154 AP-TR-048
Transkript
154 AP-TR-048
AP-TR-048 Lanaset Kırmızısı G Tekstil Boyasının Sulu Ortamdan Elektrokimyasal Yöntemle Giderilmesi Yavuz Sürme1, Raşit Fikret Yılmaz, Kadriye Kayakırılmaz1 1 Niğde Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Kimya Bölümü, 51200, Niğde, TÜRKİYE Boya, tekstil, kâğıt, ipek, kozmetik, ilâç ve plastik gibi birçok endüstride, ürünleri renklendirmek için boya ve çok fazla miktarda su kullanılmaktadır. Bunun sonucu olarak çok önemli miktarlarda renklenmiş atık su oluşmaktadır. Yapay boyalar suda çok iyi çözündükleri için suyu kirletmekte ve endüstriyel atık sularda sıkça bulunmaktadırlar. Yapay boyalar; genellikle, dayanıklı ve biyolojik olarak bozunmaları zor olan, karmaşık aromatik yapıdadırlar. Sentetik organik boyar maddeler, tekstil endüstrisi [1,2], deri endüstrisi [3], kâğıt üretimi [4], gıda teknolojileri [5] ve tarımsal araştırmalar [6] gibi birçok güncel alanda yoğun bir şekilde kullanılmaktadır. Bu çalışmada bir azo boyar madde olan Lanaset kırmızısı G’nin (LRG) sulu ortamda grafit elektrotlar kullanılarak elektrokimyasal yöntemle bozunması araştırılmıştır. Renksizleştirme sürecinde anot ve katot olarak grafit elektrotlar kullanılmıştır. Sulu ortamda bulunan boya moleküllerinin derişimi spektrofotometrik olarak UV/Görünür Bölge tekniği ile belirlenmiştir. İletkenliğin etkisi, pH ve elektroliz süresi gibi çalışma parametreleri optimize edilmiştir. Elde edilen sonuçlar 50 mg/L boya çözeltisinin en uygun koşullar altına yaklaşık % 94’ünün bozunduğunu göstermiştir. Optimize edilen koşullar, gerçek örnekler olan tekstil atık suyu ve göl suyunda bulunan boya moleküllerinin bozunmasında başarıyla uygulanmıştır. Lanaset Kırmızısı G tekstil boyasının kimyasal yapısı ile 492 nm dalga boyunda, 20 dakika elektroliz sonrasında absorbansında meydana gelen değişiklikler Şekil 1’de verilmiştir. LRG’nin sulu ortamdan giderilmesi üzerine pH’nın etkisi Şekil 2’de verilmiştir. Şekil 1. Lanaset Kırmızısı G molekülünün kimyasal Şekil 2. pH’nın boya giderilmesine etkisi yapısı ve farklı elektroliz süreleri sonrasında elde edilen UV-Vis spektrumları KAYNAKLAR [1] G.M. Walker, L.R. Weatherley, Sep. Sci. Technol. 35 (2000) 1329–1341. [2] S. Raghu, C. Ahmed Basha, J. Hazard. Mater. 149 (2007) 324–330. [3] R.A. Masoud, A.A. Haroun, N.H. El-Sayed, J. Appl. Polym. Sci. 101 (2006) 174–179. [4] J. Liu, Paper Technol. 46 (2005) 31–36. [5] S. Chaudhuri, K. Ray, U.R. Chaudhuri, R. Chakraborty, J. Food Sci. Technol. 41 (2004) 1–8. [6] R. Malik, D.S. Ramteke, S.R. Wate, Waste Manage. 27 (2007) 1129–1138. 154