MADENCİLİK
Transkript
MADENCİLİK
MADENCİLİK 2014-01-28 14:09:33 2 Madencilik Sanayi Polonya, toplam 10.3 milyar ton kömür eşdeğerinde (tce) kömür rezervine sahiptir. Başlıca taş kömürü yatakları Yukarı Silesia ve Lublin havzasında bulunmaktadır. Şuan maden alanlarındaki linyit rezervleri miktarı ise 573 milyon tcedir. Taş kömürü ve linyit, Polonya’nın başlıca enerji ihtiyacının (118 milyon tce) %68’ini karşılamaktadır. Doğal kaynaklardan katı yakıt temelinde detaylandırıldığında kömür ve linyit Polonya elektrik üretimi için stratejik yakıtlardır. Kömür ve linyitin güç üretimi sanayisindeki payı günümüzde en etkililerden birisidir ve uzun vadede de böyle kalacağı beklenmektedir. Hemen hemen %25’i 30 yıldır hizmette olan elektrik santrallerinin %50’si faaliyete başlayalı 25 sene olmuştur. Linyit yakıtlı santraller, Polonya'da henüz çok yenidir, Avrupa çevre standartlarını karşılamak için yenilenmektedir. Polonya’da şuan nükleer santral bulunmamaktadır, fakat 2015 yılından sonra nükleer santral inşaa etme planları vardır. Vattenfall-Europe, RWE, EdF ve Tractebel’in de dahil olduğu birçok Avrupalı enerji grubu, Polonya enerji pazarında aktiflerdir. Bu durumun enerji üretimi ve dağıtımında belirli bir etkisi vardır ve özelleştirme konusunda bir etki oluşturmaktadır. Polonya Hükümeti’nin izlediği enerji politikası, geliştirilmiş maliyet yapıları, minimum çevresel etki ve artan enerji verimliliği ile enerji arzının güvenliği üzerine odaklanmaktadır. Taş Kömürü Polonya, sadece Avrupa’nın geleneksel taş kömürü üreticilerinden biri değil, aynı zamanda dünyanın lider tedarikçilerinden de biridir. Taş kömürü ihraç eden ülke rolünde 1980'lerden bu yana düşüş olmasına rağmen, üretimi diğer Avrupa ülkeleri ile karşılaştırıldığında önemli bir düzeyde bulunmaktadır. 1989 yılındaki siyasi ve ekonomik dönüşüm sonrası, ekonomik yapılanma sonucunda iç talepte bir düşüş olmuştur. Bununla birlikte, kömür ülkenin birincil enerji ihtiyacının % 52’sini karşılayarak, önemli bir rol oynamaya devam etmektedir. Ticari uygulanabilir taşkömürü rezervleri, Yukarı Silesia ve Polonya'nın doğusunda Lublin havzaları (Bogdanka madeni)’nda bulunmaktadır. Yukarı Silesia kömür havzası toplamın %93’ünü oluşturmaktadır. Uygulanabilir kömür rezervlerinin, % 56’sını buhar kömürü, kalan %44’ünü kok kömürü oluşturmaktadır. Kömür de dahil olmak üzere ülkenin doğal kaynaklarının çoğu kamu elinde ve kömür madenciliği hala devlet faaliyetindedir. Taşkömürü yaklaşık 600 m derinlikten çıkarılmaktadır. Çıkarma işlemi tamamen mekanizedir ve kömürün %90’ından fazlası uzun ayak yöntemi (long walling) ile üretilmektedir. Yeraltı faaliyetlerinde işlenmemiş kömürü atmayı içermekte ve hazırlık gerektirmektedir. Son yıllarda mevcut hazır tesislerin kapsamı ve yeni tesislerin işletmeye alınması, Polonya buhar kömürünün kalitesinin, dünya pazarındaki gereksinimleri karşılamasına etki etmiştir. 3 Linyit Polonya'nın linyit yatakları özellikle açık ocak yöntemleriyle çıkartılmaktadır. Faaliyetlerin ikisi merkez Polonya’da, üçüncüsü ülkenin güney-batı bölgesinde gerçekleştirilmektedir. Linyit yakıtlı elektrik santralleri, elektriğin 51.3 TWh’ni üretmektedir. Bu da Polonya’nın toplam elektrik üretiminin %32.1’ine karşılık gelmektedir. İki linyit alanı içeren Belchatów havzası, Polonya’nın merkezinde yer almaktadır. Bełchatów açık maden ocağı 1977’de faaliyete başlamıştır. Bełchatów’daki maden faaliyetlerinin derinliği 260m’dir ve yakıtın ortalama ısıl değeri 7,960 kJ/kg’dır. Bełchatów madeninin 2038 yılına kadar faaliyete devam edeceği ön görülmektedir. Linyit çıkışı tamamen maden ağzı güç santrallerine verilmektedir. Konin-Adamów havzası merkez Polonya’da, Varşova ve Poznan arasında yer almaktadır, 50 yılı aşkın süredir linyit üretimi yapmaktadır. İki adet birleşik maden vardır: Konin ve Adamów. Konin madeninin yıllık üretim kapasitesi 12 milyon tondur. 4 açık maden ocağında linyit üretilmektedir: Lubstów, Józwin IIB, Kazimierz North ve Drzewce. Çıkarılan yakıtın ortalama ısıl değeri 9,220 kJ/kg’dır. Konin madeni, üç adet maden ağzı güç santraline linyit sağlamaktadır: 1.200 MW kapasite ile Patnów I, 583 MW kapasite ile Konin ve 464 MW kapasite ile Pątnów II. Adamów madeninde 3 adet açık ocak kuyu faaliyet göstermektedir (Adamów, Wladyslawów ve Kozmin), yıllık linyit üretim kapasitesi ise 5 milyon tondur. Maden derinliği 40 ile 70 m. arasındadır. Turoszów Linyit havzası Polonya’nın güney-batısında yer almaktadır. 403 milyon ton rezerv bulunduğu tahmin edilmektedir. Üretilen linyitin %98’inden fazlası Turów maden ağzı güç santraline verilmektedir. Bu işletme 2,100 MW kapasiteye yükseltilmiştir ve Polonya’nın en modern elektrik santrali haline getirilmiştir. Bu madenin 2040 yılına kadar faaliyetine devam edeceği ön görülmektedir. Polonya linyit madeninin yıllık üretim kapasitesini 65-70 milyon ton civarinda koruyacağı düşünülmekte, linyitin 2035 yılına kadar önemli bir rol oynayacağı beklenmektedir. Linyitin önemi, 1800-2200 kcal gibi düşük ısıl değeri ile bağlantılı olarak özellikle artmaktadır, geniş mesafelerde linyit taşımacılığı ekonomik açıdan uygulanabilir değildir. Sonuç olarak linyit kullanan güç santralleri, linyit madeninin bulunduğu yerlere yerleştirilmiştir. Bugün küresel ortalama %30’lardayken, Polonya’daki elektrik enerjisinin %44’ü yakıt olarak linyiti kullanmaktadır. Günümüzde Polonya’da linyit 3 havzadan temin edilmektedir: Turoszów, Bełchatów ve Konin-Adamów. 4 açık maden ocağından ise 5 elektrik santrali kullanmaktadır (Bełchatów, Turów, Pątnów, Adamów, Konin). Yani büyük linyit yatakları yakınına PątnówAdamów-Konin Termik Santral Kompleksi kurulmuştur. Polonya’nın toplam elektrik ihtiyacının %8.5 burdan sağlanmaktadır. Belchatów (4320 MW güç kapasiteli) yanında Rogowiec’de bulunan en büyük elektrik santrali de dahil, linyit yakıtı kullanan güç santrallerinin tümü, Polonya'da üretilen toplam elektrik gücünün % 40'ını oluşturmaktadır. Polonya’da hala kullanılmamış birçok linyit rezevi bulunmaktadır ( örn. Legnica, Złoczew and Gubin-Mosty). 4 Polonya’daki taş kömürüne dayalı termik santraller, yüksek güç kapasitesini karşılamamaktadır. Konumları genellikle yüksek elektrik talepleri ve uygun su koşullarına göre belirlenmektedir. Taş kömürü yakan enerji santrallerinin en büyükleri: Kozienice (2600 MW), Opole (2160 MW), Rybnik, Połaniec ve Dolna Odra(1600 MW). Daha fazla bilgi için iletişim: MADENCİLİK TİCARET VE SANAYİ ODASI Kosciuszki 30, 40-048 Katowice POLONYA tel: 32-757-32-39 fax: 32-757-30-81 e-mail: biuro@giph.com.pl www.giph.com.pl POLSKA TECHNIKA GÓRNICZA S.A. BIURO ORGANIZACJI TARGÓW al. Korfantego 35 (Spodek); 40-005 Katowice tel.: 32 353 70 23 fax: 32 353 55 60 Agata Borkowska-Zielińska - agata.borkowska@ptg.info.pl Zdzisław Wróblewski - zwroblewski@ptg.info.pl www.ptg.info.pl 5