Temmuz - FiberLAST Fiber Lazer Sistemleri ve Teknolojileri
Transkript
Temmuz - FiberLAST Fiber Lazer Sistemleri ve Teknolojileri
Ü R K İ Y E B İ L İ M S E L V E T E K N O L Bülten O J İ K A R A Ş T I R M A K U R U M TÜBİTAK TEMMUZ 2012 SAYI: 127 l l TÜBİTAK’ın ücretsiz yayınıdır l l T 10. Teknoloji Ödülleri www.tubitak.gov.tr Sahiplerini Buldu Silikon Vadisi’ne Türkiye Çıkarması Milli işletim sistemi Pardus'u herkes kullanabilecek U alıyor ve “ Biz uygarlıktan, ilimden ve fendenonakuvvet göre yürüyoruz. ” Mustafa Kemal Atatürk Yazı İşleri Sahibi TÜBİTAK adına, Başkan Prof. Dr. Yücel Altunbaşak www.tubitak.gov.tr Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Gökhan Kulaş Burçin Dokgöz Ezra Kılınç Ayşen Konuray İnci Simer Fotoğraf (Kurumsal fotoğraf çekimi) Burçin Dokgöz Grafik Tasarım Aytaç Kaya Yönetim Yeri Baskı Başak Matbaacılık ve Tan. Hiz. Ltd. Şti Anadolu Bulvarı Meka Plaza No. 5/5 Gimat Ankara T 0312 397 16 17 Basım Tarihi 11/07/2012 Atatürk Bulvarı No. 221 06100 Kavaklıdere Ankara T 0312 426 13 81 F 0312 467 29 98 email: iletisim@tubitak.gov.tr www.tubitak.gov.tr İçindekiler 10. Teknoloji Ödülleri Sahiplerini Buldu 2 8 10 Silikon Vadisi’ne Türkiye Çıkarması 2 8 Milli işletim sistemi Pardus'u herkes kullanabilecek 10 TÜBİTAK'tan Fatih Projesi’ne 2,5 milyon lira destek 12 Bakan Ergün ve Prof. Altunbaşak Uluslararası Biyoteknoloji Konferansı’na Katıldı 14 Türkiye, Genç Balkan Matematik Olimpiyatı'na Damga Vurdu 15 TÜBESS ve TO-KAT’ın Resmi Açılışı Yapıldı 16 Dışişleri Bakan Yardımcısı Koru'dan TÜBİTAK'a Ziyaret 17 Uluslararası Ar-Ge Pazarını Türkiye Yönetecek 18 Elektrikli ve Hibrit Araç Teknolojilerine Büyük Destek 20 TÜBİTAK'tan Girişimcilere Büyük Destek 22 1511 Programı Kapsamında 17 Yeni Çağrı Duyurusu Yapıldı 26 TÜBİTAK, 5 Büyükşehirde Bilim Merkezi Kuracak 30 TÜBİTAK’tan Yabancı Bilim İnsanlarını Türkiye’ye Getirecek Program 34 TÜBİTAK, Az Gelişmiş Ülkelerin Öğrencilerine Burs Verecek 37 TÜBİTAK, 2012 Ar-Ge Ödülüne Layık Görüldü 38 TÜBİTAK Ar-Ge Forumuna katıldı 38 TÜBİTAK'ta “Yaza Merhaba”Şenliği... 39 TÜBİTAK Paydaşlarının Görüşlerini Aldı 40 KASİAD’da Ar-Ge Bilgi Günü Düzenlendi 40 TÜBİTAK MAM Ev Sahipliğinde“15. COMSATS Koordinasyon Konseyi Toplantısı”Yapıldı 41 Girişimci ve Yenilikçi Üniversite Endeksi İçin Pilot Çalışma Yapılacak 42 Ar-Ge, Yenilik ve Girişimcilik Destekleri Koordinasyon Kurulu 3. Toplantısı Yapıldı 42 Su Üst Düzey Önceliklendirme Grubu Toplantısı 43 I-SEEMob Projesi Kapanış Konferansı Düzenlendi 43 Ziyaretler... 44 TÜBİTAK UZAY’dan Haberler... 46 TÜBİTAK’tan Balistik Alanında Devrim Yapan Sistem 48 TÜBİTAK Bilim ve Teknik Dergisi’nde Bu Ay... 50 1 10. Teknoloji 2 Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu / Temmuz 2012 Ödülleri Sahiplerini Buldu TÜBİTAK, TTGV ve TÜSİAD tarafından bu yıl 10.’su düzenlenen "Teknoloji Ödülleri" Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Nihat Ergün, TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Yücel Altunbaşak, TTGV Yönetim Kurulu Başkanı Cengiz Ultav ve TÜSİAD Yönetim Kurulu Başkanı Ümit Boyner’in katıldığı törenle sahiplerini buldu. Dört farklı firma ölçeği ve iki farklı kategoride belirlenen 27 finalistin rekabet ettiği ‘10.Teknoloji Ödülleri’nde büyük ödülü kemik eğriliklerinin düzeltilmesi için bilgisayar destekli dairesel fiksatör sistemi geliştiren Tuna Medikal aldı. “ANKA - Orta İrtifa Uzun Havada Kalışlı İnsansız Hava Aracı Sistemi” ile TUSAŞ, “InP Bazlı Qwıp Dedektör Üretim Süreci Tasarımı Projesi” ile ASELSAN, “Seyyar Yüzücü Hücum Köprüsü” ile FNSS Jüri Özel Ödülü’ne layık görüldü. “Yeni Nesil Yüksek Performans Fren Hortumu ve Test Makinesi Geliştirilmesi” ile Teklas Kauçuk Büyük Ölçekli Firma kategorisinde Ürün Ödülü’nü alırken, “Milimetre Dalga Malzemeye Gömülü Dalga Kılavuzu Anten Tasarımı” ile Meteksan Orta Ölçekli Firma kategorisinde Ürün Ödülü’nü, “Denim Sektöründe Kumlama Yerine Lazer Teknolojisi” ile LST Lazer Küçük Ölçekli Firma kategorisinde Ürün Ödülü’nü ve “6 KW Nanosaniye Atımlı Fiber Lazer Sistemi” ile de FİBERLAST Mikro Firma kategorisinde Ürün Ödülü’nü aldı. 3 “Mandıra Çiftliklerinde Verimliliği ve Kaliteyi Artırıcı Otomasyon Sistemi” ile TRIODOR Büyük Firma Ölçeğinde Süreç Ödülü’nü alırken, “Güneş Enerjisini Yüksek Verimle Isıya Dönüştüren Nanokaplamaların Rulodan Ruloya Sürekli Üretimi” projesiyle ile Selektif Teknoloji ise Mikro- Küçük-Orta Ölçekli Firma kategorisinde Süreç Ödülü’nün sahibi oldu. 2023 Ar-Ge Hedefi Yüzde 3 İstanbul’da düzenlenen Törende konuşan Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Nihat Ergün, Türkiye’nin her alanda olduğu gibi teknoloji alanında da yükseliş trendinde olduğunu belirterek, “Bu alanda geç kaldık diyebiliriz, ancak biz teknoloji geçmişi olmayan bir ülke değiliz. Teknolojiye yakınız ve yatkınız. Bilim ve teknolojide yükselmeye devam etmeliyiz” dedi. 10 yıl önce Türkiye GSMH’sinin 230 milyar dolar olduğunu anımsatan Bakan Ergün, bugün ise bu rakamın 800 milyar dolara çıktığını ifade etti. Bakan Ergün “Şu an bu rakamın yüzde 1’e yakın kısmını Ar-Ge’ye ayırıyoruz. 2023 yılında ise bu rakamı yüzde 3’e çıkaracağız. Ancak 2023 yılı GSMH hedefimiz 2 trilyon dolar. Hedefimiz büyük” şeklinde konuştu. Hükümet olarak girişimcilerin her zaman yanında olduklarını ve desteklerinin süreceğini ifade eden Bakan Ergün, şunları söyledi: “Bunu da başlattık. Genç ve dinamik bir nüfusa sahibiz. Bunun kıymetini bilmemiz lazım. Hem Ar-Ge’yi önemsemeliyiz, hem de genç nüfusumuzun varlığını korumalıyız. Çocuklarımız da olsun, teknolojimiz de. Bunlar birbirini ortadan kaldıran şeyler değil. Bunu koruyan ülkeler önemli sıçramalar yapıyorlar” TÜBİTAK’tan Girişimcilere 550 Bin TL Hibe Girişimcilere yönelik başlattıkları destek paketleri ile ilgili bilgiler de veren Bakan Ergün, “Teknoloji Girişim Sermayesi desteğini başlatmıştık. Bu proje ile genç girişimcilerimizi fikirden pazara kadar destekliyoruz. Geldiğimiz noktada fikirleri aldık ve şirket kurulumlarını sağlamaya başladık. Bu aşamadaki desteğimiz 100 bin TL hibe şeklinde oldu. İkinci ve üçüncü aşamaya gelmiş bulunuyoruz. İkinci aşamada TÜBİTAK bu girişimcilerimize prototip ortaya çıkarmaları için 550 bin TL yine hibe desteği verecek. Son aşama ise pazarda yani sahada başlıyor. Bu noktada da bir fon oluşturacağız ve bu fona şirketler destek verecekler. Destek verdiğimiz girişimciler bu fondan yararlanarak pazarda kendilerini kanıtlayacaklar. Bu fona katkı sağlayan firmalar ise, fondan elde edecekleri gelirlerinden 5 yıl boyunda vergi muafiyeti sağlayacaklar” diye konuştu. 4 Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu / Temmuz 2012 Türkiye Artık Bir Üst Lige Çıkmak Zorunda TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr.Yücel Altunbaşak ise, yarışmaya katılan firmaların yüzde 65’lik kısmını küçük işletmelerin oluşturduğuna dikkat çekerek, “Buradan da anlaşılıyor ki küçük işletmelerimiz Ar-Ge ve inovasyona büyük önem veriyorlar” dedi. TÜBİTAK’ın bir dönüşüm sürecinde olduğunu da söyleyen Altunbaşak, şöyle konuştu: “Artık sanayicilerimiz ile çok daha yakın noktada olacağız. Sanayicilerimizi daha yukarılara taşımak için ne gerekiyorsa yapacağız. Ülke olarak artık bir üst lige geçmeliyiz. Bunu da Ar-Ge, inovasyon ve girişimilik ruhu olmadan yapmamız mümkün değil. Güney Kore ile 20 yıl önce aynı seviyede idik, ancak geldiğimiz noktada Güney Kore GSMH’nin yüzde 3,3’ünü Ar-Ge’ye ayırırken, bizde rakam yüzde 0,84. 2023 vizyonu iyi bir takvim. Ama yerimizde durduğumuz takdirde arkamızdakiler bizi geçecek. Treni bir kez kaçırırsak, yakalamamız çok zor olur. Tek çıkış, Ar-Ge, inovasyon ve girişimcilikten geçiyor. Bunun temelini de eğitim oluşturuyor” Teknoloji Transfer Ofisleri Yaygınlaştırılmalı TÜSİAD Yönetim Kurulu Başkanı Ümit Boyner, teknoloji ve inovasyonda yetkinliği artırmaya yönelik çalışmaların, bu alandaki başarıların ne kadar elzem olduğuna bir işaret olduğunu vurguladı. Ümit Boyner, “Sıçrama yapmak istiyorsak, teknolojik ve yüksek katma değerli bir yapıya geçilmesi gerekiyor. Bu alanda ülkemizin daha çok gelişmesi için tüm bileşenleri de aynı çerçevede değerlendirmemiz ve önem vermemiz gerekiyor. Bunlardan birisi mevzuatlardır. Ar-Ge ve inovasyon ile ilgili kapsamlı bir teşvik ve destek mevzuatı geliştirmiştir. Mevzuattaki bazı uyumsuzlukların da azaltılması gerekiyor” şeklinde konuştu. Ülkemizin teknolojik alanda ilerlemesindeki bir başka bileşenin insan unsuru olduğunu ifade eden Ümit Boyner, “OECD tarafından yapılan araştırmalarda ülkemizin eğitim kalitesine yatırım yapması gerektiğini ortaya koyuyor. 5 Yaratıcılık, analitik ve eleştirel becerilerin eğitim sistemine kazandırılması gerekiyor. İnovasyonda yetkinleşmek, bu alanlarda daha ileri seviyede olmamızı zorunlu kılıyor” dedi. Türkiye’deki kurulmaya başlanan Teknoloji Transfer Ofisleri’ni önemsediklerini de açıklayan Ümit Boyner, bu ofislerin bölgesel ve sektörel olarak yaygınlaştırılmasının önemli olduğunu söyledi. Boyner ayrıca, girişimcilik ekosisteminin de iyileştirilmesi gerektiğini vurguladı. Törende konuşan TTGV Yönetim Kurulu Başkanı Cengiz Ultav da, 20 yıl içerisinde dünyanın inovasyonda finans ve bilişim alanlarına odaklandığına dikkat çekerek, “Bu alanlarda çok büyük gelişmelerin olduğunu görebiliyoruz. Ama örneğin gıda, eğitim, ulaşım ve sağlık alanlarında aynı gelişmeleri göremiyoruz. Eğitim alanında geometri dersleri neredeyse unutuluyor. Hatta üniversitelerde yeniden geometri eğitim sistemi içerisine dahil edilmeye başlandı” açıklamalarında bulundu. 10. Teknoloji Ödülleri’ne rekor başvuru Süreci 13 Eylül 2011 tarihinde başlayan 10. Teknoloji Ödülleri kapsamında 192 adet ön başvuru alındı. Bu rakam, 9. Teknoloji Ödülleri’nden sonra en yüksek başvuru rakamı. Değerlendirme sonunda 27 proje finale kaldı. Projelerin 20’si ürün, 7’si ise süreç odaklı Ar-Ge ve yenilik projeleri. Finalist projelerin yüzde 33’ü 6 Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu / Temmuz 2012 makine imalat, yüzde 22’si bilişim, yüzde 18’i malzeme-metalurji ve yine yüzde 18’i elektrikelektronik sektörlerinden oluşuyor. Projelerin yüzde 59’u mikro ve KOBİ, yüzde 41’i ise büyük firma ölçeğinde. Öncelikli amacı, Türkiye’nin teknoloji üreten bir ülke konumuna gelmesi yolunda ulusal teknolojik birikimimize katkı sağlayan kuruluşları teşvik etmek olan Teknoloji Ödülleri, şirketlerin başarı öykülerini toplumun gündemine taşıyarak başarının altına imza atan şirketleri teşvik etmeyi, toplumda araştırma, teknoloji geliştirme ve yenilikçilik konusunda farkındalık yaratmayı ve diğer şirketleri de harekete geçirmeyi hedefliyor. 14 yılda toplam 674 başvuru yapıldı “Teknoloji Ödülleri Programı”; TÜBİTAK, TTGV ve TÜSİAD tarafından Türkiye’nin teknoloji üreten bir ülke konumuna gelmesi yolunda yaratıcı, yenilikçi, teknik mükemmeliyete ve rekabet özelliklerine sahip ürün ve süreçleri değerlendirerek ödüllendirmek amacıyla 1997 yılında oluşturuldu. İlki 1998 yılında verilen Teknoloji Ödülleri kapsamında bugüne kadar 674 başvuru alınırken, bugüne kadar 8 şirket Büyük Ödül, 31 şirket Başarı Ödülü, 11 şirket Jüri Özel Ödülü ve 1 araştırma merkezi ile 1 araştırmacı Onur Ödülü’nü almaya hak kazandı. Teknoloji Ödülleri; ülkemizde “Ar-Ge” farkındalığının yaratılması, küresel boyutta rekabet edebilirliğimizde ve gelişmemizde Ar-Ge’nin öneminin anlaşılması, Ar-Ge altyapıları, destek mekanizmaları ve insan gücü konusunda işbirlikleri doğurmaya katkısı açısından önemli bir platform. 7 Silikon Vadisi’ne Türkiye Çıkarması Chicago’da düzenlenen NATO Zirvesi’ne katılan Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, ABD ziyareti kapsamında Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Nihat Ergün, TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Yücel Altunbaşak ve beraberindeki heyetle birlikte Silikon Vadisi’nde incelemelerde bulundu. ABD’de çeşitli temaslarda bulunan Cumhurbaşkanı Gül’ün San Francisco ziyareti renkli görüntülere sahne oldu. Sosyal medyanın öncülüğünü yapan kuruluşlara ev sahipliği yapan San Francisco'ya giden ilk Türk Cumhurbaşkanı olan Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, San Francisco gezisinde dünyaca ünlü Stanford Üniversitesi’ni ziyaret etti ve “Reform, Bağlılık ve Yeniliklerle Değişime Öncülük Etmek: Türkiye Cumhurbaşkanı’nın Liderlik Üzerine Görüşleri” başlıklı bir konuşma yaptı. Apple Ziyareti Cumhurbaşkanı Gül, Stanford Üniversitesi'nden sonra Apple yöneticileri ile bir görüşme gerçekleştirdi. Ziyarette, Apple CEO’su Tim Cook ve diğer üst düzey yöneticiler Cumhurbaşkanı Gül’e şirket hakkında brifing verdi. Cumhurbaşkanı Gül, Amerika Birleşik Devletleri ziyaretinin ikinci durağı olan San Francisco’da, Apple’i ziyaretinin ardından risk sermayesi şirketlerini, Türk yatırımcıları ve daha sonra Intel firmasının yetkililerini kabul etti. Cumhurbaşkanı Gül ve beraberindeki heyet, ABD temasları çerçevesinde Silikon Vadisi’nde bulunan şirketleri de ziyaret etti. Gül sırasıyla Google, Facebook, Microsoft ve San Francisco’da bulunan Twitter’i ziyaret ederek 8 Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu / Temmuz 2012 incelemelerde bulundu. Gül, bilişim dünyasının merkezi kabul edilen Silikon Vadisi’nde bulunan Google’ı ziyaretinde, şirket kurucusu Sergey Brin ve İletişim ve Kamu Politikalarından Sorumlu Başkan Yardımcısı Rachel Whetstone tarafından karşılandı. Çalışma ofislerinde ve dinlenme tesislerinin bulunduğu binada incelemelerde bulunan Cumhurbaşkanı Gül’e çalışmalar hakkında bilgi sunuldu. Google’ın Türk Çalışanları Brifingin ardından iki boyutlu Google Earth programı kullanılarak İstanbul Tarabya Köşkü, yakın plan olarak Cumhurbaşkanı Gül’e gösterildi. Dünya üzerindeki Google kullanıcılarını gerçek zamanlı olarak aktaran harita ekranını inceleyen ve Google'ın üzerinde çalıştığı insansız araç projesi hakkında da Yeni İş Geliştirme Bölümü Direktörü Seval Öz’den bilgi alan Cumhurbaşkanı Gül, Google’ın Türk çalışanlarıyla fotoğraf çektirdi. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül daha sonra Facebook Genel Merkezini ziyaret etti. Kurum girişinde Facebook yöneticilerinden Sheryl Sandberg'in karşıladığı Cumhurbaşkanı Gül ve eşi Hayrünnisa Gül, ‘Facebook Karatahtası’na isimlerini yazdı. Gül, Facebook’un ardından Microsoft’u ziyaret etti. Cumhurbaşkanı Gül Twitter’in Kalbinde Cumhurbaşkanı Gül ve beraberindeki heyet, San Francisco temaslarının dördüncü gününde Twitter’i ziyaret ederek incelemelerde bulundu. Twitter CEO’su Dick Costolo tarafından karşılanan Cumhurbaşkanı Gül ve Hayrünnisa Gül’e, uluslararası ekip ve Türk çalışanların katılımlarıyla bir brifing verildi. “Büyük Şirketlerin Gözü Fatih Projesi’nde” Cumhurbaşkanı Gül, Silikon Vadisi ziyaretine ilişkin olarak “Esas amacım, teknolojinin yurdu olan bu merkezleri yerinde görmek ve dünyayı değiştiren sosyal medya organlarının bulunduğu bu tekno-parkta yaptığımız bağlantılar sayesinde Türkiye'nin bilişim ve teknoloji alanında geleceğine katkıda bulunmak. Silikon Vadisi ziyaretlerimde şunu gördüm ki, büyük şirketler ülkemizi çok yakından takip ediyorlar. Türkiye'nin genç nüfusunun nasıl bir kaynak olduğunun farkındalar. Birçoğunun Türkiye Ofisi var, olmayanlar da açma çabasında. Fatih Projesini ne kadar detaylı ve heyecanlı takip ettiklerini görmek beni şaşırttı doğrusu” dedi. Gül, Türkiye'deki gençlere bu gezi ile istikamet vermek istediklerini ve Türk gençlerinde teknolojiyi uzaktan seyretme değil, üretimine katkıda bulunmaları konusunda bir uyanışa sebep olma çabası güttüklerini belirtti. Dünya devi olan bu şirketlerde çok sayıda Türk gencinin çalıştığını görmenin gurur verici olduğunu belirten Cumhurbaşkanı Gül, “Onların başarılarını aynı zamanda Türkiye'ye aktarmaları konusunda ne tür iş birliği yapabileceğimizi konuştuk. Biz nerede kıymetli bir Türk görsek, hemen Türkiye'ye gel deriz, bazen bu insanlar konumu gereği bulundukları yerlerde kaldıklarında da daha faydalı olabilirler. Dünyayı dönüştürme kabiliyetine sahip kurumlarda Türk bilim adamlarının üst düzey görevlere gelmesi büyük önem taşıyor” diye konuştu. Yatırımcılar Türkiye’ye davet edildi Ziyareti sırasında, “Venture Capital” diye tabir edilen büyük yöneticiler ile görüşmesinde, kendileriyle milyon hatta milyarlık rakamlara çıkan yatırımların Türkiye'ye de yönlendirmeleri konusunu konuştuklarını dile getiren Cumhurbaşkanı Gül, şunları söyledi: “Sanayi Bakanımız ve TÜBİTAK Başkanımız ile birlikte onlara teşviklerimizi anlattık. Aynı zamanda onların bulundukları yerlerden de Türkiye'ye yapabilecek yardımları olduğunu gördüm, Türkiye'ye gelmek isteyenlere de, ister gelin ister gelmeyin, ancak ülkemiz sizin için daha cazip, gelirseniz, kazanan siz olursunuz dedik” 9 Milli işletim sistemi Pardus 'u Herkes Kullanabilecek Milli işletim sistemi Pardus’la ilgili yürütülen çalışmalar ve yeni gelişmeler, TÜBİTAK Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi (ULAKBİM) Müdür Vekili Dr. Ahmet Kaplan ve Pardus Proje Yöneticisi Abdullah Erol’un katıldığı basın toplantısı ile tanıtıldı. TÜBİTAK ULAKBİM Müdür Vekili Kaplan, Pardus’un günümüze kadar TÜBİTAK bünyesinde geliştirildiğini, özgün birçok başarılı uygulama ve teknolojiyi bünyesine kattığını vurgulayarak, bundan sonra neler yapılabilir diye düşünerek, Pardus’u ilerletmenin yolları üzerinde çalıştıklarını ifade etti. Hızla ilerleyen teknolojik ihtiyaçlar ve sosyal iletişimin artmasıyla bu ihtiyaçları daha verimli şekilde karşılayacak Pardus’u geleceğe taşımak amacıyla toplumun her kesiminden gerçekleşen katılımla 23-24 Mart tarihinde "Pardus’un Yarını" çalıştayını gerçekleştirdiklerini hatırlatan Kaplan, çalıştayda Pardus’un nasıl gelişeceği konusunda fikir alışverişinde bulunulduğunu söyledi. Çalıştayda, Pardus Danışma Kurulu oluşturulması ihtiyacının doğduğunu kaydeden Kaplan, şunları aktardı: "Danışma Kurulu 8 üyeden oluşuyor. Sadece 2’si TÜBİTAK üyesi. Diğer 6’sı tamamen kullanıcının, sektörün, üniversitelerin, kamunun ve sivil toplum kuruluşlarının belirlediği temsilciler. Buradaki amacımız, Pardus’un 10 Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu / Temmuz 2012 sadece TÜBİTAK projesi olmaktan çıkıp, tüm ülkenin ihtiyaçlarını rahatlıkla karşılayabileceği bir işletim sistemine dönüştürmenin başlangıcını sağlamak. Pardus Danışma Kurulu’nun ilk toplantısı en kısa zamanda yapılacak." Pardus dağıtımlarında farklılık oluşturmayı düşündüklerini bildiren Kaplan, şöyle devam etti: "Sadece kurumsal ve bireysel sürümler değil, ilerleyen zamanlarda sunucu ve mobil sürümleri çıkarmayı planlıyoruz. Bu yıl içerisinde uzaktan yönetim ve bütünleşme araçlarına önem vererek, Türkçe’leştirme eksikleri tamamlanmış, her düzeyde eğitim dokümanları hazırlanmış, uzun dönemli destek vereceğimiz kararlı bir kurumsal sürüm ortaya çıkmış olacak. Kararlılık, güvenlik, performans, uygulama zenginliği gibi konuların yanında görsel tasarıma da önem vereceğiz. Bu amaçla geniş katılımlı Pardus Tema yarışmasının çalışmalarına başladık. Devam eden süreçte, farklı kamu kurumları ile sözleşme aşamasına geldik. Birkaç aydır devam eden görüşmeler sonuçlanma aşamasına gelindi. Bize karşı güven ve inançlarını sürdüren bu kurumlara teşekkür ederiz." Yeni Bakış Açısı Kaplan, yapılan çalışmalara paralel olarak, gerek yeni yapılanma anlayışı gerekse de Kalkınma Bakanlığı’nın önerileri ve katkılarıyla, Pardus Projesi’ni daha tabana yayılmış hale getireceklerini dile getirerek, "Daha katılımcı, hem kamu hem de özel sektörde, tüm ihtiyaç duyan kullanıcı kitlesiyle bütünleşen, gerekli hizmeti ve desteği mümkün olduğunca yerinde sağlayan bir yapıda, özel sektörle işbirlikleri geliştirmek istiyoruz. Dikey uzmanlık alanlarında üniversiteler ve özel sektörle sıkı bir işbirliği içerisinde olacağız. Ayrıca, sertifikasyon programlarıyla, farklı bilgi birikimine sahip paydaşlarımızla birlikte çalışma imkanı sağlayacağız. Amacımız, Pardus projesi ile kamu ve özel sektör kuruluşlarımız ve tüm halkımızın rahatlıkla ve severek kullanacağı bir işletim sistemini sunmak ve bilişim sektörüne böylece yeni çalışma alanları oluşturmak" diye konuştu. Projenin Türkçe dil desteğini artırmak için üniversitelerin desteğini istediklerini vurgulayan Kaplan şunları aktardı: "Çalışmaların hepsi TÜBİTAK bünyesinde yapılmıyor. Bunu ekosistemle firmalarla yapmak istiyoruz. Doğrusu bu konuda firmaların yetkinliğinin artmasıdır. Asıl yaygınlaştırma çalışmasının, işgücünün firmalar tarafından sağlanabilmesidir. Amacımız ekosistemi oluştururken aynı zamanda çeşitli sertifika programlarıyla ekosistemin sağlıklı bir şekilde gelişmesini devam etmesini sağlamaktır. Fatih projesi kapsamında geliştirilecek çeşitli projelerin TÜBİTAK tarafından desteklenmesi söz konusu olan çağrılar giderek artacak. Yakında gömülü sistemlerle ve açık kaynak kodlu projelerle ilgili çeşitli çağrılara çıkacağız. Bu çağrılara özellikle bilişim sektöründeki firmaların katılmasını ve Pardus projesine destek olmalarını arzuluyoruz." 11 TÜBİTAK,Milli Eğitim Bakanlığı ile birlikte eş bütçeli çağrıya çıkarak, Fatih Projesi için bilişim alanında Ar-Ge projesi hazırlayan araştırmacılara 2,5 milyon liraya kadar destek verecek. TÜBİTAK'tan Fatih Projesi’ne 2,5 milyon liraya kadar destek “BT01 FATİH Projesi Bilgi İletişimve Teknolojileri Çağrı Programı” ile FATİH Projesi kapsamında Bilgi Erişim ve Yönetim Sistemleri konusunda Ar-Ge projesi hazırlayan araştırmacıların küçük, orta ve büyük ölçekli araştırma projeleri desteklenecek. TÜBİTAK Araştırma Destek Programları (ARDEB) Başkan Vekili Doç. Dr. M. Necati Demir yaptığı açıklamada, Ulusal Bilim, Teknoloji ve Yenilik Stratejisi (UBTYS) çerçevesinde belirlenen öncelikli alanlarda Ar-Ge projelerinin desteklenmesi için daha önce kömür ve bor teknolojileri konusunda çağrıya çıkıldığını anımsattı. Milli Eğitim Bakanlığı ile TÜBİTAK arasında Fatih Projesi'nde kullanılmak üzere bilişim teknolojileri alanında araştırma projelerini desteklemek amacıyla bir protokol imzalandığını ifade eden Demir, bu protokol kapsamında araştırmacıların sunacakları projelerde 1003 destek mekanizmasından yararlanacağını söyledi. Destek kapsamında üniversite-sanayi işbirliğini teşvik etmek amacıyla bu projelerde özel sektörün de yürütücü olarak yer alabileceğini anlatan Demir, ''Araştırmacılara önemli teşvikler verilecek. Araştırmacılar tek başına veya farklı üniversitelerden birkaç isimle veya özel sektörle bir araya gelerek bu programa başvurabilecekler. Program kapsamında yurt dışından evrensel araştırmacılar da Türkiye'ye getirilebilecek'' dedi. 12 Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu / Temmuz 2012 FATİH Projesi'ne katkı verecek bilimsel projeleri desteklemenin temel amaçları olduğunu dile getiren Demir, “Projeler tamamlandığında, sonuçlar Milli Eğitim Bakanlığı tarafından uygulamaya geçirilebilecek. Böylece FATİH Projesi, daha güçlü hale gelecek” diye konuştu. Aktif 1003 Destek Programı Çağrıları: TÜBİTAK ARDEB 1003 Programı kapsamında, Fatih projesinden sonra "Gıda" öncelikli alanında "Tarla Bitkileri" alanında da çağrıya çıkarak aktif çağrı sayısını 4'e çıkardı. Yakın zamanda çıkılacak yeni çağrılar, araştırmacılarla paylaşılmaya devam edilecektir. Aktif olan çağrılar aşağıda yer almaktadır: EN01 - Enerji Öncelikli Alanı Kömür Teknolojileri Çağrı Programı EN0101- Kömür iyileştirme/Hazırlama Teknolojileri Çağrı Metni EN0102- Kömür Yakma Teknolojileri Çağrı Metni EN0103- Kömür Gazlaştırma Teknolojileri Çağrı Metni BR01 - Bor Teknolojileri Çağrı Programı BR0101-Yeni Bor Ürünlerinin, Üretim Teknolojilerinin Geliştirilmesi ve Kullanım Alanlarının Yaygınlaştırılması Çağrı Metni BT01 - FATİH Projesi Bilgi ve İletişim Teknolojileri Çağrı Programı BT0101 - FATİH Projesi Bilgi Erişim ve Yönetim Sistemleri Çağrı GD01 - Gıda Öncelikli Alanı Tarla Bitkileri Çağrı Programı GD0101 - Çeşit Islahı ve Yerli Tohumluk Üretiminin Artırılması GD0102 - Enerji Bitkileri ARDEB Çağrı Programlarını Tanıttı Projelerini Destekleme Programı ve TEYDEB 1511- TÜBİTAK Araştırma Destek Programları Başkanlığı Öncelikli Alanlar Ar-Ge Destek Programı tanıtım (ARDEB), sunumları ile devam etti. 1003 Öncelikli Alanlar Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı kapsamında başlattığı çağrı programlarının tanıtılması amacıyla bilgilendirme günü Toplantının ikinci oturumunda ise “FATİH Projesi Bilgi ve düzenledi. İletişim Teknolojileri Çağrı Programı”, “Gıda: Tarla Bitkileri Çağrı Programı” ile “Enerji: Kömür Teknolojileri Çağrı 1003-Öncelikli Alanlar Ar-Ge Projelerini Destekleme Programı” üç ayrı salonda paralel olarak ilgili Programı ile ülkemizin öncelikli bilim ve teknoloji alanları katılımcılara tanıtıldı. arasında yer alan “Bilgi ve İletişim Teknolojileri”, “Gıda” ve "Enerji" alanlarında başlatılan çağrı programlarının tanıtılması amacıyla ARDEB tarafından üniversite, özel sektör ile kamu kurum ve kuruluşlarından katılımcıların yer aldığı bilgilendirme günü gerçekleştirildi. 200 kişinin katıldığı toplantının birinci oturumu TÜBİTAK Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Arif Adlı’nın konuşmasıyla açıldı ve Ulusal Bilim Teknoloji ve Yenilik Strateji Belgesi (2011-2016), ARDEB 1003-Öncelikli Alanlar Ar-Ge 13 Bakan Ergün ve Prof. Altunbaşak Uluslararası Biyoteknoloji Konferansı’na Katıldı Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Nihat Ergün ve TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Yücel Altunbaşak, ABD'nin Boston kentinde gerçekleştirilen 2012 Uluslararası Biyoteknoloji Konferansı’na (BIO International Convention) katıldı. Biyoteknoloji alanında faaliyet gösteren binlerce şirket ve kuruluşu bir araya getiren ve bu konuda dünyanın en büyük buluşmalarından biri olan Uluslararası Biyoteknoloji Konferansı’nda Türkiye ilk kez resmi delegasyon olarak yer aldı. Konferansa ilaç sektörü başta olmak üzere geniş bir katılım oldu. Bakan Ergün'ün başkanlığındaki resmi heyette TÜBİTAK Başkanı Altunbaşak ile Başbakanlık Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı Başkanı İlker Aycı da yer aldı. Ayrıca Araştırmacı İlaç Firmaları Derneği (AİFD) ve İlaç Endüstrisi İşverenler Sendikası (İEİS) yetkililerinin yanı sıra ilaç sektöründeki çeşitli firmaların temsilcileri de katıldı. İlaç sektöründeki biyoteknolojik çalışmalarla ilgili son gelişmelerin aktarıldığı zirvede, etkinlik ve toplantıların yanı sıra, önemli konuşmalar ve sunumlar yapıldı. Toplantı, biyoteknoloji sektörüyle ilişkileri geliştirmek ve çeşitli yatırım bağlantıları gerçekleştirmek açısından önemli fırsatlar sundu. Türkiye’de Ar-Ge alanında yapılan çalışmaların tanıtımı amacıyla TÜBİTAK’ın da temsil edildiği etkinliğe Prof. Altunbaşak’ın yanı sıra MAM Gen Mühendisliği ve Biyoteknoloji Enstitüsü’nden 3 temsilci katıldı. Prof. Altunbaşak, Time Dergisi Editörü Fareed Zakaria tarafından yönetilen ve BIO’nun en popüler oturumlarından biri olan “Scientific American Super Session”a konuşmacı olarak katıldı. 14 Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu / Temmuz 2012 Türkiye, Genç Balkan Matematik Olimpiyatı'na 16. Genç Balkan Matematik Olimpiyatı’nda Türk Matematik Milli Takımı birinci oldu. TÜBİTAK’ın oluşturduğu 6 kişilik Matematik Milli Takımı, 5 altın ve 1 gümüş madalya kazandı. Damga Vurdu Balkan Matematik Birliği tarafından 26-30 Haziran tarihleri arasında Yunanistan’ın Veria kentinde yapılan 16. Genç Balkan Matematik Olimpiyatı’na 11 Balkan ülkesi ve 5 misafir ülkeden toplam 100 öğrenci katıldı. Ülkeler olimpiyatlarda 6 kişilik milli takımları ile yarıştı. Genç Balkan Matematik Olimpiyatı’nda büyük başarı gösteren Türkiye, olimpiyata katılan ülkeler arasında 1. sırada yer aldı. Türkiye’yi temsil eden Halil İbrahim Güllük, Fatih Kaleoğlu, Ahmet Abdullah Keleş, Emre Girgin ve Emre Kızıltuğ altın madalya kazanırken, Serdar Ada ise gümüş madalyanın sahibi oldu. Olimpiyatta verilen toplam 7 altın madalyanın 5’ini kazanan Türk Milli Takımı, 223 puanla 16 ülke arasında birinci oldu. Romanya ikinci, Sırbistan ise üçüncülüğü elde etti. Türkiye, 1998 yılında beri düzenli olarak katıldığı Genç Balkan Matematik Olimpiyatları’nda bugüne kadar toplam 22 altın, 24 gümüş ve 19 bronz madalya kazandı. 2013 yılında 17. Genç Balkan Matematik Olimpiyatı, 10 yıl aradan sonra tekrar Türkiye’de düzenlenecek. Balkanlarda 2. Şampiyonluk Genç Balkan Matematik Olimpiyatı’nda şampiyon olan Türkiye, Mayıs 2012’de 21 ülkenin katılımıyla Antalya’da düzenlenen 29. Balkan Matematik Olimpiyatı’nda da ülke sıralamasında birinciliği elde etmişti. 15 TÜBESS ve TO-KAT’ın Resmi Açılışı Yapıldı Dünya bilimsel bilgi birikimine erişim bakımından Türkiye’de yürütülen en önemli projelerden biri olan Elektronik Kaynaklar Ulusal Akademik Lisansının (EKUAL) 8. toplantısı Antalya’da yapıldı. Yükseköğretim Kurulu (YÖK) Başkanı Prof. Dr. Gökhan Çetinsaya, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) Başkanı Prof. Dr. Yücel Altunbaşak ile TÜBİTAK ULAKBİM Müdür Vekili Dr. Ahmet Kaplan’ın katıldığı toplantıda, TÜBİTAK ULAKBİM bünyesinde yürütülen Türkiye Ulusal Toplu Katalog (TO-KAT) ile Türkiye Belge Sağlama ve Ödünç Verme Sistemi’nin (TÜBESS) resmi açılışı gerçekleştirildi. YÖK Başkanı Prof. Dr. Gökhan Çetinsaya, toplantıda yaptığı konuşmada, dijitalleşme ve internetin bütün üniversiteler ve bilim hayatını dönüştürdüğü yeni bir dünyada yaşandığını söyledi. Çetinsaya, "Dünyada üretilmiş bilgiyi dijitalleştiren imkanlar, kurumlar var. Bunların sistemlerini mümkün olduğunca çok Türk üniversiteleriyle tanıştırmalıyız" dedi. TÜBİTAK ile üniversitelerdeki araştırmacı ve öğrencilerin dijital kaynaklara erişimini sağlamayı amaçladıklarını dile getiren Çetinsaya, "TÜBİTAK ile birlikte bir yandan bunu yapmaya çalışıyoruz, diğer yandan da Türkiye’mizde üretilmiş bilginin dünyadaki yöntemlerle dijitalleştirilerek yine bütün kullanıcılara açılmasını sağlıyoruz. TÜBİTAK, dünyada üretilmiş makale ve bilgileri dijital ortamda tüm üniversitelere sunuyor. Bu büyük bir imkan. Bunun hızlanarak artması lazım. Bizim kendi üniversitelerimizde ürettiğimiz tüm kaynakların açık arşiv haline dönüştürülmesi, makale, tez ve kitapların Türkiye’nin her yerindeki araştırmacılara ve öğrencilere sunulması gerekiyor. Özellikle yeni kurulan üniversitelere pozitif ayrımcılık metoduyla daha hızlı ve kolay şekilde sunulması gerekir. O bakımdan TO-KAT ve TÜBESS’i önemli bir adım olarak görüyorum" diye konuştu. Projelerin Türkiye’yi dünya ile bilimsel yarışta güçlendireceğini dile getiren Çetinsaya, şunları söyledi: "Türkiye dünyada ekonomik güç olarak 16’ıncı, bir hesaba göre bilimsel yayım sıralamasında 23’üncü durumda. Türkiye’nin herhangi bir yerindeki herhangi bir üniversite öğrencisinin Harvard’daki öğretim üyesinin ulaştığı kaynaklara aynı şekilde ulaşması veya ODTÜ’deki, İTÜ’deki öğrencinin ulaştığı kaynaklara ulaşması bizim bilimsel yarıştaki yerimizi güçlendirecektir" 16 Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu / Temmuz 2012 Altunbaşak: “Üniversitelerin Bilgiye Erişimini Kolaylaştırdık” TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Yücel Altunbaşak da, bilgi üretebilmek için bilgiye erişimin çok önemli olduğunu söyledi. Türkiye’deki üniversitelerin bilgiye, kaynaklara erişimini mümkün hale getirmek için 3 proje yaptıklarını anlatan Altunbaşak, bunlardan ilki olan EKUAL sayesinde tüm üniversitelerin elektronik veri tabanlarına erişebileceğini kaydetti. TO-KAT Projesi’yle bütün kütüphanelerin veri ambarlarına bir tek arayüzle erişilebileceğini ifade eden Altunbaşak, TÜBESS ile de kaynakların ödünç olarak alabileceğini kaydetti. Altunbaşak, "Bilgi üretebilmek için sizden önce gelenlerin neler yaptığını bilmeniz ve oradaki boşlukları fark edip, üzerine bir taş koyabilmeniz lazım. O nedenle bilgiye erişim bu işin püf noktalarından birisi. Eğer erişemezseniz, neler olup bittiğini bilemezseniz sizin de oraya taş koyma ihtimaliniz yoktur" dedi. Toplantıda konuşmaların ardından Çetinsaya ve Altunbaşak, bir süredir kullanımda olan Türkiye Ulusal Toplu Katalog (TO-KAT) ve Türkiye Belge Sağlama ve Ödünç Verme Sistemi’nin (TÜBESS) resmi açılışını yaptı. Toplantıya akademik kurumların üst düzey yöneticileri, yayıncılar, kütüphaneciler ve kullanıcı temsilcilerinden oluşan 350 kişi katıldı. Dışişleri Bakan Yardımcısı Koru'dan TÜBİTAK'a Ziyaret Dışişleri Bakan Yardımcısı Naci Koru, TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Yücel Altunbaşak’ı makamında ziyaret etti. TÜBİTAK Başkanlık binasında gerçekleştirilen ziyarette Dışişleri Bakan Yardımcısı Koru ile birlikte Bakanlıktan yetkililer de yer aldı. 17 Uluslararası Ar-Ge Pazarını Türkiye Yönetecek Türkiye, 41 ülkenin önemli sanayi kuruluşunun yılda 300 milyon avroluk teknolojiler geliştirdiği EUREKA programının başkanlığına, 13 Temmuz'da İstanbul'da yapılacak toplantıyla başlayacak. TÜBİTAK Uluslararası İşbirliğinden Sorumlu Başkan Danışmanı Prof. Dr. Yunus Çengel, EUREKA programına 41 ülkenin katıldığını belirtti. Türkiye'nin kurucu ortakları arasında bulunduğu EUREKA'nın 1985'de başlatıldığını ifade eden Çengel, ancak Türkiye'nin 2006'ya kadar programda aktif olarak yer alamadığını belirtti. TÜBİTAK'taki yeni vizyonu ile son yıllarda 120 Türk firmasının, 42 projede yer alarak 50 milyon avroluk hacme ulaştığını vurgulayan Prof. Dr. Çengel, Türkiye'nin 2007'de programa üye ülkeler arasında 28. sırada yer alırken, 2011'de 11. sıraya yükseldiğini bildirdi. Türkiye'nin performansını en hızlı artıran ülkelerden biri olduğunu belirten Çengel, Türkiye'den programın ''Parlayan Yıldızı'' olarak söz edildiğini aktardı. Türkiye'nin programda özellikle bilgi ve iletişim teknolojileri, çevre ve imalat sektörlerinde başarı gösterdiğini ifade eden Çengel, hedeflerinin, proje sayısında ilk 10'a girmek olduğunu kaydetti. Bilim Gündemi Türkiye'den Çengel, Türkiye'nin EUREKA'nın Temmuz 2012–Haziran 2013 tarihlerindeki dönem başkanlığını TÜBİTAK koordinasyonunda üstlendiğini belirterek, ''Bu süreçte EUREKA Programı'nın Ar-Ge gündemi, Türkiye başkanlığında belirlenecek'' dedi. Türkiye'nin dönem başkanlığının 13 Temmuz'da İstanbul Kongre Merkezi'nde düzenlenecek açılış konferansıyla başlayacağını bildiren Çengel, konferansa Türk firmalarının ve EUREKA üyesi ülkelerin programdan sorumlu üst düzey yetkililerinin katılacağını belirtti. EUREKA programı kapsamında, TÜBİTAK'ın ülkeler arası Ar-Ge projeleri oluşturmak 18 Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu / Temmuz 2012 amacıyla ikili çağrı açtığını ifade eden Çengel, ayrıca konferansla birlikte Türkiye ile Finlandiya, Güney Kore, İspanya ve İsviçre arasında EUREKA ikili çağrılarının açılacağını bildirdi. Çengel, konferansta Türkiye'nin EUREKA Dönem Başkanlığı Çalışma Programı'nın katılımcılarla paylaşılacağını, fırsatların değerlendirileceği paneller düzenleneceğini ve konferansın tüm firmalara açık olacağını söyledi. Prof. Dr. Çengel, programın koordinasyonunu sağlayacak olan TÜBİTAK'ın, Türk firmalarının programa aktif katılması için çalışma yürüteceğini de kaydetti. 1'e 13 Katma Değer Oluşturuyor EUREKA Programı, teknoloji şirketlerinin kurdukları kümeler ile ilgili sektördeki şirketleri bir araya getirerek, uzun vadeli stratejik işbirliklerinin desteklenmesini sağlıyor. Program kapsamında bugüne kadar 4 bini aşkın projeyle 30 milyar avroya yakın Ar-Ge hacmi oluşturuldu. 2000–2005 yıllarını kapsayan bir analize göre, bir EUREKA projesine yapılan 1 milyon avroluk kamu finansal desteği, ortalama 13 milyon avro katma değer sağlıyor. Türkiye, EUREKA Dönem Başkanlığını Macaristan'dan devraldı Pazar odaklı, kısa sürede ticarileşebilecek ürün ve süreçlerin geliştirilmesine yönelik Ar- Ge projelerinin desteklendiği uluslararası işbirliği platformu EUREKA Programı’nın 2012-2013 dönem başkanlığı Maceristan’da düzenlenen törenle Türkiye’ye geçti. Budapeşte’deki Macaristan Parlamentosu’nda gerçekleştirilen törene, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Prof. Dr. Davut Kavranoğlu, Türkiye’nin Macaristan Büyükelçisi Kemal Gür, TUBİTAK Uluslararası İşbirliklerinden Sorumlu Başkan Danışmanı Prof. Dr. Yunus Çengel, TÜBİTAK Uluslararası İşbirliği Daire Başkanlığı ve Türkiye Araştırma ve İş Dünyası Kuruluşları Ofisi’nden (TURBO) EUREKA temsilcileri katıldı. Törende, Bakan Yardımcısı Kavranoğlu dönem başkanlığını Macaristan adına Ulusal Ekonomi Bakanı Prof. Dr. Zoltan Csefalvay‘dan devraldı. Devir teslim töreninde konuşan Kavranoğlu, Türkiye EUREKA dönem başkanlığının çalışma programında yer alan konulara değinerek, dönem başkanlığının Türk sanayisi ve KOBİ’lerinin uluslararası işbirliğine yönelik Ar-Ge projelerine katılımı açısından büyük bir fırsat sağlayacağını belirtti. 19 Elektrikli ve Hibrit Araç Tekn Büyük Hibrit ve elektrikli araç teknoloji alanlarında Ar-Ge çalışması yapacak firmalara proje başına 5 milyon liraya kadar destek vereceklerini açıklayan Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Nihat Ergün, “Otomotiv sektöründe önemli bir dönem başlatacak adımı, TÜBİTAK aracılığıyla atıyoruz” dedi. 20 Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu / Temmuz 2012 nolojilerine Destek Dünyada otomotiv şirketlerinin, daha az yakıt tüketmesinin yanı sıra çevreci özellikleriyle ön plana çıkan hibrit ve elektrikli araç üretimine yöneldiklerini hatırlatan Bakan Ergün, petrol fiyatlarındaki artış nedeniyle de bu teknolojiye sahip otomobillerin, dünyanın en çok satan modelleri arasına girdiğini söyledi. Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu’nun kararıyla öncelikli alanlardan biri olarak belirlenen otomotiv sektörünün, TÜBİTAK’ın destek programlarıyla güçleneceğini vurgulayan Ergün, bu sayede hibrit ve elektrikli araçlara yönelik katma değeri yüksek ürünlerin ortaya çıkacağını belirtti. Otomotiv sektörünün şemsiye kuruluşları, sivil toplum kuruluşları, akademisyenler, ilgili Bakanlıklar ve TÜBİTAK yetkililerinin katıldığı toplantıda otomotiv alanında verilecek destek önceliklerinin belirlendiğini dile getiren Ergün, ilk etapta hibrit ve elektrikli araç teknolojilerinin desteklenmesinin kararlaştırıldığını kaydetti. “Önemli bir adım atıyoruz” “Otomotiv sektöründe önemli bir dönem başlatacak adımı, TÜBİTAK aracılığıyla atıyoruz” diye konuşan Bakan Ergün, “TÜBİTAK, ‘Öncelikli Alanlar Ar-Ge Destek Programı’ kapsamında hibrit ve elektrikli araç teknolojileri alanında özel sektöre 5 milyon liraya kadar destekte bulunacak. Özel sektörün gerçekleştireceği projelerle uluslararası pazarda kabul görecek ve rekabet gücüne sahip ürünler geliştirilecek” dedi. TÜBİTAK’ın desteğiyle ilk etapta hibrit ve elektrikli araçlar için elektrikli motor, jeneratör ve sürücü sistemlerinin yanı sıra, yine bu araçlara yönelik güç yönetimi kontrol sistemi, donanım ve algoritmalarının geliştirilmesi sağlanacak. TÜBİTAK tarafından yürütülecek çağrı programıyla yeni ürün üretilmesi, mevcut ürünün geliştirilmesi ve iyileştirilmesi, ürün kalitesi veya standardının yükseltilmesi, maliyet düşürücü nitelikte yeni teknik ve üretim teknolojilerinin geliştirilmesi konularındaki Ar-Ge projeleri de desteklenecek. TÜBİTAK’ın başlattığı çağrı programına, 31 Ağustos’a kadar yapılacak proje başvuruları kabul edilecek ve projelere 36 aya kadar TÜBİTAK tarafından destek sağlanacak. 21 TÜBİTAK'tan Girişim Ar-Ge Teknoloji ve Yenilik Destek TÜBİTAK 22 Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu / Temmuz 2012 cilere Büyük Destek Eğitim TÜBİTAK, 1512 kodlu "Bireysel Girişimcilik Aşamalı Destek Programı" ile girişimci fikirleri destekleyecek. Şirketleşmemiş bireysel fikirlerin destekleneceği program Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Nihat Ergün tarafından açıklandı. Destek programları ile şimdiye kadar üniversiteler bünyesindeki akademisyenler ile sanayi kuruluşlarına ArGe desteği veren TÜBİTAK, yeni program ile şirketleşmemiş bireysel fikirleri de destekleyecek. Programla, bireysel girişimcilerin teknoloji ve yenilik odaklı iş fikirlerini firma kurarak yenilikçi ürünlere dönüştürebilmeleri için iş fikrinden pazara kadar olan faaliyetlerinin desteklenmesi amaçlanıyor. Program kapsamında girişimcilere girişimcilik eğitimi verilmesi, ayrıca sanayi deneyimi olan rehberler ile girişimciye teknik, ticari ve idari konularda destek verilmesi de planlanıyor. 1512 Çağrı Duyurusu 1512 Bireysel Girişimcilik Aşamalı Destek Programı 1. Aşama iş fikri başvuruları 14 Haziran 2012 tarihinden itibaren “http://eteydeb.tubitak.gov.tr” adresinden online olarak alınmaya başlandı. Girişimciler 22 Ağustos 2012 mesai bitimine kadar başvuru yapabilecek. Çağrı kapsamında herhangi bir konu ayrımı gözetilmeksizin, tüm teknoloji alanlarından teknoloji odaklı iş fikri başvuruları kabul ediliyor. 23 3. Aşama başvuruları ise 9 Temmuz 2012 tarihinden itibaren alınmaya başlanacak ve yukarıda belirtilen çağrı tarihlerinden bağımsız olarak sürdürülecek. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Teknogirişim Programından destek alan firmalar, projelerini başarı ile tamamladıklarını belgeleyen yazı ile 3. Aşama başvurularını yapabilecekler. Kimler Başvurabilecek? Destekten örgün öğrenim veren üniversitelerin herhangi bir lisans programından bir yıl içinde mezun olabilecek öğrenci, yüksek lisans veya doktora öğrencisi ya da lisans, yüksek lisans veya doktora derecelerinden birini başvuru tarihinden en çok 5 yıl önce almış kişiler yararlanabilecek. Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu / Temmuz 2012 Destek Aşamaları, Miktarı ve Süresi “TÜBİTAK 1512 Bireysel Girişimcilik Aşamalı Destek Programı” 4 aşamadan oluşuyor ve program ortalama 4 yıl sürüyor. Aşama 1’de girişimci iş fikrini sunacak ve bu fikrin uygun bulunduğu durumda girişimci TÜBİTAK’tan eğitim ve rehber desteği alarak girişim planını hazırlayacak. Aşama 2’de uygun bulunan girişim planları için girişimcinin kuracağı sermaye şirketine 100.000 TL’ye kadar geri ödemesiz teknogirişim sermaye desteği sağlanacak. Bu destekle ön prototip, demo, benzetim, yazılım algoritması vb. çıktılar geliştirilecek. Sermaye desteği teminatsız ve proje bütçe takvimine uygun olarak önden verilecek. Aşama 3’te ikinci aşamada geliştirilen çıktı üzerinde daha fazla Ar-Ge çalışmasına ihtiyaç duyulduğu durumlarda, firma 550.000 TL’ye kadar TÜBİTAK 1507 KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destek Programı’nda avantajlı olarak desteklenecek. 1507 programının mevcut kriterlerinden farklı olarak, projelerin programa özel kriterler ile değerlendirilmesinin yanı sıra, firmalara kabul edilen bütçenin yüzde 10’u kadar genel gider ödenmesi, birden fazla transfer ödemesi (ön ödeme) yapılması gibi avantajlar sağlanacak. Bu aşamadan 5746 sayılı kanun kapsamında diğer kamu kurumlarından teknogirişim sermaye desteği almış firmalar da faydalanabilecek. Aşama 4’te TÜBİTAK, proje çıktılarının ticarileştirilmesine yönelik proje pazarlarının düzenlenmesi, girişim sermayesi firmalarıyla bağlantıya geçilmesi gibi çeşitli faaliyetler gerçekleştirilecek. Programın Çıkış Noktası BTYK Kararı Yeni destek programının çıkış noktasını, BTYK 27 Aralık 2011 tarihinde yapılan toplantısında alınan “ArGe Yoğun Başlangıç Firmalarını Etkinleştirmek ve Sayılarını Artırmak Amacıyla Politika Araçlarının Geliştirilmesi” kararı oluşturuyor. Bu kararla, teknolojik girişimciliğin desteklenmesi, kilit teknolojileri geliştirme ve yerlileştirme, ihracatta/üretimde katma değeri artırma, dünyanın ilk 10 ekonomisi arasına girme gibi ulusal hedeflerimize katkı sağlanması amaçlanıyor. Devlet tarafından doğru zamanda uygulanan destek programları yenilikçi girişimciliğin geliştirilmesinde önem arz ediyor. 2007 yılında Amerika’da yapılan bir araştırmaya göre başlangıçta devlet desteği alan girişimcilerin, destek almayanlara göre fikirlerini başarıyla ticarileştirme oranı yüzde 37 artıyor. TÜBİTAK Teknoloji ve Yenilik Destek Programları Başkanlığı (TEYDEB) bünyesinde yürütülecek programa ilişkin bilgiye ulaşmak için: www.tubitak.gov.tr/1512 25 TÜBİTAK tarafından enerji, gıda, otomotiv, makine imalat teknolojileri, bilgi ve iletişim teknolojileri gibi öncelikli alanlarda yer alan projelerin daha avantajlı desteklenmesini sağlamak için başlatılan 1511 destek programı kapsamında duyurulan çağrı sayısı 22’ye ulaştı. Ülkemizin Ar-Ge ve yenilik kapasitesinin güçlü olduğu veya geliştirilmesinin amaçlandığı alanlar Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu’nun 22. toplantısında enerji, gıda, otomotiv, bilgi ve iletişim teknolojileri, makine imalat teknolojileri, su, savunma ve uzay olarak belirlendi. Bu alanlarda belirlenen hedef ve ihtiyaçlar doğrultusunda gerçekleştirilecek Ar-Ge projelerini desteklemek için TÜBİTAK ‘1511 Öncelikli Alanlar Araştırma Teknoloji Geliştirme ve Yenilik Projeleri Destekleme Programı’nı başlattı. Program kapsamında enerji, gıda, otomotiv, makine imalat teknolojileri ile bilgi ve iletişim teknolojileri öncelikli alanlarında toplam 17 yeni çağrı yayımlandı. Daha önce enerji öncelikli alanında yapılan 5 çağrı ile birlikte aktif çağrı sayısı tüm öncelikli alanlarda 22’ye çıktı. Aktif 17 çağrı ise şöyle: Kömür ve Kömür Teknolojileri (3 çağrı) Enerji Kömüre dayalı termik santraller için yardımcı eleman ve alt sistemlerin geliştirilmesi Kömür hazırlama ve iyileştirme sistemlerinin geliştirilmesi Kömür gazlaştırma sistemlerinin geliştirilmesi 26 Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu / Temmuz 2012 1511 Programı Kapsamında 17 Yeni Çağrı Duyurusu Yapıldı Gıda Tohum ve Hayvan Islahı (2 çağrı) Endüstriyel bitkilerden buğday, mısır, pamuk ve soya çeşitlerinin ıslahı Yerli büyükbaş ve küçükbaş hayvan ıslahı Gıda Hijyeni ve Sanitasyonu (2 çağrı) Mikrobiyel hızlı tanı kitleri ve sistemlerinin geliştirilmesi Yeni nesil gıda ambalajlarının geliştirilmesi 27 Otomotiv Hibrit ve Elektrikli Araç Teknolojileri (2 çağrı) Elektrikli ve hibrit elektrikli araç tahrik sistemleri için elektrik motor/jeneratör ve sürücü sistemlerinin geliştirilmesi Elektrikli ve hibrit elektrikli araçlar için güç yönetimi kontrol sistem, donanım ve algoritmalarının geliştirilmesi Yenilikçi Araç/Ürün Tasarımları ve Tasarım Doğrulama (2 çağrı) Araç elektronik ve elektromekanik bileşen ve sistemlerinin geliştirilmesi Yenilikçi araç bileşenleri ve sistemleri tasarımı 28 Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu / Temmuz 2012 Makine İmalat Teknolojileri Mekatronik (2 çağrı) Mekatronik sistemlerde kullanılan temel bileşenlerin yenilikçi yaklaşımlarla geliştirilmesi Yenilikçi mekatronik sistem uygulamalarının geliştirilmesi Takım Tezgahları ve Aksamları İmalatı (2 çağrı) Teknoloji seviyesi yüksek takım tezgâhlarına yönelik aksamların geliştirilmesi Teknoloji seviyesi yüksek takım tezgâhlarının geliştirilmesi Bilgi ve İletişim Teknolojileri Gömülü Sistemler ve Entegre Devreler (2 çağrı) Gömülü Sistemler alanında uluslararası rekabet düzeyi ve katma değeri yüksek yenilikçi ürünlerin geliştirilmesi Entegre Devreler alanında uluslararası rekabet düzeyi ve katma değeri yüksek yenilikçi ürünlerin geliştirilmesi Detaylı bilgilere ulaşmak için: http://www.tubitak.gov.tr/teydeb 29 Büyükşehirler Bilim Merkezi İçin Sıraya TÜBİTAK, 5 Büyükşehirde Büyükşehirlerden başlayarak 81 ilde bilim merkezi açacak olan TÜBİTAK, Konya, Kocaeli ve Kayseri’den sonra Sakarya ve Bursa’da da bilim merkezi kuracak. 30 Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu / Temmuz 2012 Girdi Bilim Merkezi Kuracak Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu (BTYK) kararı doğrultusunda ilk etapta büyükşehirlerde ve ardından 81 ilde dünya standartlarında bilim merkezleri açılacak. TÜBİTAK’ın desteğiyle kurulacak bilim merkezleri için Büyükşehir Belediyeleri sıraya girdi. İlki Konya’da inşa edilmeye başlanan bilim merkezlerinin Kocaeli ve Kayseri’de kurulması için proje çalışmalarına başlandı. TÜBİTAK’ın yürüttüğü “Bilim Merkezi Kurulması Destek Programı” kapsamında Sakarya ve Bursa Büyükşehir Belediyeleri ile protokol imzalandı. Haziran ayında imzalanan protokollerin ardından her iki ilde bilim merkezi kurulması için çalışmalar başlatıldı. Sakarya’da Modern Bilim Merkezi Kurulacak Haziran ayındaki ilk protokol TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Yücel Altunbaşak ile Sakarya Büyükşehir Belediye Başkan Vekili Fevzi Kılıç arasında imzalandı. TÜBİTAK Başkanlık binasında düzenlenen imza töreninde konuşan TÜBİTAK Başkanı Altunbaşak, bilim merkezlerinin önemine değinerek, öğrencilerin ve bilime meraklı insanların bu merkezlerde bilimi yaşayarak ve tecrübe ederek öğreneceklerini söyledi. İlk bilim merkezi inşaatının Konya’da başlatıldığını ifade eden Altunbaşak, bina inşaatına paralel olarak çalışmalarının içerik sürdüğünü hazırlama açıkladı. Kurulacak bilim merkezlerinin içeriğinin birbirinden farklı olacağını belirten Altunbaşak, “Bilim merkezleri sadece bilimsel sergilerden ibaret olmayacak. Sergiler dışında eğitim programları, bilimsel etkinlik ve şenlikler ile bilim fuarları gibi organizasyonlar olacak. Bu merkezler, eğitime de büyük katkı sağlayarak okulların uygulama ve deney alanı gibi olacak.” dedi. 31 Sakarya Büyükşehir Belediye Başkan Vekili Fevzi Kılıç ise, Sakarya’ya modern bir bilim merkezi inşa edeceklerini söyledi. TÜBİTAK’ın bilim merkezleri kurulması için vereceği desteğin güzel sonuçlar ortaya çıkaracağına işaret eden Kılıç, bilime önem verdiklerini ve bu amaçla Büyükşehir Belediyesi olarak Sakarya’da modern ve örnek bir bilim merkezi yapacaklarını sözlerine ekledi. Bursa Bilim Merkezi 2013’de açılacak Haziran ayındaki ikinci protokol ise Bursa Büyükşehir Belediyesi ile imzalandı. İmza törenine TÜBİTAK Başkanı Altunbaşak ile Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Recep Altepe, TÜBİTAK Genel Sekreteri Ogün Bahadır, Bilim ve Toplum Daire Başkanı Dr. Şükrü Kaya, Bursa Kültür AŞ Genel Müdürü Rıfat Bakan, Bursa Bilim ve Teknoloji Merkezi Genel Koordinatörü Prof. Dr. Yusuf Ulcay, Büyükşehir Belediyesi Ar-Ge Şube Müdürü Aziz Elbas ve yetkililer katıldı. Törende konuşan TÜBİTAK Başkanı Altunbaşak, Türkiye´nin teknolojide ABD ve Japonya´nın bulunduğu bir üst lige çıkmasının yolunun Ar-Ge ve inovasyondan geçtiğini, kurum olarak bu anlayışı topluma kazandırmayı kendilerine misyon edindiklerini söyledi. Altunbaşak, bilim merkezinin desteklenmesinin de bu kapsamda değerlendirildiğini söyledi. Bursa için ayrılan finansmanın hemen aktarılacağını vurgulayan Altunbaşak, "ABD´de ve Avrupa´da, bilim ve teknoloji merkezlerinin yüzlercesi var. Türkiye´de de ciddi anlamda bu girişimler, ilk kez birkaç yıl önce başladı. Bursa da bu konuda, Konya-Eskişehir ve Gaziantep gibi en önde giden illerimizden bir tanesi olarak karşımıza çıkıyor. Biz bütün bu illerimize, maddi ve manevi elimizden gelen desteği veriyoruz. Bursa için de ciddi bir finansman sağlayacağız. Verdiğimiz destek ağırlıklı olarak tefrişat için kullanılacak ve gençlerimiz bilime dokunarak, ondan zevk alarak-anlayarak öğrenebilecekler" diye konuştu. Bilim Merkezi’ne kuruluşuna sağladığı katkılar nedeniyle Başkan Altepe´yi kutlayan Altunbaşak, "Ön protokol şartları yerine geldiğinde, bilim merkezi Türkiye´de açılan ilk bilim merkezi olabilir. Bilime verdiği önem ve geniş vizyonu nedeniyle sayın başkanı kutluyoruz. Projenin şimdiden Türkiye´ye, Bursa´ya ve bilim camiamıza hayırlı olmasını diliyorum" ifadelerini kullandı. 32 Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu / Temmuz 2012 Yalova Yolu TÜYAP karşısında hazırlanan 12 dönüm araziye yapılması planlanan bilim merkezinin protokolünü tarihi bir adım olarak niteleyen Büyükşehir Belediye Başkanı Recep Altepe, Türkiye´deki ilk bilim ve teknoloji merkezini açmayı istediklerini söyledi. Bilim merkezi ile üretim ve sanayi kenti Bursa´da, inovatif çalışmalara imza atan, yenilikçi ve tasarıma önem veren bir gençliğin yetişmesini arzuladıklarını ifade eden Başkan Altepe, “Bursa bugün, sanayinin çeşitli dallarında Türkiye ve dünyanın en önemli tedarikçileri arasında bulunuyor. Bugüne kadar yan sanayide etkisini sürdüren bu güçlü ağ, inşallah bundan sonra ana sanayide de kendisini gösterecek. Bilim merkezinin de katkısıyla gençlerimizi yenilikçi düşünmeye yönlendirerek, tasarım ve kalitesiyle bize özgü ürünlerin çıkartılmasını, yeni modellerin üretilmesini sağlayacağız. Bu anlamda TÜBİTAK´ın desteğini çok önemsiyoruz" dedi. Bilim Merkezleri Sempozyumda Konuşuldu TÜBİTAK ve Bursa Büyükşehir Belediyesi işbirliğiyle “Uluslararası Katılımlı Türkiye Bilim Merkezleri Sempozyumu” düzenlendi. Atatürk Kongre Kültür Merkezi’nde düzenlenen sempozyuma yurtiçi ve yurt dışından bilim merkezi yöneticileri, bilim adamları ve akademisyenler katıldı. Türkiye’de bilim merkezi kurma ve işletme çalışmalarına katkı amacıyla gerçekleştirilen sempozyumda “Yeni nesil için eğlenceli eğitim metodu: Bilim Merkezleri”, “Türk eğitim sisteminde bilim merkezlerinin eğitim politikalarına etkileri”, “Bilim merkezleri ile toplumun fen bilimlerine ilgisinin artırılması”, “Bilim merkezlerinin bireysel ve sosyal gelişmeye etkileri”, “Misyon ve etkisi”, “Sosyal paydaşlar ile iletişimi”, “Kurulumu ve işletilmesi” ile “Türkiye’de bilim merkezleri yatırımlarının yönetimi” başlıklarında 8 oturum düzenlendi. Sempozyuma yurt içi ve yurt dışından katılan bilim adamları oturumlarda tecrübelerini katılımcılarla paylaştı. Özellikle yurt dışından gelen bilim adamları, bilim merkezleri konusunda önemli bilgiler verdi. 33 TÜBİTAK’tan Yabancı Bilim İnsanlarını Türkiye’ye Getirecek 34 Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu / Temmuz 2012 Program Yurt dışındaki Türk bilim insanlarının Türkiye'ye dönüşünü başlatan TÜBİTAK, şimdi de yabancı bilim insanları için yeni bir destek programı uyguluyor. 2236 kodlu 'Uluslararası Deneyimli Araştırmacı Dolaşımı Destek Programı' ile farklı ülkelerden 100 bilim adamı Türkiye'ye gelecek. Türkiye’nin araştırmacılar için cazibe merkezi haline getirilmesi amacıyla önemli destek programları başlatan TÜBİTAK, yurt dışındaki Türk bilim insanlarına yönelik tersine beyin göçünü başarıyla uyguluyor. Bu kapsamda şimdiye kadar 167 bilim insanı Türkiye’ye dönüş yaptı. Beyin göçünün hızlandırılması ve yabancı bilim insanlarının da Türkiye’ye getirilmesi için TÜBİTAK Bilim İnsanı Destekleme Daire Başkanlığı (BİDEB) 2236 kodlu ’Uluslararası Deneyimli Araştırmacı Dolaşımı Destek Programı’nı uygulamaya koydu. Başlatılan destek programı hakkında üniversitelere, Ar-Ge merkezi bulunan işletmelere ve teknoparklara bilgi verilmesi amacıyla TÜBİTAK tarafından Ankara Dedeman Otel’de tanıtım toplantısı düzenlendi. Toplantının açılış konuşmasını yapan TÜBİTAK BİDEB Başkanı Prof. Dr. Şemsettin Türköz, program ile üniversiteler, kamu ve özel sektörde doğa bilimleri, mühendislik ve teknoloji, tıbbi bilimler, tarımsal bilimler, sosyal bilimler ve beşeri bilimler alanlarında ihtiyaç duyulan bilim insanı açığının kapatılmasının ve bilim üretimine katkı sağlanmasının amaçlandığını açıkladı. Türköz, bu kapsamda yurt dışında çalışan ve kendi uzmanlık alanlarında seçkin ve deneyimli bilim insanlarının araştırmalara 35 katılmaları ve teknolojik yenilikler getirmeleri amacıyla yurt içinde istihdamına destek sağlanacağını kaydetti. Türköz, “Türkiye’yi tüm araştırmacılar için cazip bir ortam haline getirmeyi amaçlıyoruz. En büyük avantaj tüm alanlara açık olması. Herkes bu programlardan faydalanabilir. Ana hedef uluslararası dolaşım gerçekleştirmek. Yaş sınırı yok önemli olan tecrübe” dedi. 2236 programının ayrıntıları hakkında bilgi veren Prof. Dr. Cahit Güran ise, programla getirilecek bilim insanı sayısının az görülebileceğini, ancak bunun sadece başlangıç olduğunu kaydetti. Programın 5 yıl süreyle devam edeceğini söyleyen Güran, “Bu süre içinde 100 bilim insanı Türkiye’ye getirilecek. Programda TÜBİTAK fonlayan kurum, üniversite veya sanayi kuruluşları da ev sahibi olacak. Tüm ülke vatandaşları başvurabilecek. Evrensel araştırmacılara açık bir program. Araştırmacılardan doktora derecesine sahip veya en az 4 yıllık araştırma deneyimi olması isteniyor. Son 3 yılda 12 aydan fazla Türkiye’de bulunmaması ve BİDEB desteklerinden faydalanmaması gerekiyor. Türkiye’ye gelecek bilim insanlarına yaşam giderleri, ulaşım ve aile giderleri ile araştırma katkısı sağlanacak. Alanında 10 yıldan fazla çalışma yapan çok deneyimli araştırmacılar için aylık net 2 bin 650 Euro, deneyimli araştırmacılara ise 2 bin 300 Euro verilecek. Bu araştırmacılar 1001 programına da başvurabilecek.” Tanıtım toplantısı sonunda BİDEB Başkanı Türköz, katılımcılara BİDEB’in yeni başlatılan programları hakkında da bilgi verdi. 36 destek Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu / Temmuz 2012 TÜBİTAK, Az Gelişmiş Ülkelerin Öğrencilerine Burs Verecek TÜBİTAK, Birleşmiş Milletler Teşkilatı tarafından tanımlanan En Az Gelişmiş Ülkelerdeki (EAGÜ) öğrencilere, Türk üniversitelerine devam etmek kaydıyla yüksek lisans ve doktora bursu verecek. En Az Gelişmiş Ülkeler (EAGÜ) konferansının 4.’sü Mayıs ayında İstanbul’da düzenlendi. Toplantıda alınan karar doğrultusunda Türkiye, EAGÜ’lere karşı insani sorumluluklar kapsamında Birleşmiş Milletler bünyesinde yürütülen işbirliği çalışmalarına katkı verecek. Desteklenecek alanlardan biri de eğitim. Bu kapsamda TÜBİTAK “2235-En Az Gelişmiş Ülkeler Lisansüstü Burs Programı”nı açtı. Programın amacı, Birleşmiş Milletler Teşkilatı tarafından tanımlanan En Az Gelişmiş Ülkeler (EAGÜ) kategorisinde yer alan ülke vatandaşlarından Doğa Bilimleri, Mühendislik ve Teknoloji, Tıbbi Bilimler, Tarımsal Bilimler, Sosyal Bilimler ve Beşeri Bilimler alanlarında Türkiye’de tezli yüksek lisans ve/veya doktora yapan veya yapacak olan başarılı öğrencilere mali destek sağlayarak nitelikli bilim adamlarının, araştırmacıların yetişmesine katkı sağlamak. Program 10 yıl süre ile devam edecek. Bu süre içerisinde EAGÜ’den gelen 1000 öğrenciye Türk üniversitelerine devam etmek kaydıyla yüksek lisans öğrencilerine 1500 TL, doktora öğrencilerine ise 1800 TL lira aylık burs verilecek. Burs kapsamında ayrıca gidiş-dönüş yol giderleri, okul ücreti ve Türkçe Hazırlık Eğitimi giderleri gibi imkanlar sağlanacak. 37 TÜBİTAK, 2012 Ar-Ge Ödülüne Layık Görüldü Avrupa Bölgesel Ekonomik Forumu’nun devamı olarak kurulan Bilgi Ekonomisi Ağı (KEN) tarafından ‘2012 KEN Ar-Ge Ödülü’ne TÜBİTAK layık görüldü. ‘Eğitim’ alanında Japonya, ‘inovasyon’ alanında Danimarka ve ‘girişimcilik’ alanında ise ABD ödül aldı. Ar-Ge projelerine önemli destekler sunan ve örnek yenilikçi stratejiler gerçekleştiren TÜBİTAK’ın başarısı Bilgi Ekonomisi Ağı (KEN) tarafından ödüllendirildi. Uluslararası düzeyde bilgi ekonomisi oluşturulması için çalışan KEN, başarılı yenilikçi stratejiler ve kamu Ar-Ge fonlarının ekonomik kalkınmaya katkısı dolayısıyla 2012 Ar-Ge Ödülüne TÜBİTAK’ı layık gördü. KEN forumu kapsamında Slovenya’da düzenlenen törende TÜBİTAK adına 2012 Ar-Ge Ödülünü Uluslararası İşbirliği Daire Başkanı Doç. Dr. Ali Rıza Özdemir aldı. Forumda “Kamu Ar-Ge Fonlarının Ekonomik Büyümeye Katkısı” konulu bir sunum yapan Özdemir, Türkiye’nin ArGe alanındaki girişimlerinin dünyada dikkatle izlendiğini ve büyük ilgi gördüğünü açıkladı. İlki geçen yıl verilen KEN ödüllerinin önemli başarıları duyurma ve tasdik etme amaçlı olduğunu açıklayan Özdemir, “Özel kuruluşlar ve kamu kuruluşlarında başarıyla yürütülen yenilikçi stratejiler bu ödüle layık görülebilmek için önemli kriterler arasında bulunuyor. 2012 yılı KEN Ödülleri 3 kategoride tanımlandı. TÜBİTAK birinci kategoride yer alan, ‘4 Alanda Ayrıcalıklı Başarı için KEN Ödülü’ kapsamında ‘Ar-Ge Ödülü’nü almaya layık görüldü. Aynı kategoride eğitim alanında Japonya, inovasyon alanında Danimarka ve girişimcilik alanında ise ABD almaya hak kazandı” dedi. TÜBİTAK Ar-Ge Forumuna katıldı İstanbul’da düzenlenen Türkiye-Michigan “Üniversite-Sanayi İşbirliği ve Ar-Ge Forumu”na TÜBİTAK UİDB Daire Başkan Vekili Doç. Dr. Ali Rıza Özdemir konuşmacı olarak katıldı. “Yerel Yönetim ve Sanayi Ortaklıklarında Trendler” oturumunda “Yerel Yönetimler için Ar-Ge Destekleri ve Sanayi İlişkileri” konulu bir sunum yapan Özdemir, TÜBİTAK’ın ARDEB İl Yenilik Platformları ve KAMAG destekleri hakkında bilgi verdi. 38 TÜBİTAK çalışanları ve aileleri, Başkanlık binası avlusunda düzenlenen şenlikte ’Yaza Merhaba’ dedi. TÜBİTAK'ta “Yaza Merhaba” Şenliği... TÜBİTAK İdari Hizmetler Daire Başkanlığı ile Bilim ve Toplum Daire Başkanlığı işbirliğiyle düzenlenen eğlence gününe TÜBİTAK çalışanları çocuklarıyla katıldı. Rengarenk balonlarla süslenen TÜBİTAK avlusunda çocuklara yönelik oyunlar, çizgi film gösterimi, maket yapımı gibi eğlenceli aktiviteler düzenlendi. Yaza Merhaba Eğlence Günü’ne TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Yücel Altunbaşak, kızı Melike ile katıldı. Altunbaşak burada yaptığı konuşmada, böyle etkinliklerin kurum çalışanları ile kaynaşmada büyük rol oynadığını söyledi ve daha sık düzenlenmesi gerektiğini vurguladı. TÜBİTAK çalışanları ile bir arada olmaktan duyduğu memnuniyeti dile getiren Altunbaşak, konuşmasının ardından barbekü sırasına girerek kendisi ve kızı için yemek aldı. TÜBİTAK Yaza Merhaba Eğlence Günü’ne yaklaşık 500 kişi katıldı. TÜBİTAK Paydaşlarının Görüşlerini Aldı TÜBİTAK, 2013 - 2017 Stratejik Planı kapsamında önümüzdeki dönemde yürütülecek faaliyetlerin belirlenmesine katkı sağlaması amacıyla paydaşlarına yönelik anket çalışması düzenledi. TÜBİTAK desteklerinden yararlanan, işbirliğinde bulunan kurum ve kuruluşlar, bilim insanları ve vatandaşların görüş, öneri ve beklentileri, hazırlanan “Paydaş Anketi” ile belirlendi. TÜBİTAK paydaşları tarafından doldurulan anket sonuçları ile önümüzdeki dönemde yürütülecek faaliyetlerin belirlenmesi sürecine katkı sağlanacak. KASİAD’da Ar-Ge Bilgi Günü Düzenlendi TÜBİTAK MAM tarafından sanayicilere verilen Ar-Ge desteklerinin ve yararlanma koşullarının anlatıldığı “Ar-Ge Bilgi Günü” Kocaeli Aktif Sanayiciler ve İşadamları Derneği’nde (KASİAD) düzenlendi. 40 KASİAD Genel Sekreteri Yusuf Arabacı’nın da katıldığı bilgi gününde TÜBİTAK MAM Stratejik Planlama ve İş Geliştirme Başkan Yardımcısı Dr. Suat Genç sanayicilerimizin devamlılıklarını sağlayabilmeleri için teknoloji geliştirmeleri gerektiğinin önemine değinen, TÜBİTAK MAM İş Geliştirme Birimi Yöneticisi Dr. Sibel Sain Özdemir de sanayicilere yönelik Ar-Ge desteklerinde, yararlanma imkanlarından ve bu imkanları nasıl fırsata dönüştürebilecekleri konusunda bilgi veren sunum yaptı. KASİAD ve TÜBİTAK MAM tanıtım filmlerinin izlenmesinde sonra etkinlik plaket töreni ile son buldu. Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu / Temmuz 2012 TÜBİTAK MAM Ev Sahipliğinde “15. COMSATS Koordinasyon Konseyi Toplantısı” Yapıldı Güney’de Sürdürülebilir Kalkınma İçin Bilim ve Teknoloji Komisyonu (COMSATS) tarafından, üye ülkelerin katılımıyla her yıl düzenlenen koordinasyon toplantılarının onbeşincisi “15. COMSATS Koordinasyon Konseyi Toplantısı” TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi’nin (MAM) ev sahipliğinde TÜBİTAK TÜSSİDE’de yapıldı. Toplantı, TÜBİTAK MAM Başkan Vekili Prof. Dr. İbrahim Dinçer, COMSATS Direktörü Dr. Imtinan Elahi Querishi, COMSATS Koordinasyon Konseyi Başkanı Prof. Dr. Eduardo Posada ve TÜBİTAK Başkan Danışmanı Çağatay Telliİ’in yaptığı konuşmalar sonrasında, teknik bölümle devam etti. TÜBİTAK MAM’a bağlı Enerji Enstitüsü, Gen Mühendisliği ve Biyoteknoloji Enstitüsü, Gıda Enstitüsü ve Çevre Enstitüsü ile TÜBİTAK Ulusal Metroloji Enstitüsü (UME) laboratuvarlarının ziyaret edildiği etkinlik sonrasında, katılımcılara sertifika verildi. 41 Girişimci ve Yenilikçi Üniversite Endeksi İçin Pilot Çalışma Yapıldı Üniversitelerde yenilikçiliğin ve girişimciliğin tetiklenmesi amacıyla düzenlenen Girişimci ve Yenilikçi Üniversite Endeksi Üst Düzey Grubu 2. Toplantısı’nda “Pilot Çalışma” yapılması kararının ardından TÜBİTAK Uzay Teknolojileri Araştırma Enstitüsü’nde Teknik Çalışma Grubu Toplantısı gerçekleştirildi. Pilot uygulama için belirlenen 16 üniversitenin temsilcilerinin katılımıyla değerlendirme yapıldı. Değerlendirme toplantılarının ardından 31 Mayıs 2012 günü TÜBİTAK G222 Ar-Ge Binası’nda Girişimci ve Yenilikçi Üniversite Endeksi Üst Düzey Grubu 4. Toplantısı yapıldı ve Teknik Grup ve Üniversite temsilcileriyle yapılan değerlendirmeler paylaşıldı. Toplantıya TÜBİTAK Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Arif Adlı’nın yanı sıra Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, Kalkınma Bakanlığı, Türk Patent Enstitüsü, Yükseköğretim Kurulu, Türkiye İstatistik Kurumu, KOSGEB ve ULAKBİM’den üst düzey katılım sağlandı. Ar-Ge, Yenilik ve Girişimcilik Destekleri Koordinasyon Kurulu 3. Toplantısı Yapıldı Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu’nun (BTYK) 23. Toplantısı'nda alınan karar kapsamında Ar-Ge, Yenilik ve Girişimcilik Destek Mekanizmalarında Bütünsellik, Uyum ve Hedef Odaklılığın Sağlanmasına yönelik oluşturulan Koordinasyon Kurulu’nun üçüncü toplantısı TÜBİTAK G222 Ar-Ge binasında gerçekleştirildi. TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Yücel Altunbaşak’ın başkanlığında gerçekleştirilen toplantıda Ar-Ge, yenilik ve girişimcilik desteklerine ilişkin veri analizi çalışması ve TÜBİTAK’ın son dönemde gerçekleştirmiş olduğu önceliklendirme çalışmalarının çıktıları kurul üyeleriyle paylaşıldı. 42 Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu / Temmuz 2012 Su Üst Düzey Önceliklendirme Grubu Toplantısı Ulusal Bilim, Teknoloji ve Yenilik Stratejisi (UBTYS) 2011-2016 kapsamında ‘ivme kazanmamız gereken ihtiyaç odaklı alanlar’dan biri olarak belirlenen “Su” alanında Üst Düzey Önceliklendirme Grubu Toplantısı TÜBİTAK Uzay Enstitüsü’nde gerçekleştirildi. UBTYS 2011-2016’nın odak noktasını konu bazlı güdümlü destek mekanizmaları ve destek programları oluşturuyor. Bu kapsamda geliştirilen TEYDEB 1511 ve ARDEB 1003 adlı destek programları ile ülkemizin Ar-Ge ve yenilik kapasitesinin güçlü olduğu veya geliştirilmesinin amaçlandığı alanlarda belirlenen hedef veya ihtiyaçlar doğrultusunda çağrı duyuruları yaparak Ar-Ge projeleri destekleniyor. Daha önce enerji, gıda, otomotiv, bilgi ve iletişim teknolojileri ve makine-imalat alanlarında gerçekleştirilen üst düzey önceliklendirme grubu toplantılarında TÜBİTAK bünyesinde çağrıya çıkılacak konuları belirleyen Çağrı Programı Danışma Kurulu’na girdi sağlandı. Çağrıya çıkılacak proje konularını teknik anlamda inceleme yaparak belirleyen Çağrı Programı Danışma Kurulu çalışmaları sonucunda TEYDEB 1511 programı ile 22 ve ARDEB 1003 programı ile 7 çağrı yayımlandı. I-SEEMob Projesi Kapanış Konferansı Düzenlendi Temel amacı, sektörlerarası işbirliğini engelleyen temel hukuki, idari, finansal engellerin yanı sıra araştırmacılar/özel sektör mensupları tarafından sektörlerarası dolaşım konusunda yaşanan gündelik sorunların saptanması ve çözüm önerileri geliştirilmesi olarak belirlenen “I-SEEMob (Güneydoğu Avrupa ülkelerinde araştırmacıların sektörlerarası dolaşımı) Projesi’ne dair "I-SEEMob Kapanış Konferansı” TÜBİTAK Başkanlık binasında düzenlendi. Konferansta; Yunanistan, Bulgaristan, Sırbistan, Hırvatistan, Makedonya, Bosna Hersek, Romanya ve Türkiye’den araştırmacılar, özel sektör temsilcileri ve politika yapıcıların yanı sıra AB Komisyonu’ndan ilgili üst düzey yetkililer, sanayiakademi arasındaki işbirliğinin geliştirilmesine yönelik önerilerini paylaşmak ve tartışmak üzere bir araya geldi. 43 İsviçre Eğitim Bakanı'ndan TÜBİTAK'a ziyaret İsviçre Eğitim ve Araştırma Bakanı Mauro başkanlığındaki heyet, TÜBİTAK’ı ziyaret etti. Dell’Ambrogio İsviçre Bakanı, TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Yücel Altunbaşak ve beraberindeki heyet ile görüşmelerde bulundu. Ardından TÜBİTAK Başkan Yardımcısı Dr. Kıvanç Dinçer, TÜBİTAK Uluslararası İşbirliklerinden Sorumlu Başkan Danışmanı Prof. Dr. Yunus Çengel ile Uluslararası İşbirliği Daire Başkan Vekili Doç. Dr. Ali Rıza Özdemir’in yer aldığı toplantıya katıldı. Toplantıda karşılıklı olarak, TÜBİTAK ile İsviçre Eğitim ve Araştırma Bakanlığı’nın faaliyetleri ile bilim, teknoloji ve inovasyon sistemleri tanıtıldı. Ülkeler arasında işbirliklerinin durumu ile gelecekteki işbirliği olanakları görüşüldü. Toplantıda, kurumlar arasında araştırmacı değişimi ve ortak işbirliği faaliyetlerinin desteklenmesi konusunda fikir birliğine varıldı. Program kapsamında TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi’ni de ziyaret eden Bakan Mauro Dell’Ambrogio, MAM Başkan Vekili Prof. Dr. İbrahim Dinçer ile görüştü. MAM’ın çalışmaları hakkındaki bilgilendirme sonrası TÜBİTAK MAM Çevre Enstitüsü (ÇE) Zero-M Pilot Tesisi, Enerji Enstitüsü (EE) altyapılarından Yakma ve Gazlaştırma Uygulama Alanı, Araç Laboratuvarı ve Batarya Laboratuvarı ile Kimya Enstitüsü (KE) Bentonit Pilot Tesisi gezilerek çalışmalar hakkında bilgi verildi. Endonezyalı Rektörler TÜBİTAK’ı Ziyaret Etti SUNY’den TÜBİTAK’a Ziyaret Endonezya’daki çeşitli üniversite ve teknoloji enstitülerinden 4’ü rektör toplam 7 kişilik heyet, TÜBİTAK’ı ziyaret ederek çeşitli görüşmelerde bulundular. Endonezya heyeti yetkilileri, Endonezya’daki mevcut BTY politikalarına ilişkin bilgi verirken, TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Yücel Altunbaşak, özellikle orta gelirli ülkelerin Ar-Ge yatırımlarını artırmalarının önemine vurgu yaparak Türkiye’nin son dönemde bu alanda katettiği gelişimi aktardı. State University of New York (SUNY) Rektörü Nancy Zimpher ile SUNY Uluslararası İlişkilerden Sorumlu Rektör Yardımcısı Mitch Levental başkanlığında iki ayrı heyet, TÜBİTAK’ı ziyaret etti. Toplantılarda iki taraf arasında eğitim ve araştırma alanlarında yapılabilecek işbirliği olanakları görüşüldü. İngilizce eğitim, öğrenciler için eğitim materyallerinin geliştirilmesi, bilim ve toplum aktiviteleri gibi konularda görüş alışverişinde bulunularak, Türkiye’de araştırma alanında mevcut fırsatlar hakkında bilgi verildi. Ayrıca araştırma ve işbirliği konularında veritabanları oluşturulması konularında görüşülerek, mevcut uygulama örnekleri karşılıklı olarak paylaşıldı. Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu / Temmuz 2012 TÜBİTAK UME’den Körfez Ülkelerine Destek Körfez Ülkeleri İşbirliği Organizasyonu üyesi ülkeler tarafından kurulan Körfez Ülkeleri Metroloji Birliği (GULFMET) temsilcileri, uluslararası faaliyet ve planlarını belirlemek üzere TÜBİTAK UME’yi ziyaret etti. GULFMET Başkanı ve Birleşik Arap Emirlikleri Metroloji ve Standardizasyon Otoritesi Metroloji Departmanı Müdürü Muhammed Ahmed El Mulla başkanlığındaki heyet, GULFMET için yapılacak işbirliğinin kapsamı ve aksiyon planları üzerine görüşmeler gerçekleştirdi. Görüşmelerde teknik destek ve danışmanlık, ortak araştırma projelerinin yürütülmesi, araştırmacı değişimleri, teknik bilgi, referans data, materyal ve yayın değişimi ile tarafların kurumlarında düzenlenen seminer, çalıştay ve eğitimlere diğer tarafın katılımı konularında işbirliğinin yapılması kararlaştırıldı. UME’ye GULFMET Daveti Toplantıda TÜBİTAK UME, heyet tarafından GULFMET üyesi olması için davet edildi. Metroloji alanında bölge ülkeler içerisinde iyi konumda bulunan ve EURAMET kurucu üyesi olan TÜBİTAK UME ile GSO arasında GULFMET’in geliştirilmesi ve bölgesel metroloji organizasyonu olarak tanınması için ortak çalışmalar yapmak üzere geçen sene Mutabakat Zaptı imzalanmıştı. Moldova ile İşbirliği Olanakları Görüşüldü Moldova Bilimler Akademisi Genel Sekreteri Prof. Dr. Boris Gaina ve Gökoğuz Yeri Bilim ve Akademi Merkezi Başkanı Stepan Varban, TÜBİTAK ziyaretleri kapsamında Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Arif Adlı ile görüştü. Ziyarette iki ülke kurumlarının tanıtımlarının yanı sıra ikili işbirliği olanaklarına ilişkin görüş alışverişi gerçekleştirildi. Toplantıda son olarak, iki ülke arasındaki işbirliklerinin desteklenmesi için gerekli altyapının oluşturulmasına yönelik fikirler paylaşıldı. EMBO Genç Araştırmacı Forumu EMBO Genç Araştırmacı Forumu İstanbul’da Yeditepe Üniversitesi’nde düzenlendi. Toplantıda Avrupa’dan ve ülkemizden EMBO Genç Araştırmacı ödüllü sahibi araştırmacılar ile alanında önemli katkılarda bulunmuş bilim insanları bir araya gelerek, bilgi ve deneyim paylaşımında bulundu. Moleküler yaşam bilimleri kapsamında yürütülen birçok yeni çalışmayı sunan araştırmacılar gerçekleştirdikleri araştırma konularını değerlendirip fikir alışverişinde bulundular. Toplantı Türkiye’de yaşam bilimleri alanında araştırma yapmayı ve akademik kariyeri hedefleyen yüksek lisans ve lisans üstü öğrencilerinin teşvik edilmesi amacıyla sözlü ve poster sunumu yapmalarına olanak tanındı. Forumun son gününde ise proje yönetimi, bilimde iletişim, akademik yazı ve sunum teknikleri ile etkili iş başvurusu yapma konularında eğitimler verildi. 45 TÜBİTAK UZAY kapılarını çocuklara açtı TÜBİTAK Uzay Teknolojileri Araştırma Enstitüsü, çalışanlarının aileleriyle birlikte tanışmalarını ve kaynaşmalarını sağlamak amacıyla ‘Aile Günü’ düzenledi. TÜBİTAK UZAY bahçesinde düzenlenen Aile Günü’ne TÜBİTAK Başkan Yardımcısı Dr. Kıvanç Dinçer, TÜBİTAK yetkilileri ile enstitü personeli ve aileleri katıldı. Aile Günü’nün açılış konuşmasını yapan Enstitü Müdür Vekili Tamer Beşer, çalışanların ailelerine ve konuklara TÜBİTAK UZAY hakkında bilgi verdi. Etkinlikte çocuklar için birbirinden özel eğlenceler düzenlendi. 2-8 yaş arası çocuklar için enstitü yemekhanesinde çizgi film programı hazırlanırken, 6–10 yaş arası çocuklar ise boyama gibi etkinliklerde doyasıya eğlendi. Çeşitli ikramların yapıldığı Aile Günü’nde 10 yaş üstü katılımcılara ise konferans salonunda TÜBİTAK UZAY’ın çalışmaları anlatılarak, tanıtım filmi izletildi. Aile Günü kapsamında düzenlenen törende emekliye ayrılan TÜBİTAK UZAY Ayniyat ve Stok Şefi Özlem Çağlar’a TÜBİTAK Başkan Yardımcısı Dr. Kıvanç Dinçer tarafından plaket verildi. Dinçer, çalıştığı süre boyunca enstitüye katkılarından dolayı Çağlar’a teşekkür ederek yeni yaşamında ailesiyle birlikte mutluluklar diledi. 46 Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu / Temmuz 2012 Genelkurmay’dan TÜBİTAK UZAY’a Ziyaret Mitsubishi ve C2Tech Firmaları ile İşbirliği Toplantısı Yapıldı ‘Yer Gözlem Uyduları’ Çalıştayı Düzenlendi Genelkurmay Müşterek Elektronik Harp Destek Komutanlığı Kara Harp Akademisi kurmay subay özel tekamül kursu kursiyerleriTÜBİTAK UZAY’ı ziyaret etti. Ziyaret sırasında TÜBİTAK UZAY ve bu alanda gerçekleştirilen projeler hakkında genel bir sunum yapıldı. Sunumun ardından yer istasyonu, temiz oda ve güvenilirlik laboratuvarı gezilerek, çalışmalar hakkında bilgi verildi. TÜBİTAK UZAY ile Mitsubishi ve C2Tech firmaları arasında bir toplantı gerçekleşti. Japon Mitsubishi Electric Corporation firmasından Genel Müdür Eiichi Hikima, Genel MüdürYardımcısıTakashi İchikawa ile C2Tech şirketinden Genel Müdür Dr. Cüneyd Firad ve Elektronik Sistemler Direktörü Dr. Hüseyin Erkut katılımındaki 4 kişilik heyet ileTÜBİTAK UZAY Enstitü Müdürü Tamer Beşer, Müdür Yardımcıları Dr. Emin Bank ve Meryem ŞahinTütüncü’nün katıldığı toplantıda işbirliği fırsatlarına ilişkin sunum ve değerlendirme yapıldı. TÜBİTAK UZAY ile Japon NEC Cooperation firması arasında ‘Yer Gözlem Uyduları’konusunda çalıştay düzenlendi. Enstitü toplantı salonunda gerçekleştirilen çalıştaya, NEC Cooperation firmasının uydu sistemleri bölümünden sorumlu Genel MüdürYardımcısı Kentaro Sakagami, NEC Telekomünikasyon ve Bilgi Teknolojileri Ltd. Şti. Başkanı Hironobu Kurosaki ile 7 kişilik Japon heyeti,TÜBİTAK’tan ise UZAY Enstitüsü Müdürü Tamer Beşer, Müdür Yardımcıları Dr. Emin Bank, Meryem Şahin Tütüncü ve konuyla ilgili araştırmacılar katıldı. Yer gözlem uyduları konusunda yapılan çalıştayda, TÜBİTAK UZAY’ı tanıtan sunumun ardından, NEC Cooperation yetkilileri 5 ayrı başlıkta sunum gerçekleştirdi. NEC firmasının tanıtımıyla başlayan sunumlarda, Japonya uzay alanının durumu, SAR ve hiperspaktral uydularla geliştirdikleri farklı yer gözlem çözümleri ve uygulama alanları anlatıldı. Sunumların ardından gerçekleştirilen soru ve cevap bölümünde, uydu teknolojileri üzerinde karşılıklı değerlendirmelerde bulunuldu. 47 TÜBİTAK’tan Balistik Alanında Devrim Yapan Sistem TÜBİTAK, silahların kovan ve çekirdek üzerinde bıraktıkları izleri 3 boyutlu inceleyebilen bir sistem geliştirdi. Emniyet’in elindeki bulunan kovan ve olay bilgilerini de ilk kez tek merkezde depolayacak olan 3 boyutlu sistem, arşivlediği tüm verileri karşılaştırarak çok sayıda faili olayın hızlı bir şekilde aydınlatılmasını sağlayacak. Üretimi tamamlanan giriş ve sorgulama üniteleri öncelikle Adana, Ankara ve İzmir’deki merkezlere kuruldu ve testleri başarıyla geçti. 48 Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu / Temmuz 2012 Tabanca ve tüfek gibi ateşli silahların kovan ve çekirdek üzerinde bıraktıkları izleri inceleyen balistik uzmanlar, bu izleri karşılaştırarak çekirdek ve kovanların aynı silahtan atılıp atılmadığına karar verebiliyor. Elde edilen bilgilerle değişik kriminal olaylar arasındaki ilişkileri ortaya çıkarmak mümkün oluyor. Ancak, karşılaştırma işleminin balistik altyapısının bulunduğu illerde ayrı ayrı yapılması ve gün geçtikçe artan delil miktarı, yeni delillerle eldekilerin karşılaştırılmasını gittikçe zorlaştırıyor. Yaşanan sorunun çözümü için TÜBİTAK ve Emniyet Genel Müdürlüğü arasında imzalanan protokolle başlatılan BALİSTİKA 2010 Geliştirme Projesi, benzeri dünyada sayılı olan bir sistemi ülkemize kazandırdı. TÜBİTAK Uzay Teknolojileri Araştırma Enstitüsü tarafından geliştirilen sistem, silahlardan alınan kovan ve çekirdekleri arşivde bulunan ve silahı tespit edilemeyen olaylardan toplanmış bilgiler ile karşılaştırma özelliğine sahip. Sistemin en önemli özelliklerinden biri de daha fazla ayrıntı ve daha az hata veren 3 boyutlu veri alma ve gösterme yeteneğine sahip olması. Karşılaştırma verileri ve eşlik eden bilgiler, sistem sayesinde bir arada saklanarak sorgulanabiliyor. Kovanlar ve çekirdekler birbirleri ile karşılaştırılarak, kardeş çekirdekleri ve kardeş kovanları bulmak amacıyla benzerlik sırasına diziliyor. Hukuki bir sorumluluk içeren karar alma ise yine konunun uzmanları tarafından yapılıyor. Dünyada İlklerin Projesi: BALİSTİKA BALİSTİKA 2010 Balistik Görüntü Analiz ve Tanıma Sistemi, daha önce yerli olarak geliştirilen ve dünyada ilk kez kovan ve mermi çekirdeklerinin 3 boyutlu verisini kullanarak karşılaştırma yapan BALİSTİKA sisteminin gelişmiş bir versiyonu. BALİSTİKA 2010, kovan ve çekirdek bilgileri yanında bu bilgileri başka bilgilerle ilişkilendirmek için çok yararlı olan olay, kişi ve silah ilişkileri gibi bilgileri de kapsamlı bir veri tabanında saklama yeteneğine sahip. Sonuç olarak, olaya karışmış silah ve faillerin hızla tespit edilmesinde büyük destek sağlayacak olan sistem, silahı tespit edilemeyen olayların ve terör olaylarının aydınlatılmasında yardımcı olacak. Sistem, kolaylıkla daha yüksek yeteneklere ulaşabilmesi amacıyla, çok büyük hesaplama gücüne ihtiyaç duyan kovan ve çekirdeklerin karşılaştırılmasını, bilgisayarlar arasında dağıtabilen bir yapıda tasarlandı. Türk Mühendislerin Başarısı BALİSTİKA 2010 sadece ülkemizde değil, yurtdışında da ses getirecek bir sistem olma yolunda ilerliyor. Proje TÜBİTAK Kamu Kurumları Araştırma ve Geliştirme Projelerini Destekleme Programı (1007) tarafından destekleniyor. BALİSTİKA 2010 ile Türk mühendisleri dünya pazarına isimlerini duyururken, yerli kaynaklar ile üretilen başarılı bir ürün ortaya çıkarıldı. Proje Testleri Başarıyla Geçti Üretimi tamamlanan giriş ve sorgulama üniteleri öncelikle Adana, Ankara ve İzmir’deki merkezlere kuruldu. Başarı ölçütlerindeki tüm kriterleri karşılayan sistem Emniyet Genel Müdürlüğü’nden de tam not aldı. Bundan sonraki aşamada ise, Türkiye’deki tüm Balistik İz İnceleme Şube Müdürlüklerine ve EGM bünyesindeki tüm laboratuvarlara yaygınlaştırılması hedefleniyor. Sistemin farklı merkezlerden kullanılması amacı ile delil girişleri için Ankara başta olmak üzere çeşitli laboratuvarlarda veri giriş cihazları kurulacak ve ana sistemle bağlantısı sağlanacak. İlk sürümünün 1999 yılında Jandarma Kriminal Daire Başkanlığı tarafından kullanılmaya başlanmasının ardından, gelen talepler doğrultusunda, TÜBİTAK UZAY araştırmacıları BALİSTİKA üzerinde iyileştirme çalışmaları yürüttü. 2005’den itibaren Emniyet Genel Müdürlüğü Kriminal Polis Laboratuvarları Aytaç Kaya ile görüşmeler ve ortak çalışmalarla sistemin yetenekleri artırıldı. 49 TÜBİTAK Bilim ve Teknik Dergisi’nde Bu Ay... GEN DOPİNGİ Citius, altius, fortius Daha hızlı, daha yüksek, daha güçlü! Ama nasıl? MÖ 490, yani Çid Seddi’nin yapımının devam ettiği yıllar. TÜBİTAK Popüler Bilim Kitapları arasında 2011’de yayımlanan Neden CanımızYanar? adlı kitapta bu yıllardan şöyle bahsediliyor. “Persler Yunanlara saldırdı. Yunanlar Persleri püskürttü. Komutan Miltiades, Atinalılara müjde vermek için bir haberci gönderdi. Efsaneye göre, hızlı bir koşucu olan Pheidippides savaşın olduğu Maraton Platosu’ndan Atina’ya kadar kırk iki kilometreyi hızlıca koşmuş, nefes nefese müjdeyi verdikten sonra oracıkta düşüp ölmüştür”. Bu olay, gerçekten oldu mu? Tarihçi Herodot’a göre Pheidippides Atina’dan Sparta’ya yardım çağrısı için gönderildi. Ancak, Pheidippides’in günümüz Olimpiyat Oyunlarının kurucusu Pierre de Coubertin’in 42.195 metrelik maraton koşusu fikrine ilham kaynağı olduğu kesin. 50 Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu / Temmuz 2012 Doğacak Bebeğin Gen Haritasını Okumak Bilim insanları anne karnındaki bebeğin gen haritasını çıkarmayı başardı. Bu gelişme sağlık açısından dev bir adım olmakla birlikte pek çok etik soruyu da beraberinde getiriyor. Doğacak çocuğunuzun sağlıklı olup olmayacağını veya gelecekte hangi hastalıklara yakalanacağını şimdiden bilmek ister miydiniz? Ya doğacak bebeğiniz sayıları binleri bulan genetik hastalıklardan birini taşıyorsa? Yeşil Elektrik: Elektrik Üreten Bitkiler Çok yakın bir gelecekte evlerimizin çatıları kiremit yerine yeşil bitkilerle kaplanacak. Bitkilerin köklerinden dışarıya uzanan elektrik kabloları biraz tuhaf görünebilir, ama evimizin çatısındaki bu çayırlık alanın elektrik üretmek amacıyla tasarlanmış olduğunu hayal edebiliyor musunuz? Aslında hayal değil, gerçek. Günümüzde artık bitkilerden elektrik üretilebiliyor. Bilim insanları, klorofillerdeki fotosentez proteinlerini kullanarak güneş ışığını elektrik akımına dönüştürmeyi başardı. Uzmanlar şimdilerde bitkiler tarafından üretilen bu elektriğin günlük yaşamda pratik olarak kullanılabilmesi yönünde araştırmalarını sürdürüyor. Bu yeşil enerji, çok yakında hayatımızda yeni bir çığır açacağa benziyor. Kendi elektrik kaynağımızı kendimiz yetiştirirken, aynı zamanda sera gazlarının atmosfere yayılmasını da önlemiş olacağız. Bu ay, bitkilerin bu önemli biyolojik kabiliyetinin nasıl teknolojik faydaya dönüştürüldüğü konusunda bilgi sahibi olmaya ne dersiniz? 51 Modern Çağın Salgın Hastalığı: Depresyon Çağımızda hemen hemen herkesin çantasında bir antidepresan var. Modern dünyanın bir salgın hastalığı gibi yıldan yıla büyük bir artış gösteren depresyon, başta bilim insanları olmak üzere toplumdan her kesimin dikkatini çekmiş durumda. Sadece yetişkinlerde değil artık çocuklarda bile görülen bu hastalığın nedenleri, antidepresanların etkileri ve gerçekten işe yarayıp yaramadıkları yanıt bekleyen sorulardan. 52 Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu / Temmuz 2012 Çatılardaki Baz İstasyonları O Çatıların Altında Oturanların Sağlığını Etkiliyor mu? Çatılarında baz istasyonları bulunan yüksek binaların özellikle en üst katlarında oturanlar, zaman zaman baş ağrılarını, uykusuzluğu, kansere kadar çeşitli hastalıklarını baz istasyonuna bağlayıp kaygılanıyor. Bazıları bunların sökülmesi için ilgili kurumlara ve hatta yargıya başvurup dava açıyor, apartman yöneticileriyle tartışıyor. Başka bir eve taşınmaya kalkanlar da var. Bunlarla ilgili çeşitli haberler ve yorumlar televizyon programlarında, gazete ve internet sayfalarında yoğun olarak yer alıyor. Bu yazıda, bu konuda bugünkü bilimsel düzeye göre ulaşılan sonuçları, konuya yabancı olanların bilgi edinebilecekleri şekilde hayli basite indirgeyip açıklamaya çalışacağız. Yelkenler Fora! Denizlere yelken açmak ne kadar keyifliyse, ardındaki fizik de bir o kadar ilginçtir. Yelkenli teknelerin geçmişi binlerce yıl öncesine gitse de günümüzün en modern yelkenlilerinde“roket bilimi”nin kullanıldığnı söylemek çok da yanlış olmaz. Tekne ve yelken tasarımcıları özellikle modern yarış teknelerini tasarlarken hava ve su dinamiklerini en ince ayrıntısına kadar hesaba katar. Elbette burada sizleri aerodinamik ve hidrodinamik hesaplarına boğmak gibi bir niyetimiz yok. İyi bir yelkenci olmak için bunları bilmek gerekli de olmayabilir. Ama yelken tutkunuz varsa, ardındaki basit fiziğin ilginizi çekeceğini düşünüyoruz. POPÜLER D Bilim E R G İ L E R İ B u ay