-Polisin eşleri barıştırıcı tavrından uzaklaşıp kadının hakları doğrultusunda ona gerekli koruma desteğini sağlamalı 6-Evini terk ederek sığınağa yerleşen kadının en kısa zamanda kendi ayakları üstünde durabilmesi için meslek edinme konut bulma gibi konularda yardım edilmeli 7-Hekimlerin kadınların yaralarına doğru teşhisi koyup onları doğru yerlere yönlendirilmeleri konusunda eğitilmeleri gerekmekte .8- Emniyet görevlileri konuyla ilgili bir eğitimden geçirilmeli 9-Özellikle şiddet içeren film, dizi, bilgisayar oyunları, internet gibi araçlara karşı medya okur-yazarlığı arttırılmalı TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 7 5 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA SOSYAL BİLİMLER LİSESİ AİLE - İÇİ ŞİDDETİN ÖNLENMESİNDE, KAMUOYU DUYARLILIĞINI ARTTIRMAK İÇİN NE GİBİ ÇALIŞMALAR YAPILABİLİR? HAZIRLAYANLAR Gizem HAYALİ Oğulcan TAŞÇI AÇIKLAMA Aile-içi şiddet tüm Dünya'da olduğu gibi ülkemizde de önemli bir sorundur. Şiddet toplumsal bir kavramdır. Toplumda yaygın olan herhangi bir problemin devam etmesi veya çözülmesi bireylerin tek tek çabalarının yanında toplumun bu probleme bakış açısından da etkilenir. Ülkemizin aile-içi şiddete bakışı ne yazık ki ''Kadının sırtından sopayı karnından sıpayı eksik etmeyeceksin.'' ''Kızını dövmeyen dizini döver.''gibi atasözleriyle anlatılmaktadır. Biz bu projemizde bu sorun hakkında kamuoyunda duyarlılık yaratmak için neler yapılabileceği hakkında bilgi veriyoruz. 1- Aile içi şiddette önce toplumun şiddeti olumsuz bir yargı olarak kabul etmesi gerekmektedir. Fakat toplumda yapılan bazı davranışlar şiddeti önlemekten çok şiddeti körüklemektedir. 2- Kamuoyunu çeşitli seminer, eğitimler ve yasal düzenlemeler ile birlikte kamuoyu bilinçlendirilebilir. 3- Kamuoyunu bilinçlendirmek gerek sosyal gerek yazı gerekse görsel medya aracılığıyla sağlanabilir. Ayrıca öğrenci ve öğrenmenler vasıtasıyla ailelere ulaşılabilir ve çeşitli bilinçlendirme çalışmaları yapılabilir. 4- Şiddet unsurlarının sık gösterimi bireyleri ve çocukları olumsuz yönde etkilemektedir. Bu unsurların medyada gösterimi sınırlandırılmalıdır. 5- Haber bültenlerinde kadın cinayetlerinin gösterimi kadınları baskı altına almakta ve kendilerini güvensiz hissetmelerine sebep olmaktadır. Ayrıca toplumun şiddeti olağan karşılaması ve kanıksamasına sebep olmaktadır TÜBİTAK BİLİM FUARLARI 137 KOORDİNATÖR Eyüphan ÇELİK SOSYAL BİLİMLER LİSESİ KOORDİNATÖR Eyüphan ÇELİK AŞIRI KENTLEŞMENİN ORTAYA ÇIKARDIĞI SORUNLARIN ÇÖZÜMÜNDE MERKEZİ VE YEREL YÖNETİMLERE DÜŞEN GÖREVLERİN AÇIKLANMASI HAZIRLAYANLAR Gökçenur ACUNER Ayşe ALBAYRAK AÇIKLAMA Türkiye`de basit bir sorun gibi görülen ve sadece fiziki bakımdan incelenen aşırı kentleşme kavramı aslında görüldüğü kadar basit ve yüzeysel bir sorun değildir. Bu proje aşırı kentleşmenin ne zaman ve neden ortaya çıktığını, ne gibi sorunlar oluşturduğunu ve bu sorunların çözümünde merkezi ve yerel yönetime düşen görevlerin neler olduğunu ortaya koymak amacıyla hazırlanmıştır. Türkiye`de kentleşme nedenleri itici, iletici, çekici nedenler şeklinde gruplandırılmaktadır. İtici nedenler, nüfusun kırsal alan ve tarım dışına yönlendiren etmenleri, iletici nedenler ulaşım araçları ve olanaklarındaki gelişmeyi, çekici nedenler ise ekonomik ve toplumsal etmenleri ifade etmektedir. Aşırı kentleşmenin ortaya çıkardığı sorunların çözümünde yönetimlere belli başlı görevler düşmektedir. Bu görevlerin başında, devlet politikalarının oluşturulması, kırsal göçün dengelenmesi, mevcut konut stokunun iyileştirilmesi, yeni kentlerin ve yerleşim bölgelerinin oluşturulması, toplu konut projelerinin (ucuz şekilde) hayata geçirilmesi, merkezi hükümetin özellikle gecekondu önleme bölgeleri oluşturarak konut üretimine önem vermesi gelmektedir. Ayrıca aşırı kentleşme sorunlarına çözüm aranırken fiziki ve demografik yöndeki sorunlar ele alınarak bu yönde politikalar oluşturulmaktadır. Ancak aşırı kentleşme sadece fiziki sorunlar oluşturmayıp bir çok toplumsal sorunları da beraberinde getirmektedir. Bu yüzden çözümler üretilirken toplumsal boyutlar da ele alınmalı ve oluşturulan politikalarda sivil toplum örgütleriyle işbirliği yapılmalıdır. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 7 6 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI 138 SOSYAL BİLİMLER LİSESİ 139 BİR YUDUM TARİH: AHMET KANİ SADIKLAR'IN ANILARI KOORDİNATÖR Mustafa ÖZTÜRK HAZIRLAYANLAR Alihan TAŞKIN Siyasi tarih eksenli çalışmaların pek fazla bahsetmediğİ ancak hatırat türü eserlerle hiç bilinmeyen özellikle toplumsal detayları ve bildiklerimiz dışında yaşananları ortaya çıkabileceğini tespit ettik. Tarihi gerçeklerle tarihi olayları yaşayan insanların yaşam öykülerinin gerçeklik hususunda paralellik arz ettiği görülmektedir. İnsanların yaşam öykülerinin toplumların tarihinin bir parçası olduğunu tespit ettik. I.Dünya Savaşı sonunda insanların Trabzon ve çevresinden kaçmak zorunda kaldıkları görülmüştür. Yaklaşık 220.000 insanın Osmanlı Coğrafyasında farklı yerlere muhacir olarak gitmek zorunda kaldıklarını ortaya koyduk. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA Toplumda bir fert olan, toplumun bir parçası olan kişiliklerin toplumun genelini etkileyen olaylara tanıklıklarını, tarihi gerçeklerle örtüştürerek, sıradan insanın da tarihin bir parçası olduğunu göstermeye çalışacağız. Nasıl ki bir binanın parçası olan bir tuğla binanın tamamı değilse, binanın kendisi de bir parçasından ayrı düşünülemez. Bizler toplum binasının bir tuğlası olan sıradan insanın tarihinin toplumun tarihinden ayrı olmadığını ortaya koymaya çalışacağız. Sıradan insanın tarihi toplumun genel tarihinin dışında tutulamaz. Toplumun tarihi de özel istisnalar hariç fertlerin tarihinden bağımsız değildir. Projemizin amacı bu düşünceyi ortaya koymaktır. SOSYAL BİLİMLER LİSESİ 140 MÜREKKEBE BULANMIŞ BİR TARİH KOORDİNATÖR Mustafa ÖZTÜRK HAZIRLAYANLAR AÇIKLAMA Projemizin amacı, yakın zamanlarda hayatının kaybeden ünlü tarihçi EricHobsbawm'ın “Geçmişte pek çok tarih egemen kişilerin görkemi ve belki de onların kullanabilmeleri için yazılmıştı” sözünden yola çıkarak sıradan insanların da tarihteki etkilerini, izlerini ve onların yaşanmışlıklarını anlatmak ve hatırlatmaktır. 'Kitaplar yalnız kralların adlarını yazar. Yoksa kayaları taşıyan krallar mı? Halbuki onlar, toprakta karınca, suda balık, havada kuş kadar çokturlar, Nedense tarih onların adlarını yazmaz, Komutanları sever, erleri bilmez, Işığa bakar, gölgedekileri görmez, Halbuki ışığı var eden biraz da gölgedekilerdir...' Tarihte yazılı kaynakların yanında, varlığıyla olaylara yön vermiş, katkıda bulunmuş Kara Fatma,Gördesli Makbule,Zenci Musa gibi unutulup gitmiş nice kahraman insan?Bu insanların anlatılması ve herkesin bilmesi gereken bir hikayeleri vardır.Tıpkı Fethi YILMAZ gibi? Yaşamımızın temeli olan milyonlarca hücrenin her birinde insanın bütününü oluşturan ve ona ayrıcalık kazandıran bilgiler yer almaktadır. Bu milyonlarca hücreden bir tanesi bile eksik olduğunda vücudumuz işlevini yerine getiremez. Tarihi de bir yapboz gibi düşünürsek, bu yapbozun parçalarından biri eksik kalırsa resmin tamamını da görememiş oluruz. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 7 7 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Gökçenur ACUNER Ayşe ALBAYRAK SOSYAL BİLİMLER LİSESİ 141 EVİM EVİM GELENEKSEL EVİM TÜBİTAK BİLİM FUARLARI HAZIRLAYANLAR Betül ORDU Gülşen ŞEN AÇIKLAMA Yeni'nin “hoyrat”lığı ile “kadim” olanın “tevazu”u, ”güncel”in arenasında kadim zamanlardan bugüne hep buluşur; kimi zaman çatışma kimi zaman buluşma gerçekleşir. Ancak her ne kadar sakin ve sessiz yaşansa da her dem sancılı bir durumun izi sürülür. Bu sancılı durum, köklü bir geçmişin gölgesinde daha kaotik ve kırılmalarla dolu bir zaman dilimini de çağrıştırabilir. Son iki yüz yıllık hayatımız yeni ile kadim olanın her alanda çatışması şeklinde geçen bir dönem olmuştur. Yeni kendisini bu çatışmada “modern”olarak tanımlarken, kadim olan ise “gelenek” olarak kendisini tanımlamıştır. Tarihi buram buram yanı başında yaşayan Trabzon merkezinde yer yer geleneksel binalara rastlanır. Son, yüz elli senede Anadolu topraklarında geçmişinden kopuk, Batı'nın ev plânlarındaki saray hayatı özentisinin anlamsız ve bilinçsiz taklidi neticesinde; kimliksiz, içerisinde barınan insanların yaşama kültürüne uymayan ve sağlıksız bir konut mimarisi gelişmiştir. Kültürden yoksun binalar ne aile yaşantımıza uygun ne de bize. Yaptığımız araştırmalarda insanların eski ev mimarisini daha çok beğendiğini, eski evlerin daha rahat ve kullanışlı olduğunu gördük ama zamanla modernleşen dünyamızda maalesef ki Türk kültürüyle yoğrulmuş gelenekse binamıza yer yoktur. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI KOORDİNATÖR Eyüphan ÇELİK TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 7 8 AKÇAABAT İMKB ANADOLU LİSESİ 2012-2013 TÜBİTAK BİLİM FUARI PROJELERİ AKÇAABAT İMKB ANADOLU LİSESİ 142 NEDEN ÇİFT İSİM? KOORDİNATÖR Halit DEĞERMENCİ HAZIRLAYANLAR Ayşe ÇAN Cansu AYDIN Havva KÖLEMENOĞLU AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Soyadı kanunundan önce doğup Cumhuriyet döneminde eser veren iki isimli şair ve yazarları tespit ederek baba isimlerinin araştırılması. farklı yerlere muhacir olarak gitmek zorunda kaldıklarını ortaya koyduk. AKÇAABAT İMKB ANADOLU LİSESİ 143 DİL BİLGİSİ OYUNU KOORDİNATÖR Nafiye KARAKOÇ HAZIRLAYANLAR Cennet TOPSAKAL Şeyda KALAYCI Şeyma KİTAPÇI TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA Dil Bilgisi öğrenmek ve çözebilmek için ezber yapmak değil, bilgiyi işlemek ve uyarlayabilmek gereklidir. Dil Bilgisini ezberlemeden, test çözmeden, eğlenerek, düşünerek ve yaratıcılıklarını kullanarak öğrenmek için tasarlanmıştır. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 8 0 AKÇAABAT İMKB ANADOLU LİSESİ 144 SEN OKUMAYA DEVAM ET KİTABI BEN TIUTARIM KOORDİNATÖR Nafiye KARAKOÇ HAZIRLAYANLAR Merve ALMAS İrem ÜÇÜNCÜ Esra ELMAS AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Yatarken kitap okumak çok zordur. Kollarımız ağırır, sayfalar kapanır, fiziksel engeli ya da hastalığı olanlar için durum daha da zordur. Bu zorlukları ortadan kaldıran, amaca uygun malzemeler kullanarak bir düzenek tasarlanmış, okuma eğlenceli bir hale getirilmiştir. AKÇAABAT İMKB ANADOLU LİSESİ 145 HAFIZA TEKNİKLERİ İLE EDEBİYAT ÖĞRETİMİ KOORDİNATÖR Suat KARA HAZIRLAYANLAR Feyza Nur AKBULUT Elif CEBECİ Yaren ALTUNTAŞ TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA YGS de sorulan Edebiyat soruları genellikle soyut ve ezberlenmesi gereken kavramlar yer almaktadır. Daha kolay, hızlı ve kalıcı öğretebilmek için hafıza tekniklerinden faydalanılmıştır. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 8 1 AKÇAABAT İMKB ANADOLU LİSESİ 146 MİLLİ SENFONİ ÇAY KOORDİNATÖR Reyhan UĞURLUOĞLU HAZIRLAYANLAR Turgut AYVAZ Yusuf DERİN Sinem GEDİKLİ AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Kafein genellikle çay ve kahve bitkilerinde bulunur. İçecek olarak vücuda alınır. En çok tüketilen kafein içerikli içecek olan çay belirtilen standartlara uygun kafein içeriyorsa günlük tüketim en fazla 240-350 mg alınması gerektiği belirlenmiştir. AKÇAABAT İMKB ANADOLU LİSESİ 147 ŞARKILARDA SÖZ SANATLARI KOORDİNATÖR Rukiye ÇAPAN HAZIRLAYANLAR Elif ÖZTÜRK Merve ALTINTEPE Muhammet ÖZTÜRK TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA Şarkılarda yer alan söz sanatlarının incelenmesi sonucunda, pek çok şarkıda söz sanatlarına yer verildiği görülmüştür. Şiirde söz sanatlarını aramak yerinme şarkılarda aramanın öğrenmeyi ve ezberlemeyi kolaylaştırdığı görülmüştür. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 8 2 AKÇAABAT İMKB ANADOLU LİSESİ 148 MÜZİK İLE GELEN MUTLULUK KOORDİNATÖR Nurgül KERVAN HAZIRLAYANLAR Alperen KADAKAL İrfan KAYHAN Zühre KAHRAMAN AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Hastane ortamındaki hastaların ilaç tedavilerinin yanında müzik ile tedavilerinin mümkün olduğu görülmüştür. Hastaların istemedikleri ilaç veya seruma karşı korkularının müzik eşliğinde çok azaldığı, sadece ilaç tedavisi uygulamalarında hastanın sadece bedeninde iyileşme görülürken; müzik ile ilaç aynı anda verildiğinde bedenin yanında ruhen de hızlı bir şekilde iyileşmeye katkı yaptığı görülmüştür. AKÇAABAT İMKB ANADOLU LİSESİ 149 TRABZON' UN YILDIZI PARLIYOR KOORDİNATÖR Özlem YİĞİT HAZIRLAYANLAR Masun ÇAĞLAR Ünsal ÇAVUŞOĞLU Çağdaş UYGUN TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA Yapılan kaynak taraması ve grafiklerden yararlanarak küresel ısınmanın Trabzon üzerindeki etkileri ortaya koyulmaya çalışılmıştır. Çeşitli alanlarda meydana gelecek değişiklikler için alınacak tedbirler ve kullanılacak imkânlar tespit edilmiştir. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 8 3 AKÇAABAT İMKB ANADOLU LİSESİ 150 TEHLİKENİN FARKINDA MISINIZ? KOORDİNATÖR Serpil ATEŞ HAZIRLAYANLAR Gökay SARI Sedef Begüm TOS Yağmur HACISALİHOĞLU AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Tükettiğimiz besinlerde bulunan tuz ve şeker miktarlarının ne kadar olduğunu bilmeden tüketildiği ve bilinmeden yapılan beslenmenin insan vücuduna ne kadar zarar verdiği bir gerçektir. Günlük tüketilmesi gereken tuz miktarı 6 gram ve şeker miktarı ise 8 küp kadardır. Bu gıdaların kontrolsüz alınması böbreklerin iflas etmesine kalp ve damar hastalıklarına sebep olmaktadır. AKÇAABAT İMKB ANADOLU LİSESİ 151 DOĞRU BAĞLAMA İLE %50 TASARRUFA VAR MISINIZ? KOORDİNATÖR Ayşe BEKİRCAN HAZIRLAYANLAR Cemal Can NUMANOĞLU Selamet BAYRAM Muhammet KARAL TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA Okul sınıflarındaki lambaların yatay şekilde yerleşmelerinde, pencere kenarındaki lambaların ışık almasına rağmen yanmaları sarfiyata yol açmaktadır. Lambaların dikey olarak yerleştirme yapıldığında ışık alan pencere tarafındaki lambalar yanmayacağından %50 elektrik tasarrufu elde edilmesi düşünülmüştür. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 8 4 AKÇAABAT İMKB ANADOLU LİSESİ 152 2061 WEL COME TO TRABZON KOORDİNATÖR Ender AKINCI HAZIRLAYANLAR Feyza HACIOĞLU Rüveyda HACIOĞLU Nisanur KUŞDİL AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Bilim adamlarının gelecekte oluşacak küresel ısınmanın çevremizde ve ülkemizde meydana getireceği değişimleri araştıran bilimsel çalışmaların ve makalelerin araştırılıp incelenmesi ve Yabancı dil ile maket hazırlanması. AKÇAABAT İMKB ANADOLU LİSESİ 153 DO HAV RE HAV Mİ HAV KOORDİNATÖR Başak KALAYCI HAZIRLAYANLAR Zehranur AYDIN KADER ARSLANKILIÇ İLAYDA ECE AYYILDIZ TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA Barınaklarda tutulan köpeklerin dinletilen müziklere karşı vermiş olduğu tepkileri gözlemleyip tespit edilmesi. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 8 5 AKÇAABAT İMKB ANADOLU LİSESİ 154 UZAY YOLCULUĞU KOORDİNATÖR Taner ARSLAN HAZIRLAYANLAR Afraze TAMTÜRK Ali İhsan DEMİR Alperen TOPÇU AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Güneş ve onun çekim etkisi ile etrafında dönen 8 gezegenin daha yakından bir düzenekle tanınması tasarlanmıştır. AKÇAABAT İMKB ANADOLU LİSESİ 155 DAMLAYA DAMLAYA GÖL OLUR KOORDİNATÖR Taner ARSLAN HAZIRLAYANLAR Merve KAHRAMAN Zehra Yaşar ORHON Tuncay TÜYLÜ TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA Çatılarımıza gelen yağmur sularını depolayarak evlerimizde kullanma suyuna çevrilmesi ve bununla birlikte günden güne azalan su kaynaklarımızın önemine dikkat çekilmesi. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 8 6 AKÇAABAT İMKB ANADOLU LİSESİ 156 MUM IŞIĞI KOORDİNATÖR Taner ARSLAN HAZIRLAYANLAR Orhun KALYONCU Melike ÇARKACI Tolunay Can ÇAKMAK AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Peltier elemanın tanıtılması ve peltier elemanından faydalanarak mum ışığının yaymış olduğu ısıyı elektrik enerjisine çevrilmesi tasarlanmıştır. AKÇAABAT İMKB ANADOLU LİSESİ 157 FONKSİYONLARIN DİLİ KOORDİNATÖR Sultan YILDIIRM HAZIRLAYANLAR Bahar Beyza YILMAZBAŞ Berkay ÜÇÜNCÜ Muhammet Fazıl ÖZTÜRK TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA Fonksiyonların değişkenlerinin değişmesinde ortaya çıkan fonksiyon değeri uygun materyallerle gösterilmesi tasarlanmıştır. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 8 7 AKÇAABAT İMKB ANADOLU LİSESİ 158 PRİZMALAR KOORDİNATÖR Sultan YILDIRIM HAZIRLAYANLAR Abdurrahman YAZICI Deniz Koray KIZILGÜL Tolunay Can ÇAKMAK AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Eni, boyu ve yüksekliği belli olan prizmalar kullanarak bir küp oluşumunda kaç tane prizma kullanıldığı, hacimlerin oranı ile ilişkilendirilmesi tasarlanmıştır. AKÇAABAT İMKB ANADOLU LİSESİ 159 CANLANAN FİİLLER KOORDİNATÖR Pınar CUMCU HAZIRLAYANLAR Melike ÇARKACI Büşra BAKIRHAN İpek İNAN TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA Kazandırılması hedeflenen elli adet düzensiz fiilin seçilerek deneye katılmak isteyen öğrenciler 5 gruba bölünmüş, her gruptaki öğrenci kendine düşen düzensiz fiilleri canlandırılarak görüntülerinin çekilmesiyle kolay öğrenme-lerinin sağlanması tasarlanmıştır. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 8 8 AKÇAABAT İMKB ANADOLU LİSESİ 160 BİLİNÇLİ YATIRIM KOORDİNATÖR Ömer AYGÜN HAZIRLAYANLAR Ahmet Ensar HELVACI Gökan KARA Büşra DEMİRDAŞ AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Akçaabat, Yaylacık, Söğütlü, Yıldızlı ve Kavaklı Belediye sınırları içinde son 10 yılda ruhsatı alınan binaların zamana göre dağılımı tespit edildi. AKÇAABAT İMKB ANADOLU LİSESİ 161 MATEMATİK PROBLEMİ KOORDİNATÖR Hasan Özan ÖZGÜVEN HAZIRLAYANLAR Pınar BULUT Merve ÇAVUŞ Kübra ÇABUK TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA Öğrencilerde var olan Matematik korkusunu, sevgi vererek ve eğlenerek yenilmesi hedeflenmiştir. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 8 9 AKÇAABAT İMKB ANADOLU LİSESİ 162 HEDEF ONBİNDE BİRDEN BİNDE BİRE KOORDİNATÖR Didem KAMBUROĞLU HAZIRLAYANLAR Abdulkadir ÇOLAK Özlem MORADAOĞLU Zeynep MERCİMEK AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Adına okumatik dediğimiz makinenin maketi yapılarak banka, hastane, otobüs gibi alanlarda bekleyen insanların okuma isteğinin artırdığı gözlemlendi. AKÇAABAT İMKB ANADOLU LİSESİ 163 İLGİNÇ MUSLUKLAR KOORDİNATÖR Ayşen UZUN ÖZ HAZIRLAYANLAR Tolgahan KURT Muhammet DİL Onur SIBIÇ TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA Bir musluğun havuzu doldurma süresi, iki musluğun birlikte havuzu doldurma süresi ile ölçülmüş ve karşılaştırılmıştır TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 9 0 AKÇAABAT İMKB ANADOLU LİSESİ 164 SENCE KAÇ TUR? KOORDİNATÖR Ayşen UZUN ÖZ HAZIRLAYANLAR Zişan ATASOY Goncagül NAKAŞ Onur SIBIÇ AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Yarıçapı 10 cm. olan tekerleğin bir tur attığında, yarıçapı 20 cm. olan tekerleğin ancak yarım tur attığını görsel olarak maket hazırlanarak gösterilmesi AKÇAABAT İMKB ANADOLU LİSESİ 165 TÜRKÇEMİZ EĞİLİP BÜKÜLMESİN KOORDİNATÖR Ayşen UZUN ÖZ HAZIRLAYANLAR Elif ÖZKURT Orhun KALYONCU Tuncay TÜYLÜ TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA İş yerlerine isim verilirken Türkçe isim olup olmamasına ne kadar dikkat ediyoruz ve işyeri isimlerini seçerken duyulan kaygılar. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 9 1 BEŞİKDÜZÜ İMKB ANADOLU ÖĞRETMEN LİSESİ 2012-2013 TÜBİTAK BİLİM FUARI PROJELERİ BEŞİKDÜZÜ İMKB ANADOLU ÖĞRETMEN LİSESİ 166 1 SAATTE 73 YIL KOORDİNATÖR Ayla Yüce AKSOYOĞLU HAZIRLAYANLAR Merve BARAK Hediyenur SANLAV Sevre ŞEKER Araştırmalarımızda kaynak olarak okulumuz öğrencileri kullanılmıştır. Ayrıca okul müzemiz temel mekan olarak kullanılmıştır. Öğrencilerimize sınıflar halinde müze gezdirildi. Gezi izlenimleri kağıtlara dökülmüştür. Yazılı değerlendirmeler analiz edildi ve iyilerinden görsel oluşturmak üzere seçme yapıldı. Sonuçta öğrencilerin olumlu-olumsuz fikir grafikleri çıkarıldı. Sonuç raporları ve afişler, sunum materyalleri oluşturuldu. Yapılan çalışma sonucunda okul tarihimizin öğrenilmesinde, okulun benimsenmesinde müzenin şart olduğu, Okulumuzun tanıtımı için okul müzesinin de gezdirilmesi gerektiği, Tarihi objelerin gelecek nesillere aktarılması için gereken özveriyi gösteren bireyler yetiştirilmesinin gerekli olduğu sonucuna ulaşıldı TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA BEŞİKDÜZÜ İMKB ANADOLU ÖĞRETMEN LİSESİ AKILLI TAHTANIN EĞİTİM-ÖĞRETİMDE OLUMLU VE OLUMSUZ YÖNLERİ TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ HAZIRLAYANLAR Elif KARABACAK Hilal YARDİBİ AÇIKLAMA İnteraktif tahta olarak ta isimlendirilen akıllı tahta kullanıcılara görüntüleri sergileme ve tahta üzerinden kontrol olanağı sunmaktadır. Akıllı tahta diğer bir deyişle bilgisayar ekranının sınıf ortamındaki bireylerin görebileceği ve eğitmenin bu görüntü üzerinden bilgisayarı kullanabileceği zengin bir yapı üzerine kuruludur.Teknoloji destekli öğrenme-öğretme süreçlerinin, geleneksel yaklaşıma göre öğrencilerin bilişsel ve duyuşsal davranışları üzerinde küçük ama pozitif etki yaptığı yönünde bulgular ortaya çıkmıştır. Dolayısıyla, eğitim teknolojilerinde yaşanan bu tür gelişmelerin sonucu olarak nitelik ve nicelik açısından daha gelişmiş öğretim araçlarının kullanımı dersin işlenişi ve eğitimin genel ve özel hedeflerine ulaşılması açısından birçok fayda sağlamaktadır. Bu çalışmada ilçemiz okullarındaki akıllı tahtanın eğitim-öğretime ne tür katkılarının olduğu incelenmektedir. Geliştirdiğimiz anket ve taramasını yaptığımız eğitim makaleleri sonucunda FATİH Projesiyle gelen akıllı tahtaların eğitim-öğretime olumsuz yönlerinin olmasının yanında olumlu yönde katkı sağladığı saptanmıştır. ?Bilgisayar seviyesi iyi olan öğretmenler akıllı tahtaya daha olumlu bakmaktadır. ?Öğrenciler akıllı tahtayı ders dışı faaliyetlerde de kullanmışlardır. ?Akıllı tahta dersi eğlenceli hale getirmiştir. ?Akıllı tahta öğrencilerin derse katılma isteklerini arttırmıştır. ?Akıllı tahta ile ders esnasında daha etkili öğrenme gerçekleşmiştir. 9 3 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI 167 KOORDİNATÖR Özgür YEŞİLARAZ BEŞİKDÜZÜ İMKB ANADOLU ÖĞRETMEN LİSESİ 168 AKTİF ÖĞRENCİ KOORDİNATÖR Ahmet ACUNER HAZIRLAYANLAR Merve BARAK Hediyenur SANLAV Sevre ŞEKER Önce ortopedik engelli öğrencilerin hangi spora daha çok eğilimleri olduğu araştırıldı. Yapılan araştırmada ortopedik engellilerin basketbola daha fazla ilgileri olduğu görüldü. Ortopedik engellilerin basketbol çalışmalarında hem zamandan tasarruf hem ilgilerini arttırmak hem de başarma duygularını yaşamaları için bir model oluşturulma planlandı. Küçük bir sandalye ve kontrplak yardımıyla bir engelli sandalyesi oluşturuldu. Bir boru yardımıyla içinden geçirilen ipin uçuna bağlı olan top, bu topu ileri atılınca geriye doğru sarma mekanizması topu engelliye geri döndürecek şekilde dizayn edildi. Böylelikle engelli yorulmadı. öz güveni arttı. Projede oluşturulan model ve posterlerle desteklendi. Proje kapsamında engellilerin zamandan kazanmasını, toplum içinde olan özgüvenini arttırarak basketbol sporunu sevmeleri sağlandı. İleride potanın kenarlarına yerleştirilecek sayı sayma mekanizması ile engelli bireyler isabet oranlarını buradan görebilirler. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA BEŞİKDÜZÜ İMKB ANADOLU ÖĞRETMEN LİSESİ 169 KOORDİNATÖR Aziz ERKAN BAŞARISIZLIK NEDENLERİ NELERDİR? HAZIRLAYANLAR Rabia KARABIÇAK Sedanur DÖNMEZ Kübra KAYA TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 9 4 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA Başarı büyük-küçük, güzel-çirkin-genç-yaşlı herkes tarafından elde edinmek istenilen bir durumdur. Bir öğrenciyi ele alırsak okula kayıt olduğundan itibaren başarılı olmak ister. Bu projeyi Beşikdüzü İMKB Anadolu Öğretmen Lisesiyle sınırlandırdık. Yapılan anketlerde sebep-sonuç ilişkisi kuruldu. Sebepleri belirledikten sonra şimdiki başarısızlık durumları çözümlerinin neler olabileceği konusunda rehber öğretmenlere danışıldı. Teknik bilgiler alındı. Okuldaki derslere göre başarı oranı araştırılarak nedenlerle bağlantı kuruldu. Bu doğrultuda öğrencilere anketler uygulanarak sonuçları analiz edildi. Yapılan anketler ve araştırmalar sonucu en büyük neden verimli ders çalışma yöntemlerinin bilinmemesi sonucuna varıldı. Fakat yatılılar ve gündüzlüler olarak ayırınca diğer başarısızlık nedenlerinden farklı sonuçlar elde edilmiştir. Bu veriler ve bulgular doğrultusunda öğrencilerin başarı oranını artırmak için bulduğumuz çözüm yöntemleri; verimli ders çalışma yöntemleri hakkında öğrencilere seminer verilerek bilgilendirilmelerini sağlama, alan seçimi yaparken öğrencilerin doğru karar vermesini sağlama, yatılı ve gündüzlü öğrencilerin sorunlarının farklı olma doğrultusunda rehber öğretmenlerin farklı olması, ders proğramlarının daha düzenli ve öğrencileri sıkmayacak şekilde olması, sosyokültürel bakımdan öğrencilerin faaliyetlere katılmasının sağlanması ve öğretmenleri dersi öğrencilerin dikkatini çekecek şekilde anlatması gerekir. BEŞİKDÜZÜ İMKB ANADOLU ÖĞRETMEN LİSESİ 170 BEŞİKDÜZÜ İMKB ANADOLU ÖĞRETMEN LİSESİ ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEĞİNE KARŞI TUTUMLARI KOORDİNATÖR İbrahim CÜRE HAZIRLAYANLAR AYŞE ECEM ŞEREF DİLARA KASIM ÖZGE UZUN Eğitim sistemi, öğrenci, öğretmen, yönetici, eğitim proğramı, diğer personeli, bina araç gereç ve çevre öğelerinden oluşan bir sistemdir. Bu sistemin temel öğelerinden biri de öğretmendir. Çünkü öğretmenin niteliği eğitimdeki kalite ve başarıda önemli ölçüde etkilidir. Öğretmenlik mesleğine ve öğretmene yönelik günümüze gelinceye kadar gelişimine paralel olarak çeşitli tanımlar yapılmıştır. Öğretmen yetiştiren yükseköğretim kurumlarına öğrenci sağlamada ana kaynak olarak düşünülen Anadolu Öğretmen Lisesi öğretmen yetiştirme sistemimiz için önemli bir kurumdur. Bu okulların öğretmen yetiştiren yükseköğretim kurumlarına öğretmenlik mesleğine yönelik olumlu tutum besleyecek nitelikte öğrenci sağlaması beklenmektedir. Bu çalışma ile okulumuz öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine karşı tutularını ölçmek için 9. ve 12. sınıf öğrencilerine çeşitli anketler uygulandı. Anketler analiz edilerek grafikler oluşturuldu. Sonuçta okulumuz öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine karşı tutumları oluştu. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA BEŞİKDÜZÜ İMKB ANADOLU ÖĞRETMEN LİSESİ 171 ÇAM AĞACINDAN İLHAM ALAN MİMARİ KOORDİNATÖR Nazlı UYGUN HAZIRLAYANLAR Meryem ARACI Dilşad KARAGÖZ Merve AKSOY TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 9 5 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA Araştırmada belirlenen konuyla ilgili literatür taraması yapılıp internetten bilgi ve doküman toplandı, resimler araştırıldı. Çevredeki evlerin çatıları gözlemlendi ve çatıların fotoğrafları çekildi. Alanında uzman kişilerle birlikte NKY Mimarlık-Mimar Fatma GÜNEŞ ve Coşkun İnşaat İnşaat Mühendisi Osman COŞKUN ile görüşmeler yapılarak bilgiler toplandı. 4 Avrupa şehri ile 4 Türkiye şehirlerinin ocak ayı meteoroloji bilgileri alınarak hava sıcaklıkları ve sıcaklık grafikleri incelendi. Çam ağaçlarının şekli koniye benzemektedir. Çam ağaçları kar ve kış şartlarına karşı dayanıklıdır. Evlerin çatı yapımında çam ağaçlarının konik şekli örnek alınmıştır. Çatılarda eğimin arttığı yerlerde kar ve kış şartlarına karşı binalar daha korunaklı hale gelmektedir. Canlı kaynak ve internetten temin edilen resimlerde gösterilen Avrupa şehirlerinin çatı mimarisinde eğimi fazla olan dik çatıların yaygın olarak uygulandığı görülmüştür. BEŞİKDÜZÜ İMKB ANADOLU ÖĞRETMEN LİSESİ 172 KOORDİNATÖR Özgür YEŞİLARAZ DENSİMİZ İNTERNETTE HAZIRLAYANLAR Fatmanur KUMBASAR Fatma BİRİNCİ Derse katılamayan öğrencilerin o derslerden eksikleri olmaları ve bununla birlikte derste başarı oranlarını düşürüyor. Öğrencilerin katılamadıkları derslerin videolu anlatımını internet aracılığıyla onların izlemelerini sağlayarak kaçırdıkları derslerdeki başarı oranlarının düşmemesini sağlayabiliriz.Eğer bu durumu en aza indirebilirsek öğrencilerin başarı oranlarıyla birlikte, okul da, ülkemizde yükselir.Konuyla ilgili makaleleri, görsel ve yazılı metinleri inceleyip konuyla ilgili bilgi edindik. Bu bilgilerden yararlanarak projeye yön verdik. Konu hakkında daha fazla bilgi edinmek için bilişim teknolojileri öğretmeninden yardım alarak projeyi yapmaya başladık. Bu yöntemler çerçevesinde projeyi tamamladık. Ayrıca konu ile ilgili farklı internet sitelerinden benzer konularda videolara ve ne tür sorunlarla karşılaşıldığına baktık. Yapılan görüşmeler ve araştırmalar sonucunda derse girmeyen veya derste odaklanamayan öğrencilerin dersin videolu anlatımını dinledikten derslerdeki eksiklikleri gidermişlerdir fakat öğrencilerin sorularını soramamaları gibi sorunlar olmuştur. Derslerin videoları öğrencilerin dersleri tekrar etmesi içinde iyi bir kaynak olmuştur. Öğrenciler matematik gibi sayısal dersleri daha çok tekrar etme ihtiyacı duymuşlardır ve bu tekrarı kendi öğretmenlerinden dinlemeleri daha verimli olmuştur. Bununla birlikte videoların internete yüklenmesi büyük bir zaman almaktadır. Ayrıca her dersin kameraya alınması büyük bir çaba ve zaman alıyor. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA BEŞİKDÜZÜ İMKB ANADOLU ÖĞRETMEN LİSESİ 173 DÜNYAYA İLK YARDIM KOORDİNATÖR Hayriye KUKUL HAZIRLAYANLAR Meryem ARACI Dilşad KARAGÖZ Merve AKSOY TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 9 6 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA Dünyada her yıl 1 milyon 600 bin ton çöp birikiyor. Bu çöp yığınları hem havayı hem toprağı hem de su kaynaklarımızı kirletmektedir. Gelişmiş ülkeleri geri dönüşümle çöp dağlarının önüne geçmeye çalışıyor. Ama yeterli değildir. Bu çalışmada insanların çevreye olan duyarlıklarını artırmayı amaçlamaktır. Bu projeyi hazırlamadan önce çöp yığınları, geri dönüşümü ve ülkelerin atıkları değerlendirmeleriyle elde edilen gelirini, insanların atıkları nasıl değerlendirdikleri hakkında araştırma yaptık. Elde ettiğimiz sonuç insanların çevreye çok fazla duyarsız olduğunu, hazırladığımız bir maketle insanları daha fazla duyarlı olabileceğini düşündük. Çalışmada kağıt, koli bandı, pet şişeler, çöp poşeti ve karton kullandık. Tamamladığımız maketi öğrencilerin çok olduğu okulun merasim alanına getirdik. Öğretmen ve öğrencilerin düşüncelerini deftere yazdırdık. Düşüncelerin geneli ilgi çekici ve amacımızı verdiği yönünde. Yaptığımız maket kişiler tarafından beğenildi. Yaptığımız maket ile insanların çevreye ait duyarlılığı arttı BEŞİKDÜZÜ İMKB ANADOLU ÖĞRETMEN LİSESİ 174 FANTASTİK ROMAN NEDEN OKUNUYOR KOORDİNATÖR Eyüp HAPPANİ HAZIRLAYANLAR Meltem YALÇIN Leyla ERTÜRK Asena KAVGACI Okulumuzdaki yatılı öğrencilerin fantastik romanı okuma nedenlerini merak ettik ve bu okurları gözlemledik. Birçok öğrencinin bu türü okumasının yatılı okul hayatındaki yalnızlık hissi ile ilişkili olduğunu düşündük. Buradaki yatılı öğrencilerin henüz 15 yaşında ailelerinden ayrılıp bilmedikleri bir ortama ayak uyduramamalarını, kendilerine uygun arkadaş ortamı bulamadıklarında da hayale sığınmalarını bu düşüncemize dayanak olarak gördük. Konuyu araştırmak için konuyla ilgili kaynak taramasında bulunduk ve anket uygulaması yaptık. Sonuçları değerlendirdik ve önerilerde bulunduk. Yaptığımız çalışmadan şu sonuçlara ulaştık: 1.Yatılı öğrencilerin yurt hayatını tekdüze bulduklarını için onları farklı dünyalara taşıyan fantastik romanlara yönelmişlerdir. 2.Okulumuz yatılı öğrencilerinin yalnızlıklarını gidermek için bu tür romanlar okumaktadır. 3.Okulumuz yatılı öğrencileri fantastik romanlardaki korku ve heyecan hisleri ile yalnızlıklarını gidermektedirler. Yukarıdaki sonuçlar hipotezimizin doğrulandığını göstermektedir. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA BEŞİKDÜZÜ İMKB ANADOLU ÖĞRETMEN LİSESİ 175 FARIM DA AÇIK YOLUM DA KOORDİNATÖR Orhan SEVENCAN HAZIRLAYANLAR Ali YURDUSEVER Volkan SEVENCAN TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 9 7 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA Ülkemiz karayollarında pek çok kaza meydana gelmektedir. Bu kazalarda pek çok insanımız yaralanmakta ve hayatını kaybetmektedir. Bu kazaların birçok sebebi olmakla birlikte sürücülerin kurallara uymamaları başlıca sebeplerdendir. Sürücülerin ihmal ettiği kurallardan biri de gece yolculuklarında uzun ve kısa farlarını doğru kullanmama-larıdır. Yanlış kullanılan uzun farlar karşıdan gelen sürücünün gözlerini kamaştırarak kaza riskini oldukça arttırmaktadır. Çalışmamızda sürücülerin geceleri uzun-kısa far kullanmalarına gerek kalmadan, sadece uzun farlarını kullanarak seyahat etmelerini sağlayacak bir yöntem geliştirilmeye çalışılmıştır. Bu yöntemde ışığın (elektromanyetik dalgaların) en temel özelliklerinden olan polarizasyondan yararlanılmıştır. Polarize filtreler kullanılarak karşıdan gelen sürücünün uzun farlarından çıkan ışık şiddeti düşürülmüş ve günümüz otomotiv aydınlatma sistemlerine farklı bir alternatif geliştirilmiştir. BEŞİKDÜZÜ İMKB ANADOLU ÖĞRETMEN LİSESİ 176 GEOMETRİDEN SANATA KOORDİNATÖR Abdulbaki AKSOY HAZIRLAYANLAR Büşra ŞEREMİT Rübeysa KARAGÜLLÜ Kübra Esra GÜNDOĞDU Osmanlı camilerinin iç süslemelerinde kullanılan motiflerin çiziminde geometri gereklidir. İnternet ortamından ve çevremizdeki camilerden, oluşturulan motiflerin resimleri elde edilmiş, elde edilen motifler arasından 3 tanesi seçilmiş, geometrik kaynaklar ve matematik öğretmenleri yardımıyla seçilen motiflerden çizimler analiz edilmiştir. Her geometrik desenin başlama noktası tam bir dairedir. Ana dairenin etrafına çizilecek ikincil dairenin sayısı motif şekillerinin basitliğini veya karmaşıklığını belirler TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA BEŞİKDÜZÜ İMKB ANADOLU ÖĞRETMEN LİSESİ KOORDİNATÖR Mehmet YAPICI 177 İSRAF HAZIRLAYANLAR Fatma GÖK Munise AHÇI Konu ile ilgili araştırmamıza ülkemiz ve Dünya?da israf rakamlarını inceleyerek başladık. BM ve Türkiye İsraf Önleme Vakfı?nın yapmış olduğu araştırma raporları gösteriyor ki Dünya nüfusunun büyük bir kısmı, bir yandan israf öbür yandan açlık felaketiyle karşı karşıyadır. Olayın ciddiyetini göz önünde bulundurarak çözüme çare olması düşüncesiyle Kur’an ve hadis kaynakları başta olmak üzere diğer semavi dinlerle uzak Doğu dinlerinin bu konudaki emir ve yasaklarını araştırdık ve çözüme ilişkin arayışlarımızı ilahi metinlerden referanslarla genişlettik.Dini Duyguların İsrafı Önlemede Katkısı Olur mu? başlıklı anket yapıldı. Manevi değerlere sahip bulunan ve yediği her nimetin mutlaka bir yaratıcısı olduğunun farkında olan birey ve toplumlar israf yapmaktan daha fazla kaçınmaktadırlar. Çöpe atılan her ekmeğin ?Yüce Allah?ın emeğine saygısızlık? olduğunu bilmektedirler. Yaratıcının adını anarak (besmele) yemeye başladıkları ve yine ona hamd ederek (elhamdulillah) bitirdikleri nimeti çöpe atmaktan imtina etmektedirler. Öyleyse, geleceğimizin en büyük düşmanı olan israf ve bunun sonucu olarak ortaya çıkacak açlık ile mücadele etmenin en etkili yollarından birinin de dini sorumlulukların ısrarla hatırlatılması olduğu inkar edilemez bir gerçektir. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 9 8 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA BEŞİKDÜZÜ İMKB ANADOLU ÖĞRETMEN LİSESİ 178 KANIMDAKİ BENLİĞİM KOORDİNATÖR Sefer DEMİRCİ HAZIRLAYANLAR Seda TÜRKMEN Asena İrem TOPAL Elif TOSUN İnsan kanındaki özelliklerin kan gruplarının belirlenmesinde etkili olduğunu araştırmak. İnsanın kişilik özelliklerinin kan grubunu belirlenmesine yardımcı olduğunu ve kan grubu tespit edilen kişilerin de kişilik özelliklerinin anlaşılmasını sağlayacağını ispatlamaya çalışmak. Öncelikle değişik kaynaklardan yararlanarak seksen soruluk kişilik özellikleri anketi hazırlandı ve bunlarından yararlanılarak kan gruplarının tespit edilmeye çalışıldı. Bunda %60 ile %80 arasında başarılı olunacağı ispatlandı. İkinci anket olarak her kan grubuna ait 20 şer soruluk anketler hazırlanarak kişilik özelliklerin tespit edilmeye çalışıldı ve bunda da % 70 e yakın başarılı olduğu ispatlandı. İnsan kişilik özelliklerinin kan gruplarının ortaya çıkmasında etkili olduğu ve kan gruplarından yola çıkılarak insanın kişilik özelliklerinin tespit edilebileceği sonucuna varılmıştır. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA BEŞİKDÜZÜ İMKB ANADOLU ÖĞRETMEN LİSESİ KOORDİNATÖR Özlem GÜLAY 179 KAYNAŞTIRMALI EĞİTİMİN SOSYOLOJİK AÇIDAN ÖNEMİ VE AMACI HAZIRLAYANLAR Halenur BAKIRMAN Nergiz POYRAZ Didem YURDGAGÜVEN Örnekleme olarak seçtiğimiz ilk ve ortaokullarda (İlçemizdeki okullarda) kaynaştırma eğitimi uygulamasının işleyişi ile ilgili sağlıklı bir analiz yapmak. Örneklem sahamızdaki okullarda çalışan öğretmenleri kaynaştırma eğitimine ilişkin görüşleri de alınarak kaynaştırma eğitiminin önemini araştırmak. Örneklem sahamızdaki okullarda uygulamada karşılaşılan güçlüklerin tespit edilip çözümlerin ortaya konulmasına katkı sağlamak Kaynaştırma eğitimine yönelik toplumda farkındalık yaratmak.Araştırma üç bölümden oluşmaktadır. Birinci ve ikinci bölüm teorik, üçüncü bölüm ise araştırma bulgularının değerlendirildiği bölümdür. Hazırlık aşamasında taranan literatürden ve daha önce yapılmış benzer çalışmalardan da yararlanılarak bilimsel yaklaşımlar çerçevesinde konu anlatılmıştır. Konuyla ilgili canlı kaynaklar ile görüşmeler yapılmıştır. Daha sonra alanda gerçekleştirilen çalışmalardan yararlanılarak bir anket formu düzenlenmiştir. Anket formu evreni temsil eden örneklem üzerinde uygulanmıştır. Trabzon ili Beşikdüzü İlçesi Merkezinde görev yapan öğretmenler kaynaştırma eğitiminin özel eğitime muhtaç olan öğrencileri yeterince sosyalleştirdiğini düşünmektedir. Örneklem grubumuzda yer alan öğretmenler kaynaştırma eğitimi ile ilgili olarak üzerine düşen görevleri yerine getirmektedir. Sonuç olarak kaynaştırma eğitiminin temel hedefi kaynaştırma öğrencilerinin potansiyel zekalarını ortaya çıkarıp kendi ayakları üzerinde durup sosyalleşmesini sağlamıştır. Yaptığımız araştırma sonucunda kaynaştırma eğitiminin olumlu yönlerinin çok daha ağır bastığı kanaatine varılmıştır. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 9 9 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA BEŞİKDÜZÜ İMKB ANADOLU ÖĞRETMEN LİSESİ 180 KENDİMİ AŞIYORUM KOORDİNATÖR Salih BAŞSOY HAZIRLAYANLAR Çağla ŞEN Dilek GÖÇ Fatma YILMAZ Her deneme ve ders sınavı sonucunda psikolojik Danışma ve Rehberlik servisi olacak öğrencilerimizin sonuçlarını bir önceki deneme ve ders sınavına göre yine kendi sonucu ile karşılaştırıp, hangi noktalarda artış sağladığını tespit edip sınıfında en az yüksek artışı sağlayıp kendini aşan öğrencilerimizi bu çalışmasından dolayı kendimi aşıyorum projesi kapsamında ödüllendiriyoruz. II. dönem itibariyle proje uygulamaya konulmuştur. 163 Öğrenci projeye katılıştır. 136 Öğrencide I. Döneme göre ders notları ortalamalarında yükseliş olmuştur. Proje ile ilgili afişler hazırlanarak öğrenciler projeye katılım konusunda teşvik edilmişlerdir. Projenin çok yararlı olduğu tespit edilmiştir. Özellikle öğrencilerimiz sürekli kendini başkasıyla mukayese etmekte iken proje ile dün neredeydim şimdi neredeyim diye kendilerini sorgulamaya başlamışlar, başarılarında kayda değer artışlar olmuştur. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA BEŞİKDÜZÜ İMKB ANADOLU ÖĞRETMEN LİSESİ 181 KULLANILMAYAN HAZİNE KOORDİNATÖR Müzeyyen BEKAR AÇIKLAMA Bu proje ile yiyecek atıklarının çöpe değil toprağa atılmasıyla gübreye gereksinim duymadan bitki yetiştirmek amaçlanmıştır. Yapılan araştırmalarda yiyecek atıklarının kompost gübreye dönüştürülerek geri dönüşümünün sağlandığı belirlendi Ancak yiyecek atıklarının kompost gübreye dönüştürülmesi uzunca sayılabilecek bir süreyi ve emeği gerektirmektedir. Bu işleme gerek kalmadan yiyecek atıklarının doğrudan toprağa gömülerek geri dönüşümünün sağlanabileceği hipotezinden harekete çalışma planlandı. Bu çalışma kapsamında 3 tip toprakta maydanoz ekimi yapıldı. Yapılan çalışma sonucunda varsayımımızın doğrulandığını gördük Yiyecek atıklarıyla yetişen sebzelerin daha lezzetli olduğu görüldü. Halkımızın yiyecek atıklarının değerlendirilmesi konusunda bilinçlendirilmesi ve bu atıkların toprağa kazandırılması gerekir. Ayrıca sokak aralarında mevcut geri dönüşüm kutularının yayına bir de yiyecek atıklarıyla ilgili YİYECEK ATIK KUTUSU bulundurulması yararlı olacaktır. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 0 0 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI HAZIRLAYANLAR Hayriye Büşra TAŞ Atilla ÇAKIR Melike ÇÖLKUŞU BEŞİKDÜZÜ İMKB ANADOLU ÖĞRETMEN LİSESİ 182 MÜZİKLE TERAPİ VE ÖĞRETİM KOORDİNATÖR Zeynep Nalan HAZIRLAYANLAR Şeymanur YILDIZ Yaren ADIGÜZEL Mehmet SANDALCI Müziğin insanın ruh sağlığı ve kişiliği üzerindeki etkilerinden yararlanılarak okullarımızda kullanılmaya başlanılan etkileşimli tahta ve tabletlerde kullanılması sonucunda başarının ve hatırlamanın artması Müziğin insanın ruh sağlığı ve kişiliği üzerindeki etkilerinden yararlanılarak okullarımızda kullanılmaya başlanılan etkileşimli tahta ve tabletlerde kullanılması sonucunda başarının ve hatırlamanın artması gerçekleşmiştir. Öne sürülen iddianın başarıya ulaştığı söylenebilir. Uygun makamda dersle birlikte verilen müziğin öğrenme ve hatırlamada etkisinin fazla olduğu görülmüştür TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA BEŞİKDÜZÜ İMKB ANADOLU ÖĞRETMEN LİSESİ KOORDİNATÖR Hayriye KUKUL 183 SOSYAL BİLİNÇLENMENİN KÜRESEL ISINMAYI ENGELLEMEDEKİ ROLÜ HAZIRLAYANLAR İnternetten ve diğer kaynaklardan küresel ısınma hakkında literatür taraması yapıldı. Çevre duyarlılığı konusunda anket yapıldı. Yapılan anket sonuçlarına göre HES projeleri konusunda insanların yeterince bilinçli olmadıkları görüldü. HES lerin yapılacağı yerlerden biri olan Rize Fındıklı ilçesine gidildi. Bu bölgede 17 tanesi Fındıklı'da 7 tanesi Çağlayan'da yapılmak istenen HES projeleri var. Ama bu 24 projenin inşaatı halkın şiddetli tepkisinden dolayı durdurulmuştur. Röportajlara göre suyu az olan derelere bile mikro HES ler yapılmak isteniyor. Bölgede bütün bunlara tepki olarak Fındıklı dereleri koruma platformu kurmuşlar. Bölgelerinde HES lerin yapılmasına şiddetle karşılar Yeraltı kaynaklarımız satılıyor, yer üstü kaynaklarımız satılıyor. Para uğruna çevre kirletiliyor, denizler kirletiliyor, insanlık kirletiliyor, biçimde görüşler ortaya çıkmıştır. Anket sonuçlarından anlaşıldı ki insanlar çevre konusunda yeterince bilinçli değil. Özellikle HES projeleri hakkında hiçbir bilgisi olmayan insanlar var. Bizde insanları bilinçlendirmek amacıyla bu konu üzerinde çalıştık. HES lerin kurumu aşamasındaki doğa katliamı nedeniyle çevreye olan duyarlılığımız arttı. HES projeleri hakkında toplumda yeterince bilinçlenme çalışmaları yapılmalı, Enerji tasarrufu özendirilmeli , kaçak elektrik kullananlarla etkin mücadele yapılmalı, HES yerine alternatif kaynaklar olarak jeotermal, güneş enerjisi ve rüzgar enerjisinden faydalanılmalı, Ülkemizdeki barajların 1?3 lük kısımlarını kullanmak yerine tamamını kullanırsak dışa bağımlılık azalır. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 0 1 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Ayşegül TOMRUK Nebahat Nur BAYRAK Sevdanur KIYAK AÇIKLAMA BEŞİKDÜZÜ İMKB ANADOLU ÖĞRETMEN LİSESİ SOSYAL VE KÜLTÜREL ETKİNLİKLERİN ÖĞRENCİNİN DERS BAŞARISINA ETKİSİ Sosyal ve kültürel etkinlikler öğrencinin kendine güven duygusunu kazanmasını o toplumun bir ferdi olduğunu anlamasını ve sosyalleşmesinin hızlanmasını sağlar. Sosyalleşme sürecinin önemli bir sonucu rol öğrenmektir. Öğrenciler onlara uygun olan sosyal rolleri öğrenirler. Bu faaliyetler iyi yurttaş, iyi arkadaş, sorumluluk sahibi komşu, iyi öğrenci, birlikte çalışma, liderlik vb. rolleri öğrenmede önemli hazırlayıcılık görevi yaparlar. Okulumuzda sosyal ve kültürel alanda tiyatro-skeç, şiir dinletisi, koro, müzik programları, halk oyunları; sportif alandaysa voleybol, futbol, basketbol, badminton, masa tenisi, taekwondo gibi faaliyetler bulunmaktadır. Böylelikle öğrenciler kendilerini destekleyecek olumlu sosyal ortamı yakalayabilmektir. Araştırmanın çalışma evrenini Trabzon Beşikdüzü Anadolu Öğretmen Lisesi’nde öğrenim gören öğrencileri oluşturdu. Bilgi ve verileri toplamak üzere 10 sorudan oluşan bir anket geliştirildi. İlgili örnekleme bu anket uygulandı. Okulumuzda sosyal ve kültürel alanda tiyatro-skeç, şiir dinletisi, koro, müzik programları, halk oyunları; sportif alandaysa voleybol, futbol, basketbol, badminton, masa tenisi, taekwondo gibi faaliyetler bulunmaktadır. Böylelikle öğrenciler kendilerini destekleyecek olumlu sosyal ortamı yakalayabilmektedir. Okulumuzda yapılan anketlere göre örneklemlerin %64'ü okulumuzda düzenlenen sosyal ve kültürel faaliyetlere katılırken %36'sı bu tür etkinliklerde görev almamıştır. Sportif faaliyetlere katılanların oranı ise %59 bu tür etkinliklere katılmayanların oranı %41?dir. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI 184 KOORDİNATÖR Özgür YEŞİLARAZ HAZIRLAYANLAR Nazlı VELİOĞLU Fadime MALKOÇOĞLU SEBAHAT ÇAKMAK AÇIKLAMA BEŞİKDÜZÜ İMKB ANADOLU ÖĞRETMEN LİSESİ KOORDİNATÖR Özgür YEŞİLARAZ 185 SOYADI AİLE ADI KADIN ERKEK EŞİTLİĞİ BATILILAŞMA AVRUPA HAZIRLAYANLAR Damlanur KAZAZ Bircan AYDEMİR Soyadı kullanımının daha demokrat ve eşit bir statüye kavuşturulması kadın-erkek eşitliği için önemli bir adımdır. Eşlerin duygusal birlikteliklerinin yanı sıra demokratik birlikteliğiyle çözüme kavuşabilir. Kullanılan yöntem ve işlemler: Literatür taraması yapıldı, Trabzon il merkezini çalışma evreni olarak alan bir anket uygulandı. Çeşitli ulusal ve uluslararası kanun ve sözleşmelerin ilgili bölümleri incelendi. Modernleşmenin getirmiş olduğu değişim süreci içinde aile ve buna ek olarak da soyadı değişime uğramaktadır. Öncelikle batı toplumunda gerçekleşen değişim, çevresini, dolayısıyla Türkiye?yi de etkilemektedir. Türkiye 19. yy ile birlikte girdiği batılılaşma hareketine günümüzde de yapılan kanun değişiklikleriyle devam etmektedir. Türkiye?nin, Birleşmiş Milletler Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Ortadan Kaldırılması Sözleşmesi?ne, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi?ne ve Türkiye Cumhuriyeti Anayasası?na uyması beklenmektedir. Türkiye modernleşme ve batılılaşmanın getirdiği değişimi kadın erkek eşitliğinin aile içindeki başlangıcı soyadının (aile adı) yapılandırması alanında uygulamalıdır. Özellikle kadınların bu süreçte mağdur edilmelerinin önüne geçmek amaçlı Türk Medeni Kanunu?nun 187. ve 321. maddeleri yeniden ele alınmalıdır. Toplum, özellikle kadınlar, soyadı konusunda ilgisiz değiller ve büyük bir kesimi değişim istemektedir. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 0 2 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA BEŞİKDÜZÜ İMKB ANADOLU ÖĞRETMEN LİSESİ TRABZON İLİ BEŞİKDÜZÜ, ŞALPAZARI VE TONYA İLÇELERİNİN YÜKSEK KESİMLERİNDE YETİŞEN DOĞAL ÇALI ÇİLEĞİNİN KIRSAL KESİME ETKİSİ KOORDİNATÖR ÖMER ÇITLAK HAZIRLAYANLAR Özge ŞAHİN Betül AKTAŞ AÇIKLAMA Proje amacına yönelik olarak likapa bitkisinin Beşikdüzü, Şalpazarı, Tonya ilçelerinin yüksek kesimlerinde yetişmesi ile ilgili akademik kaynaklar ve bu alanda uzman kişilerden birebir görüşülerek faydalanılmıştır. Likapa bitkisinin insan sağlığı için sağladığı yararları ve bitki yetiştiriciliğine olan talebin ortaya çıkarılması ve bu bitkinin yetiştirilmesi halinde sağlayacağı ekonomik katkılar ortaya çıkarılmıştır. Likapa bitkisi üzerindeki araştırmalar sonucu kullanım alanı ve birçok yararları ortaya çıkmıştır. Ancak bu bitkinin yararlarının yöre halkı tarafından tam olarak bilinmediği gözlemlenmiştir. Bu bitkinin doğal ve kültüre edilmiş haliyle tanıtım, yetiştirilmesi ve piyasaya sunumu konusunda m e d y a , s e m i n e r, b r o ş ü r v e g a z e t e h a b e r l e r i yaygınlaştırılmalı, İl ve ilçe tarım müdürlükleri kanalıyla etkin alan çalışmaları yapılmalıdır. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI 186 BEŞİKDÜZÜ İMKB ANADOLU ÖĞRETMEN LİSESİ 187 TRİGONOMETREYE ATILAN OLTA KOORDİNATÖR Mehmet HALICI HAZIRLAYANLAR AÇIKLAMA Öğrenciler hangi kazanımı hangi soruda uygulayacağını bilmiyor ve birkaç kazanım gerektiren sorularda kazanımlardan bazılarını uygulayıp bazılarını uygulamıyor. Araştırmalarımıza göre okulumuzdaki 12. sınıf öğrencilerinin en çok zorlandığı konunun trigonometri olduğu kanısına vardık. Üniversite sınavında çıkan trigonometri sorularının bazı kalıplarından seçerek öğrencilere uygulandı. Uygulama sonucu en çok yanlış yapılan 5 soru belirlendi ve bu soruların hangi bilgi eksikliğinden yanlış yapıldığı araştırılmak üzere sorular incelendi. Bu çalışmalar sonucunda Trigonometrik denklemler çözer kazanımının ve teğetler dörtgenin ve deltoid bağlantılarını bilinmediğine karar verildi. Bunun giderilmesi konusunda gerekli olan bilgileri sorunun yanına ekledik ve testi tekrar uyguladık. Soruların eksiksiz çözüldüğü görüldü. Okulumuz öğrencilerine uygulanan ankette trigonometri ünitesi sorularında uygulanacak bağlantıyı soruların yanına eklediğimizde soruların çözüldüğü sonucuna ulaşıldı. Yaptığımız araştırma soncunda sorularda kullanılacak bağlantılar soruların yanına eklenmeli ve öğrenci sadece yorum yaparak sonuca ulaşmalıdır. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 0 3 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI MELTEM YALÇIN MERVE PEHLİVAN KÜBRA KARTAL BEŞİKDÜZÜ İMKB ANADOLU ÖĞRETMEN LİSESİ 188 TÜP'Ü TAK HİÇ ÇIKARMA KOORDİNATÖR Mehmet ÖZGÜREL HAZIRLAYANLAR Selenay GÜNEY Beyzanur AKKAYA Gülseren EMİROĞLU Ev hanımlarının sorunu olan tüplerin erken bitmesi ve bunun ekonomiden kötü etkilendiğinden yaptığımız ürünle ısıyı yalıtarak, ısının dışarıya çıkışını azaltıp tüpün erkenden bitmemesini sağlamaktır. Yalıtkan malzeme ile düzeneği alüminyum folyo kapladık. Daha sonra düzeneğin alttan hava almaması için attan 2-3 cm boşluk bıraktık. Eğer boşluk bırakmasaydık gaz çıkışını sağlayamayacak tüp yanmamış olacaktı. Gaz zehirlenmelerine sebep olacaktı. Bu düzenekle zamandan % 40 kar edildi Ocak boyutundaki saç ayakları ve alüminyum folyoyu kullanarak projenin verimliliğini artırmış olduk Normal şartlarda 6 dakikada kaynayan su yaptığımız proje ile 3 dakikada kaynadı. Proje ile % 40 zamandan kar edildi. Tüpün erken bitmesi önlendi. Aile ekonomisine katkı sağlandı. Uygulanması kolay bir düzenek ortaya koyuldu. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA BEŞİKDÜZÜ İMKB ANADOLU ÖĞRETMEN LİSESİ 189 ÜLKEMİZDE İNGİLİZCE ÖĞRETİMİN NEDEN KALICI OLMUYOR? KOORDİNATÖR Aygün ÇITLAK HAZIRLAYANLAR Hamit FURUNCU Güner Dilan SÜER Bu çalışmada ülkemizde İngilizce öğretiminin neden kalıcı olmadığı araştırılmış ve İngilizce öğretiminin daha etkili hale getirilebilmesi için çeşitli önerilere yer verilmiştir. Yabancı dil bilgisi, diplomatik, bilimsel, ekonomik ve diğer birçok alanda uluslararası işbirliği için ön koşuldur ve bu yolları açmak için bir araçtır. İlk olarak internet ortamında konu ile ilgili literatür taraması yapıldı. Daha önce konu ile ilgili yapılmış çalışmalar incelendi. Sorunun kaynağı için başta İngilizce öğretmenleri olmak üzere okul öğretmenlerinden bilgi alındı. Bu görüşler doğrultusunda anket soruları hazırlandı. Bu çalışmada nitel araştırma yöntemi olarak anket kullanıldı. Bu araştırmanın örneklem grubu Beşikdüzü İMKB Anadolu Öğretmen Lisesinde eğitim-öğretim gören 100 öğrenci ve çalışmakta olan 18 öğretmendir. Konu araştırması sonucunda edinilen bilgiler doğrultusunda hazırlanan anket, örneklem grubuna uygulandı, elde edilen veriler grafiklere aktarıldı. Ayrıca bir eğitim danışmanı olan John Barth ile e-mail yoluyla görüşme yapıldı. Ülkemizde İngilizce öğretiminin kalıcı olmamasının sebepleri arasında İngilizce öğretimine küçük yaşta başlanmadığı, derslerde İngilizce konuşmaya, telaffuza ve pratiğe ağırlık verilmediği, oyun, şarkı, film vb. gibi etkinliklerin az kullanıldığı, ana dili İngilizce olan ülkelerde eğitim görme imkanının olmadığı, öğrencilerin İngilizce öğrenme konusunda yeterince bilinçlendirilmediği, sınıflardaki öğrenci sayısının çok olduğu, yurtdışı projeleri ve öğrenci değişim programlarının yetersiz olduğu gerçeği ortaya çıkmıştır. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 0 4 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA BEŞİKDÜZÜ İMKB ANADOLU ÖĞRETMEN LİSESİ 190 YEREL TARİH ARAŞTIRMALARINDA SÖZLÜ TARİH YAKLAŞIMI; ÖRNEK KİŞİ MUSA ÇAVUŞ KOORDİNATÖR Sayriye SEVENCAN HAZIRLAYANLAR Bahar BİRİNCİ Fatmagül BANK Yazdıklarımız ve vardığımız sonuçlar anlatımlara dayanır. Proje çalışması için önce köyde röportajlar yapıldı. Musa çavuşun muhtarlığı döneminde köyde öğretmenlik yapan kişilerle görüşüldü. Musa çavuşun torunu ile röportaj yapıldı. Köyün okulunu musa çavuşun yaptırdığı bilgisine ulaşıldı. Resmi dairelerde köylüye pek çok iyiliği dokunmuş, köye gelen pek çok misafiri musa çavuş ağırlarmış . Musa çavuşun kızı ile röportaj yapıldı. Köyde eşkıyalarla mücadele etmiş. Musa çavuş rumi 1303 tarihinde Çarşıbaşı Yeniköy'de doğmuştur. Trunu Mehmet Gellecinin söylediğine göre 12 yıl askerlik yapmıştır. Birinci dünya savaşına katılmış, yemen cephesinde ya da Libya cephesinde savaşmıştır. Yemen cephesinde esir olmuş, oradan İngilizler tarafından Hindistan'a götürülmüştür. Esir kamplarında birkaç yıl kaldıktan sonra köyüne dönmüştür. Köye döndükten sonra köyde türeyen asker kaçakları ve eşkıyalarla uğraşarak onları ortadan kaldırmış, köyü beladan kurtarmıştır. Muhtarlığa talip olmuş, köylü tarafından sevilip sayıldığından muhtar seçilmiştir. 1919 dan itibaren 1954 yılına kadar aralıksız 36 sene muhtarlık yapmıştır. Yavuzköye pek çok hizmetleri olmuştur. Okul yaptırmış okulun altını halkevi olarak düzenlemiştir. Musa çavuşun çevresi son derece itibarlı ve saygın kişilerden oluşurmuş. Vakfıkebir'de çarşıda köyde her şey ondan sorulurmuş. Yerel tarih öğretimi için önemli bir yer olan müze ve tarihi mekan konularındaki sorunları gidermeliyiz. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA BEŞİKDÜZÜ İMKB ANADOLU ÖĞRETMEN LİSESİ 191 YGS VE LYS `DEKİ SORU-KAZANIM İLİŞKİSİNİN BELİRLENMESİ KOORDİNATÖR Vaner KUZU HAZIRLAYANLAR Beste ARMUTÇUOĞLU ESRA ÖKLÜK SABRİ KARKAÇ OSYM soru komisyonları sınav sorularını hazırlarken tamamen ders müfredatlarına kılavuzluk eden kazanımları esas almaktadır. YGS ve LYS soruları ile ortaöğretim müfredatlarında yer alan kazanımlar arasındaki ilişkinin belirlenmesi, ÖSYM nin sorulardaki referans noktasını da açıkça ortaya koymuş olacaktır. Konuyla ilgili araştırmamızı literatür taraması yaparak başlattık. Ancak ne yazık ki daha önce ne yayın ortamında ne de akademik çevrelerde sorukazanım ilişkisi üzerine bir çalışma yapıldığını gördük. biz de çalışmamızı MEB Talim Terbiye Kurulu Başkanlığının yayınlarından faydalandık. OSYM üniversite sınav sorularının hazırlanmasında öncelikle MEB ders proğramlarında yer alan kazanımları esas almaktadır. Yaptığımız anket çalışmasının sonuçlarına göre öğrencilerin soru-kazanım ilişkisi konusunda yeterli bilgiye sahip olmadıkları anlaşılmaktadır. Öğrencilerin kazanımlar konusunda yeterli bilgiye sahip olmamaları, onların sınavlara hazırlanırken hangi konuya ne kadar ağırlık ve önem vermeleri gerektiği konusunda bir belirsizliğe düşmelerine sebep olmaktadır TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 0 5 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA BEŞİKDÜZÜ İMKB ANADOLU ÖĞRETMEN LİSESİ 192 YUMURTADA CİVCİV VAR KOORDİNATÖR Süleyman ÇAKMAK HAZIRLAYANLAR Merve YAVUZ Nazlı İrem ŞEKER Kübra KARTAL TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Doğal ortamda tavuğun kuluçkaya yatmasıyla sınırlı sayıda civciv elde edilirken kuluçka makinesiyle çok dana fazla sayıda civciv elde edilebiliyor. Kuluçka makinesi yapımı için tahta, strafor ve kontrplaktan makinenin kasnağını oluşturduk. Bu şekilde ısı ve nem kaybı en aza indirildi. Civcivlerin çıkış döneminde makinenin kapağı sık sık açılması gerektiğinden dolayı nem ve ısı değerlerinin en az etkilenmesi için iki taraftan açılabilen cam pencere takıldı. Yumurtaların konacağı bölmeler ipten yapılıp esneklik sağlandı. Kuluçka makinesinin beyni olan zaman röleli termostat makineye bağlandı. Isı dengesi için ampül sürekli çalıştırıldı Gerekli çark sistemi oluşturularak araba cam sileceği motoruna elektrik verip yumurtaları 40 derece açı ile çevrilir hale getirdik. nemi ölmek için makineye dijital higrometre bağlandı. Makineye iki sabit iki de hareketli hava deliği açıldı. Yumurtaların döllü olup olmadıkları yada gelişim evreleri için aparat hazırlandı. Evde kullanılan malzemeleri değerlendirerek ve üzerine yeni malzemeler eklenerek uygun maliyete kuluçka makinesi yapıldı ve kuluçka makinesi doğa ortamla ayni nicel değerler içinde çalıştırıldı. Makineden çıkan civcivlerin doğal ortamda çıkan civcivlerle ruhsal, fiziksel, sağlık yönünden ayni olduğu saptandı. Fakat doğaya/çevreye karşı tutumlarının doğal ortamda çıkanlardan dana fazla ön yargı ile bakılıp makinede çıkanların çok farklı tepkiler vermediğini ve doğal ortamda çıkanların insanlara karşı ilk tutumunun korkarak olduğunu, makineden çıkanların ise insanlarla iletişiminin ve sevgisinin daha fazla olduğu gözlemlendi. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 0 6 TRABZON ANADOLU İMAM HATİP LİSESİ 2012-2013 TÜBİTAK BİLİM FUARI PROJELERİ TRABZON ANADOLU İMAM HATİP LİSESİ 193 PABUCU DAMA ATILANLAR… Ahilik, Ahi Evran tarafından kurulan esnaf dayanışma teşkilâtıdır. Temelinde sevgi, kardeşlik ve yardımlaşma gibi ilkeler bulunan Ahilik, Anadolu'da 13.. yüzyıldan itibaren Türk İslam kültürünün yerleşmesinde etkili olmuş tur. Ahilik Osmanlı Devleti'nin son zamanlarına kadar varlığını korumuştur. Trabzon'un Türkleşmesi ve İslamlaşmasında büyük rol oynayan Ahi Evren Dede'nin hizmetlerinin ve Ahilik kültürünün günümüze yansımaları, Trabzon şehri esnaf ve sanatkârları örnek alınarak gösterilmeye çalışılmıştır Hipotez: Ahilik kültür Trabzon'da yeterince yaşatılmıyor. Uygulanan prosedür: -Kaynak taraması yapıldı. -Bulunan bilgiler ışığında karşılaştırma yöntemi kullanılarak Ahilik kültürünün şehrimiz esnafınca yaşatılıp yaşatılamadığına dair bilgiler edinildi. -Trabzon Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği Başkanı Metin Kara ve Genel Sekreteri Ömer Kayıkçıoğlu ile röportajlar yapıldı. -Şehrimizde 2012 yılında T.E.S.O.B. tarafından Yılın Ahisi seçilen MehmetYetim ile röportaj yapıldı. -Şehrimizin çeşitli esnaf ve sanatkârlarından oluşan bir grupla anket ve röportajlar yapıldı. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI KOORDİNATÖR GAMZE SÖNMEZ HAZIRLAYANLAR H. İBRAHİM DAVULCU ALPEREN H.MUSTAFAOĞLU ZEHRANUR KABAOĞLU AÇIKLAMA TRABZON ANADOLU İMAM HATİP LİSESİ 194 AKÇAABAT TARİHİ KOORDİNATÖR MELEK BAL HAZIRLAYANLAR AYŞE BULUT KEVSER BEYZA KÜÇÜK Ülkemizde kentleşme modern yapılaşmasını tüm hızıyla sürdürürken kent kültürü de geleneksel kültürümüzün çeşitli öğelerini de beraberinde değiştirmektedir. Bu süreçten en çok etkilenen değerlerimizden biri de “komşuluk ilişkilerimiz” dir. Dile getirilen sorun komşuluk ilişkilerimizin eskiye göre bozulduğu, zayıfladığı ve komşuluk değerlerinin kaybolduğu yönünde idi. Bu durumun pek çok sebebi araştırılabilirdi. Biz komşuluk ilişkilerini etkileyen bir faktör olarak yalnızca kentleşmeyle birlikte değişen konut mimarisinin rolünü araştırdık: Apartmanlarda “Ahh ! O eski günler!” özlemi ve buna karşılık bozulmayan tarihi dokusuyla geleneksel Türk ev mimarisini günümüze taşımış Ortamahalle, yaşayan sakinleriyle tarihi bir model olarak önümüzde duruyordu. Buradan yola çıkarak bir karşılaştırma yaptık. Kent mimarisinin çok katlı bina sakinleriyle rastgele seçtiğimiz farklı meskenlerde yaptığımız röportajlar ile mimariden kaynaklanan varsa sorunları tespit etmeye çalıştık. Benzer röportajlar ile tarihi mimaride saklı komşuluk değerlerini ve yaşatılıp yaşatılamadığını tespit etmeye çalıştık. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 0 8 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA TRABZON ANADOLU İMAM HATİP LİSESİ 195 ALTIN ORAN nşaat alanında kullanılması ve yaptıkları mimari yapıtlar ile Matematik biliminde bir çok ilerleme kaydeden Mısırlılar sayesinde bulunmuştur. Phi (Altın Oran) İlk olarak Keops Mısır Piramidi yapımında pi ile beraber kullanılmıştır. Daha sonra Euclid (Öklid)'in elementler tezinde bir doğru parçasının 0,618 oranıyla bölündüğünde ortaya bir uyum yasasının oluştuğundan bahsetmiştir. Bu kanıtta bize Altın Oranın tarihte birden fazla ve farklı değerlerde keşfedildiğini gösterir. Yunanlı ve Heykeltraşlar arasında ünlü olan Phidias tarafından da phi(altın oran) kullanılmıştır. 1170 yılında İtalya'nın Pisa kentind dünyaya gelen İtalyan Matematikçi Leonardo Fibonacci 1200 lü yıllarda Liber Abaci yani Fibonacci Dizisini bulmuştur. 1509 yılında Leonardo da Vinci tarafından yayınlanan İlahi Oran adlı çalışmasında Altın oranı kullanarak sanatta ilk defa Altın Oranın kullanımını sağlamıştır. Altın oranın giderek kullanımın artışı Rönesans dönemine dayanmaktadır. Rönesans dönemi içerisinde denge ve güzellik elde etmek amacıyla tablolardan heykellere bir çok sanat eserinde Altın oran kullanılmıştır. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI KOORDİNATÖR İLKNUR ÇAKIR HAZIRLAYANLAR MÜCAHİT TAŞCI A. RASİM HAMURCİ M. TAHA ÇAĞLAYAN AÇIKLAMA TRABZON ANADOLU İMAM HATİP LİSESİ 196 CAMİLERDE TEZYİNAT, SÜSLEME KOORDİNATÖR HARUN TURAN HAZIRLAYANLAR EMRE USTA, BÜŞRA SARI Yapılan çalışma neticesinde trabzon camilerinde süsleme olarak kullanılan ayet ve hadisler genellikle birbirinin aynısı olup gerek minber girişlerinde gerek de mihrab süslemelerinde, gerekse ana giriş kapılarında … aynı tür ayetlerin kullanıldıkları tespit edilmiştir. bir caminin mihrab süslemesinde hz. zekeriyya'nın hz. meryem'in mabedin bir köşesindeki odasında yanına girdiğini belirten ayet kullanılmış kullanılış amacı da ayetin içerisinde mihrab kelimesinin geçmiş olmasıdır. halbuki ayette anlatılan mihrab ile camilerimizdeki imamlarımızın namaz kıldırdıkları bölüm olan mihrab arasında bir ilişki görülmemektedir. diğer camilerin mihrab bölümünde ise peygamber efendimize kıblenin beytü'l-makdis'ten mescid-i haram'a yönünün çevrilmesini emreden ayetler kullanılmıştır. bu kıble yönünü belirleme açısından mihrab süslemelerinde kullanılabilir ancak kıble tarafındaki bölümlerde daha ziyade ibadetin maksadını ve hedefini ifade eden ayetlerin kullanılması daha tercihe şayan olacaktır. duvar süslemelerinde ise esma-i hüsnâ ve vaaz- irşad amaçlı örnek ayetlerin kullanıldığı tespit edilmiştir. her ne kadar hedef bu ise de yazılan metinlerin hat sanatıyla icra edilmesi okumayı zorlaştırmış bu da gerekli neticenin elde edilip edilmediği sorusunu akla getirmektedir. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 0 9 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA TRABZON ANADOLU İMAM HATİP LİSESİ 197 HİCRİ ASIRLARA GÖRE İSLAM ALİMLERİ KOORDİNATÖR A. YAŞAR GÜNEŞ HAZIRLAYANLAR AHMET CİHAT ULUDUZ A. İHSAN DİLBAZLI GÖKHAN AKTAŞ AÇIKLAMA NE YAPTIK? İlk önce hangi branşları seçeceğimize karar verdik ve Hadis, Tefsir, Fıkıh, Kelam, Tasavvuf başlıklarını seçtik. Her branşla ilgili meşhur âlimleri, ilgili kitaplardan vefat tarihleriyle birlikte tespit ettik ve kendi aralarında sıraladık. Daha sonra en bilinenlerinin kabirlerini birçok bibliyografya eserinden ve internetten bulduk. Dokümanları yazdık, çizdik ve sonunda bu hale getirdik. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI HEDEFİMİZ Meşhur İslam Âlimlerinin hangi hicri asırda yaşadığını ve hangi âlimlerle çağdaş olduklarını birçoğumuz bilmiyoruz. Bazı çalışmalarda belirlibranş alimlerin kronolojik olarak sıralamalarıyapılırken, karşılaştırmalı olarak yapılmamıştır. Biz bu çalışmamızla, ihtiyaç olan bir eksikliği giderdiğimizi iddia ediyoruz. Buna ek olarak birçoğunun da kabrinin nerede olduğu bilgisini vermek suretiyle, bir gün bu şehirlere yolunuz düşerse bu âlimlerin de kabirlerini ziyaret etmenizi tavsiye ediyoruz. TRABZON ANADOLU İMAM HATİP LİSESİ KOORDİNATÖR TURGAY ERTUĞRAL 198 İMAM HATİP LİSESİNİN RENK GEN HARİTASI HAZIRLAYANLAR AÇIKLAMA Okulumuzun 975 öğrencisi üzerinde yapılan renk çalışmasında en çok sevilen ve kullanılan renklerin anketinde tüm sınıflar bazında çıkan sonuçlar % lik olarak değerlendirilmiştir. 9-10-11 ve 12. sınıflar ayrı ayrı ele alınmıştır. Anadolu ve Düz sınıflar kız ve erkek öğrenci bazında da ele alınarak çalışmalar sürdürülmüştür. Tüm bu çalışmalar sınıf sınıf grafikler halinde tek tek ortaya konulmuştur. Kız ve erkek öğrencilerin % 42.si ağırlıklı olarak mavi rengi tercih etmişlerdir. Bu da okulun yapısına uygun psikolojik açıdan olumlu ve başarılı bir çalışma olarak ortaya konmuştur. Mavi renk gökyüzünün ve geniş ufukların simgesidir. Sınırsızlığı ve uzak bakışlılığı simgeler. İçne sonsuz evrensel enerjilerin potansiyelini taşır. Kanın akışını yavaşlatır , sakin diye nitelenebilir. Huzuru temsil eder ve sakinleştirir. Aynı şekilde tabiata ağırlıklı renk olmasından dolayı , yeşil gibi insanı sakinleştirir. Huzur verir ve kişinin gerginliğini azaltır. Mavi rengin üzerimizdeki etkisi çok fazladır; sakinlin ve mutluluğun rengi diyebiliriz. Özellikle açık mavi kişinin iş ve ev ortamında sık olarak kullanması gereken renktir. SONUÇ Okulumuz % 42 olarak MAVİ rengi tercih etmiştir. Ufku geniş idealist ve sonsuzluğa inanan huzuru ve sakini temsil eden potansiyel mutluluğu taşıyanların rengidir. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 1 0 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI M. AKİF İBİLİ HÜSEYİN BURĞUCU MERYEM BÜŞRA AYDIN TRABZON ANADOLU İMAM HATİP LİSESİ 199 İPEK YOLU Çalışmamız İpek Yolu konusunda çok fazla bilgiye sahip olmadığımız düşüncesinden doğdu. İlimizi iç bölgelere taşıyacak demiryolu projesinin de tartışıldığı son yıllarda konu hakkında proje sergimiz vasıtasıyla kamuoyunun dikkatini tekrar bu konuya çekmek ve sesimiz eğer daha uzaklara giderse ülke ekonomisine büyük katkısı olacak İpek Demiryolu+Denizyolunun hayata geçirilmesinin hızlandırılmasını amaçlıyoruz. Çalışmamızda, akademisyenler, öğretmenlerimiz ve araştırmacılarla görüştük, basılı kaynaklar ve internet kaynaklarını taradık. Araştırdıkça işimizin daha zor olduğunu gördük. Bu nedenle 'farkındalık' ortaya koyabilmek hedefimizle çalışmamızı sınırlı tuttuk. Projemizi gezen herkesten ve ulaşamadığımız araştırmacılarımızdan daha fazla bilgi ve belge destek alarak çalışmalarımızın kapsamını genişletmek isteriz. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI KOORDİNATÖR VEDAT UZUNER HAZIRLAYANLAR ABDURRAHMAN BEŞİKÇİ H. SÜHA BİRYEŞİL LOKMAN ÖZTÜRK AÇIKLAMA TRABZON ANADOLU İMAM HATİP LİSESİ 200 KLIPLERE ALT YAZI GİRİLMESİ KOORDİNATÖR ARİF KARAÇOMAK HAZIRLAYANLAR AÇIKLAMA Yabancı dil öğreniminde dinleme ve dinlediğini konuşmaya yansıtırken uyguladığımız telaffuz son derece önemlidir. Yaşanılan telaffuz bozuklukları, özellikle dinlemedeki motivasyon eksikliğimizden ileri gelmektedir. Bu problemi aşmak dinlediğimiz materyalleri sevmekten geçmektedir diye düşünüyoruz. Dinlemeye karşı olan sevgiyi ortaya çıkarmamızda müziğin evrensel ruhunu ve gücünü kullanabiliriz. Bu bağlamda, Anadolu İmam Hatip Lisesi öğrencileri olarak yaptığımız çalışmada İngilizce olarak söylenmiş ilahileri ve dini motifli hafif müzikleri kullandık. Projemizin uygulama aşamasında Windows Movie Maker adlı programı kullandık. İnternetten edindiğimiz şarkı sözlerini, her bir mısrayı öğelerinin bitim veya başlangıç yerlerinden ikiye ya da üçe ayırmak suretiyle programın tezgahında video kliplerin üzerine işledik. Böylelikle videolarımızı sınıf ortamında seyrederken dinlediğimiz sözleri karşımızda görmemiz, dinleme duyumuzun daha keskin hale gelmesine katkıda bulunmakta ve dinlediğimizden daha fazla keyif almamızı sağlamaktadır. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 1 1 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI ZEHRA DUNAY ASUDE CEVHER SÜMEYYE BİRİNCİ TRABZON ANADOLU İMAM HATİP LİSESİ KUR'ANDAKİ İLMİ GERÇEKLER AÇIKLAMA İlk önce konumuzu, Kuran-ı Kerim'deki Bilimsel Gerçekler başlığı altında ele aldık. Daha sonra araştırmalarımız sonucu konumuzun geniş kapsamlı olduğunu daraltmanın daha iyi olacağını düşünerek, konumuzu ''Kuran-ı Kerim'de Evrenin Yaratılışı''olarak belirledik. İki haftalık bir araştırma neticesinde Evrendeki varlıkların yaratılışı ile ilgili Kuran'da birçok ayet bulduk. Bütün bu ayetleri taradık ve günümüzde çokça konuşulan, Big Bang Olayı, evrenin genişlemesi, ve dünyanın alt günde yaratılması, başlıklı üç önemli konuyu ele aldık. Bu üç konu hakkında öncelikli olarak farklı kaynaklardan Kuran meallerine baktık. Hangi kaynak nasıl meal yapmış,hangi kelime ne anlama geliyormuş bunları inceledik. Daha sonra, çoğunluğun kabul ettiği ortak anlamı alıp tefsir kısmına geçtik. Başta İbn-i Kesir, Ebu'l Ala Mevdudi, Elmalılı Muhammed Hamdi Yazır, Fahrettin Razi, Taberi, Muhammed Esed ve Diyanetin Kur'an Yolu tefsirlerinden araştırmış olduğumuz ayetlerin açıklamalarını bulup her birini not ettik. Bu tefsirlerin yanında,bu konuyla alakalı kitap ve makaleleri inceledik.Özellikle Prf.Dr.Hüsnü Hamdan edDUSUKİ' nin konu hakkındaki araştırmasından faydalandık. Aynı zamanda bütün bu tefsirlerin müfessirlerinin yaşamış oldukları yüzyıl itibariyle o dönemin teknolojisinden, bilimin ne derece gelişmiş olduğundan ve i s a b e t l i y o r u m l a r ı n d a n h a b e r d a r o l d u k . 2 0 y y. müfessirlerinin teknoloji ve bilim ışığında daha tutarlı, anlaşılır, somut tefsirler yaptığını ayrıca gözlemledik. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI 201 KOORDİNATÖR NURULLAH BAYTAR HAZIRLAYANLAR KÜBRANUR SÖZEN NİMET KAYA TRABZON ANADOLU İMAM HATİP LİSESİ 202 MİNİA TÜRK KOORDİNATÖR DAVUT DELİBAŞ HAZIRLAYANLAR AÇIKLAMA El yapımı tasarımlarla şehrimizin tarihi ve doğal güzelliklere sahip turistik yerlerini tanıtan Minia Trabzon'u oluşturmaktır. Kısa süreli yapılan turlarda tarihi potansiyeli çok yüksek olan ilimizdeki eserlerin doğal güzelliklerle bütünleştiği yerleri kısa zaman diliminde gezmek çok zordur. Bu nedenle engebeli doğa şartların da, ortaya koyulan eserleri maket üzerinde sesli tanıtım cihazları ile tanıtmak amaçlandı. Ayrıca engelli vatandaşların özellikle görme engellilerin dikkatini çekmek için sesli düzenek hazırlandı. Ekonomik olarak iyi bir gelir elde edilebilecek bir alan oluşturmak turizme katkı sağlamak ve bu yörelere iyi hizmet sunmaktır. Kültür müdürlükleri ,belediye,valilik makamları ziyaret edildi ve Trabzon'u somut olarak tanıtan herhangi bir çalışmanın olmadığı görüldü. Bu nedenle Minia Trabzon'a ihtiyaç olduğu anlaşıldı. Yerli ve yabancı turistler tarafından en çok ziyaret edilen doğal ve tarihi eserler araştırıldı bu eserlerin maket olarak yapımına karar verildi. Eserlerin geçmişi hakkında literatür taraması yapıldı. Seçilen eserlerin özelliklerinin sunumu için maket çalışmaları ve elektronik düzenekler hazırlandı. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 1 2 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI YUSUF SAYTAŞ ÖMER FARUK DEMİRKALE SEYFULLAH YILMAZ TRABZON ANADOLU İMAM HATİP LİSESİ 203 NEDEN CEMAAT KOORDİNATÖR SALİHA DİNÇASLAN HAZIRLAYANLAR ÖMER FARUK CEYLAN ŞUAYİP YILDIZ AÇIKLAMA Cami cemaati öğle ve ikindi vaktinde daha yoğun. v Bunu sırasıyla akşam ve yatsı vakitleri takip etmekte. v Sabah namazı vaktinde ise cemaatte diğer vakitlere göre ciddi bir azalma söz konusu. v Bunun nedeni ise sabah namazında cemaatin camiye gelmekte zorlanması. v Öğle vaktinin hem kamu çalışanlarına hem de diğer insanlara vakit olarak daha uygun olması. Araştırmamızda cemaate namaz dışında camiye gitme nedenlerini de sorduk. Bu soruya ise genel olarak mukabele ve sohbet programları, imamların özel olarak verdiği dersler, tesbihata katılma cevaplarını aldık. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI NEDEN CAMİDEYİM? Trabzon merkezde beş pilot camii belirleyip çeşitli vakitlerde camii cemaatini gözlemledik onlarla kısa anketler yaptık ve camii imam hatipleriyle röportaj yaptık. Ulaştığımız sonuçları analiz edip grafik haline getirdik ve sizlere sunduk. Trabzon da cami cemaati hangi vakitlerde daha yoğun oluyor? Neden? Trabzon da cami cemaati öğle vaktinde daha yoğun oluyor. Bunun nedeni öğle namazı vaktinin zaman olarak daha müsait olması. TRABZON ANADOLU İMAM HATİP LİSESİ 204 PERİYOTİK ÇETVELİN IŞIKLANDIRILMASI KOORDİNATÖR SAYFETTİN ŞAHİN HAZIRLAYANLAR AÇIKLAMA Elementlerin deneysel olarak keşfedilme süreci 1649 yılında Hennig Brand (Hening Brand)'ın fosfor elementini bulmasıyla başlamış; 1869 yılına kadar toplam 63 element bulmuştur. 19. yy. başlarında, elementler hakkında biriken fiziksel ve kimyasal özelliklerine göre sınıflandırma gereği duyulmuştur. 1913 yılında Henry (1887-1915) x ışınları ile yaptığı çalışmayla elementlerin periyodik sisteme, atom numaralarına (proton sayısına) göre yerleşeceğini bulmuştur. 1940'da Glenn Seaborg Plutonyumu bulmasıyla başlayan araştırması Uranyum ötesi elementlerin bulunmasıyla sürdü. Periyodik tabloya göre LANTANİT ve AKTİNİTLER serisini yerleştirmesiyle bugünkü kullandığımız periyodik cetvel oluşmuş oldu. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 1 3 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI EMİNE NUR KAŞIKCI FATMANUR DÜZENLİ SELMA ŞANLI TRABZON ANADOLU İMAM HATİP LİSESİ 205 Pİ SAYISI KOORDİNATÖR Ö. FARUK AZAK HAZIRLAYANLAR ZEHRA DUNAY FATMA KURT HATİÇE KÜBRA KARAÇENGEL Fabrice Bellard, 2010 yılında Chudnovsky algoritması kullanarak sayının ilk 2.699.999.990.000 basamağını bulmuştur. Arşimet, 3.1/7 ile 3.10/71 arasında bir sayı olarak hesapladı. Mısırlılar 3,1605, Babilliler 3.1/8, Batlamyus 3,14166 olarak kullandı. Pi sayısı (π), bir dairenin çevresinin çapına bölümü ile elde edilen matematik sabiti. İsmini, Yunanca περίμετρον (çevre) sözcüğünün ilk harfi olan π den alır. Pi sayısı, Arşimet sabiti ve Ludolph sayısı olarak da bilinir. Günlük kullanımda basitçe 3, 3,14 veya 3,1415 olarak ifade edilmesine rağmen gerçek değeri bilinmemektedir. Pi sayısı bir irrasyonel sayı olduğundan, hiçbir zaman sonlu bir tamsayı düzeninde ifade edilemez ve virgülden sonra sonsuz sayıda tekrarsız rakam içerir. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA Pi sayısı (π), bir dairenin çevresinin çapına bölümü ile elde edilen matematik sabiti. İsmini, Yunanca περίμετρον (çevre) sözcüğünün ilk harfi olan π den alır. Pi sayısı, Arşimet sabiti ve Ludolph sayısı olarak da bilinir. Günlük kullanımda basitçe 3, 3,14 veya 3,1415 olarak ifade edilmesine rağmen gerçek değeri bilinmemektedir. TRABZON ANADOLU İMAM HATİP LİSESİ 206 SAYILARIN DİLİ KOORDİNATÖR MURAT BÜLBÜLOĞLU HAZIRLAYANLAR AÇIKLAMA Projemizi gerçekleştirebilmek için öğrenci memnuniyet anketi oluşturduk anket 17 farklı alanda 60 soru ile hazırlandı anket uygulamalarımızı her sınıfı kapsayacak şekilde ve kız/erkek öğrenci oranı dikkate alınarak uygulandı ayrıca başarı oranlarına göre her seviyeden öğrencinin ankete katılımı sağlandı. 1/10 oranında anket uygulandı sonuçları 17 farklı alanda değerlendirilerek rapor haline getirildi ve sunuldu. sunu yapılırken her alan ile ilgili fotoğraflama çalışması yaptırıldı. fotoğrafların altına anket sonuçlarına göre öğrenciler tarafından yorumlar yapıldı. öğrencilerimiz olumlu davranış kazandırmada okulumuzdan çok memnun olduğu tesbit edildi ayrıca ders programlarından, okulun fiziki ortamından ve okulun güvenirliliğinden yüksek düzeyde menun olduğu anlaşıldı. kararlara katılımda, öğretme yöntem ve teknikleri açısından öğretmenleri yetersiz gördükleri ve sosyal sportif faaliyetler açısından okulu yetersiz buldukları anlaşıldı. bu sonuçlar ışığında idari kadronun öğrencilerle daha fazla içli dışlı olmaları gerektiği raporlaştırıldı ayrıca öğretmenlerin farklı ve yeni öğretim metodları uygulamaları hususu vurgulandı TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 1 4 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI RUKİYE AKGÜN SELİN KURT TRABZON ANADOLU İMAM HATİP LİSESİ 207 SELAMLAŞMA KOORDİNATÖR AYŞE ERBAŞ HAZIRLAYANLAR SÜMEYYE TÜRK MERVE TUNÇ İletişimin Şifresi Mutlu bir dünya ve ahiret hayatının şifre niteliğinde ilkelerini gösteren Kuran ve sünnette yer alan selam emri neyi ifade ediyordu? "Aranızda selamı yayın" "Tanıdık tanımadık herkese selam" buyuran Efendimizin sözündeki hikmet neydi? İşte buradan yola çıktık ve gördük ki selam; Kur'an-ı Kerim ve hadislerde ,güven ,kurtuluş,esenlik ve barış manalarında kullanılmıştır. Selam,karşılaşan iki kişiden birinin diğerine "selamun aleykum"(selam sizin üzerinize olsun ,Allah sizi her tür kaza beladan korusun)demesi , diğerinin de buna aynı manada olmak üzere "aleykum selam "diye hayır duada bulunmasıdır. Müslümanların selamlaşmada Kur'an ve sünnetin öğrettiği orijinal formülü yani “Selamün aleyküm” ve -buna karşılık olarak- “Aleyküm selam” cümlelerini kullanması önem arz eder. Zira bu selamın hem söz hem de anlam olarak taşıdığı vurguların başka dil ve ifadelerle aynen yansıtılması çok zordur. Diğer taraftan “Selamün aleyküm” Müslümanlar arası bir sözlü kimlik belgesi niteliği taşımaktadır. Bu kimlik sayesinde Müslümanın dinî aidiyet duygusu pekişir. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA TRABZON ANADOLU İMAM HATİP LİSESİ 208 TRİGONOMETRİK FONKSİYONLAR KOORDİNATÖR Alİ BİRİNCİOĞLU HAZIRLAYANLAR AÇIKLAMA Kullanacağımız ana materyal ince köpüklü malzeme üzerine çizilmiş , düzlemde bir çember üzerinde trigonometrik fonksiyonları gösteren bir şekil , yine buna paralel , dar açıların değişimini gösteren başka iki şekil ve bazı dar açıların trigonometrik oranlarını gösteren küçük bir tablo idi. Başlangıçta çizilen tüm şekiller üzerinde delikler açarak (10 , 20 , 30 , 40….….90 şeklinde) aralara led lambalar yerleştirmek daha sonra da her birine birer adet buton yerleştirerek basılan buton ile ilgili açıya ait lambaların yakılmasını sağlamaktı. Ancak bu işi bir de elektronik yanı vardı. Verilen zaman dilimi içinde her bir şekil için bu eylemi gerçekleştirmemizin zor olacağını düşündük. Evet yapabilirdik belki ama zaman gerekliydi. Çünkü bir ders dışı etkinlik olduğundan zaman kısıtlıydı. Bu sadece sol tarafta (şekil ile ilgili resimde görülen) çizilen birim çember üzerinde led lamba yerleştirme işini yapabildik.( Asıl amacımız daha sonra bu düzeneği fazla miktarda yapmak ve ders eğitim aracı olarak kullanmaktı. Çünkü Milli Eğitim ders araçları müdürlüğüne bağlı illerdeki eğitim araçları arasında böyle bir düzenek yok.) Birim çember üzerinde derecelendirme yaparak 5 , 10 , 15 , 20 , …….. 90 şeklinde açıları çizdik ve hiçbir açı değerine ait bir ledi ait olduğu kısmı delerek yerleştirdik ve her birine bir adet buton bağladık. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 1 5 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI ESMA EREN ALEYNA AKTAŞ ESMA ABANOZ TRABZON ANADOLU İMAM HATİP LİSESİ 209 TRABZON SPORUN KURULUŞU VE GELİŞİMİ Trabzonspor'da futbolun dün, bugünü ve yarınını şöyle özetleyebiliriz. Trabzon'da futbolun dünü; futbol tarihinin sayfalarında büyük başarılarla dolu şerefli, onurlu yerini almıştır. Trabzon'da futbolun bugününe gelince; bugün hiç iyi görüntü vermiyor. Bugün Trabzon'un o dünkü şanlı futbol mazisine biraz sadakatsizlik, bir hayli yozlaşma ve biraz da kokuşmuşluk var. Bugün iyi görüntü vermeyince, yarına da ümit ve güvenle bakamıyoruz. Trabzon futbolunun dünü, Türkiye'de hiçbir Anadolu takımına nasip olmayan başarılarla dolu. Şunu rahatlıkla iddia edebiliriz ki amatörlük ve amatör ruh; Türkiye'nin hiçbir yerinde Trabzon'daki kadar tam anlamıyla uygulanmamıştır. Tabi amatörlükteki bu başarının asıl sebebi futbolun Trabzonlu tarafından çok sevilmesi… Öyle ki bugün(o gün) hangi Trabzonlunun evine gitseniz mutlaka evin fertlerinden birinin futbol oynadığı takımının çerçeveli fotoğrafının, evin en müstesna yerinde asılı olduğunu görürsünüz. Bu tabloya baktığımızda futbol bitmiş midir? Kesinlikle hayır. Futbol değil ama futbolcu tükenmişliği olabilir. Bu futbolcu tarlasını ekip biçenlerin meseleye bakışı değişmiştir. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI KOORDİNATÖR İSMAİL ERKAYA HAZIRLAYANLAR M. ALİ UZ M. TAHA ÇAĞLAYAN ALİCAN ABANOZ AÇIKLAMA TRABZON ANADOLU İMAM HATİP LİSESİ 210 TRABZON SPORUN TÜRK FUTBOLUNDAKİ YERİ KOORDİNATÖR M. YAŞAR KURTOĞLU HAZIRLAYANLAR AÇIKLAMA Trabzon futbolundan bahsetmek lazım, Trabzonspor'dan bahsetmek lazım. Trabzonspor'un ben zamanını, serüvenini ikiye ayırıyorum. 1984'e kadar olan Trabzonspor, 1984'ten sonra olan Trabzonspor. 1984 yılına kadar olan Trabzonspor neden başarılıydı? 1984 yılına kadar 6 şampiyonluk ve sayısız kupalar kazanan bu takıma ne oldu da 1984'ten günümüze kadar başarısız oldu? Bunları değerlendirmek lazım, irdelemek lazım. O zamanlar Trabzonspor'da yöneticilik bir mesuliyetti, maalesef şimdi Trabzonspor'da yöneticilik bir meşguliyet olmuştur. Heveskârlar Trabzonspor'a dolmuştur. Kişilerin hissi menfaatleri kulübün umumi menfaatleri gibi gösterilip icraatlar yapılmaya başlandı. Eskiden bu yoktu. Yöneticiler takımın menfaati için yatırım yapardı. Şimdi maalesef o yok. Eski dönemlerde idareciler Trabzonspor'a verirdi. Şimdi ise Trabzonspor'dan alıyor maalesef. Ne alıyor? Para mı alıyor? Hayır. Liyakat alıyor, isim alıyor. Osmanlı İmparatorluğuna bakınız. Sınırları Avrupa'ya kadar yayılan Bir yükselme dönemi, bir duraklama dönemi ve nihayetinde bir çöküş dönemi yaşadı. Trabzonspor'u Osmanlı İmparatorluğuna benzetebiliriz. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 1 6 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI İBRAHİM GÜRSOY ENES TERZİ KADİR SAĞLAM TRABZON ANADOLU İMAM HATİP LİSESİ TRABZONUN TURİSTİK YERLERİNİN İNGİLİZCE TANITIMI KOORDİNATÖR ÖZDEN BEYTEKİN HAZIRLAYANLAR SÜMEYYE BEŞİR GAMZE TOPCU EMİNE ÖZYILMAZ AÇIKLAMA Projemiz birçok araştırmanın sonunda bilgisayar ortamında hazırlanmıştır. Projemiz hazırlanırken Trabzon'u tanıtıcı fotoğraflar ve videolar, tanıtıcı bilgiler toplanarak photo shop, movıe maker ve flash gibi programlarla animasyon şeklinde tanıtıcı bir video hazırlanmıştır. Gerekli bilgiler ingilizceye çevirilip alt yazı şeklinde ilgili dosyalara yerleştirilmiş ve daha sonra yine ingilizce seslendirilmiştir. Yabancı dil öğreniminde konuşma , dinleme ve dinlediğini konuşmaya aktarırken sorunlar yaşamaktayız. Dinlediğimizi anlayabildiğimiz h a l d e k e n d i d ü ş ü n c e l e r i m i z i a n l a tm a k ta s ık ın tı yaşamaktayız. bu problemi aşmak için kendi çevremizden başlayabiliriz diye düşündük. Anlama ve konuşma becerilerimizi artırmak için yaşadığımız ili tanıtmak düşüncesinden yola çıkarak Anadolu İmam Hatip Lisesi öğrencileri olarak yaptığımız çalışmada Trabzon ilimizi tüm güzellikleriyle görsel ve işitsel olarak tanıtmaya çalıştık. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI 211 TRABZON ANADOLU İMAM HATİP LİSESİ 212 YÖREMİZDEKİ SÖZLÜ VE EDEBİ ÜRÜNLER KOORDİNATÖR CEMİL KEFELİOĞLU HAZIRLAYANLAR EMRE ÖZTÜRK M. AKİF KÖROĞLU MUSTAFA BİLİCİ PROJENİN AMAÇLARI: 1-Sözlü edebiyat ürünlerimizin tanınması ve tanıtılması. 2-Bu ürünlerimizin yaşayan tanıklarıyla araştırılıp derlenmesi. 3-Derlenen ürünlerin yazı,resim ve videolarla kayıt altına alınması. 4-Bu ürünlerimizin ölenlerle beraber ölmelerinin önüne geçilmesi. 5- Bu ürünlerimizin gelecek nesillere aktarılması. 6-Sözlü edebiyatımızın sosyal hayattaki öneminin kavratılması. 7-Gençlere özel anlamda bu tür edebi türleri sevdirmek, genel anlamda onların edebiyata ilgi duymalarını sağlamak. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 1 7 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA TRABZON ANADOLU İMAM HATİP LİSESİ 213 YURTTA SULH, CİHANDA SULH KOORDİNATÖR ALAATTİN KUDU HAZIRLAYANLAR ÜMMİHAN YILDIRIM RÜMEYSA ALTINTAŞ Cihad; Allah rızası için nefis, mal, dil, beden, araç ve gereçler vasıtasıyla yapılan mücadelenin adıdır. Esasen savaş yakıp yıkma, öldürmek gibi özellikleri bağrında taşıdığı için hoş karşılanmaz, ama din, namus, mal ve vatanı korumak durumunda farz-ı kifâye hükmü devreye girer. Bu durumda Müslümanların cihad yapabilmesi için: — Düşmanın İslam dinini kabule yanaşmaması, —Düşmanlarla Müslümanlar arasında bir anlaşmanın veya emânın bulunmaması, —Müslümanlardan cihada yeterli güç ve kuvvetin bulunması gerekir. Çocuklar, ihtiyarlar, zayıflar, hastalar, körler, topallar, azık veya bineği (vasıtası) olmayanlar, kadınlar ve köleler (efendileri izin verirse cihada katılabilir) cihatla mükellef değillerdir. Ancak genel seferberlik halinde; köleler, kadınlar, âlimler, hatta savaşa muktedir olabilecek çocuklarda cihatla sorumlu tutulurlar. Cihad için kira caiz değildir. Şayet kiralanırsa savaş sonunda savaşa katılan kişi ganimet mallarından istifade edemez. Bir Müslüman siper kazmak, istihkâm yapmak gibi cihad kapsamında işler yaparsa ücret alamaz. Ancak harp (savaş) dışında bu işleri yaparsa ücret alır. Zimmî ise hem savaş içinde hem de savaş dışında ücret alabilir. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA TRABZON ANADOLU İMAM HATİP LİSESİ KOORDİNATÖR MELİKE İPEK 214 ZEKA OYUNLARI HAZIRLAYANLAR HAMZA ÖZDEMİR BATTAL ÖZÇELİK MEHMET YILDIZ UYGULANAN PROSEDÜR: Başarıyı artıracak beceriler araştırıldı. Odaklanma yetisini artıracak etkinlikler araştırıldı. Zekâ oyunları ve işlevselliği araştırıldı. Araştırmada kullanılacak zekâ oyunları seçildi. Anket yapılarak zekâ oyunlarının bilinirlikleri ölçüldü. Araştırmaya katılacak kız ve erkek öğrenciler seçildi. Oyunlar temin edilerek oynanmaya başlandı. Gruplar halinde öğrencilerin odaklanma durumları sistematik olmayan gözlem yöntemiyle incelendi. KULLANILAN MATERYALLER 1.DAMA :Türk daması iki oyuncu arasında oynanan bir oyundur. Bu oyunun dama tahtası (8×8) denilen bir alan üzerinde, dama taşlarıyla oynanır. Oyunculardan biri beyaz, diğeri siyah taşlarla oynar. Oyunun her iki tarafın 16 taşı vardır. Bu taşlar dama tahtası üzerinde belli bir düzeyde yerleştirilir. Türk daması oyununda amaç rakibin tüm taşlarını ele geçirmektir. 2.GO : Go bugün dünya üzerinde oynanan en eski oyundur. Oyun başında tahta boştur. Siyah başlar ve sırayla devam edilir. Taşlar tahtadaki kesişim noktalarına konulur ve esir alınmaları haricinde hareket edemezler. Go, statik bir oyundur. Nefes noktaları kapatılan taş veya taş grupları esir olarak tahtadan kaldırılır. Oyun sonunda tahtada paylaşılmış alanlar, esir alınmış taşlar bulunur ve her iki tarafın da puanları sayılır. Biri diğerinden daha fazla puana (alana) sahip olduğu için oyunu kazanmış sayılır. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 1 8 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA AKÇAABAT ÇOK PROGRAMLI LİSE, TEKNİK LİSE VE ATL 2012-2013 TÜBİTAK BİLİM FUARI PROJELERİ AKÇAABAT ÇOK PROGRAMLI LİSE, TEKNİK LİSE VE ANADOLU TEKNİK LİSESİ 215 AKILLI FISKIYE KOORDİNATÖR Mehmet Ali ÇİFTÇİ HAZIRLAYANLAR Adem Ali HACISALİHOĞLU Adem SEYİS AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Erkek ve bayan kuaförlerin daha rahat bir şekilde saç yıkamaları için su fiskiyesine bir düzenek yerleştirilerek aynı anda şampuan ve suyun dökülmesi sağlanır. AKÇAABAT ÇOK PROGRAMLI LİSE, TEKNİK LİSE VE ANADOLU TEKNİK LİSESİ 216 CİMRİ KÖPRÜ KOORDİNATÖR Yılmaz AYDIN HAZIRLAYANLAR Kürşat GEDİKLİ AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Bu proje akarsuların akış gücünden yararlanılarak köprülerin aydınlatılması için ihtiyacı olan elektrik enerjisini kendi kendisine üretmesini saglamaktadır. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 2 0 AKÇAABAT ÇOK PROGRAMLI LİSE, TEKNİK LİSE VE ANADOLU TEKNİK LİSESİ 217 MÜSAİT BİR YERDE KOORDİNATÖR Yaşar KARABULUT HAZIRLAYANLAR Gökay Yılmaz Mustafa GÜLTEKİN AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Bu proje: toplu taşıma araçlarının kullanımının daha sağlıklı bir şekilde işlemesi için, aracın ön kısmına konulacak bir ekran yardımıyla araç içindeki boş koltuk sayısının yolculara bildirilmesini sağlamaktadır. AKÇAABAT ÇOK PROGRAMLI LİSE, TEKNİK LİSE VE ANADOLU TEKNİK LİSESİ 218 NEM'E LAZIM KOORDİNATÖR Yılmaz AYDIN HAZIRLAYANLAR Murat HATİPOĞLU Kubilay ÖZEL AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Ortamdaki Nem Miktarının Dengesizligine Bağlı Olarak Ortaya Çıkan Sağlık Sorunlarını Önleyerek İdeal Olan Nem Oranını Sağlamak Ve Nem Oranını Arttırmak İçin Açılan Pencerelerden Kaynaklanan Isı Kaybını Azaltmak TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 2 1 AKÇAABAT ÇOK PROGRAMLI LİSE, TEKNİK LİSE VE ANADOLU TEKNİK LİSESİ 219 ALO HAYAT KOORDİNATÖR Ahmet KILIÇ HAZIRLAYANLAR Ali Kemal ACIMER Muhammet GEDİKLİ AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Katı yakıtlı atmosferik kazanlarda sıcaklık yükselmelerinde kalorifercinin cep telefonundan uyarılması. Elektriklerin kesilmesi durumunda bay-pass hattının otomatik olarak açılması tesisattaki su eksilmelerinde suyun otomatik olarak doldurulması sistemi dir. AKÇAABAT ÇOK PROGRAMLI LİSE, TEKNİK LİSE VE ANADOLU TEKNİK LİSESİ 220 HAVANIZ BOZULMASIN KOORDİNATÖR Mehmet Ali ÇİFTÇİ HAZIRLAYANLAR Sedat SEBETÇİ AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Ortaya çıkan zehirli gazların ; 1- gaz dedektörü sayesinde ölcülmesi sağlanıyor, 2- gaz dedektörrü karbondioksid gazını algıladıgında haber vermesi sağlanıyor, 3- gaz dedektörünün ortamdaki atık gazlı havayı algılaması sonucu gazı dışarı atılıyor ve temiz havanın içeriye girmesi için fanlar otomatik olarak çalıştırılıyor. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 2 2 AKÇAABAT ÇOK PROGRAMLI LİSE, TEKNİK LİSE VE ANADOLU TEKNİK LİSESİ 221 KAİNATIN MATEMATİĞİ ALTIN ORAN KOORDİNATÖR Arif SARI HAZIRLAYANLAR Kübra DOĞAN Kemal BAYRAM Kâinatta gözle görülebilen bir düzenin olduğu açıktır. Nitekim Cenab-ı Allah Kuran-ı Kerim de Allah, her şey için bir ölçü kılmıştır. Demektedir. Çevremize baktığımızda ağaçlarda, hayvanlarda hatta insanlarda dahi ölçülü açıdan, birçok özelliğin olduğunu görürüz. Örneğin bir çam ağacına baktığımızda dalların gövdeden çıkış yönü hep aynı olsa güneşten yararlanma gibi birçok sıkıntı meydana gelebilirdi. Kendimizi düşünmek gerekirse kollarımız olduğundan 5 cm uzun olsa çok rahat hareket edebilir miydik? Bizde bu gibi özelliklerimizdeki ölçü kavramının matematikle ve altın oranla ilişkisini araştıracağız... TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA AKÇAABAT ÇOK PROGRAMLI LİSE, TEKNİK LİSE VE ANADOLU TEKNİK LİSESİ 222 NEDEN MATEMATİK SEVİLMEZ ? KOORDİNATÖR Mevsim GÜLİBRAHİMOĞLU HAZIRLAYANLAR Gökhan GEDİAĞAÇ AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Matematiğin günlük hayattaki yerini belirleyip, matematiği anket çalışması yaparak sevmeyenlerin sevmeme nedenleri ortaya çıkarmak. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 2 3 AKÇAABAT ÇOK PROGRAMLI LİSE, TEKNİK LİSE VE ANADOLU TEKNİK LİSESİ 223 DOĞA DOSTU TATLI DENİZ KOORDİNATÖR Nuray BERBER HAZIRLAYANLAR Kübra DOĞAN 1 -Çöplerin ayrıştırılması, 2 - Organik çöplerin bir depoda bekletilerek biogaz üretilmesi, 3 - Biogazdan jeneratörle vasıtasıyla elektrik enerjisine dönüştürmek, 4 - Elektrik enerjisinin deniz suyunu belirli bir mesafeye çıkarıp dinlendirme deposunda dinlendirip, destilasyon deposuna aktarılması, 5 - Güneş enerjisi vasıtasıyla deniz suyunu tatlı suya ve tuza ayrıştırma, 6 - Tatlı suyu minarelle zenginleştirip içilecek su haline getirmek. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA AKÇAABAT ÇOK PROGRAMLI LİSE, TEKNİK LİSE VE ANADOLU TEKNİK LİSESİ 224 HÜCRE MODELİ MAKETİ KOORDİNATÖR Esma Hüsna Balta ASLAN HAZIRLAYANLAR Vildan KAMÇI Bahar TÜRKOĞLU AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Hücrenin kısımlarını alçı maket üzerinde gösterilmesi. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 2 4 AKÇAABAT ÇOK PROGRAMLI LİSE, TEKNİK LİSE VE ANADOLU TEKNİK LİSESİ 225 SFİNKTERBY-PASS KOORDİNATÖR Sebahattin BULUT HAZIRLAYANLAR Ali KOMAR İlker TAŞÇI AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Çevremizde bulunan trafik kazası geçirmiş ve kazadan dolayı felçle beraber işeme fonksiyonunu yitirmiş insanların yanı sıra spina bifida denilen bir omurilik rahatsızlığından dolayı mesane fonksiyonları bozulmuş insanların da işeme ihtiyaçlarını sonda kullanarak giderdiklerini tespit ederek, bu sorunu ortadan kaldırmak. AKÇAABAT ÇOK PROGRAMLI LİSE, TEKNİK LİSE VE ANADOLU TEKNİK LİSESİ 226 ŞİFANAĞME KOORDİNATÖR Başar EYÜBOĞLU HAZIRLAYANLAR Süleyman PERVANOĞLU AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Müziğin çeşitli tonlarını insanın psikolojik yapısı üzerinde test ederek, insanın çeşitli dönemlerde dinlemesi gereken müzikleri makine aracılığı ile programlamak. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 2 5 AKÇAABAT ÇOK PROGRAMLI LİSE, TEKNİK LİSE VE ANADOLU TEKNİK LİSESİ 227 MİNİK KURBAĞALAR KAVRAM AVINDA KOORDİNATÖR Nihan Etik KOF HAZIRLAYANLAR Neslihan DEMİRCİ Songül AKBULUT * Çocukların şekil, renk, sayı, mekan kavramlarını geliştirerek zihinsel gelişimlerine katkı sağlamak. * Çocukların dil,zihin,sosyal ve duygusal gelişimlerine katkı sağlama. * Çocukların yaparak yaşayarak öğrenmelerine fırsat tanıma. * Büyük ve küçük kas gelişimlerine katkıda bulunma. * Grup etkinliklerine kendiliğinden katılma,işbirliği içinde olma,rekabet duygularını olumlu olarak kazanma,bir işi bitirme çabası gösterme vb sosyal davranışları kazandırma. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA AKÇAABAT ÇOK PROGRAMLI LİSE, TEKNİK LİSE VE ANADOLU TEKNİK LİSESİ 228 TAVŞAN KAÇ SAYI KAÇ KOORDİNATÖR Nihan Etik KOF HAZIRLAYANLAR Fatma UÇAR Esengül KARA AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI * Çocuklara somut olarak sayıları kavratmak. * Çocuklara basit toplama çıkartma işlemlerini eğlenceli bir şekilde kavratmak. * Çocukların nesneleri gruplama ve sıralama becerilerini geliştirme. * Çocukların drama yeteneklerini ortaya çıkarmalarına olanak sağlama. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 2 6 AKÇAABAT ÇOK PROGRAMLI LİSE, TEKNİK LİSE VE ANADOLU TEKNİK LİSESİ 229 ENGELİM OYUNUMA ENGEL DEĞİL KOORDİNATÖR Nihan Etik KOF HAZIRLAYANLAR Fatma Nur YAZICI Edanur ŞENTÜRK * Engelli olan ve olmayan çocukların ; * Özbakım becerilerini geliştirme. * Kendi başlarına giyinip soyunmalarına yardımcı olmak için; cırt cırt,çıt çıt,fermuar,bağcık açıp kapama becerilerini gelştirme. * Kavramları eşleştirme, ilişki kurma, sıralama yeteneklerini geliştirme. * Parça bütün ilişkisini kavratma. * Öğrencilerin zihinsel, sosyal-duygusal,psikomotor gelişimlerine yardımcı olma. * Dil gelişimlerine katkıda bulunarak kendilerini rahat ifade etmelerine olanak sağlama. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA AKÇAABAT ÇOK PROGRAMLI LİSE, TEKNİK LİSE VE ANADOLU TEKNİK LİSESİ 230 ELMA KURDU SAYIYI YUTTU KOORDİNATÖR Nihan Etik KOF HAZIRLAYANLAR Hacer SEYİS Serpil TOPSAKAL AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI * Çocukların somut olarak sayıları tanımalarını sağlama. * Sayıları nesnelerle kullanarak basit toplama çıkarma işlemleri yapma. * Küçük kas gelişimine katkı sağlama. * Çocukların yaparak yaşayarak öğrenmelerine fırsat tanıma. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 2 7 AKÇAABAT ÇOK PROGRAMLI LİSE, TEKNİK LİSE VE ANADOLU TEKNİK LİSESİ 231 RENKLİ ADIMLARLA IŞILTILI YOL KOORDİNATÖR Nihan Etik KOF HAZIRLAYANLAR Ebru TÜRKMEN Öznur ÇAKMAK * Sayı kavramları okul öncesi eğitim kurumlarında daha çok karton, tahta, plastikten yapılan masa oyuncakları şeklinde eğitici oyuncak olarak tasarlanmıştır. * Kavramların çocuklara eğlenceli bir oyun şeklinde vermek için 60x60 cm ebatında bir oyun tahtası hazırlandı. * Tahtanın üzerine 5x5 karelerle dört renk kullanılarak(sarı, mavi, kırmızı, yeşil) sırayla yapıştırılır. * Uğur böcekleri kullanılarak (sarı, mavi, kırmızı, yeşil) çocuklar bu kareler üzerinde ilerlerler. * İlerlemek ve ilk oyunun kimin başlayacağını belirlemek için renk çarkı hazırlanır. * Her rengin altında sayı, renk, şekil, tekerleme, bilmece ve eşleştirme kartları vardır. * Yönergelerin yazıldığı renkli kartlar hazırlanmıştır. * Her doğru yönerge için dört renk pon pon hazırlanmıştır. * Letlerin çalışması için tahtanın altına kablolar yerleştirilip açılıp kapanmaları için anahtarlar hazırlanmak. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA AKÇAABAT ÇOK PROGRAMLI LİSE, TEKNİK LİSE VE ANADOLU TEKNİK LİSESİ 232 ÇEVİR ÖĞREN KOORDİNATÖR Ayten KILIÇ HAZIRLAYANLAR Hülya ÇELİK Elif TORLAK Okulöncesi eğitimde öğretmen her gün bir hikâye anlatmaktadır. Ülkemizde kitap okuma alışkanlığı yok denecek kadar azdır. Öğretmen farklı hikâye anlatma tekniklerini kullanmaktadır. Okulöncesi dönemdeki çocukların dikkat süreleri kısadır. Her gün aynı teknikle hikâye anlatmak çocukların ilgisini çekmemektedir. Okulöncesi eğitimde çocuklar sayılarla nesneler arasındaki ilişkiyi öğrenmede zorlanmaktadır. Çocuklarımızdaki öğrenmelerin daha çok ezbere dayandığı görülmüştür. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 2 8 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA AKÇAABAT ÇOK PROGRAMLI LİSE, TEKNİK LİSE VE ANADOLU TEKNİK LİSESİ 233 PAMUK ŞEKERİ KOORDİNATÖR Ekrem BAYBURT HAZIRLAYANLAR Resül TÜRKER AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Fazla tüketildiğinde insan sağlığına zarar veren şekeri daha az miktarda kullanarak insan sağlığına zararsız hale getirerek pamuk şekeri elde etmeye yarayan bir aygıttır. AKÇAABAT ÇOK PROGRAMLI LİSE, TEKNİK LİSE VE ANADOLU TEKNİK LİSESİ 234 MATKAP BİLEME KOORDİNATÖR Halis DEDE HAZIRLAYANLAR Süleyman Mert HACISALİHOĞLU AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Makina mesleğinin içinde ve dışında olan herkesin kolayca matkap bilemesini, teknoloji kurallarına uygun olarak, açısını ve zırhlarını verebilmeye yarayan bir aygıttır. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 2 9 AKÇAABAT ÇOK PROGRAMLI LİSE, TEKNİK LİSE VE ANADOLU TEKNİK LİSESİ 235 AMİRAL BATTI KOORDİNATÖR Muammer DEMİR HAZIRLAYANLAR Ömer ŞAHİN Selçuk SARAÇ AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Denizlerimizde bulunan eski ve yeni batık deniz araçlarını deniz üstü ve denizaltı çalışmaları ile yüzeye çıkarmak. Ülkeye ekonomik, kültürel, ticari ve turizm alanında kaynak temin elde etmektir. Bu alanda yeni bir işgücü ve istihdam elde etmek. Mevcut yasa ve prensiplerden yararlanarak kurtarma çalışmalarını gerçekleştirmek, elde edilecek maddi, kültürel ve arkeolojik değerleri tekrar insanların hizmetine sunmaktır. AKÇAABAT ÇOK PROGRAMLI LİSE, TEKNİK LİSE VE ANADOLU TEKNİK LİSESİ 236 ÇEPNİ KÜLTÜRÜ KOORDİNATÖR Firuzan TURAN HAZIRLAYANLAR Dilek ERTEM Mücella AŞIK AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Çepni kültürünü tanımak ve tanıtmak. Trabzon ile olan bağlantısını öğretmek amacıyla yaşadıkları yerlere ziyaret ederek yaşayış tarzlarını ortaya çıkarmak. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 3 0 AKÇAABAT ÇOK PROGRAMLI LİSE, TEKNİK LİSE VE ANADOLU TEKNİK LİSESİ 237 YÖREMİZDEN İNCİLER KOORDİNATÖR İbrahim TÜRK HAZIRLAYANLAR İrem ÇAĞATAY Ramazan YAZICI. AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Yöremizin kültürel ve sanatsal yapılanmasını günümüze taşımak. Yöremizde bulunan ve geçmişe ait olan araç gereçleri, şiirleri, efsaneleri ve hikayeleri araştırarak geçmişte varolan yaşayış tarzını ortaya çıkarmak. AKÇAABAT ÇOK PROGRAMLI LİSE, TEKNİK LİSE VE ANADOLU TEKNİK LİSESİ 238 GALANİMA DERESİ KOORDİNATÖR Hamza ÇOLAK HAZIRLAYANLAR Emine DEMİR Leyla Nur ÖZEN AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Galanima Deresinin Yapısı İncelenerek, Çevre Koşulları Değerlendirilerek Fabrikalardan Ve Evlerden Atılan Çöplerin Zararsız Hale Getirilmesi TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 3 1 AKÇAABAT ÇOK PROGRAMLI LİSE, TEKNİK LİSE VE ANADOLU TEKNİK LİSESİ 239 ARAMA KOLUNDA PLAJ ÇANTA KOORDİNATÖR Ayşe BİLİŞİK HAZIRLAYANLAR Serpil TOPSAKAL Ümran DURNA AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Yaz aylarında tatil yapmak amacıyla gidilen plajlarda, kalabalığın çok olduğu deniz kenarlarında veya kumsallarda bireyin sıra beklemeden, nerede üzerimi değiştirebilirim? Sorusunu ortadan kaldırmak amacıyla proje hayali ortaya çıktı. Proje üzerinde düşünerek işlevlerini aç amaca hizmet etmesi sağlanmıştır. AKÇAABAT ÇOK PROGRAMLI LİSE, TEKNİK LİSE VE ANADOLU TEKNİK LİSESİ 240 YÖRESEL MOTİFLER KOORDİNATÖR Fatma SİVRİKAYA HAZIRLAYANLAR Yağmur EKİCİ Tuğba PATKAVAK AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Tarihimiz incelenerek, giyim alanında değişimlerin gözönüne getirilmesi için incelemeler yapılarak, eski motiflerin dikilmesi. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 3 2 AKÇAABAT ÇOK PROGRAMLI LİSE, TEKNİK LİSE VE ANADOLU TEKNİK LİSESİ 241 DİJİTAL KİTAP KOORDİNATÖR Bülent AKSOY HAZIRLAYANLAR Abdülbaki ACER AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Öğretmenlerin dijital ortamda hazırladıkları dersleri web ortamına aktararak öğrencilerin aldıkları şifrelerle bu derslerden faydalanmaları sağlamak. AKÇAABAT ÇOK PROGRAMLI LİSE, TEKNİK LİSE VE ANADOLU TEKNİK LİSESİ 242 YAZARÇİZER ROBOT KOORDİNATÖR Atakan ÜÇÜNCÜ HAZIRLAYANLAR Mithat AKAYDIN Metehan AYDIN AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Proje ile çizim koordinatlarının bilgisayara verilerek şekillerin kağıt üzerinde çıkarması sağlanır. Mobiya sektöründe yakarak yapılan motiflerin çıkarılmasında kullanılması sağlanır. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 3 3 AKÇAABAT ÇOK PROGRAMLI LİSE, TEKNİK LİSE VE ANADOLU TEKNİK LİSESİ 243 DİJİTAL PANO KOORDİNATÖR Ali ALTUNBAŞ HAZIRLAYANLAR Gönül AKYÜZ Abdullah ALTUNBAŞ AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Okul ve kurumlarda kullanılan belirli gün ve haftaları anlatan panoların dijital ortamlarda oluşturularak daha görsel hale getirilmesi. Aynı anda birden fazla uygulamanın panoya yansıtılarak görsel çokluk sağlanması. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 3 4 80. YIL TEKNİK VE ENDÜSTRİ MESLEK LİSESİ 2012-2013 TÜBİTAK BİLİM FUARI PROJELERİ 80.YIL TEKNİK VE ENDÜSTRİ MESLEK LİSESİ 244 AYAKKABIDA KARADENİZ RÜZGARI KOORDİNATÖR AHMET FARUK ARSLAN HAZIRLAYANLAR Oğuz Han KAHRAMAN Betül KILIÇ Kübra ÖZTÜRK AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Keşan kumaşından günümüz eğilimlerine uygun, kişilerin beğenisini çeken, sağlam ve de kullanışlı ayakkabılar üretildi. 80.YIL TEKNİK VE ENDÜSTRİ MESLEK LİSESİ 245 SPORUN ATALARI KOORDİNATÖR Alİ FUAT AYDIN HAZIRLAYANLAR Büşra BALABAN Soner GENÇ Seyfettin SARIALİOĞLU Projemiz eski Türk sporlarından Tepük (futbol), Dokuz kumalak ve matrak oyunlarının kurallarını gün yüzüne çıkarmak ve materyallerini oluşturmak olup öğrencilerimizin atalarının sportif ve zeka oyunlarına ne kadar önem verdiğini öğrenmesi ve kendilerine bununla ilgili bir yol çizmelerini hedeflemektedir. Bu sayede sporun ve zeka oyunlarının Türk toplumunda ne kadar önemli bir yere sahip olduğunu benimseyeceklerdir. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 3 6 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA 80.YIL TEKNİK VE ENDÜSTRİ MESLEK LİSESİ 246 AKILLI ELEKTRİK YÖNETİM SİSTEMİ KOORDİNATÖR HARİKA TÜZENLİ HAZIRLAYANLAR Kerim AYDIN Selahattin AYDIN Celil TURHAN AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI 1-Proje için öğrenci grupları belirlenecek. 2-Projede kullanılacak yazılım programı için editör belirlenecek 3-Proje öncesinde mevcut durum ile ilgili bilgi toplanacak 4-Proje için gerekli olan elektronik devre elemanları araştırılacak 80.YIL TEKNİK VE ENDÜSTRİ MESLEK LİSESİ 247 TOZ YUTMAZ KOORDİNATÖR HATİCE FIRAT HAZIRLAYANLAR Mahmutcan YILMAZ Onur CİVELEK Gökan KARSAN AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Bilgisayar parçalarının kullanım ömürleri uzayacak ve temiz bir ortam sağlanacaktır. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 3 7 80.YIL TEKNİK VE ENDÜSTRİ MESLEK LİSESİ 248 MUCİZE MOLEKÜLLER KOORDİNATÖR Alİ BAŞ HAZIRLAYANLAR Aleyna DOKSANOĞLU Ömer Faruk KÖSE Abdulkadir ÇALIŞKAN AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Bir insan anatomisi üzerinde Hipofiz bezi ve belli iç organları görsel olarak bir arada gösteren bir model oluşturulacak. 80.YIL TEKNİK VE ENDÜSTRİ MESLEK LİSESİ 249 ELEKTRONİK STETESKOP KOORDİNATÖR ERSİN ALTINTAŞ HAZIRLAYANLAR Tuğçe ÇAKMAK Mustafa GÜVEN Kübra AYDINÇAKIR AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Akustik Steteskoplara nispeten daha güvenilir hassas ve yetenekli steteskoplar geliştirmek TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 3 8 80.YIL TEKNİK VE ENDÜSTRİ MESLEK LİSESİ 250 IŞIKLI TÜRKİYE FİZİKİ HARİTASI KOORDİNATÖR BİLGEHAN KURUOĞLU HAZIRLAYANLAR Batuhan ALTAY Zeynep ATEŞ Esmeray TURHAL AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Projemiz ''IŞIKLI TÜRKİYE HARITASI'' olup öğrencilere bilgi verme amacındadır. Projemiz öğrencilerin Türkiye'nin fiziki unsurlarını daha iyi öğrenmesini hedeflemektedir.Bu sayede ders materyali olarak iyi bir öğrenme tekniği olacaktır. 80.YIL TEKNİK VE ENDÜSTRİ MESLEK LİSESİ 251 GELECEĞİN DEMOKRATİK AİLESİ KOORDİNATÖR FETHİ ARSLANTÜRK HAZIRLAYANLAR Derya TOKGÖZ Mihriban ÇAKIR Nergis KÖSE Proje çalışması kapsamında yapılan ilk toplantıda üzerinde çalışılacak konular belirlenerek ön çalışma yapılması amaçlanmıştır. Okulumuzda yaptığımız gözlemler sonucu öğrencilerin demokrasi bilinç düzeylerinin düşük olduğunu fark ettik. Bireylere demokrasi bilincini nasıl kazandırabileceğimizi araştırmaya başladık. Bireylere demokrasi bilincini aşılamak istiyorsak buna demokratik değerlerin öğretilmesinden başlamalıyız diye karalaştırdık. Demokrasinin anlamını ,demokratik aileyi ve bu ailede yetişen bireylerin özelliklerini ,baskıcı aile ve bu ailede yetişen çocukların özelliklerini ,demokrasinin önemi ....gibi birçok konuyu açıkladık. Okulumuzdaki bireylerin demokrasi bilinçlerini ölçmek için de 100 kişiye anket hazırlayıp uyguladık. Çoğunluğu demokratik aile de yetişen bireyler çıktı. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 3 9 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA 80.YIL TEKNİK VE ENDÜSTRİ MESLEK LİSESİ 252 SONSUZ GÜL BAHÇESİ KOORDİNATÖR AYŞEGÜL KAZANCIOĞLU HAZIRLAYANLAR Mustafa BULUT Miraç TUYSÜZ Tolunay KURT AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Düz aynalar kullanılarak sonsuz görüntü elde etmek. 80.YIL TEKNİK VE ENDÜSTRİ MESLEK LİSESİ 253 KELİME ÖĞRENMENİN EĞLENCELİ YOLLARI KOORDİNATÖR NEJLA İNAN HAZIRLAYANLAR Bahadır ÇUBUKÇU Faruk REVİ Ahmet Cemil YÜRÜMEZ AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI İngilizcenin günlük hayatta kullanılma becerisinin sosyalleşme ve oyun oynama keyfinin kazandırılması.. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 4 0 80.YIL TEKNİK VE ENDÜSTRİ MESLEK LİSESİ 254 DJİTAL PERİYODİK CETVEL KOORDİNATÖR HASAN ALEMDAROĞLU HAZIRLAYANLAR Mehmet ASAN İzzet ŞAHİN Mustafa ÖZTÜRK AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Elementleri djital bir periyodik cetvelle öğrencilere daha iyi kavratabilmek için bir öğretim materyali geliştirmek. 80.YIL TEKNİK VE ENDÜSTRİ MESLEK LİSESİ 255 KÜL SUYU ŞAMPUANI KOORDİNATÖR AHMET YILMAZ HAZIRLAYANLAR Merve ERGÜL Ravza Asena ALTINTAŞ Onur KENAN AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Yaptığımız çalışmalar sonucu kül suyunun vücut,bulaşık ve çamaşır temizliğinde rahatlıkla kullanılabileceğini gördük. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 4 1 80.YIL TEKNİK VE ENDÜSTRİ MESLEK LİSESİ 256 ŞANZIMAN TAŞIYICI VE KALDIRICI APARATI KOORDİNATÖR İSMAİL KARATAŞ HAZIRLAYANLAR M.Caner Varol Harun VOYVOT M.Ali BEKİRCAN AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Otomotiv servislerinde şanzımanın sökülmesinde, takılmasında ve taşınmasında karşılaşılan zorlukların giderilmesini sağlamak. 80.YIL TEKNİK VE ENDÜSTRİ MESLEK LİSESİ 257 ZARARLI ALIŞKANLIKLARLA MÜCADELE KOORDİNATÖR ASLI YİĞEN HAZIRLAYANLAR Bilgehan USTAOĞLU Melihcan AYDIN Fatih BAL AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Madde kullanımı okullarda gün geçtikçe yayılmakta ve okulların aldığı tüm tedbirlere rağmen öğrenciler kendilerine çeşitli yollar bulmaktadır. Bu nedenle madde kullanım problemi ile mücadeleyi hem bireysel hem de kurumsal olarak destekleyebilecek proje çalışmalarının yapılması gerekmektedir. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 4 2 80.YIL TEKNİK VE ENDÜSTRİ MESLEK LİSESİ 258 MATAPOLİ KOORDİNATÖR SEVCİHAN KALAYCIOĞLU HAZIRLAYANLAR Soner KELEŞ Yasin ÖZSOY Batuhan ŞENTÜRK AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Eğlenceli vakit geçirmeye yarayan, paylaşmayı, kazanmayı, kaybetmeyi, hayatı oyunun içinde tanımayı hedefleyen zeka oyunu. 80.YIL TEKNİK VE ENDÜSTRİ MESLEK LİSESİ 259 FRAKTAL GEOMETRİ MUCİZESİ KOORDİNATÖR AYŞE OĞUZ ÖZTÜRK HAZIRLAYANLAR Ümmügülsüm KÖKSAL Halil MURAT Orhan UZUN AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Doğada, insan vücudunda,bitkilerde,hayvanlarda ve mimaride nelerin fraktallarla açıklanabildiğini araştırmak, geometrinin ve matematiğin hayatın kendisi olduğunu bir kez daha anlamak. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 4 3 80.YIL TEKNİK VE ENDÜSTRİ MESLEK LİSESİ 260 GÜNEŞ EVİ KOORDİNATÖR EBRU PARPÜL HAZIRLAYANLAR BERAT MURAT MİRAÇ MAKÜL SÜLEYMAN CAN HACIÖMEROĞLU AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Yenilenebilir enerji kaynaklarından Güneş Enerjisiyle herhangi bir ortamı havalı kolektör ile ısıtmayı amaçlayan bir proje tasarladık. 80.YIL TEKNİK VE ENDÜSTRİ MESLEK LİSESİ 261 ŞİİR; MÜZİĞE VE YAŞAMA NEFES VEREN BÜYÜLÜ SÖZCÜKLERİN DÜNYASIDIR KOORDİNATÖR ESİN YILDIZ HAZIRLAYANLAR ELİF TANRIVERDİ GURBET BUZGAN AYTEN SÖNMEZ AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Öğrencilerin şiir konusunda okuma alışkanlıklarını geliştirmek ünlü şairlerimizi tanıtmak. Şiir zevkini aşılamak amacı ile bestelenmiş şiirlerimizden hareket ederek müzik eşliğinde şiiri sevdirmek. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 4 4 80.YIL TEKNİK VE ENDÜSTRİ MESLEK LİSESİ 262 MÜZİĞİN ÖĞRENMEYE ETKİSİ KOORDİNATÖR ALTUĞ ELER HAZIRLAYANLAR Seyhan BEKTAŞ Zeynep KARAKAŞ Onur YILMAZ AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Müziğin öğrenmeye etkisini arttırmak. Fiziksel ortamın öğrenmeye etkisini arttırmak. 80.YIL TEKNİK VE ENDÜSTRİ MESLEK LİSESİ 263 YOLUMUZ AYDINLIK KOORDİNATÖR ATİLLA UZUN HAZIRLAYANLAR İbrahim EMİRZEOĞLU Seyit Ramazan KÜÇÜK Emirsultan ERGÜN AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI TC İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük dersindeki Mustafa Kemal?in İstanbul?dan Ankaraya gelişinde izlediği yol ile ilgili bir öğretim materyali geliştirilmesi; Projeyi hazırlayan öğrencilerin yaparak yaşayarak öğrenmelerinin sağlanması; yapacakları araştırmalarla konuyu kavramalarının sağlanması; ayrıca bu materyali kullanan öğrencilerin ders esnasında aktif olmalarının sağlanması… TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 4 5 BEŞİRLİ İMKB ORTAOKULU 2012-2013 TÜBİTAK BİLİM FUARI PROJELERİ BEŞİRLİ İMKB ORTAOKULU 264 BESİNLERDE SAKLI ENERJİ Bu projeyi gerçekleştirmekteki amacımız besinlerde saklı enerjiyi açığa çıkarmaktı. Problem cümlemiz patatesten elektrik akımı elde edebilir miyiz? Çalışmada yöntem olarak deney yapıldı. Deneyde patates, bakır levha, çinko levha, bağlantı kabloları, mili ampermetre, voltmetre, LED ışık kullanıldı. Yaptığımız deney sonucunda hipotezimizin doğru olduğunu ispatladık. Ulaştığımız sonuca göre patatesten elde ettiğimiz akım sonucunda LED ışık yandı. Bu sonuca göre bitkilerde saklı olan enerjiyi kullanarak üreteceğimiz akım insanlar için gelecekte enerjinin tükenmemesini sağlayabilir. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI KOORDİNATÖR Nagihan ALEV HAZIRLAYANLAR Esma Ceren TERZİ Begüm VELİOĞLU Zeynep Ece HACISALİHOĞLU AÇIKLAMA BEŞİRLİ İMKB ORTAOKULU 265 CANAVAR SIVILAR KOORDİNATÖR Beytullah ÖZTÜRK HAZIRLAYANLAR Efe Mert BİLENOĞLU Ahmet Kerim KÖLEMEN Doğukan SEZEN Asitli içeceklerin insan vücuduna verdiği zararlarını araştırmak üzere sirke, meyve suyu, gazlı içecek ve su ile karbonat karıştırılarak oluşan tepkimeler gözlemlenmiştir. Sirke içine bir miktar karbonat atılarak ortaya çıkan tepkime gözlemlendi. Sonuçta sirke miktarı arttıkça tepkimenin şiddeti de artar. Sonra bu deney gazlı içeceklerle, meyve suyu ve içme suyu ile tekrarlandı. Su ve meyve suyu ile yapılan deneyde karbonatın gözlemlenebilir bir etkisinin olmadığı ancak sirke ve gazlı içecekler üzerinde karbonatın köpürme etkisi oluşturduğu gözlemlenmiştir. Bu durum asitli içeceklerin insan sağlığına verebileceği zararların algılana bilmesi için tıpkı yanardağların lav püskürtmesi sonucu çevreye verdiği zarar ve topografik değişikliklerle somutlaştırılabilir. Biz de bu durumu göstermek için yanardağı maketi ile gazlı içecek kullanarak tepkimeyi canlandırdık. Yapılan deneyde gazlı içeceklere karbonat katıldığında kabarma ve köpürme gözlemlenmiştir. Buradan hareketle gazlı içeceklerin hücrelerimize daha çok zararlı olacağı sonucuna varılmıştır. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 4 7 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA BEŞİRLİ İMKB ORTAOKULU 266 ÇİÇEĞİMİN CANI NE İSTER ? KOORDİNATÖR Nevzat KÜÇÜKYILDIZ HAZIRLAYANLAR Çisem KÖSEOĞLU Günlük hayatımızda çiçeklerin sulama yöntemlerine göre değişik şekilde büyüdüğünü fark etmekteyiz.Biz bu proje ile çiçeğin en iyi hangi sulama şekli ile büyüdüğünü bulmaya çalıştık.Amacımız en iyi sulama yöntemi ile bitkiyi en uzun süre yaşatmak. Hipotezlerimizi test etmek için deney düzeni tasarladık. Öncelikli sodalı su, %1 'lik ve %10 'luk oranlarda hazırlanmış tuzlu ve şekerli su çözeltileri hazırladık. Deneyimizin kontrol grubu için su ile suladığımız bitkiyi belirledik. Bitkilerimizi okul içinde gözlemleyeceğimiz yere bıraktık. Bitkilerimizi hangi günlerde ve hangi saatte ve sulama için ne kadar sıvı kullanacağımızın planını hazırladık. Deneyimizin ve gözlemimizin başlangıcı için ve daha sonraki karşılaştırmalarımız için boy uzunluklarını ölçerek fotoğraflarını çektik ve gözlemlerimizi oluşturduğumuz çizelgeye kaydettik. Planımızda bitkileri iki gün ara ile dereceli kapla 30 mL'lik sıvılarla sulamayı kararlaştırdık. Deney ve gözlem süreci içinde dokuz sulama, ölçme ve gözlem yaptık. Yaptığımız araştırmalar ve gözlemler sonucunda tuzlu su çözeltilerinin bitkinin yapraklarının yapısını bozduğu söylenebilir. Şekerli su çözeltisinin bir zaman sonra bitkinin çiçek kısmına etki ettiğini söyleyebiliriz. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA BEŞİRLİ İMKB ORTAOKULU 267 ÇİÇEKLERİMİZİ KOLAY SULUYALIM KOORDİNATÖR Nurcan TÜFEKÇİOĞLU HAZIRLAYANLAR Hasan Mert ÇAVRAR İnsanlar hasta olduğunda veya çiçeklerini sulamaya müsait olmadıkları durumda kolayca çiçeklerini sulayabilmeliler düşüncesinden yola çıkılarak çiçek sulamada uzaktan kumandalı bir makine kullanabilir mi? Sorusuna yanıt aranmıştır. Yöntem olarak inşa yöntemi kullanılmıştır. Proje önce tasarlanarak malzemeler belirlenmiştir. Projede uzaktan kumandalı araba esc'si, strafor, tahta, menteşe, motor, sulama aparatı kullanılmıştır. Uzaktan kumanda ile çalışan çiçek sulama aracı geliştirilmiştir. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 4 8 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA BEŞİRLİ İMKB ORTAOKULU 268 ÇİÇEKLERİN UZAMA SÜRELERİ KOORDİNATÖR ATİLA ŞİMŞİT HAZIRLAYANLAR AYŞE ÇAĞLA CAN İnsanların bahçelerini daha kısa sürede dekore edebilmelerine yardımcı olmak için hangi bitkinin daha kısa sürede büyüdüğü araştırıldı. Uygulama sürecinde deney yöntemi kullanılmıştır. Gözlemler tablo haline getirilmiştir. Bulgular not edilmiştir. Saray patı, papatya, menekşe ve çayırgüzeli bitkilerinin 2 ayda boylarının uzaması gözlemlendi. İki ay sonunda en çok saraypatının, en az çayırgüzelinin uzadığını gözlemlendi. Papatya ikinci, menekşe ise üçüncü olarak uzadı. HİPOTEZLER: 1-) Papatya bitkisi çok kullanılan bir çiçektir. Bu yüzden papatya bitkisinin ilk olarak uzayacağını düşünüyorum. 2-) Çayırgüzeli bitkisinin papatyadan sonra en hızlı uzayan bitki olduğunu bu yüzden 2. olarak çayırgüzeli bitkisininuzayacağını düşünüyorum. 3-) Olarak saray patı bitkisinin uzayacağını düşünüyorum. 4-) Son olarak ise menekşe bitkisinin tohumunun uzayacağını düşünüyorum. BULGULAR: İki ay sonunda en çok saraypatının, en az çayırgüzelinin uzadığını gözlemlendim. Papatya ikinci, menekşe ise üçüncü olarak uzadı. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA BEŞİRLİ İMKB ORTAOKULU 269 DETERJANLA MI BESLENİYORUM? KOORDİNATÖR Arzu NEZİR HAZIRLAYANLAR CerenBERBER AlmılaALEV Elif Yaren BULUT Deterjanların doğa üzerindeki etkilerini, bileşimlerini, hangi deterjanın bitkileri daha çok büyüttüğünü araştırmaktır. Burada özellikle evde kullanılan deterjanların ve suyun kimyasal içeriğinin incelenmesini ve gözlemlenmesi istendi. İçinde kimyasal madde çok olan deterjanların az olan deterjanlara göre daha çabuk büyütüp büyütmediğini görmektir. 9 farklı saksıya aynı boyda, aynı özellikte, aynı miktarda toprak koyuldu. Aynı boyda, aynı özellikte, çimler ekildi. Bu bitkileri aynı ortamda, aynı gün ışığıyla, 200ml su (aynı pHj değerinde) 4gr deterjan ile iki günde bir ariel toz, ariel sıvı, arap sabunu, sabun tozu, perwoll, fairy, bingo soft yumuşatıcı, L.O. C.,su ile sulandı. Bitkilerin her gün fotoğraflarını çekildi. Bitkilerin, fotoğrafını çekip, boylarını ölçüp not alındı. Bu işlemlere 10 gün boyunca devam edildi. Bu deney bittikten sonra deterjanı toprağa verdiği zararı da gözlemlemek için toprakları Trabzon İl Özel İdaresi Tarımsal Hizmetler Müdürlüğüne analize gönder TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 4 9 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA BEŞİRLİ İMKB ORTAOKULU 270 DÜNYA'NIN BEYAZ DEVLERİNİN DENİZLERE VE DENİZLERDE YAŞAYAN CANLILARA ETKİSİ KOORDİNATÖR Nevzat KÜÇÜKYILDIZ HAZIRLAYANLAR Banu Jülüde KATRANCI Dünya'nın Beyaz Devlerinin Denizlerde Yaşayan Canlılara Etkisi Projesindeki amaç, buzulların erimesinin denizlere ve denizlerdeki canlılara etkisini araştırmaktır. Dolaysı ile bu etkinin Karadeniz ve Trabzon'a etkilerinin ne olabileceğini ortaya çıkarmaktır. Bu duruma bağlı olarak sorulan ya da cevap aranan soru şudur : ? Buzulların erimesi sonucunda denizlerde oluşan değişimlerin Karadeniz ve Trabzon'un balıkçılığına etkisi ne olacaktır? Bu araştırma çerçevesinde kurulan varsayım? Buzulların erimesi sonucunda okyanus ve denizlerde su seviyesinde yükselmeler olacak , sulardaki tuzluluk ve pH değerinde değişmeler olacaktır.? Bu kapsamda buzulların erimesinin nedenleri, denizler üzerindeki sonuçları kaynak taraması ve görüşme yöntemleri ile araştırılmaya çalışılmıştır. Yapılan araştırmaların sonucunda saf su olan buzulların erimesinin deniz suyunun seviyesinde yükselmelere neden olacağı, denizlerin tuzluluk oranı ve pH değerinde de değişmelere yol açacağı sonuçlarına ulaşılmıştır TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA BEŞİRLİ İMKB ORTAOKULU 271 EKOLOJİK DOST DEFNE YAPRAĞI KOORDİNATÖR Gamzegül ENGİN HAZIRLAYANLAR Zeynep Gökçen ŞENTÜRK Günümüzde kullandığımız kimyasal temizleyicilerin birçok zararı vardır. Bu zararların bilinci ile çamaşır suyu ve zararlı kimyasallar yerine bitki özütlerinin kullanılıp kullanılmayacağı merak edildi. Bitkiler insan vücuduna daha az zarar verdiği için anti bakteriyel bitkiler araştırıldı. Gül, karanfil yağı, sarımsak, defne gibi birçok sonuçla karşılaşıldı. Hem ulaşılabilir, hem de hoş kokulu bitkileri seçmeye özen gösterildi. Bu kararlar doğrultusunda her daim yeşil kalan ve Trabzon’da doğal olarak yetişen bir ağaç olan defne seçildi. Bu çalışmada defne yaprağı özütünün anti bakteriyel özelliğinin olup olmadığı deney-gözlem yöntemi ile araştırıldı. Araştırma sonucunda defne yaprağının kullanılabilirliği ispatlandı. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 5 0 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA BEŞİRLİ İMKB ORTAOKULU 272 ETLERİN PİŞİRİLME SÜRELERİ KOORDİNATÖR ATİLA ŞİMŞİT HAZIRLAYANLAR MELİSA BİRİNCİOĞLU Tüm et çeşitlerinin soğuk ortamda bekletildikten sonra pişirme sürelerinde artış olduğunu gözlemledim. Araştırma sonucunda birinci pişirimde sığır etinin kırkyedi (47) dakika, koyun etinin otuzüç (33) dakika, tavuk etinin yirmi (20) dakika ve balık etinin dokuz (9) dakika süreyle piştiği; ikinci pişirimde ise sığır etinin ellibeş (55) dakika, koyun etinin elli (50) dakika, tavuk etinin yirmibeş (25) dakika ve balık etinin onbeş (15) dakika süreyle piştiği g ö z l e m l e n m i ş t i r. H e r g ö z l e m e d e b u s o n u c a varılmayacağına karşın yapılan bu deneyde hipoteze karşıt bir gözlem yapılmamış,hipotez doğrulanmış ve kanıtlanmıştır. Ayrıca dondurucudan çıkan, sıcak ortamda bekletilerek çözülen ette protein kaybı olur. Çözüldükten sonra tekrar dondurulursa,vitamin değerini kaybeder ve gıdalarlada zararlı mikroorganizmaların çoğalması kolaylaşır. Dondurucu yada buzdolabında saklanan yani belirli bir süre bekletilen gıdaların (besin, yiyecek, et, bitki, baklagiller vb.) dondurucudan veya buzdolabından çıkarılarak pişirilirken pişme sürelerinde artış olduğu gözlemlenmiş, bu sonuca varılmıştır. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA BEŞİRLİ İMKB ORTAOKULU 273 GAZLARDA BASINÇ KOORDİNATÖR ..................................... HAZIRLAYANLAR Gül Deniz AKSOY Günümüzde balonlarımızı şişirirken elimizden kaçınca havalarda uçuştuğunu fark etmekteyiz. Bende bunu kardeşimin doğum gününde fark ederek bir rapor haline getirdim ve bu raporu da gazlarda basınç nelere nasıl bağlıdır diye merak ettiğim için oluşturdum. Buna dayanarak GAZ BASINÇ ISI SICAKLIK vb. kavramları araştırdım. Bu kavramların yeterli olacağına inanarak deneyime bir adım daha yaklaştım. Deney aşamasına geçtiğimde nova setinin basınç sensörü gibi materyallere ulaştım. Deneyimi 2 hafta gibi bir sürede tamamladım ve hacim arttıkça basınç azalırgazlarda basıncın tanecik sayısına bağlı olduğu sonucuna vardım. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 5 1 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA BEŞİRLİ İMKB ORTAOKULU 274 GÖZÜMÜZDEKİ RENKLER KOORDİNATÖR Aykut GÜVELİ HAZIRLAYANLAR Kader AKYÜZ Literatür tarayarak gözlerimizin farklı renkte olma sebeplerini ve gözümüze renk neyin verdiğini araştırdım. Okulumuzda bulunan öğrencilerden örnekleme almadığımız anasınıfı haricindeki 1129 öğrenci üzerinde yaptığım araştırma ile okulumuzdaki baskın göz rengini bulduk. Göze rengini veren iris tabakasıdır. İrisin renkli olmasının sebebi içindeki pigmentlerdir. İris renksiz olsaydı gözümüze gelen ışık içerden tekrar dışarı yansıyarak görüşümüzü bozardı. Renkli olması nedeniyle bu yansımayı önler veya en aza indirir. Gözün renginin görme fonksiyonuyla alakası yoktur. Yansımayı önleme görevi için mavi olmuş, kahverengi olmuş fark etmez. rise rengini veren 'melanin' denilen bir pigmenttir. Pigmentlerin iris hücrelerinde dağılışları gözün rengini belirler. Eğer bir gözde bunların sayısı çoksa gözün rengi kahverengi, azsa mavi olur. Yeşil gözleri koyu bir zemin üzerindeki yağlı pigmentlerin sarımtırak noktalar oluştururlar. Ulaşılan kaynaklar ülkemizde kahverengi göz renginin yaygın olduğunu gösterdi.Okul öğrencileri arasında yaptığımız araştırma sonuçlarına göre 1129 öğrenciden %55'i kahverengi, %16'sı siyah, %13'ü ela, %6'sı mavi, %5'i yeşil olduğu görülmüştür. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA BEŞİRLİ İMKB ORTAOKULU 275 İNATÇI MÜREKKEP İLE KAHRAMAN DOMATES KOORDİNATÖR CEMİLE YILMAZ HAZIRLAYANLAR Zehra NALCİ Emirhan YILMAZ İbrahim Taha HİSOĞLU Günlük hayatımızda sık karşılaştığımız mürekkep lekesi çok zor çıkan lekelerden biridir. Genellikle çıkarılması için kimyasal temizleyiciler kullanılır. Özellikle çamaşır suyu bu kimyasalların en zararlısıdır. Biz bu zor lekenin hem kolay hem de doğal bir yöntemle çıkarılması için çalıştık ve araştırmalar yaptık. Bunun sonucunda domatesin mürekkep lekesini çıkarabileceğine karar verdik. Beyaz renkte bir bez parçası alınarak üzerine mürekkep damlatıldı. Domates ortadan kesilerek mürekkepli yüzeyin üzerine konuldu. Yaklaşık 15 dakika beklendikten sonra bez durulandı. Lekeli yüzeye çok az miktarda deterjanla tekrar yıkandı. Mürekkep lekesinin tamamen kaybolduğu görüldü. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 5 2 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA BEŞİRLİ İMKB ORTAOKULU KESİLMİŞ BİTKİLERİN ÖMRÜNÜ NASIL UZATABİLİRİZ KOORDİNATÖR Nagihan ALEV HAZIRLAYANLAR Aysu Nur YILMAZ Begüm VELİOĞLU Yaren SAVAŞKAN AÇIKLAMA Bu projeyi gerçekleştirmekteki amacımız güllerin ve karanfillerin kesildikten sonra hangi ortamda daha uzun süre canlılıklarını sürdürebildiklerini belirleyebilmektir. Çalışmada yöntem olarak deney yöntemi kullanılmıştır. Deney sırasında güller ve karanfiller suda, sirkede, şekerli suda ve şekerli sirkede bekletilmiştir. Yaptığımız deney sonucunda iki hipotezimiz doğrulanmış, iki hipotezimiz ise doğrulanamamıştır. Ulaştığımız sonuçlara göre şekerli sudaki güller ve karanfiller daha uzun süre canlılığını sürdürmüştür. İlk önce sirkedeki çiçekler ölmüştür. Sudaki karanfiller de canlılığını sürdürmüştür. Bu sonuçlara göre çiçekçilerin kesilmiş karanfillerde ve kesilmiş güllerde şekerli su kullanması önerilmiştir. Hipotezler 1.Şeker, kesilmiş çiçeklerin taze olarak daha uzun süre saklanmasını sağlar. 2.Sirke, kesilmiş çiçeklerin taze olarak daha uzun süre saklanmasını sağlar. 3.Şekerli sirke, kesilmiş çiçeklerin taze olarak daha uzun süre saklanmasını sağlar. 4.Sirke, şekerli sirke, su ve şekerli su içerisinde saklanan kesilmiş çiçeklerin daha uzun süre saklanması çiçeklerin cinsine bağlıdır. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI 276 BEŞİRLİ İMKB ORTAOKULU 277 KİM KORKAR MAYTLARDAN KOORDİNATÖR Figen ÜREYENER HAZIRLAYANLAR GökdenizÜÇÜNCÜ BuğrahanCİHAN Alper YURDAKUL AÇIKLAMA Okulumuzda, evde ve toplumda yer alan astım ve alerji hastalarının daha rahat ve temiz bir ev ortamında yaşayabilmesi için, zamandan ve işten kazanç sağlayacak bir proje tasarlandı. Çözüm alternatifleri olarak önce taslak cisimler yapıldı. Bu çizimler üzerinde durularak artılar ve eksiler tespit edildi. Elektrik teknikeri ve makine mühendislerinden fikir alındı.J Sonuç: Bulduğumuz çözüm belli bir sitemi kurarak hazır bir sistemle tek bir merkezden, evin pratik ve rahat temizlenmesi sağlandı. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 5 3 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Projede, evlerin havası zamandan ve işten nasıl tasarruf sağlanarak temizlenir sorusuna cevap arandı. BEŞİRLİ İMKB ORTAOKULU 278 KÜFLÜ EKMEKLER KOORDİNATÖR ARZU NEZİR HAZIRLAYANLAR MEHMET AKİF KALYONCU Amaç: Bir ekmeğin kalın bir poşet temi yoksa ince bir poşet temi daha çabuk küflendiğini bulup insanlara kalın veya ince poşetler kullanmamız gerektiğinde bilgi vermek ve bir başka amacımızda ekmek israfının birazda olsa önüne geçebilmek. PROBLEM: Farklı kalınlıktaki poşetlerin ekmek küflen-mesine etkisi? ALT PROBLEM: Kalın poşetlerin ekmek küflenmesine etkisi? İnce poşetlerin ekmek küflenmesine etkisi? HİPOTEZ: Kalın poşetler ekmek küflenmesinde çok etkilidir. Bulgular Farklı poşetlere koyduğum ekmekleri 01.02.2013 Cuma günü kontrol ettiğimde hiçbir değişim olmamıştı. Fakat beş gün sonra yani 05.02.2013 Salı günü bir küflenme olmuştu. Kalın poşetlerde küflenme daha az ince poşetlerde ise çok daha fazla idi.10.02.2013tarihinde tekrar poşetleri açtım ve bu değişiklikler olduğunu fark ettim. En kalın olan poşetteki ekmeğin bir tarafı çok siyah bir tarafı ise çok yeşildi. Kalınlığı biraz daha az olan poşetteki ekmekte ise siyah renk hiç yoktu, fakat ekmeğin çoğu kısmı sarı kalan kısımlar ise yeşildi. Ve kalın olarak sayabileceğimiz son poşette bu saydığım üç renk yani siyah, sarı ve yeşil renklerinin hepsi bulunuyordu. İlk açtığım ince olan poşetteki ekmeğin eski hali ile hiçbir alakası yoktu ekmek tamamen yeşil renkte idi ve çok kötü kokuyordu. İkinci olarak açtığım poşet daha inceydi bu nedenle ekmek tamamen simsiyahtı ve ilk poşetteki gibi çok kötü kokuyordu. Ve son ince poşetteki ekmek poşetin daha ince olması nedeniyle daha çok küflenerek küflenmemiş yer bırakmamıştı. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA BEŞİRLİ İMKB ORTAOKULU 279 KÜLÜN MUCİZESİ KOORDİNATÖR Emre ERAYDIN HAZIRLAYANLAR Behgisu SARITAŞ Gülşade ÖKSÜZ 60-70 yaş aralığındaki büyüklerimizle yapılan mülakat yöntemi ile elde ettiğimiz bilgiler ışığında geçmişte külün çamaşırları temizlemede, kişisel bakım ürünü olarak saçların yumuşatmak, kepeği önlemek amaçlı kullanıldığı bilgilerine ulaşılmıştır. Bunun yanı sıra gürgen ağacından elde edilen külün geçmişte çamaşırları temizlemede daha çok kullanıldığı; kızılağacın yapısındaki renklendirme özelliğinden dolayı kullanılmadığı yapılan görüşmelerde belirtilmiştir. Bu bilgilerden yola çıkarak farklı ağaç türlerinden elde edilen küllerden farklı sonuç alınıp alınamayacağını görmek amacıyla laboratuar ortamında yapılan deneylerle gözlemlenmiştir. Yapılan deneyin sonucu rapor, uygulama bezleri incelenmiştir. Elde edilen bulgularla ilgili tablo oluşturulmuştur. Araştırma sonucunda gürgen ağacından elde edilen ağaç külünün leke çıkarma ve beyazlatma özelliğinin diğer ağaç türlerine oranla daha başarılı olduğu Fakat kızılağacın yapısındaki renk verme özelliğinden dolayı diğer ağaç türlerine göre leke çıkarmada başarısız olduğu; aynı zamanda uygulama bezini boyadığı da söylenebilir. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 5 4 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA BEŞİRLİ İMKB ORTAOKULU MAKARNADAN DETERJANA YOLCULUK KOORDİNATÖR CEMİLE YILMAZ HAZIRLAYANLAR ELANUR KAYAOĞLU ÖZGE AYDIN AÇIKLAMA Bu araştırmada amaç , insan sağlığına zarar veren deterjanlar yerine mutfakta sıkça kullanılan makarna suyu ile kirli bulaşıkları temizlemektir . Çünkü normal deterjanlar insan sağlığına zarar vermekle birlikte denizlerimizi , doğal kaynaklarımızı kirletmektedir . Ayrıca deterjan ile yıkanan tabaklarda yenen yemekler ile vücudumuza belli bir miktarda deterjan girmektedir. Bu yüzden proje amacı makarna suyunun kirli tabakları yıkayıp yıkayamayacağını deney yoluyla gözlemlemektir . Bunun için dört değişik leke makarna suyu ile temizlenmeye çalışıldı. Deney sonunda makarna suyunun deterjan özelliği gösterdiği yani lekeli tabakları temizleyebildiği gözlemlendi . Sonuç olarak makarna suyunun kirli bulaşıkları temizleyebildiği saptandı. HİPOTEZ Makarna suyu doğal mutfak deterjanı olarak kirli tabakları yıkamada kullanılabilir. SONUÇ Yapılan deney sonucunda makarna suyunun bulaşıklardaki çeşitli lekeleri temizlediği görülmüştür. ÖNERİ Makarna suyunun tabaklar üzerinde daha iyi bir etki bırakması için sıcak ve taze olmasına özen gösterilmelidir. Ayrıca makarna suyu yapıldığı günden sonraki gün kullanılmamalıdır. Makarna suyuna 2 tatlı kaşığı limon suyu veya sirke eklenirse yıkanılan tabaklar daha parlak olacaktır. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI 280 BEŞİRLİ İMKB ORTAOKULU 281 MATEMATİK BİZDEN KORKSUN GEOMETRİK CİSİMLER KOORDİNATÖR Beytullah ÖZTÜRK HAZIRLAYANLAR Kubilay YILMAZ Alp Eren YEDİBELA Hasan Can USTAÖMEROĞLU Prizmalar konusu işlenirken, dersin kazanımlarının tam olarak anlaşılmadığını fark ettik.Bunun üzerine biz de arkadaşlarımızla bir araya gelerek geometrik cisimlerle daha çok dikkat çekecek ,ışıltılı ledleri kullanarak konunun daha iyi anlaşılabileceğini düşündük. Geometrik cisimlerin daha kolay anlaşılması ,beynimizde daha kalıcı yer etmesi için ne yapabiliriz? Cam,mika ,plastik, şeffaf polyester gibi materyaller sayesinde prizmalar konusu daha akılda kalıcı hale getirilebilir mi? Küp, dikdörtgenler prizması, kare dik piramit gibi geometrik şekiller inşa edilip, ayrıtlarına led ışıklar ekleyerek daha onları belirleyici ve dikkat çekici hale getirmek.için şeffaf sert plastik malzemeden geometrik cisimlerin yüzeylerini oluşturdu. Oluşan bu cisimlerin yüzeylerine farklı, ayrıtlarına farklı led ışıklar yerleştirildi. Bir elektrik devresi ile yüzey ve ayrıtlardaki ledleri birbirinden bağımsız olarak yanacak şekilde tasarlandı. Böylelikle hazırlanan malzeme daha ilgi çekici hale getirilmiş oldu. Hipotez: Matematik derslerinde kullanılan geometrik şekillerin görselliği artırılırsa öğrenme daha kalıcı olur. Sonuç: Hazırlanan bu malzemelerin dersleri daha anlaşılır ve zevkli hale geldiği söylenilebilir. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 5 5 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA BEŞİRLİ İMKB ORTAOKULU 282 NE KADAR MÜZİK O KADAR GELİŞİM KOORDİNATÖR CEMİLE YILMAZ HAZIRLAYANLAR ŞEVVAL TURFANDA BEGÜM DİLEK MAZLUM ASUDE KUTLU Bu projeyi seçme amacımız müzik ile tedavinin insanlar üzerinde kanıtlanmış, olumlu etkisini bitkiler üzerinde de olup olmadığını ortaya koymaktır. Müzik ile tedavinin insanlar üzerinde kanıtlanmış, olumlu etkisini bitkiler üzerinde de gösterebilmektir. Türklerin tarihinde müzikle tedavi alanında çok olumlu gelişmeler elde edilmiştir. biz de bu gelişmeleri günümüz insanlarının farkına varmasını amaçladık.bundan yola çıkarak bitkilerin büyümesinde müziğin etkili olup olmadığını deney yöntemi ile araştırdık. iki adet aynı özellikte ve aynı boyutlarda karanfil aldık. bu karanfilleri aynı ortam şartları altında bakım yapmaya başladık. edindiğimiz karanfiller 08.04.2013-18.04.2013 tarihleri arasında, birine normal bakım diğerine ise normal bakıma ek olarak 16.00-19.00 saatleri arasında klasik müzik dinlettik. elde ettiğimiz sonuçları her gün fotoğraflarını çektik. gözlem sonuçlarını kaydettik klasik müzik dinlettiğimiz bitkinin daha fazla gelişim gösterdiği gözlemledik. Bu doğrultuda sunduğumuz hipotezin doğruluğunu kanıtladık. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA BEŞİRLİ İMKB ORTAOKULU 283 RENGİMİ SOLDURMA (IŞIK-RENK-SOLMA) KOORDİNATÖR Gamzegül ENGİN HAZIRLAYANLAR AÇIKLAMA Günümüzde camlara asmış olduğumuz kartonların güneş ışınları sayesinde solduğunu fark etmekteyiz. 23 Nisan için süslenen okul camlarındaki kartonların bir müddet sonra solduğunun fark edilmesi üzerine hangi rengin güneş ışınları sayesinde daha hızlı bir zaman dilimde solacağı merak edildi ve ışığın renkler üzerinde solmaya etkisi olup olmadığı araştırıldı. Buna dayanarak IŞIK RENK SOLMA kavramları araştırıldı. Bu araştırmada deney yöntemi ile cama yapıştırılan 9 renk kartonun güneş ışığında nasıl bir değişim gösterdiği gözlemlendi. 3 aylık bir zaman diliminde gözlem sonuçları oluşturulan tablolara kaydedildi ve en fazla solan rengin siyah ve gri, en az solan rengin de beyaz olduğu sonucuna varıldı. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 5 6 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Gül Deniz AKSOY BEŞİRLİ İMKB ORTAOKULU 284 SİLGİM BENİM İÇİN ÖNEMLİ KOORDİNATÖR Emre ERAYDIN, Arzu NEZİR HAZIRLAYANLAR Cansu YILMAZ Türkü TÜFEKÇİOĞLU Nur KOTAN Yazılı ve görsel basında yer alan, uzak doğuda üretilen kırtasiye ürünlerinin kanserojen madde içerdikleri ve çocukların sağlıklarını tehdit ettiğine dair haberlerden yola çıkarak yaş ve cinsiyete göre çocukların silgilerini seçerken konuyla ilgili farkındalıklarını belirlemek; aynı zamanda aileleri ve öğrencileri bilinçlendirmek amacıyla yapılmıştır. Uygulama sürecinin değerlendirilmesinde hazırlanan anket soruları araştırma evrenine uygun olarak seçilen örneklemde 507 öğrenciye uygulanmıştır. Anket soruları tablolara dönüştürülmüştür. Anket sonuçları yüzde ve frekansla ifade edilmiştir. Araştırma sonucunda yaş grupları ve cinsiyet gibi farklılıkların silgi seçiminde tercihlerinin farklılaştığı gözlemlenmiştir. Bu farklılığın doğal sonucu olaraktan silgi seçimlerinde farklı tercihler oluşmaktadır. Fakat seçilen evren ve örneklemlerin konuyla ilgili gereken duyarlılığı gösterdikleri bu konuda herhangi bir bilgilendirmeye ihtiyaç duymadıkları söylenebilir. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA BEŞİRLİ İMKB ORTAOKULU 285 SIVILARDA KALDIRMA KUVVETİ KOORDİNATÖR İbrahim KALYONCU HAZIRLAYANLAR AÇIKLAMA Su dolu kabın içine atılan plastik ördeğin yüzdüğünü, arabanın ise battığını aynı zamanda bir miktar suyun taştığını gördüm. Bu benim aklıma kaldırma kuvvetini getirdi. Hayatımızda sıkça kullandığımız bu kaldırma kuvvetinin nelere bağlı olduğunu düşünmeye başladım ve bu araştırma konum oldu. Sıvı, katı, kaldırma kuvveti ve yoğunluk gibi kavramlar üzerinde alan araştırması yaptım. Sonra laboratuar ortamında 3 adet demir çubuk, NOVA setinin kuvvet sensörü, dereceli silindir, 40 ml su, şırınga alındı. NOVA setindeki kuvvet sensörü demir çubuğa bağlandı. Ucuna dereceli silindir takıldı. Gerekli ölçüler yapıldı ve sonuçlar tablolaştırıldı. Sıvı maddelerin yoğunlukları üzerlerine yüzmeye bırakılan katı cisimlere uyguladıkları kaldırma kuvvetini etkilemektedir. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 5 7 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Emine Yaren KANDAZ BEŞİRLİ İMKB ORTAOKULU 286 TAHTA KALEMİ İLE TEBEŞİRİN DÜELLOSU KOORDİNATÖR Nurcan TÜFEKÇİOĞLU HAZIRLAYANLAR Nidanur ALTUNKAYA Fatmanur ÖKSÜZ Bu projeyi gerçekleştirmekteki amacımız dersin işlenişinde öğrencilerin dikkatini çekmek için öğretmenin tahta kalemi kullanmasının mı, tebeşir kullanmasının mı daha etkili olduğudur. Öğretmenler tahtayı kullanıyorken, öğrencilerin derse dikkatini çekmede tahta kalemi mi, tebeşir mi daha etkilidir ?sorusuna cevap aranmıştır. Çalışmada yöntem olarak nitel araştırma kullanılmıştır. Araştırmada öğrencilere 4 adet yarı açık uçlu soru sorulmuş, öğrencilerin verdikleri cevaplar değerlendirilerek cevapları tablolarda belirtilmiştir. Ulaştığımız sonuçlara göre tahtanın ilgi çektiğini söyleyen öğrenci yüzdesi %52 ;öğretmenlerin tahtayı kullanırken tahta kalemi kullanmasını tercih eden öğrenci yüzdesi %71;öğrencilerin tahtayı kullanırken tahta kalemini tercih edenlerin yüzdesi%66;öğrencilerin tahta kalemiyle dersi daha iyi anlayanların yüzdesi%58dir.Bu sonuçlar bize öğrencilerin derse dikkatlerini çekmede tahta kalemi kullanmanın daha önemli olduğunu göstermektedir. Öğrenme ortamının oluşturulmasında öğrenci tercihlerinin dikkate alınması gerektiği önerisinde bulunulmuştur. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA BEŞİRLİ İMKB ORTAOKULU 287 TUTTUM BIRAKMAM KOORDİNATÖR Aykut GÜVELİ HAZIRLAYANLAR AÇIKLAMA Tırnaklarımız uzuyorsa onları kesmemiz gerekmektedir. Eskiden bu iş için normal makaslar kullanılıyordu. 19. Yüzyılın sonlarında Amerika?da piyasaya sürülen tırnak makasları büyük ilgi gördü. Bu makasların bilinen tek sorunu ise kesilen tırnakları sağa sola sıçratmasıdır. Projemizin amacı kesilen tırnakları sıçratmayan bir tırnak makası geliştirmektir. Kesilen tırnağın sıçramaması için bir tırnak makasını geliştirdik. Tırnak makasının kesen uçlarının iç kısmına plastik parçalar yerleştirilirse kesilen tırnağın bu plastik yastıklar tarafından tutulacağını fark ettik. Elimizde uygun materyal olmadığından yastıkları silgiden kestiğimiz bir parçayla veya silikon tabancasıyla üretmeyi denedik. Çalışma sonunda istenilen sonucu veren bir tırnak makası geliştirilmiştir. Yaptığımız tüm testlerde makasın görevini başarıyla yerine getirdiği gözlemlenmiştir. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 5 8 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Özgür TÜFEKÇİOĞLU Batuhan BAYRAKTAR İBRAHİM ALEMDAĞ ORTAOKULU 2012-2013 TÜBİTAK BİLİM FUARI PROJELERİ İBRAHİM ALEMDAĞ ORTAOKULU 288 ALTIN ORANLA TASARIMLAR OLUŞTURUYORUZ KOORDİNATÖR MERVE HACISALİHOĞLU HAZIRLAYANLAR SARANUR ÖZTÜRK FATİH ENES ŞAHİN ASENA FULYASEYREKBASAN Öğretmenimizin bizi gruplara ayırmasının ardından kendimize bir gün belirledik ve o gün doğrusunda grup üyelerimiz ve öğretmenimizle birlikte toplandık. İlk toplantımızda konumuzu seçtik ve neler yapabileceğimiz hakkında fikirler yürüttük. Konumuzu belirledikten sonra araştırma sorumuz hakkında fikirler yürüttük. Araştırma sorumuz: `Altın oranla nasıl farklı tasarımlar yapabiliriz? Araştırma sorumuzun ardından fikirler ürettik. Kızlara ve ya erkeklere hitap eden ve belli bir bedeni olmayan bir şey yapacaktık. Çanta, saat, şapka vb. şeyler düşündük. Sonra ki hafta toplantımızda ise bir çanta yapmaya karar verdik. Herkes kafasından taslak bir çanta çizimi getirdi ve öğretmenimizle birlikte nasıl olacağına dair fikir alış verişlerinde bulunduk. Çantamızı altın oranı kullanarak tasarlayarak oluşturduk. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA İBRAHİM ALEMDAĞ ORTAOKULU 289 BAKIM YAPMADAN BİTKİ YETİŞTİRME KOORDİNATÖR MUAMMER CENGİZ HAZIRLAYANLAR MERVE SEFA TURAN AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Evimize yeni bir bitki alındığında alınan bitki bakıma ihtiyaç duyar. Bitkinin bakımı, bitkinin yaşamı için önemli olduğundan unutulmadan bakımı yapılması gerekir. Bunun için bakım yapmadan bitki yetiştirme projesi ile unutulan bitkinin bakımı geri dönüşüm ile kendiliğinden yapılmış olacaktır. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 6 0 İBRAHİM ALEMDAĞ ORTAOKULU 290 BÖLGEMİZDEKİ İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ KOORDİNATÖR MUAMMER CENGİZ HAZIRLAYANLAR OSMAN EREN GENCOĞLUEMİNE İREM GENCOĞLU AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Bölgemizde iklim değişikliğine neden olan etmenleri önlemek için çevre dostu enerji kaynakları kullanıp hava kirliliğini ortadan kaldırmalıyız. Zararlı gazların çevredeki etkisini ortadan kaldırmak için çevremizdeki yeşil bitkilerin sayısını artırmalıyız. Böylece havadaki karbondioksit miktarını azaltıp oksijen miktarını artırmış oluruz. İBRAHİM ALEMDAĞ ORTAOKULU 291 BUĞU GİDERİCİ KOORDİNATÖR MUAMMER CENGİZ HAZIRLAYANLAR AYŞE ÖZGENAY ÖZGENNİLAY YILDIZ AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Buğu giderici, cam veya saydam maddelerde sıcaklık ve soğukluk farkının dengesizliğiyle oluşan buğulanmanın iş kazalarını etkilemesini engellemektedir. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 6 1 İBRAHİM ALEMDAĞ ORTAOKULU 292 ÇOCUK OYUNLARI GERİ DÖNÜYOR KOORDİNATÖR ONUR AYDURMUŞ HAZIRLAYANLAR KARAHAN ÇİÇEK BURÇAK DELİÖEROĞLU Teknolojinin hızla geliştiği dünyamızda çocuklarımızı bilgisayara, telefona ve televizyona olan bağımlılıklarını biraz olsun azaltabilmek ve onları çevreyi keşfedebilecekleri, daha fazla sosyalleşebilecekleri olan sokağa çıkartmak projemizin amacını oluşturuyor. Bunun için çocuklarla beraber daha önceleri oynan çocuk oyunlarını derlemeyi planladık. Çocuklar araştırmaları sonucunda derledikleri oyunlar için (Çelik çomak- topaç- cüz- beştaşb i l y e v b ) m a l z e m e l e r b u l d u l a r. B u l d u k l a r ı o y u n malzemelerini arkadaşlarına tanıtarak onların dikkatini bu oyunlara çekmeye çalıştılar. Düzenlenecek yarışmalar sonucunda bu oyunlar çocukların ilgi alanlarına kazandırılabilir gerçeğine ulaştık TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA İBRAHİM ALEMDAĞ ORTAOKULU 293 ÇOK AMAÇLI MASA KOORDİNATÖR MERİÇ GELİR HAZIRLAYANLAR SEVİNÇ AYARKÜBRA TURGUT MÜKERREM GÜNNUR KÖSE AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Evdeki masaları sadece yemek yeme için kullanılmayacak. masanın bacağında yapılan raflı dolap sayesinde depolama. üzerindeki masa tenisi çizgileri file aparatı sayesinde masa tenisi oyunu, gerektiğinde 6 gerektiğinde 8 gerektiğinde de 12 kişilik masa olabiliyor. Satranç ve kızmabirader oyunu oynanabiliyor. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 6 2 İBRAHİM ALEMDAĞ ORTAOKULU 294 DEĞERLERİMİZ DEĞERSİZLEŞTİ KOORDİNATÖR ONUR AYDURMUŞ HAZIRLAYANLAR KARAHAN ÇİÇEK BURÇAK DELİÖEROĞLU Türk ve dünya edebiyatının kaybolan değerlerini tanıyamayan öğrencilerimize oyun aracılığı ile tanıtmaktır Öğrencilerimiz ilk olarak kart oyunumuzda yer alacak isimleri belirledi. Daha sonra bu isimler ile ilgili fotoğraf ve bilgiler topladı. Derlenen bu bilgi ve fotoğraflar düzenlenerek matbaadan çıktısı alındı. Kesilen kartlar bir araya getirilerek kart oyunu oluşturuldu. Kartlar bir yüzeye fotoğraflar görülecek şekilde serilir. Oyun dışından bir kişi en az iki kişi olarak oyuna dahil olan oyunculara elindeki bilgiyi okur. Oyuncular okunan bilgiden yola çıkarak okunan şair yazar veya eseri fotoğrafından bulmaya çalışır. bulan oyuncu fotoğrafın arkasına bakar okunan ile eşleşiyorsa kart onda kalır. Oyun sonunda en çok kart toplayan oyuncu oyunu kazanır. Oyun öğrencilerimize oynatıldı ve olumlu sonuçlar alındığı net bir şekilde ortaya çıktı. Bu oyun yeni kart ile genişletilebilir. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA İBRAHİM ALEMDAĞ ORTAOKULU 295 DEVAMSIZLIĞIN SONUÇLARI KOORDİNATÖR MERVE HACISALİHOĞLU HAZIRLAYANLAR SERHAT ŞENTÜRK Merak ettiğimiz bir sorudan yola çıkarak konumuzu belirledik. Araştırma sorumuza cevap bulabileceğimiz yolları geliştirdik - Her bir sınıfın aritmetik ortalamasını hesaplamak -Her bir sınıfın standart sapmalarını hesaplamak -Bu hesaplamaları her sınıf bazında devamlılar devamsızlar halinde olacak şekilde iki ayrı grup halinde incelemek -Tüm sınıfların genel aritmetik ortalamalarını ve standart sapmalarını hesaplamak İdareden konumuzla ilgili olan verileri aldık. Görev paylaşımı yaparak istatistikleri hesapladık. Sonuçları bir araya getirerek yorumladık TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 6 3 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA İBRAHİM ALEMDAĞ ORTAOKULU 296 DOĞAL MİDE İLACI KOORDİNATÖR MUAMMER CENGİZ HAZIRLAYANLAR CANSU MERAL AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Yediğimiz besinlerden dolayı midemizde yanma, ekşime ve gaz olayları gerçekleşir. Bu olayları ortadan kaldırmak için kimyasal madde içermeyen, insan sağlığını olumsuz yönde etkilemeyen doğal mide ilacı yapacağım. İBRAHİM ALEMDAĞ ORTAOKULU 297 DOĞAL PARFÜM VE YUMUŞATICI KOORDİNATÖR MUAMMER CENGİZ HAZIRLAYANLAR GİZEMNUR ÖZSOY AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Çamaşır makinesinde yıkadığımız çamaşırların çoğu doğal yoldan yapılmayan yumuşatıcıların azizliğine uğramış. Bende bunu önlemek için doğal yollardan bir yumuşatıcı hazırlayacağım. Doğal parfüm insanlara ve çevremiz verdiği kötü kokulardan ve kimyasal maddelerden koruması. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 6 4 İBRAHİM ALEMDAĞ ORTAOKULU 298 DOĞAL SAÇ VE EL BAKIM KREMİ KOORDİNATÖR MUAMMER CENGİZ HAZIRLAYANLAR CANSU YILDIZ AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Doğal bakım kremimi, kalanşo bitkisi ve kuru incirle yapacağım. Kremim elleri yumuşatarak daha iyi bir bakım yapacak. Doğal bakım kremim hiçbir kimyasal içermeyecek ve kullanıldığında etkisini gösterecek. İBRAHİM ALEMDAĞ ORTAOKULU 299 EKMEKSİZ HAYAT KOORDİNATÖR MUAMMER CENGİZ HAZIRLAYANLAR FULYA ŞAHİN AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Ekmeksiz hayatın daha sağlıklı olduğunu anlatmak ve bunu deney ve gözlemlerle ispatlamak. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 6 5 İBRAHİM ALEMDAĞ ORTAOKULU 300 FRAKTALLARLA HAYAT KOORDİNATÖR MERVE HACISALİHOĞLU HAZIRLAYANLAR CEREN TOSUN ESRA DOKUZ NURŞAH ERDOĞAN AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI İlk olarak; Fraktal nedir ve ne işimize yarayabilir? gibi sorularımıza cevap bulabilmek için öğretmenimize danıştık ve sonrasında daha kapsamlı bir araştırma olması için internetten bilgiler bulduk. Konuyu tam kavrayınca evimizde hangi eşyalar üzerinde fraktal uygulayabileceğimiz hakkında fikirlerimizi birbirimizle paylaştık. Öğretmenlerimiz projemizi yaparken bizlere destek oldular ve birçok konuda yardım ettiler. Bu nedenle onlara teşekkür ediyoruz. İBRAHİM ALEMDAĞ ORTAOKULU 301 GAMES ABOUT VOCABULARY KOORDİNATÖR SEDA MEYDAN HAZIRLAYANLAR GALİP ERDEM ÇÖL EYLÜL CEREN AYDIN UĞUR KALMA AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Plan çizilip ölçü alındı. Düzenek kuruldu. Gerekli ahenk oluşturuldu. Kelimeler hazırlanarak çalışma tamamlandı. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 6 6 İBRAHİM ALEMDAĞ ORTAOKULU 302 GENIUS DICTIONARY KOORDİNATÖR MURAT ÇUVALCI HAZIRLAYANLAR İLAYDA ÖZLEM ÖZKAN EDANUR YİKİT ŞEVVAL ÇOLAK AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Sözlükteki kelimeler örneklendirilerek resimlerle anlatılmaya çalıştı. Kelime bilgisini kalıcı hale getirebilmek için oluşturulan hikaye kitabı sözlüğünden kelimeler kullanılarak oyunlar hazırlandı. Hikaye kitabındaki karakterlerin maskeleri, kuklaları ve konuşma metinleri hazırlandı. İBRAHİM ALEMDAĞ ORTAOKULU 303 HOW TO USE A DICTIONARY KOORDİNATÖR BURCU KÖSE HAZIRLAYANLAR FATİH ENES ŞAHİN AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Anket soruları hazırlandı. Sınıflarda sorular hazırlandı. Veriler toplandı. Sonuç grafiğe aktarıldı. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 6 7 İBRAHİM ALEMDAĞ ORTAOKULU 304 KULLANILMIŞ YAĞLARIN GERİ DÖNÜŞÜMÜ KOORDİNATÖR MUAMMER CENGİZ HAZIRLAYANLAR HASAN CAN CENGİZ ŞEBNEM ŞAHİN AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Kullanılmış yağların çevreyi kirletmesini önlemek. Özellikle bu yağların denize kadar ulaşarak deniz kirlenmesini ve denizdeki canlıların zarar görmelerini engellemek. Ayrıca bu yağların geri dönüşüm yoluyla ekonomiye kazandırılmasını sağlama İBRAHİM ALEMDAĞ ORTAOKULU 305 NASIL YARDIM ALMALIYIZ? KOORDİNATÖR MERVE HACISALİHOĞLU HAZIRLAYANLAR ELİF AKBAŞ TUĞBANUR DEMİRTAŞ Merak ettiğimiz bir sorudan yola çıkarak konumuzu belirledik. Araştırma sorumuza cevap bulabileceğimiz yolları geliştirdik. -Her bir sınıfın aritmetik ortalamalarını hesaplamak. -Her bir sınıfın standart sapmasını hesaplamak. -Bu hesaplamaları her sınıf bazında dershaneye gidenler, kursa gidenler ve hiçbir ek yardım almayanlar olarak üç ayrı grup halinde incelemek. -Tüm sınıfların genel aritmetik ortalama ve standart sapmalarını hesaplamak. İdareden konumuzla ilgili olan 1. dönemdeki matematik dersi ortalamalarını içeren belgeleri ve verileri topladık. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 6 8 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA İBRAHİM ALEMDAĞ ORTAOKULU 306 SEBZE YIKAMA VE KURUTMA MAKİNASI KOORDİNATÖR MERİÇ GELİR HAZIRLAYANLAR FATMA ECEM ERGENÇ SİNEM PEKER MERVE KESKİN AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Sebze yıkama ve kurutma makinesi ıspanak, maydanoz ve marul gibi sebzeleri daha kısa zamanda yıkamamızı sağlaması için dört bölümden oluştu. suyun makinaya ulaştığı hortum,dönen sepet,ana gövde,kapak ve kurutmaya yarayan kol ana gövde altında suyu tahliye eden gözenekler bulunur. İBRAHİM ALEMDAĞ ORTAOKULU 307 TAŞIMALI MI TAŞIMASIZ MI? KOORDİNATÖR MERVE HACISALİHOĞLU HAZIRLAYANLAR GİZEM ALTINKAYNAK AYÇA KARA HİLAL KARAOSMANOĞLU AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Merak ettiğimiz bir sorudan yola çıkarak konumuzu belirledik. Araştırma sorumuza cevap bulabileceğimiz yolları geliştirdik. Her sınıfın aritmetik ortalamalarını hesaplamak Her bir sınıfın standart sapmasını hesaplamak Bu hesaplamaları her sınıf bazında taşımalı ve taşımasızlar şeklinde iki ayrı grup halinde incelemek TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 6 9 İBRAHİM ALEMDAĞ ORTAOKULU 308 TOPRAĞIN OLUŞUMU KOORDİNATÖR FATMA DİLMAÇ HAZIRLAYANLAR MEHMET RAUF GÖBEKÇİ SENA ÖZSALİH GÜLŞAH YİĞİTER AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Deney grubundaki kayaca uyguladığımız su, sıcaklık değişimi ve rüzgâr kayacın parçalanmasına neden oldu ve kayacın kenarlarında küçük kaya parçacıkları ve ince bir toprak örtüsü oluştu. Kontrol grubundaki kayaca hiçbir işlem uygulamadık bu kayaçta parçalanma yönünde hiçbir değişiklik gözlemlemedik. İBRAHİM ALEMDAĞ ORTAOKULU 309 TÜRKÇEMİZİN KİRLENMESİ KOORDİNATÖR AYSEL TÜRK HAZIRLAYANLAR SÜMEYYE GÜR ZEKERİYYA AYAZ BATUHAN ŞAHİN AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Dilimizi yabancı kelimelerden arındırıp, dilimize yabancı kelime girişini engellemek, türkçeyi düzgün bir şekilde kullanmak. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 7 0 TRABZON MERKEZ PELİTLİ 75. YIL CUMHURİYET ORTAOKULU 2012-2013 TÜBİTAK BİLİM FUARI PROJELERİ TRABZON MERKEZ PELİTLİ 75. YIL CUMHURİYET ORTAOKULU 310 ALFABEM BENİM KOORDİNATÖR AYŞE ÇAKIR HAZIRLAYANLAR Betül Ülkü GENÇ AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI "S" harfiyle başlayan onbir tane isim belirlendi. her bir isim, daire şeklinde hazırlanan kartonlara renkli kağıtlara yazılıp yapıştırıldı. katılımcıların bu onbir kelimenin yazılı olduğu kartonları onbeş saniyede alfabetik sıraya koyması istendi. TRABZON MERKEZ PELİTLİ 75. YIL CUMHURİYET ORTAOKULU 311 AYAKLARI KATLANABİLİR TABURE KOORDİNATÖR GÜL AYŞE YARDAK HAZIRLAYANLAR İSMAİL DURMUŞ AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Özellikle cami ve mescitlerde kullanılmak üzere, bel ağrısı rahatsızlığı olanların kullanması için, ahşaptan, yüksekliği ayarlanabilir, küçük bir çekmece ihtiva eden bir tabure modeli oluşturuldu. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 7 2 TRABZON MERKEZ PELİTLİ 75. YIL CUMHURİYET ORTAOKULU 312 AYI GÖZLEMLİYORUM KOORDİNATÖR VİLDAN SAYIN HAZIRLAYANLAR NESLİHAN BAYRAM BAHTİYAR KALMA MİHRİBAN BÜLBÜL AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Renkli kağıt ve kartondan dünyayı sembolize edecek bir kutu oluşturuldu. el feneri güneşi, pinpon topu da ayı temsil edecek bir düzenek yapıldı. dünya kutusundaki gözlem deliğinden bakan katılımcıların ayın dolunay, ilk dördün, yeni ay ve son dördün evrelerini gözlemlemeleri sağlandı. TRABZON MERKEZ PELİTLİ 75. YIL CUMHURİYET ORTAOKULU 313 BENGÜ TAŞLAR KOORDİNATÖR GÖKNUR KALYONCUOĞLU HAZIRLAYANLAR FURKAN ÖZTÜRK POLAT CAN HACIALİOĞLU ADEM CAN BİLGİLİ AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Orhun abideleri hakkında araştırmalar yapıldı. Orhun Abidelerinin minyatürünü yapmak için hazırlanan kalıplara alçı döküldü. Sökülen kalıplar üzerine orijinal metin kurşun kalemle yazılıp sivri uçlu aletlerle yontulmak suretiyle Orhun Abideleri oluşturuldu. fuar günü sergilendi. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 7 3 TRABZON MERKEZ PELİTLİ 75. YIL CUMHURİYET ORTAOKULU 314 BENİM SABUNUM KOORDİNATÖR VİLDAN SAYIN HAZIRLAYANLAR İREM REİS GÜLÜZAR BAYRAK ALİ YİĞİT SAYIN AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Öğrencilerin Temin Ettiği Kullanılmış Rengarenk Sabunlar Rendeden Geçirilerek Islatıldı. İki Gün Bekletilen Islanmış Sabun Rendeleri Zeytin Yağı, Kostik Soda Ve Tuz İle Pişirildi. Soğuyan Karışım Kalıplara Dökülerek Donduruldu. Önceden Hazırlanan Ahşaptan El Sepetine Konularak Sunum Yapıldı. TRABZON MERKEZ PELİTLİ 75. YIL CUMHURİYET ORTAOKULU 315 BÖLGELERİMİZ VE ÜRETİM KOORDİNATÖR CEMİL ERKAN HAZIRLAYANLAR DİLAN GENÇALİOĞLU ELİF HACISALİHOĞL ONUR YILDIZ AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Çıtalarla çevrilmiş kalın mukavva üzerine bölge ve bölümleriyle birlikte Türkiye haritası çizildi. aydınger kağıdı yardımıyla aynı harita kartona da çizildi. bölge ve bölümler makasla kesilerek her bölgenin üzerine farklı renkli kağıtlar kullanılarak yapıştırıldı. bölgelerde gerçekleşen üretim faaliyetlerinin fotoğrafları toplanarak yap-boz şeklinde bölgelere yerleştirilmeye çalışıldı. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 7 4 TRABZON MERKEZ PELİTLİ 75. YIL CUMHURİYET ORTAOKULU 316 COĞRAFİ KEŞİFLER KOORDİNATÖR SEMİH GÜNGÖR HAZIRLAYANLAR MUSTAFA KERİM ÇOLAK EMİRHAN BEREKETOĞLU BUSE YAVUZ AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Karton ve renkli kağıtlardan bir dünya haritası hazırlandı. bu harita üzerinde kaşiflerin güzergahları renkli oyun hamuruyla gösterildi. ayrıca renkli karton ve kağıtlarla, ön yüzünde kaşiflerin resimleri, arka yüzünde ise kaşif ve keşfi hakkında bilgiler içeren kartlar hazırlandı. katılımcılara kartlar çektirilerek, çektiği kaşif ile ilgili bilgilenmesi sağlandı. TRABZON MERKEZ PELİTLİ 75. YIL CUMHURİYET ORTAOKULU 317 ÇARK-I YAPIM KOORDİNATÖR NAGİHAN SAĞLAMEL HAZIRLAYANLAR YENER ER YAVUZ SELİM MOL AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Çarkta kullanılacak kelime kökü, gövde ve ekler seçildi. bunlar ayrı ayrı renkli kağıtlarla suntalemden hazırlanan çarka yapıştırıldı. yapım ekleri sabit, kelimeler ise ydöndürülerek değişik anlamlar elde edildi. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 7 5 TRABZON MERKEZ PELİTLİ 75. YIL CUMHURİYET ORTAOKULU 318 DEPREM ALARM SİSTEMİ KOORDİNATÖR NURCAN SUNGUR HAZIRLAYANLAR HİCRAN İNAN ADEM YAĞMUROĞLU EMRECAN AYAR AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Basit bir elektrik devresine bir alarm sistemi monte ettik. Elektirik devresinin anahtar bölümüne herhangi bir sarsıntıda temas sağlayan bir mekanizma geliştirdik. TRABZON MERKEZ PELİTLİ 75. YIL CUMHURİYET ORTAOKULU 319 DEYİMLER VE ATASÖZLERİ KOORDİNATÖR AYŞE ÇAKIR HAZIRLAYANLAR ÇAĞLA KALEM AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Karton ve renkli kağıtlardan bir saat modeli yapıldı. üzerine zamanla alakalı deyim ve atasözlerinin bazı sözcükleri yazıldı. fara gelen katılımcıların bir deyim veya atasözünü tamamlayıp ne anlam ifade ettiğini söylemeleri istendi. Deyim veya atasözü ile ilgili, yanlış bilgiler varsa, düzeltme yapıldı. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 7 6 TRABZON MERKEZ PELİTLİ 75. YIL CUMHURİYET ORTAOKULU 320 DOMATES İLE SAATİ NASIL ÇALIŞTIRIRIZ? KOORDİNATÖR ŞÜKRAN DEMİR HAZIRLAYANLAR HAVVANUR KARAHAN HANİFE TURAN NURGÜL YAYLA AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Domates ve çeşitli boyutta elektrotlar temin edildi. Önce domates sayısı sabit tutulup çeşitli kesitlerdeki elektrotlar domateslerin içine batırılarak oluşan akımlar ölçüldü. Sabit kesitteki elektrotlar kullanılarak, çeşitli sayılardaki domates gruplarıyla akım ölçümleri yapıldı. Bu ölçümlerden fazla sayıda domates ve kesit alanı fazla olan elektrotlar kullanıldığında fazla akım elde edileceği çıkarımına ulaşılacağı görüldü. TRABZON MERKEZ PELİTLİ 75. YIL CUMHURİYET ORTAOKULU 321 ENDOSKOPİ YAPALIM KOORDİNATÖR NURCAN SUNGUR HAZIRLAYANLAR EMİNE AYAR HANDAN TURHAL AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI 10 santimetre çapındaki bir metrelik boru içerisine iki tane ince kenarlı mercek kullanılarak bir gök dürbünü modeli yapıldı. içerisine çeşitli cisimler konulmuş su dolu balonunun içi, oluşturulan dürbün modeliyle gözlemlendi. Bu gözlem mideye uygulanan endoskopi yöntemimle ilişkilendirildi. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 7 7 TRABZON MERKEZ PELİTLİ 75. YIL CUMHURİYET ORTAOKULU 322 GÜZEL YAŞAM KOORDİNATÖR MESUT AKYÜZLÜ HAZIRLAYANLAR HASRETNUR REİS BÜŞRA ÇAMUR AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Renkli kağıt ve kartonlardan, perspektif ve izdüşüm kavramlarının kolayca görülebileceği bir maket oluşturuldu. Katılımcılara bu makette kullanılan perspektif ve izdüşüm özelliklerinin gerçek hayatta da kullanılabileceği anlatıldı. TRABZON MERKEZ PELİTLİ 75. YIL CUMHURİYET ORTAOKULU 323 HAC İBADETİ VE KUTSAL MEKANLAR KOORDİNATÖR YUSUF ZİYAUDDİN KESKİNSOY HAZIRLAYANLAR SELDA İNAN AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Renkli karton ve kağıtlardan Kâbe ve etrafındaki kutsal mekanların maketi oluşturuldu. Gelen katılımcılara hac ibadeti, Kâbe, safa ve Merve tepeleri, hacer-ül esvet taşı ..vb kutsal mekanlar hakkında sunum yapıldı. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 7 8 TRABZON MERKEZ PELİTLİ 75. YIL CUMHURİYET ORTAOKULU 324 İLKELER VE İNKILAPLAR ÇARKIFELEĞİ KOORDİNATÖR CEMİL ERKAN HAZIRLAYANLAR DUYGU ARIK AYŞENUR MURAT CİHAN YAKTI AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Gerekli olan malzemeler marangozdan temin edildi. Bir rulman vasıtasıyla suntalemden çarkı felek yapıldı. Çarkı feleğin üzerine, kartondan, her ilke dört dilim olmak üzere 24 dilim yerleştirildi. Renkli kağıt ve kartonlardan hazırlanan, ilkelerle alakalı olan inkılap kartları çarkı feleğin panosuna yerleştirildi. Katılımcılar çarkı döndürdüğünde, okun gösterdiği ilke ile ilgili olan inkılapın eşleştirmesi istendi. Yanlış eşleştirmeler düzeltildi TRABZON MERKEZ PELİTLİ 75. YIL CUMHURİYET ORTAOKULU 325 ISI ENERJİSİ – HAREKET ENERJİSİ DÖNÜŞÜMÜ KOORDİNATÖR NURCAN SUNGUR HAZIRLAYANLAR HÜMEYRA BAYRAK NAZLICAN YAVUZ MUSTAFA KALEM AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Alüminyum folyodan hazırlanan spiral şeklindeki aparatlar, su dolu leğenin içerisindeki gemi modelinin direklerine yerleştirildi. Spiral şekilli aparatların altına birer tane mum yanan mum konuldu. Mumlar yandıkça spiral aparatlar dönmeye başlayıp gemi modelini bir miktar hareket ettirdiği gözlemlendi. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 7 9 TRABZON MERKEZ PELİTLİ 75. YIL CUMHURİYET ORTAOKULU 326 İSTANBULUN FETHİ KOORDİNATÖR SEMİH GÜNGÖR HAZIRLAYANLAR NİSA ÖZTÜRK ZEYNEP ŞAHİN ÇİĞDEM KUVVETL AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Kalın karton üzerine İstanbul'un fethini temsil eden bir maket yapıldı. Bu makette surlar, toplar, haliç ve gemiler ve askerler monte edildi. Gelen katılımcılara İstanbul'un fethi hakkında bilgiler verildi. TRABZON MERKEZ PELİTLİ 75. YIL CUMHURİYET ORTAOKULU 327 IŞIK SAÇAN SAYILAR KOORDİNATÖR CANAN ÇUBUKÇU HAZIRLAYANLAR UĞURCAN BABUŞÇU ELYASA KATIRCIOĞLU HAZAR İNAN AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Bir mukavva üzerine monte edilen plastik bardakların üzerine yazılan sayıların, mukavvanın arkasına, yapılan devre bağlantılarıyla birlikte bardak içerisindeki ampullerin yanmasını sağlayan butonlar yerleştirildi. İngilizce sayıların yazdığı butonlara basıldığında ingilizce rakamın yazdığı bardaktaki ampulün yanması sağlandı. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 8 0 TRABZON MERKEZ PELİTLİ 75. YIL CUMHURİYET ORTAOKULU 328 IŞIKLI BASTON KOORDİNATÖR NURAY KORKMAZ HAZIRLAYANLAR EMRECAN AYAR AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Baston kullanan insanların, özellikle kara yolunda gece yürüyüşünün tehlikesiz kılmak için bastona monte edilmiş aydınlatma sistemi tasarımı yapıldı. TRABZON MERKEZ PELİTLİ 75. YIL CUMHURİYET ORTAOKULU 329 KİNETİK ARABA KOORDİNATÖR ŞÜKRAN DEMİRİS HAZIRLAYANLAR MAİL ÖZDEN YAĞMUR ZAMANİS HATİCEGÜL ŞENGÜL AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Bir araba modeli üzerine, bir bobin içerisine yerleştirilmiş çubuk mıknatıs hızla döndürüldüğünde oluşan akım arabayı hareket ettirir. Hareket eden arabanın önüne yerleştirilen pervaneyi döndürür. Pervane döndükçe bobin içerisindeki çubuk mıknatıs da döner ve bağlı olduğu ampulü yakar. Arabanın hızı arttıkça ampulün de parlaklığının arttığı gözlemlenir. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 8 1 TRABZON MERKEZ PELİTLİ 75. YIL CUMHURİYET ORTAOKULU 330 KİTAP OKUMA TABLASI KOORDİNATÖR NURAY KORKMAZ HAZIRLAYANLAR CENGİZHAN ŞENGÜL AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Gerek yatalak olmuş hastalar, gerekse engelli olan vatandaşlar için kitap okumada kolaylık saşlayacak bir tasarım oluşturuldu. TRABZON MERKEZ PELİTLİ 75. YIL CUMHURİYET ORTAOKULU 331 KOLAY TAK-ÇIKAR KORNİŞ KOORDİNATÖR GÜL AYŞE YARDAK HAZIRLAYANLAR DİLŞAD GENÇOĞLU AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Perde takmayı daha kolay hale getirmek için mıknatıslı bir sistem oluşturuldu. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 8 2 TRABZON MERKEZ PELİTLİ 75. YIL CUMHURİYET ORTAOKULU 332 KURT SİNEĞİNİN YAŞAM DÖNGÜSÜ KOORDİNATÖR ŞÜKRAN DEMİR HAZIRLAYANLAR BÜŞRA DURMUŞ FEYZANUR ALBAYRAK GÜLŞAH KELEŞ AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Bir parça eti bir hafta bekleterek onu her gün gözlemledik. Kurt sineğinin yumurta oluşturmasından pupa dönemine kadar geçirdiği evrelerin süreleri çetele halinde tutuldu. Katılımcılar, konu hakkında görsellerle de desteklenerek bilgilendirildi. TRABZON MERKEZ PELİTLİ 75. YIL CUMHURİYET ORTAOKULU 333 KÜTLE YARDIMIYLA YÜZEY ALANI VE HACİM Mİ HESAPLANIR? KOORDİNATÖR LEYLA AYDURMUŞ HAZIRLAYANLAR MERVE BÖLÜKBAŞ HÜMEYRE BAŞBOĞA AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Yüzey alanı ve hacmi kolayca hesaplanabilen bir küp temin edildi. Bu küpün boş ve dolu ağırlıkları ölçüldü. Bu değerler kullanılarak dikdörtgen prizma, altıgen piramit ...vb. Şekillerin yüzey alanı ve hacimlerinin oran yardımıyla hesabı, katılımcılara öğretilmeye çalışıldı. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 8 3 TRABZON MERKEZ PELİTLİ 75. YIL CUMHURİYET ORTAOKULU 334 MEKANİK ENERJİ DÖNÜŞÜMLERİ KOORDİNATÖR NURCAN SUNGUR HAZIRLAYANLAR BEYZA KARA NURBANU AKPINAR ELİF YARDIM AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Bir düzeneğe asılı olan esnek bir yayın ucuna, bir metal bilye takıldı. Düzenekteki yayın uc kısmından iki santim alta ince yuvarlak metal nesne sabitlendi. Esnek yayın ucundaki bilye metal cisme çarptırılarak mekanik enerji dönüşümü gözlemlenmeye çalışıldı. TRABZON MERKEZ PELİTLİ 75. YIL CUMHURİYET ORTAOKULU 335 MİNYATÜR YAĞMUR ORMANI KOORDİNATÖR ŞÜKRAN DEMİR HAZIRLAYANLAR EMİRHAN İSKENDER MELTEM AYDOĞDU ŞEVVAL YEŞİLYURT AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Bir cam akvaryum içerisine çeşitli bitkiler yerleştirilerek yağmur ormanı görünümü elde edildi. Bu düzenek doğrudan güneş ışığı almayan bir ortamda bekletildi. Akvaryumun içerisindeki bitkilere hiç su verilmediği halde su döngüsünün gerçekleştiği gözlemlendi. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 8 4 TRABZON MERKEZ PELİTLİ 75. YIL CUMHURİYET ORTAOKULU 336 MODORİGAMİ KOORDİNATÖR LEYLE AYDURMUŞ HAZIRLAYANLAR DOĞUKAN ADANUR SEFA TAŞDEMİR MUSTAFA YILMAZ AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Renkli kağıt ve kartonlardan modüler origamiyi tanıtmak amacıyla birimler oluşturuldu. Bu birimler birleştirilerek modeller oluşturuldu. Sunum esnasında parçalar birleştirilerek oluşturulan değişik modeller sergilendi. TRABZON MERKEZ PELİTLİ 75. YIL CUMHURİYET ORTAOKULU 337 NEDİR? NE DEĞİLDİR? KOORDİNATÖR AYCAN UZUN HAZIRLAYANLAR BAHAR BAYINDIR MELİKE MAZLUM MERVE BİRİNCİ AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Bir resim dokuz eş parçaya bölündü. Parçaların her biri bütün resim hakkında ip uçları taşıdı. Sunum sırasında gelen katılımcılar, seçtikleri parçanın ip uçlarından yararlanarak resmin bütününü tahmin etmeye çalıştılar. Bu esnada kendilerine öğrenciler tarafından, ipucu teşkil edecek İngilizce kelime ve cümleler söylendi. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 8 5 TRABZON MERKEZ PELİTLİ 75. YIL CUMHURİYET ORTAOKULU 338 ORİGAMİ KOORDİNATÖR AYŞE ÇAKIR HAZIRLAYANLAR NERİMAN REİS AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Renkli kartonlardan, bir kuğu şekli oluşumu, origami sanatıyla aşamalandırıldı. Bunu, katılımcıların, türkçedeki “ilk önce”, “önce”, “sonra”, “daha sonra” ve “en sonra” sözcüklerini kullanarak aşamalandırmasını sağladık. TRABZON MERKEZ PELİTLİ 75. YIL CUMHURİYET ORTAOKULU 339 PRATİK DİŞ FIRÇASI VE MACUNU KOORDİNATÖR NURAY KORKMAZ HAZIRLAYANLAR SEVİLAY TUNA AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Diş macunu tüpündeki macunun tamamını kullanmak ve bunu diş fırçasıyla beraber kullanmaya yarayışlı bir tasarım yapıldı. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 8 6 TRABZON MERKEZ PELİTLİ 75. YIL CUMHURİYET ORTAOKULU 340 PRİZMATİK KOORDİNATÖR ÖZLEM KONAK HAZIRLAYANLAR HÜSEYİN SAMET ALEMDAR MUHAMMET EMRE İNAN AYÇA NUR AŞÇI AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Atık maddeler ve geometrik şekilleri kullanarak, hayal gücünü de katıp bir robot oluşturuldu. Bu robotun oluşturulmasında kullanılan geometrik şekilleri katılımcıların bulması sağlandı. Bilinmeyen kavramlar katılımcılara açıklandı. TRABZON MERKEZ PELİTLİ 75. YIL CUMHURİYET ORTAOKULU 341 RENDELİ DOĞRAMA TAHTASI KOORDİNATÖR GÜL AYŞE YARDAK HAZIRLAYANLAR BUSE YAVUZ AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Özellikle salata yapımında insanlara kolaylık sağlayacak rende ile doğrama tahtasının birleşimi olan bir araç tasarlandı. Rendenin takılıp çıkarılabilir olması sağlandı. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 8 7 TRABZON MERKEZ PELİTLİ 75. YIL CUMHURİYET ORTAOKULU 342 SAYILARI OKUYORUM KOORDİNATÖR YEŞİM YILMAZ HAZIRLAYANLAR İREM AYDIN EMRULLAH KABAOĞLU FERDİ KAÇAN AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Renkli suntalemden oluşturulan bir düzenek içerisine, üzerine rakamlar yazılı pinpon topları konularak onların düzenekteki kaydıraktan aşağıya düşmeleri sağlandı. Düzeneğin düz kısmına basamak ve bölükler yazıldı. Sıralanan dokuz topun oluşturduğu sayıyı katılımcıların okuması ağlandı. TRABZON MERKEZ PELİTLİ 75. YIL CUMHURİYET ORTAOKULU 343 SPOR ALANLARI KOORDİNATÖR MUSTAFA GELİR HAZIRLAYANLAR SEVDA İNAN MURAT KARADENİZ EMRE ASLAN AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Okuldaki Spor Alanlarının Yetersizliğini Ortadan Kaldırmak İçin, Minyatür İki Katlı Olan Bir Spor Kompleksi Tasarlandı. Bu Kompleksin Alt Katı Yüzme Havuzu, Üst Katı İse Saha Çizgileri Elektronik Olarak Değişip Bir Çok Spor Alanına Dönüşebilen Spor Alanı Olarak Tasarlandı. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 8 8 TRABZON MERKEZ PELİTLİ 75. YIL CUMHURİYET ORTAOKULU 344 SUDA YÜZEN RENKLER KOORDİNATÖR ERGÜN GÜMÜŞ HAZIRLAYANLAR SEHER KURBAN EDANUR ALTUNIŞIK AHSEN UZUN AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Ebru Sanatı İçin Gerekli Olan Tüm Malzemeler Temin Edildi. Fuara İki Hafta Kala Çalışmalara Başlandı. Fuar Günü, Dikdörtgen Bir Tekne İçerisine Yeterli Oranda Su Ve Tuz Konuldu. Bu Karışım İçerisine İstenilen Renkteki Boyalar Karıştırılarak Katılımcıların Bu Sanatı Öğrenmesi Ve Evlerinde De Uygulaması İçin Çalışmalar Yaptırıldı. TRABZON MERKEZ PELİTLİ 75. YIL CUMHURİYET ORTAOKULU 345 SÜSLEME YAPIYORUM KOORDİNATÖR YEŞİM YILMAZ HAZIRLAYANLAR GÜLCAY KARADENİZ AYŞEGÜL EROĞLU YASİN DOĞUKAN APAYDIN AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Renkli karton ve kağıtlardan bir ev modeli yapılıp onun üzerine çeşitli geometrik şekillerle süslemeler yapıldı. Yapılan süslemelerin şekil ve kodları katılımcılara buldurulmaya çalışıldı. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 8 9 TRABZON MERKEZ PELİTLİ 75. YIL CUMHURİYET ORTAOKULU 346 TABURELİ SANDALYE KOORDİNATÖR GÜL AYŞE YARDAK HAZIRLAYANLAR Alİ BİRİNCİ AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Dar Ortamlarda Oturabilecek Araca İhtiyaç Duyanlar İçin Üzerinde Taburesi Olan Bir Tasarım Yapıldı. TRABZON MERKEZ PELİTLİ 75. YIL CUMHURİYET ORTAOKULU 347 TAKVİMLİ TABLO KOORDİNATÖR GÜL AYŞE YARDAK HAZIRLAYANLAR BÜŞRA SELİM AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Duvarında takvim kullanmaktan hoşlanmayan insanlar için istenildiğinde tabloya dönüşebilen bir tasarım örneği hazırlandı. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 9 0 TRABZON MERKEZ PELİTLİ 75. YIL CUMHURİYET ORTAOKULU 348 TEKERLEKLİ ÇAMAŞIR SEPETİ KOORDİNATÖR NURAY KORKMAZ HAZIRLAYANLAR AYÇA YILMAZ AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Evdeki yaşamın bir parçası olan çamaşır yıkama işinden sonra, yıkanmış çamaşırların asılacak yere kadar taşınmasında kolaylık sağlayacak bir tasarım planlandı. Bunun için bir çamaşır sepeti tekerlekli hale getirildi. TRABZON MERKEZ PELİTLİ 75. YIL CUMHURİYET ORTAOKULU 349 THE CORRECTOR PEN KOORDİNATÖR ŞERİFE BEYHUN HAZIRLAYANLAR BERKEHAN MERMER EDANUR ŞENER GİZEM REİS AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Üzerinde çeşitli dil özellikleri yerine getirecek butonlar olan bir kalem tasarlandı. Gerçekte böyle bir kalemin işlevini yerine getirebilmesi için bilgisayar yazılımına ihtiyaç duyulacağı vurgulandı. Bu kalemin özelliklerini anlatan sunum yapıldı. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 9 1 TRABZON MERKEZ PELİTLİ 75. YIL CUMHURİYET ORTAOKULU 350 THE TRANSLATOR MİKE KOORDİNATÖR ŞERİFE BEYHUN HAZIRLAYANLAR YAŞAR MELİH ŞENLİK CEREN ŞAHİNDENİZ SEÇİL ALTINTOP AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Dil çevirisiyle ilgili çeşitli özellikleri barındıran mikrofon benzeri bir model hazırlandı. Gerçekte böyle bir modelin işlevini yerine getirebilmesi için bilgisayar yazılımına ihtiyaç duyulacağı vurgulandı. Öğrenciler tarafından modelin tanıtımı yapıldı TRABZON MERKEZ PELİTLİ 75. YIL CUMHURİYET ORTAOKULU 351 TÜRKÇE KONUŞUYORUM KOORDİNATÖR NAGİHAN SAĞLAMEL HAZIRLAYANLAR SERRANUR KARAMAHMUT CANSU KİBAR AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Türkçemize yabancı dillerden girmiş olan kelimeler araştırılarak tespit edildi. Bunların yerine kullanılabilecek öz Türkçe kelimeler araştırılarak bulundu. Yabancı kelimetürkçe karşılığı renkli kağıtlara yazılarak büyük boy kartonlara yapıştırıldı. Bu kartonlar birleştirilerek kitap haline getirildi. Katılımcıların bu kitabı incelemeleri sağlandı. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 9 2 TRABZON MERKEZ PELİTLİ 75. YIL CUMHURİYET ORTAOKULU 352 YAĞMUR DA YAKAR KOORDİNATÖR VİLDAN SAYIN HAZIRLAYANLAR CANSEL SÖĞÜT SELVİ ATEŞ AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Araştırma sonucu elde edilen görseller, renkli kağıt ve kartonlar kullanılarak afiş haline getirildi. Katılımcıların afişi incelemeleri sırasında asit yağmurlarının çevreye verdiği zararlar konusunda bilgilenmeleri sağlandı. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 9 3 AKÇAABAT MEHMET ARSLANTÜRK ORTAOKULU 2012-2013 TÜBİTAK BİLİM FUARI PROJELERİ AKÇAABAT MEHMET ARSLANTÜRK ORTAOKULU 8 İLE BÖLÜNEBİLMEDE YENİ KURAL AÇIKLAMA “…abc” çok (üç ve daha fazla) basamaklı bir doğal sayı olsun. “a” bu doğal sayının yüzler basamağı, ” b ” onlar basamağı, ” c ” ise birler basamağıdır. “…abc” çok basamaklı doğal sayısının 8 ile kalansız bölünüp bölünemediğinin ve 8 ile bölümünden kalanın kaç olduğunu bulmak için, bu sayının son üç rakamının oluşturduğu “abc” sayısının 8 e bölünmesi gerektiğini daha önceden biliyoruz. O halde bu işlemi inceleyelim, öncelikle bu doğal sayının son üç rakamının oluşturduğu “abc” üç basamaklı doğal sayısını çözümleyelim. abc=100a+10b+c ve 100a=96a+4a ve 10b=8b+2b yazılabilir. Buna göre, abc=100a+10b+c=96a+4a+8b+2b+c bulunur. 96a ve 8b ifadeleri 8 ortak parantezine alınırsa, abc=8(12a+b)+4a+2b+1c eşitliği bulunur. Bu eşitlikte 8(12a+b) ifadesi, 8 sayısının tam katıdır. O halde, 4a+2b+1c değeri, 8 sayısının tam katı olursa “abc” sayısı 8 ile kalansız olarak bölünebilir. Dolayısıyla “…abc” çok basamaklı doğal sayısı da 8 ile kalansız olarak bölünebilir. Kısacası bulduğumuz bu yeni kurala göre, “…abc” çok basamaklı doğal sayısının 8 ile kalansız olarak bölünebilmesi için 4a+2b+1c değeri 8 in tam katı olmalıdır. Ayrıca “…abc” sayısının 8 ile bölümünden kalan 4a+2b+1c değerinin 8 e bölümünden kalana eşittir. Örneğin 4578328 sayısının 8 ile kalansız olarak bölünebildiğini bu yeni kurala göre bulalım. Son üç basamak 328 dir. O halde 4.3+2.2+1.8=12+4+8=24 bulunur. Çıkan sonuç olan 24, 8 sayısının tam katıdır dolayısıyla 4578328 doğal sayısı 8 ile kalansız olarak bölünür. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI 353 KOORDİNATÖR Özge YAVUZ DOLDUR HAZIRLAYANLAR Özge BEKTAŞ Asude Tuğba BALTA AKÇAABAT MEHMET ARSLANTÜRK ORTAOKULU 354 AY'IN EVRELERİ KOORDİNATÖR Hatice KATIRCI HAZIRLAYANLAR Teoman KUTLU AÇIKLAMA Konu araştırılarak planlama yapıldı. Malzemeler temin edildi. Sunta alındı ve üzerine çizim planlaması yapıldı. Elektrik sistemi yapılarak ışıklı panel kısmı takıldı. Orta kısma Dünya-Ay-Güneş modelleri takıldı. Kaynakçıya gidilerek, kaynak işleri yapıldı. Projenin dış peyzajı yapılarak sprey boya ile uzay boşluğu boyandı. Sistemin çalışırlığı kontrol edildi. Model üzerinde Güneş-Dünya ve Ay'ın konumlarına göre, Ay'ın evreleri daha iyi anlaşıldı. Ay'ın evrelerindeki “Yeni ay, İlkdördün, Son dördün, Dolunay “gibi kavramlar somutlaştırıldı. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 9 5 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Bu çalışmada “Ay'ı neden değişik şekillerde görürüz?” sorusuna cevap bulabilmek için bir model hazırladık. Böylece Ay'ın evrelerini model üzerinde daha iyi görecek ve kavrayacaktık. AKÇAABAT MEHMET ARSLANTÜRK ORTAOKULU 355 BEN HANGİ ELEMENTİM? KOORDİNATÖR Tarık KIRAN HAZIRLAYANLAR M. Atılhan KIRAN Atakan ÇELİK H. Yağız ERGİN Öğrencilerin, elementlerin sembollerinin daha iyi kavramaları için periyodik cetvel ve elementlerle ilgili bir materyal hazırlanmış, böylece soyut olan bu konunun materyalle samutlaştırılıp daha kalıcı bir öğrenme sağlanmıştır. Periyodik cetvele ilgili işlevsel bir materyal hazırlanabilirse elementlerin sembolleri daha anlaşılır hale gelir. Öğrencilerin periyodik cetveldeki elementlerin sembolleri kavramaları amacıyla periyodik cetvel taslağı çizilmiş, örgencilerin öğrenmeleri gereken elementler araştırılmış olup bu aşamalardan sonra ilk 20 elementle karar verilmiş ve çizilen taslağın üzerine yerleştirilmiştir. -Ürün her element konusunda kullanılabilir. -Kullanımı kolay, anlaşılır, öğrenmeyi destekleyen özelliğe sahiptir. -Ürün geliştirilebilir özelliğe sahiptir. -Sürekli tekrar için uygundur. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA AKÇAABAT MEHMET ARSLANTÜRK ORTAOKULU 356 BEN HANGİ RENKLERDEN OLUŞURUM? KOORDİNATÖR Tarık KIRAN HAZIRLAYANLAR Rabia KALKIŞIM Z. Feyza ORAL Zeynep KASAP Beyaz ışığın farklı renklerden oluştuğu soyut bir bilgidir. Bu bilgiyi somutlaştırmak ve kalıcı öğrenmeyi sağlamak için renk çarkı materyali tasarlanmıştır. Güneşten bize gelen beyaz ışık gerçekte de birçok rengin birleşimidir. Güneş ışığındaki renklerin kırmızı, turuncu, sarı, yeşil, mavi, mor olduğu bilgisine dayanarak bu çalışma yapılmıştır Beyaz rengin farklı renklerden oluştuğunu somut bir şekilde öğrencilere göstermek için materyal geliştirilebilir. Beyaz ışığı oluşturan renkler çark üzerine yerleştirilip çark döndürüldüğünde beyaz renk görülmesi hedeflenmektedir. Yapılan araştırmada somut materyaller kullanılması öğrenmeyi kolaylaştırdığı görülmüştür. -Kullanımı kolay ve tehlikesizdir. -Renk konusunun kavratılmasında oldukça kullanışlıdır. -Her öğrenci evinde materyalin basit şeklini yapabilir. -Her sınıfın seviyesine uygundur. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 9 6 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA AKÇAABAT MEHMET ARSLANTÜRK ORTAOKULU 357 DAMLATMAYAN BOYA KUTUSU KOORDİNATÖR Yılmaz DURMUŞOĞLU HAZIRLAYANLAR Hüsna ŞAHİNKAYA Muzaffer Vefa AKÇAY AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Boyalar damlamasa ne olur? Özellikle acemi boyacılar için damlatmayan bir kutunun ortaya çıkarılması. Özellikle acemiler için boya damlatmayan bir kutunun ortaya çıkarılması. Prototipi yapılan ürün çeşitli denemeler ile olumlu sonuç verdiği görülmüştür. damlatmaya son verecek bu tasarım sayesinde herkes kendi küçük boya işlerini yapabileceklerdir. AKÇAABAT MEHMET ARSLANTÜRK ORTAOKULU KOORDİNATÖR 358 ÇOKGENSEL SAYILARIN DÜZENİ Reyyan ÇEİLK HAZIRLAYANLAR Umut ÇELENK-Ayten AYDIN-Mihranur KIRANDİ Düzgün çokgenleri kendi içlerinde devam ettirerek oluşacak şekillerin çizilmesi ve modeller oluşturulması, oluşan şekillerde belli bir düzen varsa görülmesi ve bunun sayılarla ifade edilmesi, bulunan sayıların hangi düzenle ilerlediğinin matematiksel olarak yorumlanması ve tüm çokgenler için geçerli olabilecek genellemelerin yapılması amaçlanmıştır. Çokgen Sayılar bulunurken çokgen şekillerinin çiziminden ve modellerinden yararlanıldı, bulunan sayılara o çokgenin ismi verildi. Önce bir nokta ile başlandı. Her çokgensel sayı için o çokgenin ilk şekli pipetler yardımıyla oluşturuldu. Çokgenin kenarları birer birim kadar(ilk şeklin bir kenar uzunluğu)uzatılarak çokgen dışa doğru çoğalacak şekilde devam ettirildi. Her çokgen şeklinde uzatılan birimler de dahil olmak üzere birimler arasına noktalar konuldu. Çokgen sayılar da bu noktalar referans alındı. Çokgen şekillerinde sayılan noktalar o şeklin sayısı olarak yazıldı. Çokgenleri düzenli çoğaltırken oluşan noktalar sayılarak üçgen Sayılar 1-3-6-1015-21-28-36-45… kare Sayılar 1-4-9-16-25-36-49-64-81… beşgen Sayılar 1-5-12-22-35-51-70-92… altıgen Sayılar 1-6-1528-45-66-91-120… şeklinde özel Sayı dizileri oluşturuldu. Her çokgen için bulunan sayılara o çokgenin ismi verildi. Üçgen sayılar için 3=1+2, 6=1+2+3, 10=1+2+3+4 kare sayılar için 4=1+3, 9=1+3+5, 16=1+3+5+7 beşgen sayılar için 5=1+4, 12=1+4+7, 22=1+4+7+10 altıgen sayılar için 6=1+5, 15=1+5+9, 28=1+5+9+13 şeklinde çokgen dizilerini oluşturan sayıların hep belli düzende ilerlediği gözlemlendi. Bu ilerleme Artış Miktarı=Çokgenin kenar sayısı-2 olarak genelleştirildi. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 9 7 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA AKÇAABAT MEHMET ARSLANTÜRK ORTAOKULU 359 DEĞERLERİMİZ VE BİZ KOORDİNATÖR Aynur KAMCİ HAZIRLAYANLAR Ceydanur Duygu DURMUŞ Gizem İrem SEYİS Bu proje, öğrencilerin insani değerleri tanıması ve bu değerleri günlük hayatta kurduğu bireyler arası iletişimde kullanması amacıyla, kantinde satılan su şişeleri üzerine güzel ve anlamlı sözlerin etiketlenmesini, öğrencilerin dikkatinin insani değerler üzerine çekilmesini içerir. Projenin amaçları aşağıda belirtilmiştir. Gençlerin sevgi, saygı, hoşgörü, sorumluluk, duyarlılık gibi değerleri tanımasını ve benimsemesini sağlayabilmek, Gençlerin hem okul içerisinde arkadaşları ve öğretmenleriyle, hem de okul dışında ailesi, yakın çevresi ve diğer insanlarla etkili iletişim kurabilmesini sağlayabilmek, Gençleri olumsuz tutum ve davranışlardan, zararlı alışkanlıklardan uzak tutmak, Gençlerin -gelecekte hangi meslekte olurlarsa olsunlarmillî ve manevi değerlere sahip iyi evlat, iyi insan, iyi vatandaş olmaları yönünde bugünden adımlar atabilmek, Velinin ve çevrenin gençlerle gurur duymasını sağlayabilmek. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA AKÇAABAT MEHMET ARSLANTÜRK ORTAOKULU 360 ELEKTRİKLİ DEĞERLENDİRME PANOSU KOORDİNATÖR Hatice KATIRCI HAZIRLAYANLAR Zeynep ÜÇÜNCÜ AÇIKLAMA Bu projede yapılan pano farklı üniteler için kullanılarak bilgilerin eğlenerek öğrenilmesi sağlanabilir. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 9 8 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Bu çalışmada kontrollü elektrik devrelerini kullanarak bilgileri eğlenerek öğrenmeyi amaçladık. Bunun için ünitelerde geçen kavramlar ve cevapları belirlendi. Sorular bir pano üzerine alt alta gelecek şekilde sıralandı ve her sorunun başına bir anahtar yerleştirildi. Cevaplar karışık bir şekilde sor uların karşısına yerleştirildi. Kurulan basit elektrik devreleri ile soruların başındaki anahtara basıldığında cevabın yanındaki led aydınlatma yandı. AKÇAABAT MEHMET ARSLANTÜRK ORTAOKULU 361 FARKSAL EBOB KOORDİNATÖR Özge YAVUZ DOLDUR HAZIRLAYANLAR Hafsa BEKCİM-Ahmet UYANIK-Barış CİVELEK Ebobonu alacağımız 2 sayı n,m olsun. m>n Ebob küçük ve büyük sayıyı kalansız bölmek zorundadır. Yani n ve m ebobun katıdır. O halde ebob bu iki sayının farkını da böler Yani ebob=e , n=e.a ve m=e.b dersek m-n=e(b-a) dir. Görüldüğü gibi fark ebob un katı olmalıdır O halde ebobu bulunacak iki sayı arasındaki fark küçük sayıyı bölüyorsa bu iki sayının ebobu farka eşittir Eğer bölmüyorsa farkın bölenlerinden birisi ebob olmalıdır Ancak farkın bölenlerine bakmak yerine suyunun suyu misali fark ve küçük sayının arasındaki farktan yola çıkılarak da ebob bulunabilir Çünkü bu iki küçük sayının ebobu da büyük sayıyı bölmek zorundadır. m-n=e(b-a) =>n- e(ba)=e.a- e.b +e.a =e.(2a +b) olup farkın da farkı yine ebobun katıdır Projeyi bir örneklerle açıklayalım. 36 ile 90 nın ebobunu hesaplayalım. 90-36=54, ancak 54, 36 yı tam bölmediğinden işlem devam eder. 54-36=18, olup 18, 36 yı tam böler. O halde ebob 18 dir. Örnek, 45 ile 87 nin ebobunu bulalım. 87-45=42 dir Ancak 42, 45 i bölmez işlem devam eder 45-42=3 olup 42 yi tam böler ohalde ebob 3 dür Görüldüğü gibi ebob bulma çok kolaylaşıyor. Yöntem aynı anda 3 sayının ebobunu bulmak için de uygulanabilir. Örneğin 20,32,42 sayılarının ebobunu bulalım öncelikle herhangi iki sayının ebobuna bakalım. 20 ve 32 ise 32-20=12, 20-12=8, 12-8=4 olup 4, 8 i tam böler o halde bu iki sayının ebobu 4 dür. Benzer şekilde 32 ve 42 nin de ebobu hesaplanır ve küçük olan sayı ebob olarak seçilir 42-32=10, 32-10=22, 22-10=12, 12-10=2 4 ve 2 nin de ebobu alınarak ebob bulunur Yani üç sayının ebobu 2 dir. Proje farklı sınıf ve düzeydeki öğrencilere anlatıldı ve konuyla ilgili anket çalışması yapıldı. Geri bildirimlerde bu yöntem ile öğrencilerin daha kolay ebob hesapladıkları ayrıca asal sayıları ve çarpanlarına ayırma yöntemini bilmeden de ebob hesaplayabildikleri görüldü. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA AKÇAABAT MEHMET ARSLANTÜRK ORTAOKULU 362 FONKSİYONEL YATAK KOORDİNATÖR Pınar KUTLU HAZIRLAYANLAR Nisanur ŞAHİN Havvanur MUMCU Kullanımı dar olan mekanlarda alandan kazanmak için tasarlanmıştır. Öncelikli olarak bir amaç için tasarlanmış nesneye farklı ne gibi özellikler katabiliriz diye düşündük. Dar mekanlar için düşündüğümüz yatağı katlayıp aynı zamanda koltuk olarak kullanmayı hedefledik. Araştırmalarımızı yaptık, çizimlerimizi uyguladık. yatağımız üç bölümden oluşmaktaydı. Orta kısım yere paralel dururken, birinci kısım yukarı doğru, son kısım da aşağı doğru katlanıyordu. Bu sayede hem alandan tasarruf edip hem de farklı bir amaç için yatağı kullanmış olduk. Tasarımımız sayesinde evlerde kullanım alanından tasarruf etmiş olduk. Ayrıca tasarladığımız yatak farklı bir amaç için de kullanılmıştır. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1 9 9 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA AKÇAABAT MEHMET ARSLANTÜRK ORTAOKULU 363 GERİ DÖNÜŞÜME YOLLUYORUM DOĞAYI KORUYORUM KOORDİNATÖR Hatice KATIRCI HAZIRLAYANLAR Edanur BULUT Sude AYDIN AÇIKLAMA Bu projenin sonucunda atık pillerin hem çevre kirliliği yarattığı hem de bitkilerin gelişimini olumsuz etkilediği görüldü. Pil içindeki kimyasallar toprağa ve suya karışarak canlı yaşamını olumsuz etkilemektedir. Bu nedenle atık pil toplama kampanyalarına önem verilmeli, pillerin olumsuz etkileri hakkında insanlar bilinçlendirilmelidir. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Bu çalışmada atık pillerin doğaya ve bitkilerin gelişimine verdiği zarar incelenmeye çalışıldı. Proje için bir saksı bitkisi seçildi. Saksıya atık piller koyuldu ve bitki düzenli olarak sulandı. Bitkinin yapısının gün geçtikçe bozulduğu ve gelişiminin gerilediği görüldü. Bitkinin ilk hali ve son halinin fotoğrafları çekilerek kıyaslama yapıldı. AKÇAABAT MEHMET ARSLANTÜRK ORTAOKULU 364 HESAPLI ALIŞVERİŞ KOORDİNATÖR Yılmaz DURMUŞOĞLU HAZIRLAYANLAR Sümeyye Betül SÜRÜL Şeymanur ALTUNTAŞ Zeliha REİS Alışveriş yaparken ne kadarlık maliyet oluşturduğunu pek hesap edemeyiz. Bu proje sayesinde artık kasaya gitmeden alışveriş arabasına yerleştirilen sistem sayesinde ekonomik alışveriş yapma imkanı tanıyor. Kasaya gitmeden ne kadarlık alışveriş yaptığımızı görebilme şansı sunuyor. Tamamı üç ana parçadan oluşan bu proje tümüyle mevcut aletler üzerinden hareketle tamamlanmıştır. Numunelik olarak belirlenen bir kaç ürün üzerinde çeşitli denmeler yapılmış olup, olumlu sonuçlar ortaya çıkmıştır TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 2 0 0 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA AKÇAABAT MEHMET ARSLANTÜRK ORTAOKULU 365 KAPIM MI ÇALDI? KOORDİNATÖR Şükran ASLAN SEVİM HAZIRLAYANLAR Emre SERDAR Yavuz HARE Özcan AKAN Bu çalışmada duyma engelli vatandaşlara günlük hayatlarını kolaylaştıracak bir imkân sağlanmaya çalışılmıştır. Kapı zili çaldığında fark etmeleri için evin çeşitli köşelerine şerit LED aydınlatmalar konulmuş ve kapı ziliyle bağlantısı yapılmıştır. Bu çalışma ayrıca evde yüksek sesle müzik dinleyen, TV izleyen kişiler için de kapının çalındığını anlamalarına yardımcı olacaktır. Kapı zili insanların işitme duyusuna hitap eder. Duyma engelli vatandaşlar bu sebeple kapı çalındığını fark etmez. Bu sebeple insanların başka duyularına hitap eden bir çalışma yapmayı uygun bulduk.Bu sebeple günümüzde yaygın olarak kullanılan LED aydınlatmalardan evin çeşitli köşelerine yerleştirip, kapı ziliyle bağlantısını yaptık. Yapılan çalışmada kapı ziline basıldığında evin çeşitli kısımlarındaki LED aydınlatmalar yanmakta ve duyma engelli vatandaşların kapı çalındığının farkına varmalarına imkân sağlanmaktadır. Bu çalışma, duyma engelli vatandaşlarımızın kolay ulaşabileceği şekilde tasarlanmalı, evlerinde kullanmalarına olanak verilmelidir. Ayrıca gürültülü ortamlarda da insanların hayatını kolaylaştıracak şekilde kullanılabilir. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA AKÇAABAT MEHMET ARSLANTÜRK ORTAOKULU KOORDİNATÖR 366 KARADENİZ DOĞASININ SANATÇILARA KATKISI Hale İPEK HAZIRLAYANLAR AÇIKLAMA Projemiz: Karadeniz'in doğasını, Karadenizli sanatçıları tanıyarak, Karadeniz doğasının yöresel sanatçıların çalışmaları üzerindeki etkilerini öğrenmek. Sanata olan ilgiyi artırıp, sanatla ilgilenen insanları daha yakından tanıyarak, sanat sevgisini artırmak, Araştıran inceleyen sanatsal sorunları çözebilme becerisi gösteren, sanatsal faaliyetleri sorgulayan sanatsal, kültürel bakış açısı geliştirmek. Kendine ve çevresine karşı güvenli, üretken, estetik duyguları geliştirilmiş kişi olmalarını amaçlar. Yöremiz sanatçıları araştırılmış, bu sanatçılar hakkında bilgi edinilmiş, bu araştırma yapılırken kendisi ile iletişim kurabileceğimiz günümüz sanatçıları belirlenmiştir. Çalışmalarında yöremizi konu olarak kullanan sanatçılar seçilmiştir. Kendisi ile görüşülmek üzere; ressam Kenan DEMİR, ressam Ekrem KUTLU, müzisyen Özdemir HAFIZOĞLU, fotoğrafçı; Mustafa Reşat SÜMERKAN, şairyazar, Nazan BEKİROĞLU belirlenmiştir. Yazar Nazan BEKİROĞLU' nun yurt dışında bulunmasından dolayı görüşmemiz gerçekleştirilememiştir. Karadeniz doğası hakkında bilgiler ve yapılan röportaj metinlerinin incelenmeleri sonucunda Karadeniz doğasının sanata ve sanatçıya etkileri gözlemlenmiştir. Karadeniz müziğe, tuvale, fotoğrafa, şaire, ressama, heykeltıraşa çok şey katmıştır. Yöre insanı Karadeniz'le bütünleşmiş, sanatsal, kültürel, sosyal her alanda kendini ortaya koymuştur. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 2 0 1 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Feyzanur ŞENER Merve KOTAN Büşra Kübra ÇOLAK AKÇAABAT MEHMET ARSLANTÜRK ORTAOKULU KOORDİNAT SİSTEMİNDE AYNALI SİMETRİ KOORDİNATÖR Özge YAVUZ DOLDUR HAZIRLAYANLAR Birsen AKBULUT-Ayşegül YURTBAY-Mervenur YILMAZ AÇIKLAMA Doğruya göre simetri veya ayna simetrisine yansıma denir. Bir şeklin yansımasında şeklin boyutu ve biçimi değişmez. Şeklin yeri ve yönü değişir. Bir şeklin kendisi ile yansıması eşittir. Yansıma doğruya göre simetridir. x eksenine göre yansıma hareketi: Koordinat düzleminde (sisteminde)bir geometrik şekil; x eksenine göre yansıtıldığında şekil üzerindeki herhangi bir a(x;y) noktasının görüntüsü a'(x;-y) olur. Kısaca bir noktanın x eksenine göre yansımasını almak için sadece y ordinatının işareti değişir. Y eksenine göre yansıma hareketi: koordinat düzleminde (sisteminde)bir geometrik şekil; y eksenine göre yansıtıldığında şekil üzerindeki herhangi bir a(x;y) noktasının görüntüsü a'(-x,y) olur. Kısaca bir noktanın y eksenine göre yansımasını almak için sadece x in yani apsisinin işareti değişir. Bu bilgilerle yansıma yaptığımızda ezbere dayalı öğrenme gerçekleştirdiğimizden biz simetriyi aynalarda görmeyi amaçladık. Koordinat sistemini geometri tahtası şeklinde yaptık (her noktaya çivi çaktık). Daha sonra x ve y eksenlerine aynalar yerleştirdik. Sonra verilen şekli lastik yardımıyla koordinat sistemine yerleştirdik ve şeklin x eksenine göre yansımasını görmek için x eksenindeki aynadaki yansımaya, y eksenine göre yansımasını görmek için y eksenindeki yansımaya baktık böylece çok zormuş gibi görülen bir konuyu sadece aynalara bakarak öğrenmiş olduk. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI 367 AKÇAABAT MEHMET ARSLANTÜRK ORTAOKULU 368 MEKTUP ARKADAŞIM KOORDİNATÖR Aynur KAMCİ HAZIRLAYANLAR Aslı SAMAST Kevser TOPAL AÇIKLAMA Bu proje, öğrencilere mektup yazmanın iletişimdeki yerini, değerini ve güzelliğini benimsetmek amacıyla seçilen mektup arkadaşlarıyla mektuplaşmalarını, haberleşmelerini, duygu ve düşünce alışverişinde bulunmalarını içermektedir. Yok olmakta olan bir iletişim aracını, mektubu sosyal yaşama kazandırmak, eski değeri kazanmasını sağlamak, Teknolojinin zararlarına, yıkıntılarına bir nebze de olsa dur diyebilmek, Gençlere mektubu tanıtmak, sevdirmek ve benimsetmek, Gençlerin yeni insanlarla tanışmalarını, arkadaşlıklar kurmalarını sağlamak. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 2 0 2 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Bu projenin amaçları aşağıda belirtilmiştir. AKÇAABAT MEHMET ARSLANTÜRK ORTAOKULU 369 MEMORY GENERATOR KOORDİNATÖR Gökhan TURUNÇ HAZIRLAYANLAR Feyzanur HACISALİHOĞLU NURGÜL AKYILDIZ Memory Generator adı verilen Projede, öğrencilerin hafızaya hükmetmesi ve unutmayı minimum seviyeye düşürmek hedeflenmiştir. Memory Generator adı verdiğimiz alet, beyni etkin kullanmak teoremi üzerine şekillendirilmiştir. "İnsanlar neden unutur?" sorusuna verilen cevapla başlayan süreç; çarklı sistem üzerine konumlanan kelime ve rakamsal karşılıkları ile tamamlanmıştır. Kullanıcı bir rakam seçer ve çarkı döndürür. Rakamın denk geldiği kelimeyi tahmin eder. Ya da iki parçaya ayrılmış cümlenin eksik kısmını tahtadan ya da yansıdan bularak tamamlar. Burada önemli olan nokta görsellerin kullanılması ve çarkın içine yerleştirilecek cümle parçaları ya da kelimeleri belli bir temaya (bağlam) bağlı olmasıdır. Amaçlardan biri de bütünsel öğrenmenin daha kalıcı olduğuna inanılmasıdır. Memory Generator adlı araç kullanıldığında öğrenmeyi bağlamsal bir düzleme koymasından ötürü diğer metotlara göre kalıcılık sağlar. Öğrenilen kelimeler aylar sonra bile yöneltilse büyük oranda hatırlanmaktadır. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA AKÇAABAT MEHMET ARSLANTÜRK ORTAOKULU 370 OLUŞTUR CİSİMLERİ GÖR HACİMLERİ KOORDİNATÖR Reyyan ÇELİK HAZIRLAYANLAR Zeynep TİRYAKİ Sema Nur KÖSE Ramazan TOPÇU Bu projede alan ölçmede kullandığımız geometri tahtasından yola çıkarak 3 boyutlu cisimlerin yüzey alanlarını ve hacimlerini ölçmek amacıyla 3 boyutlu geometri tahtası tasarlamak amaçlanmıştır. Burada geometri tahtasından farklı olarak çiviler yerine tahtalar delinerek tasarlanan araçta çıtalar ve ipler yardımıyla oluşturulan cisimlerin hacimleri ve alanları kolaylıkla görülmektedir. Ayrıca, geliştirilen araç 3 boyutlu koordinat sistemi olarak kullanılarak cisimlerin köşelerinin ve ayrıtlarının koordinat düzlemi üzerindeki yerlerinin saptanmasında kullanılabilmektedir. Tasarlanan araçla oluşturulan geometrik cisimlerin yüzey alanları birim kareleri sayarak, hacimleri ise oluşan küpleri sayarak hesaplanmıştır. Ayrıca, en, boy ve yükseklik arasında ilişkinin görülmesi sağlanmıştır. Bunun yanında, geliştirilen materyal 3 boyutlu koordinat sistemi olarak kullanılarak cisimlerin köşelerinin ve ayrıtlarının koordinat düzlemi üzerindeki yerlerinin saptanmasında kolaylık sağlamıştır. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 2 0 3 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA AKÇAABAT MEHMET ARSLANTÜRK ORTAOKULU 371 PARKMATİK KOORDİNATÖR Pınar KUTLU HAZIRLAYANLAR Can YAZICI M. Fadıl ARSLAN Arif KALAYCI Araç park ederken, zaman kaybını ve gereksiz yakıt tüketimini engellemek ve çevre temizliğine katkı sağlanmak amaçlanmıştır. Araçların düzgün ve daha kısa sürede park edilmesini kolaylaştıracak bir çalışma tasarladık. Çalışmamızın üç boyutlu maketini hazırladık. Bunun için sunta, ince tahta çıtalar, tutkal, renkli yeşil ve beyaz bat, küçük led lambalar, iletken tel, bir anahtar, kalem pil kullandık. Araçlar alana girerken giriş kısmındaki panoda boş olan park kısımları gösterilmektedir. Boş olan bu kısımların panoda lambası yanmaktadır. Araç zaman kaybetmeden lambası yanan bölümü bulup aracını o kısma park eder. Bu sayede zaman kaybı önlenmiş ve park esansında ortaya çıkabilecek karışıklıkların önüne geçilmiştir. Bu proje sayesinde zamandan tasarruf edilmiştir. Yakıt tasarrufu yapılarak çevre kirliğinin önüne geçilmiştir. Düzenli park sistemiyle görüntü kirliliğinin önüne geçilmiştir. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA AKÇAABAT MEHMET ARSLANTÜRK ORTAOKULU 372 PERİLCET KOORDİNATÖR Yılmaz DURMUŞOĞLU HAZIRLAYANLAR Hümeyra MUMCU Melike ERTEM Üç farklı işlevi tek başına yapabilen bir çizim aracı düşünelim… Aynı anda birden fazla işi yapabilen bir cetvel tasarlayalım. Kullanılışlı, sağlam, geliştirilebilir ve taşıması kolay olsun. Ortaya çıkan bu Prototip ürün, pergel, cetvel ve iletkinin görevini yapma imkânı sağlasın. Kullanım kolaylığının yanı sıra özellikle öğrencilerin eşyalarına daha bir değer atfedecekleri gerçeği de düşünülmelidir. Öğrenciler için son derece kullanışlı ve hata payı oluşturmayacak bu tasarım sayesinde çizimler daha zevkli hale gelecektir. Projede marangozdan yardım alınmış olup, diğer unsurları metal cetvellerle birleştirilmiştir. İki farklı ahşap çıtayı üst üste koyarak, kendi ekseni etrafında 360 derece dönebilen ve dönerken de istenilen açıyı veren ve de hatasız daire çizebilen bir tasarımdır. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 2 0 4 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA AKÇAABAT MEHMET ARSLANTÜRK ORTAOKULU 373 PROMAÇ KOORDİNATÖR Yılmaz DURMUŞOĞLU HAZIRLAYANLAR Hakan KARPUZ Berkan ÇAVUŞOĞLU Tuttuğunuz takımın maçlarına katılımın artırmaya yönelik bir projedir. Statlara girişlerde belirli periyotlar halinde içeri giren insan sayısına göre turnikelere yerleştirilecek, ekranlar sayesinde küçük hediyelerden başlamak üzere büyük hediyelere doğru bir ikramda bulunulması üzerine kurgulanmıştır. Temsili küçük bir stat modeli yapılmıştır. Bu modelin hemen önünde ve alüminyum borularla yapılmış bir turnike koyulmuştur. Turnikeden geçen sporseverler önceden tespit edilen sayı veya sayılarda geçiş yaptığı anda hemen yukarıdaki led panellerden oluşan bir kayan yazı üzerinde 'tebrikler kazandınız' şeklinde bir yazı belirecektir. Bu olay tüm turnikelerden görülebilir olacaktır. Bu uygulama belli bir sayının katları üzeriden olacaktır. Örneğin; ilk beş bininci kişiye bir forma, ilk on bininci kişiye tam takım forma…vs. Sürekli katlanarak gitmesi gerekmektedir. Yine bu uygulamayı, bir sezona yayıp ilk 200 bininci kişiye gelecek yılın kombinesi verebilme imkanı tanınır. Böylece insanların spor müsabakalarına ilgiyi artırmayı amaçlamıştır. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA AKÇAABAT MEHMET ARSLANTÜRK ORTAOKULU 374 SICAKLIK ÖLÇEN MAMA KAŞIĞI KOORDİNATÖR Çağla A.ÖZDEMİR HAZIRLAYANLAR E. Dilara TEKİN Bilge AYVACI Özge AYVACI Bebeklerin çorba ve mamalarının yedirilmesi anneleri ve bakıcıları endişelendiren bir durumdur. Çevremizde yaptığımız gözlem ve tespitler ile bizler bu konuda farklı çözüm yolları araştırmaya başladı. İlk olarak düşündüklerimizi kağıt üzerinde çizdik. Çocukların yerken eğlenebilmelerini sağlamak amaçlarımızdan bir diğeriydi. Onların dikkatini çekebilecek bir oyuncağı kaşık üzerine yapıştırarak bu amacımızı gerçekleştirmeyi düşündük. Tasarımımızda dijital termometrenin kutusu ile birlikte plastik kaşığın kaşık kısmı gövdesinden ayrılıp termometre kutusuna yapıştırıcı ile monte edildi. Plastik kaşığın sıcaklığı ölçebilmesi için arka kısmına termometrenin uç kısmının geçebileceği büyük bir delik açıldı ve termometre bu delikten geçirildi. Estetik açıdan kaşıkların daha güzel görünmesi renkli jelatin kaplamarla sağlandı.. Tasarımın çalıştığını kontrol etmek için mama yerine sıcak su kullandık ve suyun sıcaklığını ölçtüğünü gözlemledik. Üst kısmına ise eğlenerek yemeleri için oyuncak uçak yapıştırdık ve modelimizi bu şekilde tamamlamış olduk. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 2 0 5 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA AKÇAABAT MEHMET ARSLANTÜRK ORTAOKULU 375 SİHİRLİ KARELER KOORDİNATÖR Murat YAVUZYILMAZ HAZIRLAYANLAR Eda BERBER Muharrem TOPAL Serhan BİRİNCİ Sihirli karelere sayıları pratik yolla yerleştirme. Sihirli karelerin her zaman için ilgi çeken ve esrarengiz bir durum olduğu bilindiği için zor görünen bir matematik olgusunun aslında ne kadar kolay olduğunun ispat edilmesi. Bu sayede matematikte bir çok dalın zor görünen halbuki üzerinde durulduğunda ne kadar kolay ve zevkli olduğunun ispatını amaçladık.7x7 lik sihirli karede satranç at'ının hareketi ile gezilen karelerdeki sayıların toplamının sihirli toplama eşit olduğunu göstererek matematiğin sınırsızlığını göstermeye çalıştık. Zor görünen ama üzerinde durulduğu takdirde çok kolay olan matematiğin güzel bir uğraşını halkın beğenisine sunmak için bu projeye başladık. 3x3 ten başlayarak 4x4, 5x5 , 8x8 gibi tek veya 4'ün katı olduğu nxn lik sihirli kareleri hazır halde panomuza yerleştirdik. Panomuzun ön kısmına da özel olarak 7x7 lik kareyi yerleştirdik. Satrançtaki at ile 7x7 lik karedeki at'ın hareketi ile gezilen karelerin toplamının sihirli toplama eşit olduğunu gösterdik. Kısa sürede sihirli kareyi oluşturmayı öğrettik. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA AKÇAABAT MEHMET ARSLANTÜRK ORTAOKULU 376 SEVGİ HALKASI SİHİRLİ KURDELELER KOORDİNATÖR Kıymet Gördü USTA HAZIRLAYANLAR Merzia ALISHAH Hande DEMİR Sevgi denen sihirli sözcük dünümüz dünyasında o kadar az yaşıyor ve yaşatılıyor ki… İnsanın insana olan kinini, merhametsizliğini, hoşgörüsüzlüğünü, tahammülsüzlüğünü yok edecek tek formül sevgidir. İşte bu proje, sevgi halkasını kurmak için düşünülmüştür. Renkli kurdele üzerine “SİZ ÇOK DEĞERLİSİNİZ” yazısı yapıştırılmıştır. En yakından başlayarak etrafımızdaki insanlara bu kurdelelerin takılması hedeflenmiştir. Kurdelenin verildiği insanlara “fazladan” kurdeleler verilerek sevgi halkasının genişletilmesi sağlanmıştır. Kurdele takılan insanlardan sevgi mesajları alınmıştır. Yapılan çalışmalarda insanlar üzerinde sevginin etkili olduğu saptanmıştır. Sevginin problemlerin çözülmesinde, insanlar arası iletişimde sihirli bir anahtar olduğu tespit edilmiştir. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 2 0 6 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA AKÇAABAT MEHMET ARSLANTÜRK ORTAOKULU 377 SİYER-İ NEBİ ŞERİDİ KOORDİNATÖR Lokman İPEK HAZIRLAYANLAR Ceyda SAĞLAM Beyzanur ÖZTAŞ Havva FINDIK Siyer Kaynaklarından Hz. Peygamberin Hayatının Önemli Evreleri Toplantı. Toplanan Bilgiler Kronolojik Olarak Tasnif Edildi. Bu Bilgiler Bilgisayar Ortamında Bir Şeride Aktarıldı. Dijital Ortamda Hazırlanan Bilgiler Baskı Merkezinden Bez Brandaya Baskı Yapıldı. Bu Baskı Kartona Yapıştırılarak Proje Sunum Masasında Sergilendi. Projenin Sonunda Öğrencilerimizin Görsel Efektlerle Zenginleştirilmiş Bu Tabloyla Hz. Muhammed'in Hayatının Ve İslam Tarihinin İlk Evrelerini Daha İyi Kavradıkları Gözlenmiştir. Hz. Peygamberin Hayatı İslam Tarihinin İlk Evresi Olması Hasebiyle, Bu Dönemi Evreler Halinde Kronolojik Bir Sıra Takip Edilerek Sunulması Amaçlanmıştır. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA AKÇAABAT MEHMET ARSLANTÜRK ORTAOKULU 378 SÖRGARAJ KOORDİNATÖR Yılmaz DURMUŞOĞLU HAZIRLAYANLAR Hakan AYDIN Serkan GELLECİ AÇIKLAMA TÜBİTAK BİLİM FUARLARI Otomobillerin güvenliğini artırmak, daha fazla yeşil alan oluşturmak ve oyun alanlarını genişletmek gerçeğine uygun olarak ölçeklendirilen bu maket üzerine monte edilmiş asansör sayesinde araçlarımızı istediğimiz kata ulaştırabiliyor. Hem arabamızın tahrip olma riski azalıyor hem de daha fazla yaşam alanı oluşturuyoruz. Dahası insana hobilerini geliştirme fırsatı sağlıyor TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 2 0 7 AKÇAABAT MEHMET ARSLANTÜRK ORTAOKULU 379 TÜRKÇESİ VARKEN… KOORDİNATÖR Ayşen HAMAMCİOĞLU HAZIRLAYANLAR Yasemin ÖZTÜRK - Büşra KUM Kültürün temel taşlarından biri olan dilde görülen kirlenme yaşantımıza yansımaktadır. Bu yansımaların en belirgin olanlarından biri de iş yeri adlarında yabancı isim kullanımıdır. Son yıllarda büyük artış gösteren “dilde yozlaşma” sorunu üzerine yaşadığımız ilçe olan Akçaabat'ımızda bir araştırma yaptık. İlçemizde; Orta Cadde, İnönü Caddesi, İstiklal Caddesi'nde bulunan yabancı tabelalı iş yeri sahipleriyle görüşüldü. Bu iş yerlerinden izin alınmak suretiyle tabelaları fotoğraflandırıldı. İş yeri sahiplerine mini bir anket uygulandı. Bunun sonucunda, gelir düzeyi yüksek işletme sahiplerinin yabancı isimlere daha çok yöneldiği; sıra dışı buldukları inancıyla hareket edenlerin de olduğu tespit edildi. On beş iş yerinden iki tanesi ise aile fertlerinin isimlerinden karma yapılarak herhangi bir dile ait olmayan ilginç adlar türetmiştir. Görülen en çarpıcı durumlardan biri de iş yerlerine yabancı isim tercih edenlerin hiçbiri tercihlerinin kendilerine getiri sağladığına inanmamaktadır. Bu konuda en büyük görev yerel yönetimlere düşmektedir. İşletme ruhsatı verilirken iş yeri isimlerinin Türkçe olmasına özen gösterilmeli, bu durumu özendirmek adına da Türkçe isim tercihinde bulunanlara “Teşekkür Plaketi” verilebilir. Bunun en iyi örneği de 2007'de Karaman'da yaşandı. Karaman'da bir kişi “Florya” isimli işletmesine ismi nedeniyle işletme ruhsatı alamayınca “Menekşe” adını vermek zorunda kaldı. Yerel yönetimlerin bu uygulamalarının yaygınlaştırılması gerekir. Türkçenin kıymetli olduğu fikri yeni kuşakların belleklerine yerleştirilmelidir. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA AKÇAABAT MEHMET ARSLANTÜRK ORTAOKULU 380 YÜKSEK SESE DİKKAT KOORDİNATÖR Çağla A.ÖZDEMİR HAZIRLAYANLAR Mürvet A.AYDIN Nisnur İSHAK Cansu ÇELENK Günümüzde yüksek sesle müzik dinlemek gençlerin hobilerinin birer parçası durumundur. Yapılan bilimsel çalışmalar yüksek sesin normal konuşma ve anlamayı engelleyecek kadar işitme kaybına sebep olabildiğini göstermektedir. Bizlerde bu projede uzun süre yüksek sese maruz kalmanın kulak üzerinde oluşturacağı etkileri görebilmeyi amaçladık.İlk olarak bir kulak modeli oluşturduk. Kek kalıbının alt parçası çıkarılarak kalan halka streç film ile sarıldı,böylece temsili kulak zarı oluşturuldu. Kulak zarından iç kulağa bağlantıyı sağlayan kulak kemiklerini göstermek için pipetler kullanıldı. Pipetler önce birbirine sonra kulak zarına bant ile yapıştırıldı. İç kulakta salyangoz ve yarım daire kanallarını oluşturan yapı pipetlerin ucuna yapıştırılan pinpon topu ile modellendirildi. Gelen ses dalgaları iç kulaktaki sıvıyı titreştirir. Bu kulak içi sıvısını geniş kâsenin içine koyduğumuz su ile göstermeye çalıştık. Gelen titreşimlerin iç kulaktaki sıvıda oluşturduğu dalgalanmalar reseptör hücreler ile beyine iletilir ve işitme sağlanır. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 2 0 8 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA ARAKLI ERENLER ORTAOKULU 2012-2013 TÜBİTAK BİLİM FUARI PROJELERİ ARAKLI ERENLER ORTAOKULU 381 IŞIKLI TERLIK KOORDİNATÖR Mustafa ERGÜRBÜZ HAZIRLAYANLAR Ziya ALEMDAR Burak PİŞTOF AÇIKLAMA PROJENİN FAALİYET PROGRAMI : · Işıklı sistemin monte edileceği terliğin elde edilmesi · Terlik için en uygun ışık sisteminin yerini belirlemek · Monte edilecek ışık sisteminin devresini hazırlamak · Işık sistemini terliği monte etmek PROJENİN DEĞERLENDİRME SONUCU : · Yapılan bu çalışmada karanlık ortamlarda yürürken daha kolay yürünebildiği görülmüştür. · Öğrenciler araştırma ve geliştirme becerisi kazanmışlardır. · Öğrenciler Fen ve Teknoloji dersinde öğrendiklerini uygulama fırsatı bulmuştur. · Araştırma becerisi kazanma yolunda ilerleme kazanarak bilişsel yönden kendilerini geliştirmişlerdir. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI PROJENİN ÖZETİ : · Öğrencilere araştırma yeteneğini kazandırmak · Küçük çocukların karanlık ortamlarda daha kolay yürümesini sağlamak · Yaşlı insanların karanlık ortamda daha kolay yürümesini sağlamak · Öğrencilerin derste öğrendikleri elektrik sistemlerini uygulama alanı bulamalarını sağlamak ARAKLI ERENLER ORTAOKULU 382 ÇOK AMAÇLI SIRA KOORDİNATÖR Yeşim YÜCE HAZIRLAYANLAR Ali HELVALI Semanur AKGÜN Esra KERİM .PROJENİN ÖZETİ: · Öğrencilerin ders esnasında gereksiz durumlarda yerinden kalkmasını önlemek · Sınıf içinde öğrencilerin ders araç-gereçlerinin ve özel eşyalarının kaybolmasını önlemek · Dersin bölünmeden bütünlük içinde yürütülmesini sağlamak PROJENİN FAALİYET RAPORU: · Kullanılmayan bir sıra temin edildi. · Sıranın alt kısmına çöplerin atılacağı bir sürgülü bölme monte edildi. · Sıranın üst kısmına ise öğrencinin ders kitaplarını , araç-gereçlerini koyabileceği kilidi olan bir çekmece monte edildi. PROJENİN DEĞERLENDİRME SONUCU: · Öğrencilerin ders esnasında çöp atmak için yerlerinden kalkmadığı böylece dersin bütünlüğünün bozulmadığı görülmüştür. · Sınıf içinde artık öğrencilerin ders araçgereçlerinin kaybolmadığı ortaya çıkmıştır. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 2 1 0 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA ARAKLI ERENLER ORTAOKULU 383 SİLGİLİ TAHTA KOORDİNATÖR Emel ERSOY HAZIRLAYANLAR Özlem GÜZELDAL Hakkı Tayfur ÇELİKBİLEK Feyzullah YİĞİT TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA ARAKLI ERENLER ORTAOKULU 384 KARIŞTIRAÇ KOORDİNATÖR Yeşim YÜCE HAZIRLAYANLAR Derya ALEMDAR Leyla ALEMDAR .PROJENİN ÖZETİ: · Çalışan ya da çalışmayan bütün hanımlar için mutfakta yemek yapma işini kolaylaştımak · Zamandan tasarruf elde ederek kaliteli hayata katkı sağlamak PROJENİN FAALİYET RAPORU: · İlk olarak bir tencere temin edildi · Tencerenin kapağına mikserin ucu kaynakla monte edildi · Mikseri çalıştırmak için tencere kapağına gerekli elektrik düzeneği (pil ,anahtar ve motor ile) kuruldu PROJENİN DEĞERLENDİRME RAPORU: · Karıştıraçlı tencere kullanan bayanlar mutfakta daha az zaman geçirmiş ve yemek yapma işi kolaylaşmıştır TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 2 1 1 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA ARAKLI ERENLER ORTAOKULU 385 HER ÖĞRENCİYE LAZIM KOORDİNATÖR Yeşim YÜCE HAZIRLAYANLAR Seda AYDIN Meltem AYDIN PROJENİN ÖZETİ: · Öğrencilere okula gelirken çantalarını hazırlarken kolaylık sağlamak · Öğrencinin hangi gün hangi dersin olduğunu karıştırmamasını sağlamak · Ders materyallerinin evde unutulmasını engellemek PROJENİN FAALİYET RAPORU: · İlk olarak orta büyüklükte bir okul çantası temin edildi · Çantanın iç kısmına kumaşla her ders için ayrı bir bölme dikildi · Her bölmenin üzerine hangi derse ait olduğu ve o dersin hangi günlerde olduğunun yazılı olduğu etiketler yapıştırıldı PROJENİN DEĞERLENDİRME SONUCU: · Hazırlanan bölmeli çantayı kullanan öğrenciler ders kitaplarını eksiksiz getirmiştir. · Çanta hazırlama işi öğrenci için zevkli ve daha kolay hale gelmiştir. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA ARAKLI ERENLER ORTAOKULU 386 SAYI AĞACI KOORDİNATÖR Mehmet BAYRAKTAR HAZIRLAYANLAR Burak KÖSE Emre KALAYCI .PROJENİN ÖZETİ : · Öğrencilere matematiğin temeli olan sayıları eğlenceli bir şekilde öğretmek · Fen ve teknoloji dersinde öğrendikleri elektrik sistemlerini uygulama fırsatı sunmak · Genel olarak karıştırılan sayı ifade ve işlemlerini sembolleştirerek daha kalıcı öğrenme sağlamak · Öğrencilerin el becerilerini geliştirmek · Proje çalışma adımlarını öğretmek ve hayatın her alanında uygulamalarını tavsiye etmek PROJENİN FAALİYET PROGRAMI : · Rasyonel sayılar ve gösterimi karton zeminlere yazıldı · Tam sayılar ve gösterimi karton zeminlere yazıldı · İrrasyonel sayılar ve gösterimi karton zeminlere yazıldı · Doğal sayılar ve gösterimi karton zeminlere yazıldı · Yukarıda belirtilen sayı sistemlerinin negatif halleri de kağıt zemine yazıldı · Işıklı ve elektrik anahtar sistemli devre tasarlandı · Tasarlanan devre oluşturulan ağacın her bir dalına yerleştirildi TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 2 1 2 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA ARAKLI ERENLER ORTAOKULU 387 YAMAÇ AYAKKABISI KOORDİNATÖR Kenan KOL HAZIRLAYANLAR Muhammet KERİM Ramazan YILDIRIM PROJENİN ÖZETİ : · Öğrencilere araştırma yeteneğini kazandırmak · Çevresel faktörler düşünülerek fındık toplayan insanlara daha kolay çalışma imkânı sağlamak · Karadeniz bölgesi dağlık olduğundan yamaç gezilerinde ziyaretçilere kolaylık sağlamak PROJENİN FAALİYET PROGRAMI : · Yamaç bölgelerde gezerken ne gibi zorlukların çekildiğinin belirlenmesi ve kayıt altına alınması · Yürüyüşün daha sağlıklı olması için zemininin nasıl olacağına karar verilmesi · Model ayakkabı zemininin hazırlanması · Hazırlanan zemine kayganlığı engelleyecek çivili zemin yapılması PROJENİN DEĞERLENDİRME SONUCU : · Yamaç bölgelerde yürüyüşün kolaylaştığı görüldü. · Öğrenciler araştırma ve proje yöntemlerini öğrendiler. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA ARAKLI ERENLER ORTAOKULU KOORDİNATÖR Mustafa ERGÜRBÜZ 388 DÖNEN PANO HAZIRLAYANLAR Caner KIR Halil GÜZELDAL .PROJENİN ÖZETİ : · Öğrencilere araştırma yeteneğini kazandırmak ·Sınıf ortamında daha görsel ve az yer kaplayan bir sergi zemini oluşturmak Sınıf için düzenlenen yayınların daha uzun süreli tanıtımını sağlamak PROJENİN FAALİYET PROGRAMI : · Panonun boyutlarının belirlenmesi · İç zemini için yumuşak dokunun temin edilmesi · Panonun duvar zemininde rahatça dönebilmesi için döner sitemin araştırılması · Geliştirilen döner sitemin panoya monte edilmesi · Yapılan panonun sınıfın uygun görülen yerine asılması PROJENİN DEĞERLENDİRME SONUCU : · Sınıf mekanını kullanmada daha görsel bir tasarım sağlanmıştır. · Duvarda görüntü ve kalabalık yapılmadan daha sade bir görünüm sağlanmıştır. · Duvarlar karmaşıklık bir düzenden kurtarılarak dikkat dağıtacak bir halden kurtarılmıştır. · Öğrenciler araştırma ve geliştirme becerisi kazanmışlardır. · Öğrenciler Fen ve Teknoloji dersinde öğrendiklerini uygulama fırsatı bulmuştur. · Araştırma becerisi kazanma yolunda ilerleme kazanarak bilişsel yönden kendilerini geliştirmişlerdir. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 2 1 3 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA ARAKLI ERENLER ORTAOKULU 389 ÇEKMELİ HARİTA KOORDİNATÖR Yeşim TÜCE HAZIRLAYANLAR Emre GÜZELDAL Ayşegül YILDIRIM AÇIKLAMA PROJENİN FAALİYET PROGRAMI · Birden fazla harita bir kornişin her bölmesine yerleştirildi. · Korniş sınıfın uygun yerine sabitlendi. PROJENİN DEĞERLENDİRME SONUCU: · Sınıfta alandan tasarruf sağlanmıştır · Diğer ders materyallerine asılcak yer sağlanmıştır. · Sınıf daha düzenli hale gelmiştir. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI PROJENİN ÖZETİ: · Sınıflarda bulunan birden fazla haritanın fazla yer kaplamasını engellemek · Diğer ders materyallerinin asılması için alandan tasarruf sağlamak ARAKLI ERENLER ORTAOKULU 390 KAĞIT KESME KALIBI KOORDİNATÖR Yeşim YÜCE HAZIRLAYANLAR Derya AKOVA Abdülmuttalip ÇAKIR AÇIKLAMA PROJENİN FAALİYET RAPORU: · Tahta kalıplar farklı boyut ve farklı şekillerde kesilerek hazırlandı. · Bu kalıplar aynı düzenek üzerine monte edildi · Kalıpların kenarlarına kesici bıçaklar yerleştirildi PROJENİN DEĞERLENDİRME SONUCU: · Ders içinde ihtiyaç duyulan farklı şekil ve boyuttaki kağıtlara öğrenciler kısa sürede ulaşmıştır . . TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 2 1 4 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI PROJENİN ÖZETİ: · Bazı derslerde ihtiyaç duyulan farklı boyuttaki kağıtlara ders içinde kolayca ulaşmak ARAKLI ERENLER ORTAOKULU 391 BASINÇLI SÜRAHİ KOORDİNATÖR Yeşim YÜCE HAZIRLAYANLAR Süleyman ALEMDAR Hamza TERZİ PROJENİN ÖZETİ: · Yaşlıların özellikle de yatalak hastaların yerlerinden kalkmadan suya ulaşmalarını sağlamak PROJENİN FAALİYET RAPORU: · Plastik bir sürahinin ucuna hortum ve bir pompa yerleştirildi PROJENİN DEĞERLENDİRME SONUCU: · Basınçlı sürahiyle yaşlıların kendi ihtiyacını kendilerinin yapması sağlanmıştır. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA ARAKLI ERENLER ORTAOKULU KOORDİNATÖR 392 SERVİS YÖNETİM PANELİ Cafer KORKMAZ HAZIRLAYANLAR Reşit DALKES - Rahime GÜZELDAL - Faruk GENÇALİ PROJENİN ÖZETİ : · Nöbetçi öğretmen görev yerlerini belirlemek · Nöbetçi öğrenci nöbet yerlerini belirlemek · Kağıt israfını azaltmak · Bilgisayar sistemlerini daha etkin kullanmak · Servis bilgilerine daha hızlı ulaşmak · Servis geliş ve çıkış saatlerini daha hızlı takip etmek · Servis şoförlerinin bilgilerini elektronik ortamda muhafaza etmek PROJENİN FAALİYET PROGRAMI : · Nöbetçi öğretmen ve öğrenci çizelgelerinin elde edilmesi · Ders giriş çıkış saatlerinin kayıt altına alınması · Nöbet görev yerlerinin belirlenmesi · Servis şoförlerinin bilgilerinin elde edilmesi · Servislerin fotoğraflarının çekilmesi · Elde edilen bilgilerin elektronik ortama aktarılması PROJENİN DEĞERLENDİRME SONUCU : · Nöbetçi öğretmen ve öğrenci belirleme daha kolay hale gelmiştir. · Nöbetçi öğretmen ve öğrencilerin idare tarafından takip edilmesi kolaylaşmıştır. · Servis bilgileri elektronik ortamda kayıt altına alınmış ve kağıt israfının önüne geçilmiştir. · Servislerde bulunan öğrencilerin devam durumları elektronik ortama alınmıştır. · Öğrenciler bilgisayar kullanımını en üst seviyeye çıkarmışlardır. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 2 1 5 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA ARAKLI ERENLER ORTAOKULU 393 VİTAMİNLER ve BİZ KOORDİNATÖR Cafer KORKMAZ HAZIRLAYANLAR Nizamettin OSMAN - Ayşen AKGÜN - Zehra TEKİNBAŞ ROJENİN ÖZETİ : · Vitaminlerin insan sağlığı için ne gibi katkıları olduğunu belirlemek · Öğrencileri ve ailelerini vitaminler ve beslenme sağlığı açısından bilinçlendirmek · Vitaminlerin öğrencilerin çalışma başarısına nasıl etki edebileceğini incelemek PROJENİN FAALİYET PROGRAMI : · Öğrencilerin vitaminler hakkında bilgi sahibi olup olmadıklarını belirlemek için anket yapılması, Velilerin vitaminler hakkında bilgi sahibi olup olmadıklarını belirlemek için anket yapılması, Vitaminlerin araştırılarak kayıt altına alınması, Vitaminler ile ilgili resimlerin elde edilmesi ve kayıt altına alınması, Vitaminlerin hangi besinlerde olduğunun araştırılması, Vitaminlerin bulunduğu besinlerin tanıtılması için örnek tedarik edilmesi, Yaşanılan çevre ve ekonomik seviye düşünülerek yakın çevredeki vitaminli besinlerin tanıtımının yapılması, Araştırılarak kayıt altına alınan verilerin elektronik ortama aktarılması, Vitaminler hakkında nasıl bir web sayfası yapılacağına karar verilmesi, Web sayfası için uygun sloganın belirlenmesi, Web sayfası için seçilen müziklerin elektronik ortama aktarılması, Web sayfasının icrasının yapılması PROJENİN DEĞERLENDİRME SONUCU : · Öğrenciler vitaminler hakkında bilgilendiler, Aileler vitaminler hakkında bilgilendiler, Öğrenciler daha sağlıklı beslenmeye dikkat etmeyi öğrendiler, Aileler çocuklarının gelişim ve ders durumlarının olumlu etkilendiğini gördüler. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA ARAKLI ERENLER ORTAOKULU 394 ÖĞRENCİ KARTI KOORDİNATÖR Emel ERSOY HAZIRLAYANLAR Fatma HELVALI Zehra PİSTİL Hilal HALİL AÇIKLAMA PROJENİN FAALİYET PROGRAMI: · Gerekli ekipmanların teminin sağlanması (kartlık, boyun askısı, fotoğraf) · Her bir öğrenci için kişisel verilerin toplanması · Verilerin kartlara işlenmesi PROJENİN DEĞERLENDİRME SONUCU: · Öğrencilerin meyve tüketiminde artış olmuştur. · Alerjiye sebep olan besinler tanımlanarak öğrencilerin sağlıklı beslenmeleri sağlanmıştır.. · Beslenmede veli kontrolü sağlanmıştır · Fotoğraflı öğrenci kartları başka öğrenciler tarafından kullanılamamıştır.. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 2 1 6 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI .PROJENİN ÖZETİ: · Öğrencilerin zararlı beslenme alışkanlıklarınuı önlemek · Veli kontrolünde kabntin ihtiyaçlarının sağlanması. · Bazı besinlere alerjisi ya da hassasiyeti olan öğrencilerin tespitini sağlayarak uygun besinlşer tüketmelerini sağlamak.. ARAKLI ERENLER ORTAOKULU 395 SÜT TAŞMASIN KOORDİNATÖR Yeşim YÜCE HAZIRLAYANLAR Aleyna USTAOĞLU Sema HELVALI AÇIKLAMA PROJENİN DEĞERLENDİRME SONUCU: · Kenarları kaynakla uzatılan tencerede süt taşmamıştır. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI PROJENİN ÖZETİ: · Mutfakta çok sık karşılaşılan bir sorun olan sulu yemeklerin ve sütün taşmasını engellemek PROJENİN FAALİYET RAPORU: · Tencerenin kenarları yukarı doğru kaynakçı tarafından uzatıldı. ARAKLI ERENLER ORTAOKULU 396 ŞEMSİYELİ BANK KOORDİNATÖR Yeşim YÜCE HAZIRLAYANLAR Oğuzhan GÜZELDAL , Rümeysa ALEMDAR PROJENİN ÖZETİ: · Okul bahçesinde ya da parklarda otururken yağan yağmuruninsanları etkilemesini önlemek · İnsanların dışarıda otururken keyfinin kaçmasını engellemek PROJENİN FAALİYET RAPORU: · Tekli bir sıranın arkasına kancalı vida yerleştirildi · Şemsiye de sıranın arkasına monte edildi. PROJENİN DEĞERLENDİRME SONUCU: · Şemsiyeli bank sayesinde yağmur yağdığında bile insanlar bankın arkasındaki şemsiye yardımıyla yağmurdan etkilenmemiştir. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 2 1 7 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA ARAKLI ERENLER ORTAOKULU 397 ÇEK ÇIKAR KOORDİNATÖR Yeşim YÜCE HAZIRLAYANLAR Ceren ÖZGENÇ Kader PİSTİL PROJENİN ÖZETİ: · Pikniğe giderken yiyecekleri; tabakları ve bardakları fazla yer kaplamıyacak şekilde birarada ve düzenli bir şekilde taşımak PROJENİN FAALİYET RAPORU: · Tahta bir masa 4 eşit parçaya bölmelendirildi · Her bir bölmeye farklı yiyecek ,tabak ve bardaklar yerleştirildi. · Masanın ayakları katlanır şekilde tasarlandı PROJENİN DEĞERLENDİRME SONUCU: · Tasarlanan bu taşınabilir masayla pikniğe gitmek daha zahmetsiz olmuştur. · Yiyecekler birarda ve düzenli taşınmıştır. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA ARAKLI ERENLER ORTAOKULU KOORDİNATÖR 398 MATEMATİK SÖZLÜĞÜ Mehmet BAYRAKTAR HAZIRLAYANLAR Yasemin SÜLEYMAN Huri ALEMDAR Sevim AKGÜN .PROJENİN ÖZETİ : · Matematik sembollerini daha ulaşılabilir bir hale getirmek · Öğrencilerin kullanabileceği ve anlayabileceği seviyelerine uygun bir sözlük kültürü oluşturmak · Matematiği daha anlaşılır ve eğlenceli yapmak PROJENİN FAALİYET PROGRAMI : · Öğrencilerin seviyelerine ve ders içerisinde izlenilen matematik konularının belirlenmesi · Belirlenen konularda kullanılan matematik sembol ve işaretlerinin kayıt altına alınması · Konularda geçen şekillerin kayıt altına alınması · Sembol ,işaret ve şekillerin tarihte nasıl bulunduğunun araştırılması · Elde edilen bilgilerin kayıt altına alınması · Yapılacak sözlüğün formatına öğrenciler ile birlikte karar verilmesi · Sözlüğün icra aşamasının yapılması PROJENİN DEĞERLENDİRME SONUCU : · Öğrenciler matematik işaret ve sembollerini toplu olarak bulacakları bir sözlük sahibi oldular. · Sözlük yapma çalışma adımlarını öğrendiler · Proje adımlarını ve hipotez adımlarını kavradılar · Matematiğe daha çok ilgi gösterdiler. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 2 1 8 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA ARAKLI ERENLER ORTAOKULU 399 ŞİVE SÖZLÜĞÜ KOORDİNATÖR Kenan KOL HAZIRLAYANLAR Nezahat AKSÜT Melek ÇELİKBİLEK PROJENİN ÖZETİ : · Öğrencilere araştırma yeteneğini kazandırmak · Yöresel kelimelerin toplanarak kültürel bir hazine olmasında kalıcılık sağlamak · Yöresel kelimelerin ne kadar bilindiği ve anlaşıldığını araştırmak PROJENİN FAALİYET PROGRAMI : · Araştırmada çalışılacak şivenin Karadeniz şivesi olduğunun belirlenmesi · Öğrencilerin nasıl bir çalışma yolu izleyeceklerinin anlatılması · Etrafta bulunan yaşlı insanlarla görüşmelerin yapılması · Görüşmelerde elde edilen kelimelerin ve anlamlarının kayıt altına alınması · Kütüphanelerden kaynak taraması yapılması PROJENİN DEĞERLENDİRME SONUCU : · Bilinmeyen birçok yöresel kelime öğrenciler, öğretmenler ve aileler tarafından öğrenildi. · Kültürel ve kalıcı olacak yöresel bir eser oluşturuldu. · Öğrencilerin işbirlikçi çalışması sağlanarak iletişim zenginliği sağlandı. · Öğrenciler proje yapma adımlarını öğrendiler. TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA ARAKLI ERENLER ORTAOKULU 400 IŞIKLI HARİTA KOORDİNATÖR Yeşim YÜCE HAZIRLAYANLAR Tayfun ERYİĞİT Mansur ÇAKIR .PROJENİN ÖZETİ: · Öğrenciler için sıkıcı olabilecek konuları eğlenceli hale getirmek, Anlaşılması zor konuları somutlaştırarak daha iyi kavranmasını sağlamak, Öğrencilerde; hazırlanan materyallerle kalıcı öğrenmeyi sağlamak, Ders ortamını monotonluktan çıkararak güdülenmeyi arttırmak PROJENİN FAALİYET RAPORU: · Örnek materyali hazırlamak için öncelikle'' Türkiye'nin Tarihi Ve Turistik Yerleri'' adlı konu seçildi. Konuyla ilgili haritayı hazırlamak için ilgili konunun görselleri internet ortamında boyutlandırması yapılarak çıktısı alındı. Konu görsellerinin polikarbon üzerine baskısı yapıldı. Haritanın arka kısmına elektrik düzeneği bağlandı ve ışıklandırılması yapıldı PROJENİN DEĞERLENDİRME SONUCU: · Öğrencilerin ışıklı harita kullanılarak işlediği dersin daha eğlenceli geçtiği görülmüştür, Öğrenciler konuyu daha iyi anlamıştır, Öğrencilerin derse motivasyonu ve ilgisi artmıştır, Kalıcı öğrenme sağlanmıştır. TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 2 1 9 TÜBİTAK BİLİM FUARLARI AÇIKLAMA